José Saraiva Martins

Kardynał biskup
José Saraiva Martins (2016)
Veritas in Charitate Prawda w miłości
Kraj działania	Watykan
Data i miejsce urodzenia	6 stycznia 1932 Gagos do Jarmelo
Prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych
Okres sprawowania	1998–2008
Sekretarz Kongregacji ds. Wychowania Katolickiego
Okres sprawowania	1988–1998
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	klaretyni
Śluby zakonne	22 sierpnia 1950
Prezbiterat	16 marca 1957
Nominacja biskupia	26 maja 1988
Sakra biskupia	2 lipca 1988
Kreacja kardynalska	21 lutego 2001 Jan Paweł II
Kościół tytularny	Matki Bożej Najświętszego Serca a Piazza Navona
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

José Saraiva Martins CMF (ur. 6 stycznia 1932 w Gagos do Jarmelo) – portugalski duchowny rzymskokatolicki, klaretyn, doktor teologii i filozofii, arcybiskup, sekretarz Kongregacji ds. Wychowania Katolickiego w latach 1988–1998, prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych w latach 1998–2008, kardynał od 2001 (najpierw w stopniu diakona, w 2009 promowany do stopnia biskupa).

Pochodzi z wielodzietnej rodziny, był szóstym z ośmiorga rodzeństwa. Wstąpił do zgromadzenia zakonnego klaretynów (Kongregacja Misjonarzy Synów Niepokalanego Serca Maryi, CMF), kształcił się w nowicjacie w Carvalhos; śluby zakonne złożył 22 sierpnia 1950. Odbył studia teologiczne na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie (licencjat) i na Papieskim Uniwersytecie Św. Tomasza z Akwinu (Angelicum) w Rzymie (doktorat); teologiczne kursy specjalistyczne odbył przy belgijskim uniwersytecie w Louvain, ponadto obronił doktorat z filozofii na Wolnym Uniwersytecie im. Gabriele D’Annunzio w Chieti. Przyjął święcenia kapłańskie 16 marca 1957 w Rzymie. Wykładał metafizykę w wyższym seminarium prowincji zgromadzenia zakonnego klaretynów w Marino, w latach 1959–1969 teologię dogmatyczną w Claretianum przy Papieskim Uniwersytecie Laterańskim. Był również profesorem Papieskiego Uniwersytetu Urbaniana w Rzymie, gdzie stał na czele Wydziału Teologicznego (1974–1977), a potem całej uczelni (1977–1983, 1986–1988); przewodniczył komitetowi rektorów uczelni Rzymu. Katolicki Uniwersytet Fu Jen w Tajpej (Republika Chińska (Tajwan)) nadał mu doktorat honoris causa (1977).

W 1983 był specjalnym sekretarzem VI zwykłej sesji Światowego Synodu Biskupów w Watykanie; w kolejnych sesjach Synodu brał udział już jako biskup. 26 maja 1988 został mianowany arcybiskupem tytularnym Tuburnica i powołany na stanowisko sekretarza Kongregacji Edukacji Katolickiej; sakry biskupiej udzielił mu 2 lipca 1988 w Rzymie sekretarz stanu, kardynał Agostino Casaroli. W maju 1998 Saraiva Martins został prefektem Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych; 21 lutego 2001 Jan Paweł II mianował go kardynałem, z diakonią Nostra Signora del Sacro Cuore a Piazza Navona.

Od 1989 jest członkiem Papieskiej Akademii Św. Tomasza z Akwinu w Rzymie. Reprezentował Jana Pawła II na XIV Narodowym Kongresie Eucharystycznym Brazylii w Campinas w lipcu 2001 (jako specjalny wysłannik). W związku ze śmiercią papieża (2 kwietnia 2005) dalsze pełnienie przez kardynała Saraivę Martinsa funkcji prefekta Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych uległo zawieszeniu. Benedykt XVI pozostawił go na swoim stanowisku.

9 lipca 2008 kardynał przeszedł na emeryturę, a na stanowisku prefekta zastąpił go Włoch, dotychczasowy sekretarz Kongregacji Nauki Wiary abp Angelo Amato.

24 lutego 2009 został mianowany przez papieża Benedykta XVI kardynałem biskupem Palestriny. 6 stycznia 2012 ukończył 80 lat i tym samym utracił prawo wyboru papieża na konklawe.

• José Saraiva Martins w słowniku biograficznym kardynałów Salvadora Mirandy  [dostęp 2011-06-29] (ang.)
• José Saraiva Martins [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2012-03-19]  (ang.).