Έλληνες της Βουλγαρίας

Έλληνες της Βουλγαρίας
Συνολικός πληθυσμός
3.935 (Βουλγαρική απογραφή 2011)
~25.000[1] - ~28.500[2] (Ελληνικές εκτιμήσεις)
Περιοχές με σημαντικούς πληθυσμούς
Σόφια, Φιλιππούπολη, Βάρνα, Πύργος, Σωζόπολη[3]
Γλώσσες
Ελληνικά (Σαρακατσάνικη διάλεκτος), Βουλγαρικά
Θρησκεία
Ορθόδοξη Εκκλησία

Οι Έλληνες της Βουλγαρίας (βουλγαρικά: гърци‎‎, Gǎrci) αποτελούν την τέταρτη μεγαλύτερη εθνική μειονότητα στη Βουλγαρία. Ο πληθυσμός τους ανέρχεται στα 3.935 άτομα σύμφωνα με την απογραφή του 2011,[4] συμπεριλαμβανομένων των Σαρακατσάνων, των οποίων η βουλγαρική κυβέρνηση δεν αναγνωρίζει την ελληνική καταγωγή, απογράφοντάς τους ξεχωριστά. Υπολογίζονται σε περίπου 25.000 από ελληνικές οργανώσεις[1] και περίπου 28.500 από το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών.[2] Οι τελευταίοι αριθμοί περιλαμβάνουν την κοινότητα των Σαρακατσάνων, τους απογόνους των Ελλήνων μεταναστών και άλλων Ελλήνων πολιτών που ζουν στη Βουλγαρία ως φοιτητές, επιχειρηματίες και άλλα.

Σήμερα οι Έλληνες ζουν κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας όπως η Σόφια και η Φιλιππούπολη, στην παράκτια ζώνη σε πόλεις όπως η Βάρνα, ο Πύργος και η Σωζόπολη[3] αλλά και σε συμπαγείς πληθυσμιακούς αριθμούς στο Σλίβεν και το Κότελ.

Ιστορία

Εθνικός μειονοτικός χάρτης της Βουλγαρίας του 1892, στα κίτρινα βλέπουμε την Ελληνική μειονότητα

Ιστορικά, η παρουσία Ελληνικού πληθυσμού στη σημερινή Βουλγαρία χρονολογείται στον 7ο αιώνα π.Χ., όταν οι Μιλήσιοι και οι Δωριείς ίδρυσαν Ελληνικές αποικίες στη (βουλγαρική) ακτή του Εύξεινου Πόντου, συχνά στην περιοχή των παλαιότερων Θρακικών οικισμών.[5] Οι θαλάσσιες πόλεις όπως η Μεσημβρία (σημερινή Νεσέμπαρ), η Απολλωνία (σημερινή Σωζόπολη), η Αγχίαλος (σημερινή Πομόριε) και ο Οδησσός (σημερινή Βάρνα) έλεγχαν τις εμπορικές οδούς στο δυτικό τμήμα του Εύξεινου Πόντου και συχνά διεξήγαν πολέμους μεταξύ τους.[5]

Πριν από τις αρχές του 20ου αιώνα, υπήρχε μια μικρή Ελληνική κοινότητα στη νοτιοανατολική Βουλγαρία, που ζούσε σε μεγάλο βαθμό μεταξύ της Βάρνας στα βόρεια, του Τοπόλοφγκραντ στα δυτικά και του Εύξεινου Πόντου στα ανατολικά, με έναν διασκορπισμένο αγροτικό πληθυσμό στις εσωτερικές περιοχές του Στράντζα και τα βουνά Σακάρ.[1] Σύμφωνα με εθνογραφικούς χάρτες υπήρχαν περίπου 10 αποκλειστικά Ελληνόφωνα χωριά στη Βουλγαρία αλλά όχι Ελληνικής καταγωγής όπως μας λένε οι Βούλγαροι εθνογράφοι από τη μεριά τους (δείτε: Γραικομάνοι).[6] Ελληνικές κοινότητες υπήρχαν επίσης στη Φιλιππούπολη, στη Σόφια, στο Ασένοβγκραντ, στο Χάσκοβο αλλά ακόμη και στο Ρούσε. Το 1900, ο Ελληνικός πληθυσμός της Βουλγαρίας ανερχόταν στους 33.650 κατοίκους[7] ή σε 70.887 κατοίκους (Bulgaria, R. J. Crampton, 2007, p.424).

