Tiono (luno)

Por samtitola artikolo vidu la paĝon Tiono.
Tiono
Natura satelito  de Jupitero (XXIX)
satelito de Jupitero • neregula satelito
Oficiala nomo Jupitero XXIX[1]
Aliaj nomoj S/2001 J 2
Nomita laŭ Semela vd
Malkovro
Malkovrintoj Scott S. Sheppard
David C. Jewitt
Jan Kleyna[1]
Dato de malkovro 11-a de decembro 2001[1]
Loko de malkovro Mauna Kea[1]
Orbitaj ecoj
Granda duonakso 20 939 000 km
Discentreco 0,2286
Klinangulo 148,509° (rilate al la ekliptiko)
Periodo 627,21 tagoj
Fizikaj ecoj
Diametro ~4 km (averaĝe)[2]
Maso
- Denso
~9 × 1013 kg
~2,6 × 103 kg/m3[2] (hipoteze)
Atmosferaj kaj surfacaj ecoj
Surfaca temperaturo ~? 124 K (averaĝe)
Albedo
Geometria albedo
~0,04[2] (hipoteze)
0,04 vd
Observaj ecoj
Videbla magnitudo 22,3[2]
vdr

Tiono estas neregula satelito de Jupitero, kiu havas retrogradan orbiton.

Malkovro

Post observoj inter la 11-a de decembro 2001 kaj la 12-a de marto 2002, Scott S. Sheppard, David C. Jewitt de la Universitato de Havajo, kaj Jan Kleyna de la Universitato de Kembriĝo, malkovris dekunu jupiterajn lunojn.

Ili anoncis ties malkovrojn[3] la 16-an de majo 2002. Inter tiuj, Tiono, kiu tiam ricevis la maldaŭran nomon S/2001 J 2.

Nomo

La 8-an de aŭgusto 2003, IAU aprobis[4] ĝin nomi Tiono[5]. Tiono, en la helena mitologio, estas la alia nomo de Semela, amantino de Zeŭso, brulmortigita vidinte Zeŭson "en lia plena gloro". Zeŭso savis ŝian filon Dionizon, kiu, pli malfrue iris serĉi Semelan el infero, kaj diigis ŝin, sub la nomo de Tiono (greke: Θυωνη).

Orbito

Laŭ ĝia orbito, ĝi estas ano de la ananka grupo, grupo da retrogradaj lunoj kies orbitoj havas grandajn duonaksojn inter 19 300 000 kaj 22 700 000 km, kaj klinangulojn inter 145,7° kaj 154,8° rilate al la Jupitera ekvatoro.

Notoj kaj referencoj

Eksteraj ligiloj