PISA olarak kısaltılan Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı (İngilizce: Programme for International Student Assessment) adında Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) tarafından 1997'de geliştirilen uygulama uluslararası çapta üç yılda bir 15 yaşındaki öğrencilerin başarısını sınamaktadır.

PISA çalışmasının amacı eğitim yöntemlerinde standartlaştırmayı ve gelişmeyi artırmakla birlikte dünyada okul çocuklarının başarısını karşılaştırmak ve test etmektir.

PISA 2018 sonuçları 3 Aralık 2019 günü açıklandı. Çin'in sonuçları sadece Pekin, Şangay kentleri ile Jiangsu ve Zhejiang eyaletlerini yansıtır.^[1]

Matematik	Bilim	Okuma-anlama
1  Çin (B-S-J-Z)[note 1] 591 2  Singapur 569 3 Makao 558 4  Hong Kong 551 5  Tayvan 531 6  Japonya 527 7  Güney Kore 526 8  Estonya 523 9  Hollanda 519 10  Polonya 516 11   İsviçre 515 12  Kanada 512 13  Danimarka 509 14  Slovenya 509 15  Belçika 508 16  Finlandiya 507 17  İsveç 502 18  Birleşik Krallık 502 19  Norveç 501 20  Almanya 500 21  İrlanda 500 22  Çekya 499 23  Avusturya 499 24  Vietnam 496 25  Letonya 496 26  Fransa 495 27  İzlanda 495 28  Yeni Zelanda 494 29  Portekiz 492 30  Avustralya 491 31  Rusya 488 32  İtalya 487 33  Slovakya 486 34  Lüksemburg 483 35  İspanya 481 36  Litvanya 481 37  Macaristan 481 38  ABD 478 39  Belarus 472 40  Malta 472 41  Hırvatistan 464 42  İsrail 463 43  Türkiye 454 44  Ukrayna 453 45  Yunanistan 451 46  Kıbrıs Cumhuriyeti 451 47  Sırbistan 448 48  Malezya 440 49  Arnavutluk 437 50  Bulgaristan 436 51  Birleşik Arap Emirlikleri 435 52  Brunei 430 53  Romanya 430 54  Karadağ 430 55  Kazakistan 423 56  Moldova 421 57  Azerbaycan 420 58  Tayland 419 59  Uruguay 418 60  Şili 417 61  Katar 414 62  Meksika 409 63  Bosna-Hersek 406 64  Kosta Rika 402 65  Peru 400 66  Ürdün 400 67  Gürcistan 398 68  Kuzey Makedonya 394 69  Lübnan 393 70  Kolombiya 391 71  Brezilya 384 72  Arjantin 379 73  Endonezya 379 74  Suudi Arabistan 373 75  Fas 368 76  Kosova 366 77  Panama 353 78  Filipinler 353 79  Dominik Cumhuriyeti 325	1  Çin (B-S-J-Z)[note 1] 590 2  Singapur 551 3 Makao 544 4  Vietnam 543 5  Estonya 530 6  Japonya 529 7  Finlandiya 522 8  Güney Kore 519 9  Kanada 518 10  Hong Kong 517 11  Tayvan 516 12  Polonya 511 13  Yeni Zelanda 508 14  Slovenya 507 15  Birleşik Krallık 505 16  Hollanda 503 17  Almanya 503 18  Avustralya 503 19  ABD 502 20  İsveç 499 21  Belçika 499 22  Çekya 497 23  İrlanda 496 24   İsviçre 495 25  Fransa 493 26  Danimarka 493 27  Portekiz 492 28  Norveç 490 29  Avusturya 490 30  Letonya 487 31  İspanya 483 32  Litvanya 482 33  Macaristan 481 34  Rusya 478 35  Lüksemburg 477 36  İzlanda 475 37  Hırvatistan 472 38  Belarus 471 39  Ukrayna 469 40  Türkiye 468 41  İtalya 468 42  Slovakya 464 43  İsrail 462 44  Malta 457 45  Yunanistan 452 46  Şili 444 47  Sırbistan 440 48  Kıbrıs Cumhuriyeti 439 49  Malezya 438 50  Birleşik Arap Emirlikleri 434 51  Brunei 431 52  Ürdün 429 53  Moldova 428 54  Tayland 426 55  Uruguay 426 56  Romanya 426 57  Bulgaristan 424 58  Meksika 419 59  Katar 419 60  Arnavutluk 417 61  Kosta Rika 416 62  Karadağ 415 63  Kolombiya 413 64  Kuzey Makedonya 413 65  Peru 404 66  Arjantin 404 67  Brezilya 404 68  Bosna-Hersek 398 69  Azerbaycan 398 70  Kazakistan 397 71  Endonezya 396 72  Suudi Arabistan 386 73  Lübnan 384 74  Gürcistan 383 75  Fas 377 76  Kosova 365 77  Panama 365 78  Filipinler 357 79  Dominik Cumhuriyeti 336	1  Çin (B-S-J-Z)[note 1] 555 2  Singapur 549 3 Makao 525 4  Hong Kong 524 5  Estonya 523 6  Kanada 520 6  Finlandiya 520 8  İrlanda 518 9  Güney Kore 514 10  Polonya 512 11  İsveç 506 12  Yeni Zelanda 506 13  Vietnam 505 14  ABD 505 15  Birleşik Krallık 504 16  Japonya 504 17  Avustralya 503 18  Tayvan 503 19  Danimarka 501 20  Norveç 499 21  Almanya 498 22  Slovenya 495 23  Belçika 493 24  Fransa 493 25  Portekiz 492 26  Çekya 490 27  Hollanda 485 28  Avusturya 484 29   İsviçre 484 30  Hırvatistan 479 31  Letonya 479 32  Rusya 479 33  İtalya 476 34  Macaristan 476 35  Litvanya 476 36  İzlanda 474 37  Belarus 474 38  İsrail 470 39  Lüksemburg 470 40  Ukrayna 466 41  Türkiye 466 42  Slovakya 458 43  Yunanistan 457 44  Şili 452 45  Malta 448 46  Sırbistan 439 47  Birleşik Arap Emirlikleri 432 48  Romanya 428 49  Uruguay 427 50  Kosta Rika 426 51  Kıbrıs Cumhuriyeti 424 52  Moldova 424 53  Karadağ 421 54  Meksika 420 55  Bulgaristan 420 56  Ürdün 419 57  Malezya 415 58  Brezilya 413 59  Kolombiya 412 60  Brunei 408 61  Katar 407 62  Arnavutluk 405 63  Bosna-Hersek 403 64  Arjantin 402 65  Peru 401 66  Suudi Arabistan 399 67  Tayland 393 68  Kuzey Makedonya 393 69  Azerbaycan 389 70  Kazakistan 387 71  Gürcistan 380 72  Panama 377 73  Endonezya 371 74  Fas 359 75  Lübnan 353 76  Kosova 353 77  Dominik Cumhuriyeti 342 78  Filipinler 340