Μετά την ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας-Βουλγαρίας όπως επέβαλε η συνθήκη του Νεϊγύ, μεγάλο ποσοστό του Ελληνόφωνου πληθυσμού της Βουλγαρίας αναγκάστηκε να μεταναστεύσει στην Ελλάδα και αντικαταστάθηκε από Βούλγαρους της δυτικής Θράκης και της Μακεδονίας.[8] Μεταξύ των εξαιρέσεων υπήρξαν μερικοί Σαρακατσάνοι, που εκτιμήθηκαν σε 4.107 άτομα το 2006. Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, υπάρχουν μερικά Ελληνόφωνα χωριά στη Βουλγαρία μέχρι και σήμερα, αλλά πολλοί Σλάβοι εθνογράφοι υποστηρίζουν ότι είναι Βουλγαρικής καταγωγής και για αυτό δεν υπολογίζονται στις επίσημες απογραφές.[6]

Αφού ξέσπασε η ελληνική κρίση χρέους πολλές ελληνικές επιχειρήσεις έχουν μετακινηθεί μόνιμα στη Βουλγαρία λόγω των ευνοϊκών φορολογικών συνθηκών που επικρατούν εκεί. Επίσης λόγω του χαμηλότερου κόστους διαβίωσης έχει παρατηρηθεί ένας αριθμός Ελλήνων συνταξιούχων που έχει μετακομίσει μόνιμα στη Βουλγαρία. [9]

Δεδομένα απογραφών

Έτος Ελληνικός πληθυσμός[10] Συνολικό ποσοστό
1881/1884 65.756 2,2%
1887 58.326 1,85%
1892 58.518 1,77%
1900 70.887 1,89%
1905 69.761 1,73%
1910 50.886 1,17%
1920 46.759 0,96%
1926 10.564 0,19%
1934 9.601 0,16%
1956 7.437 0,10%
1965 8.241 0,10%
1992 4.930 0,06%
2001 3.219 0,04%
2011 1.356 0,02%

Προσωπικότητες

Μεγάλο Μπογιαλίκι

Ευσταθοχώρι

Περιοχές Σαρακατσάνων

  • Μαρία Μπέλου, πολιτικός και βουλευτής στο βουλγαρικό Κοινοβούλιο

Υπόλοιπη Βουλγαρία

Άλλοι

Δείτε επίσης

Παραπομπές

  1. 1,0 1,1 1,2 Чернев, Черньо (11 Μαΐου 2002). "Οι Έλληνες στη Βουλγαρία" (Speech) (στα Βουλγαρικά). Μπουργκάς. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Φεβρουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2007. 
  2. 2,0 2,1 «Διμερείς σχέσεις Ελλάδας - Βουλγαρίας». Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2012. 
  3. 3,0 3,1 (Βουλγάρικα) Η εθνοτική καταγωγή του πληθυσμού στη Βουλγαρία Αρχειοθετήθηκε 2018-07-15 στο Wayback Machine.
  4. censusresults.nsi.bg https://censusresults.nsi.bg/Census/Reports/2/2/R7.aspx. Ανακτήθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2020.  Missing or empty |title= (βοήθεια)
  5. 5,0 5,1 «Траките» (στα Βουλγαρικά). България Травъл. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Μαΐου 2007. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2007. 
  6. 6,0 6,1 Ангелов, Анастас. «За кипренските "гърци"». Кипра — следи от миналото (στα Bulgarian). Литернет. ISBN 0-471-34655-1. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2007. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  7. «Етнически малцинствени общности» (στα Bulgarian). Национален съвет за сътрудничество по етническите и демографските въпроси. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαρτίου 2013. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2007. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  8. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαρτίου 2013. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2007.  σελ.4
  9. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2019. 
  10. Bulgaria, R. J. Crampton, 2007, σελ.424