A colección do gabinete numismático é a máis antiga do Museo de Belas Artes de Lión, con varias series monetarias pertencentes á cidade de Lión desde 1733.[1]
Creceu axiña ao longo do século XIX, grazas a unha gran cantidade de adquisicións, doazóns e, sobre todo, legados. O século XX coñeceu un forte enlentecemento do seu desenvolvemento, e mesmo un certo abandono durante as décadas de 1910 e 1930. Despois da segunda guerra mundial, a colección de moedas e medallas foi obxecto de varios proxectos, entre eles a descrición científica e a catalogación fotográfica.
Orixes do gabinete de medallas
As orixes da colección do Collège de la Trinité de Lión remóntanse ao século XVI, cando comezou a desenvolverse como resultado dunha preocupación humanista polo coñecemento da antigüidade clásica. Lión albergaba as coleccións máis importantes do reino, e as primeiras obras numismáticas en francés publicaron alí en 1553.[2]
A colección de gabinete da cidade fundouse cun espírito máis museográfico. Uniuse á do College en 1792. Estas dúas coleccións enriquecéronse principalmente con tres adquisicións excepcionais: o gabinete de Antoine Laisné, adquirido en 1733;[3] o gabinete de medallas do cóengo Romans de Rives, adquirido en 1717 por Jacques-claude Claret de la Tourette de Fleurieu e vendido á cidade en 1733 polo seu fillo; e a colección do cabaleiro Félicien de Monts de Savasse,[4] en 1735.[5]
Estas coleccións foron formadas por eruditos e, cando Laisné vendeu a súa colección á cidade de Lión en 1733, os concelleiros da cidade, movidos por un desexo de prestixio, decidiron engadir unha sala especial á biblioteca municipal para albergar e expor as coleccións da cidade.[2][6]
Principios do século XIX
As primeiras coleccións numismáticas do museo de Belas Artes constituíronse a principios do século XIX, cando en 1810 o museo, dirixido daquela por François Artaud, recibiu 8.582 moedas procedentes das dúas coleccións prerrevolucionarias máis importantes de Lión, a do Collège de la Trinité e a do Gabinete da Cidade. Estas coleccións foron confiadas ao museo polo bibliotecario da cidade, Antoine-François Delandine, en 1810, logo de pasar primeiramente pola entón abadía de Saint-Pïerre, en 1793, e despois pola biblioteca da cidade.[5][7]
Entre o século XVIII e principios do XIX produciuse un claro cambio no tipo de pezas adquiridas polos coleccionistas locais e, xa que logo, subministradas a través de vendas, agasallos ou legados ao Gabinete de Medallas do Museo de Belas Artes. Antes da Revolución Francesa, a filosofía da Ilustración avivou o interese dos eruditos pola Antigüidade, pero o trauma da axitación revolucionaria fixo que os coleccionistas se volvesen cara á Idade Media e o mundo celta na procura de orixes sociais e relixiosas.[8]
Durante a primeira metade do século XIX, as moedas locais e os tesouros galo-romanos foron os principais obxectos que se incorporaron ás coleccións. A riqueza das series celtas e medievais debeuse ás importantes coleccións de afeccionados lioneses que se incorporaron ao museo na segunda metade do século, como os conxuntos adquiridos a Louis de la Saussaye —moedas galas— e Henry Morin-Pons —moedas medievais— en 1863. A colección de medallas tamén se enriqueceu notablemente co legado de Jacques-Antoine Lambert.[5][9]
Os primeiros directores do museo tamén enriqueceron as coleccións da súa institución adquirindo tesouros monetarios descubertos na rexión, o máis importante dos cales foi o tesouro de Ruffieu en 1837.[10] Para iso, comprometeron grandes sumas ou realizaron importantes intercambios. En 1843, por exemplo, Ambroise Comarmond[11] intercambiou unha serie completa de moedas dos emperadores romanos polo tesouro descuberto nas terras dos Lazaristas. Pouco despois, para financiar as súas adquisicións, fixo vender pola cidade lotes de moedas consideradas indignas de figurar na colección do Gabinete.[12]