1997'de geliştirilen bu değerlendirme programı ilk kez 2000 yılında uygulanmıştır. Üç yılda bir verilen sınavlar her dönemde belli bir derse yoğunlaşır ancak öğrenciler diğer ana derslerden de sınanır.

2000 yılında yapılan 32 farklı ülkeden 265.000 öğrenciye PISA uygulandı. Bu ülkelerin 28'i OECD üyesi ülkelerdi. 2002 yılında aynı sınav OECD üyesi olmayan 11 ülkeye de uygulandı. Okuma becerilerine yoğunlaşan 2000'deki sınavın sorularının 3'te 2'si bu alandandı.

2003 yılında içinde 30 OECD ülkesinin de bulunduğu 41 ülkede 275.000'den fazla öğrenciye PISA sınavı uygulandı. (İngiltere yeterli sayıda öğrenciye sınavı veremediğinden uluslararası karşılaştırmaya dahil edilmemiştir.) Bu sınavdaki ana konu matematiğin yararlı olduğu gerçek hayattaki durumların sorgulandığı matematik okur yazarlığıydı. Bu sınavda ilk kez problem çözme de test edilmiştir.

2006 yılında 56 ülkenin katıldığı PISA sınavında ana tema fen bilgisi okur yazarlığı oldu. 2009'daki sınavda ana tema yeniden okuma (anlama) becerileri olacak ve bu alandaki karşılaştırmaların yapılması için olanak sağlayacak.

Sonuncusu 2018 yılında gerçekleştirilen PISA değerlendirmesinin sonuçları Türk kamuoyunda büyük bir tarıtşmayı yeniden doğurmuştur. Bu tartışmalar erken yaşta eğitim, okul özerkliği ve öğretmen maaşları gibi konular çerçevesinde dönmüştü. Özellikle, erken yaşta eğitimin yetersiz olması, PISA'da Türk öğrencilerin kötü performans sergilemesindeki başat faktörlerden birisi olarak değerlendirilmiştir. Türkiye'de okul öncesi eğitime katılım süresi ortalama 1 yıl iken OECD ülkelerinde ortalama 3 yıldır.^[2] OECD'nin yaptığı çalışmalara göre gerçekten de okul öncesi eğitim almış olan öğrenciler PISA'dan daha yüksek puan almaktadır.^[3] Ayrıca öğretmen maaşlarının düşüklüğü ve özellikle Milli Eğitim Bakanlığı'nın bütçesine yönelik tartışmalar da sürmektedir. Özellikle, tecrübeli öğretmenlerin maaşlarının OECD ortalamasına göre oldukça düşük oranda artıyor olmasının, devlet okullarındaki eğitimin kalitesini düşürdüğüne yönelik eleştiriler bulunmaktadır.^[4] Ders kitaplarının ezbere yönelik olduğu ve öğrencinin yorumlama kapasitesini ölçmediğine yönelik ciddi tartışmalar bulunmaktadır. Türkçe ders kitapları incelenerek yapılan bir çalışmaya göre 6. sınıf Türkçe ders kitabındaki bir soru hariç hiçbir Türkçe ders kitabında PISA'daki 6. seviyeyi ölçen (en ileri seviye) bir soru bulunmamaktadır.^[5] Öğretim programı ve ders kitapları PISA sonuçlarıyla doğrudan bağlantılıdır. Ders kitapları, öğretim programının yegâne uygulama aracıdır. 25.09.2018 tarihli Bakanlık yazısı ile ders kitapları dışındaki diğer yardımcı materyallerin; okullarda/kurumlarda reklam ve tanıtımının yapılmasına izin verilmemesi yönetmelikle istenmiştir. Bu yönetmelik doğrultusunda devlet okullarında yalnızca ders kitabı kullanılabilmektedir. Bu sebeple ders kitaplarındaki okuduğunu anlamaya dönük soruların PISA ve ABİDE sonuçlarına bakılarak yeniden gözden geçirilmesi temel okuryazarlık becerilerinin geliştirilmesi bakımından daha da önem taşımaktadır.^[6]

1. ^ ^{a b c} Beijing, Shanghai, Jiangsu, Zhejiang

• PISA resmi internet sayfası23 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Milli Eğitim Bakanlığı PISA raporu 8 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• National IQ means transformed from PISA Scores7 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Türkiye'nin PISA karşılaştırması 7 Mayıs 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Word (.doc) dosyası
• PISA 2003 sonuçları 3 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
• Ülke kıyaslamaları
• PISA 2006 Finlandiya

Eğitim ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.