Baixo a Terceira República
A partir de 1878, o novo pulo dado ás adquisicións pola dirección do museo afectou tamén a colección do Gabinete de Medallas, que adquiriu numerosas pezas e diversificou as súas coleccións grazas aos esforzos dos seus dous conservadores, Jean-Baptiste Giraud e Paul Dissard, que compraron tanto a particulares como a expertos.[5] Aínda que Paul Dissard, que se beneficiaba da xenerosidade do concello, puido realizar numerosas adquisicións a través das canles tradicionais, tanto a descubridores de tesouros como a propietarios ou a coleccionistas locais, tamén explorou novas vías de adquisición na época para a institución: grandes coleccionistas parisienses e participación na compra de grandes dispersións de coleccións de primeira orde, como a de Gustave Ponton d'Amécourt en 1887 e a de H. Montagu en 1896.[13][14] En total, o Gabinete de Medallas adquiriu vinte e sete pezas por 10.000 francos só nestas dúas transaccións.[15]
Este renovado interese pola numismática por parte da elite da cidade conduciu á creación dunha amplísima colección no Gabinete de Medallas do Museo de Belas Artes de Lión, cunha gran variedade de moedas que tendía á universalidade. Segundo Planet, "a adquisición das máis fermosas moedas antigas expostas hoxe en día data deste período".[16]
O período de entre guerras
Entre a morte de Paul Dissard e a chegada de Jean Tricou, o Gabinete de Medallas entrou nun estado de letargo.[5] O Concello de Lión decidiu suprimir o cargo de director do museo arqueolóxico e o sucesor de Giraud en 1910, Henri Focillon, restableceu a unidade de xestión de todos os departamentos do museo. Durante este período, o Gabinete de Medallas non realizou adquisicións salientable. As escasas incorporacións corresponderon a legados, depósitos e compras raras, como a Colección Sabatier, en 1938, de selos fiscais. Como mostra do desinterese da dirección do museo pola numismática, cando se dispersaron algunhas coleccións significativas —coleccións Récamier en 1924, Poncet en 1925 ou Dissart en 1928—, o museo non se comprometeu a ningunha compra.[17]
Este período escuro tamén estivo marcado por numerosas perdas e contratempos para as coleccións. O museo sufriu varios roubos importantes, entre eles un o 14 de febreiro de 1901, do que só se recuperou unha parte. O museo tamén intercambiou pezas con outras institucións, o que empobreceu as súas coleccións. Cando se recompilou o arquivo fotográfico de 1937 e se comparou cos rexistros de entrada, observáronse numerosas lagoas.[17]
Así e todo, aínda que o mantemento e a conservación do museo deixaban moito que desexar, o director, René Jullian, que chegara en 1933, nomeou un conservador do Gabinete de Medallas de París, Pierre Espezel,[18] para avaliar a magnitude do problema e estudar unha reorganización. Entre 1936 e 1939, fotografou e clasificou todas as moedas de ouro, as series reais e algunhas moedas feudais, pero todas as súas recomendacións para unha nova presentación ao público e a publicación oficial das coleccións ficaron desatendidas.[19]
Jean Tricou, na súa presentación do Gabinete de Medallas á cidade en 1953, afirmaba: "Baldeiráronse ou deixáronse baldeirar os agochos, revolvéronse expositores e caixóns, desclasificáronse as series, mesturáronse os achados coas coleccións privadas, todo iso en gran proveito de visitantes sen escrúpulos".[17]
De 1950 en adiante
A segunda metade do século XX estivo marcada polos importantes traballos de investigación científica emprendidos para inventariar os vastos fondos que compoñen actualmente as coleccións, traballos dirixidos por Jean Tricou a partir de 1936 e que duraron varios anos. Estes estudos foron retomados e continuados por Louis Chaurand a partir de 1977.[5] Madeleine Rocher-Jauneau continuou o labor iniciado por Espezel de recompilación do repertorio fotográfico entre 1963 e 1968.[19]
Numerosas publicacións, que foron posibles grazas ao arquivo fotográfico e ao apoio dos conservadores, contribuíron a desenvolver o coñecemento científico da riqueza das coleccións do Gabinete de Medallas durante este período. As moedas romanas foron amplamente utilizadas por Jean-Baptiste Giard, Pierre Bastien e Robert Turcan, e as moedas e medallas do período moderno foron descritas detalladamente por Jean Tricou.[19]
Este período non estivo marcado por grandes adquisicións —colección Côte en 1960, museo Guimet en 1975 e colección Bullukian en 1985—,[17] pero si pola chegada de varios achados —tesouro de Bourg-Saint-Christophe en 1954, tesouro de Terreaux en 1993,[20] e tesouro de Célestins en 2004—,[21] todos eles moi apreciados polo público e que se prestaron regularmente para exposicións internacionais.[10]
Cando se renovou o museo na década de 1990, a sala do Gabinete de Medallas trasladouse á súa localización actual e revisouse o seu enfoque museográfico para reflectir a amplitude das coleccións.[5][19]
As coleccións
O Gabinete de Medallas de Lión é o que ten a segunda colección máis importante de Francia, despois da do Gabinete de Medallas da Biblioteca Nacional. Posúe preto de 50.000 obxectos, entre moedas, medallas, fichas, selos e xoias. É moi coñecido en toda Europa e desempeñou un papel destacado na numismática mundial desde a súa creación a principios do século XIX.[2]
Moedas gregas
A colección de moedas helenísticas constituíuse principalmente a principios do século XVIII e finais do XIX. Abrangue un grupo moi amplo de moedas da propia Grecia e unha boa representación de moedas das rexións circundantes.[22] Segundo datos de 1992, o Gabinete albergaba 2.338 moedas gregas, das que 30 eran de ouro, 328 de prata e 1.980 de bronce. Delas, unha selección expúñase nunha vitrina lateral e noutra central:[23]
Decadracma de Siracusa, Magna Grecia, cuñado en prata cara a 410 a.C. Trátase dun legado de Jean-Baptiste Giraud, en 1911. Esta moeda é un exemplo da arte monetaria siciliana de finais do século V a. C. É probable que este decadracma se fabricase para os xogos conmemorativos da vitoria sobre Atenas en 413 a. C.[25][26]
A colección de moedas romanas do Gabinete de Medallas constituíuse moi pronto, probablemente a principios da Idade Moderna. Durante o Renacemento, os numismáticos apaixonáronse por constituíren unha colección o máis completa posible das series dos emperadores romanos, xa que o Imperio Romano e os seus señores eran a referencia política absoluta da época.[28] A serie de moedas estaba case completa, e só faltaban algúns usurpadores. Así, dos cinco que se enfrontaron logo da morte de Nerón, están presentes os catro emperadores oficiais: Galba, Vitelio, Otón e Vespasiano; só falta Clodio Macro.[29] O Gabinete de Medallas de Lión é representativo do inmenso interese dos coleccionistas polas moedas romanas, xa que máis dun terzo da colección procede desta orixe.[10]
O obradoiro monetario de Lugdunum foi un dos centros de cuñaxe máis importantes do Imperio, superando mesmo o de Roma entre o 15 a.C. e o 64 d.C., o que explica o número elevado de moedas lionesas conservadas. A produción desta ceca imperial romana foi irregular ata o seu pechamento definitivo en 413.[30] Segundo os datos de 1992, o Gabinete de medallas albergaba 14.636 moedas romanas e bizantinas, entre elas 492 exemplares de ouro. Unha selección expúñase en senllas vitrinas centrais e unha gran cantidade foi depositada en reserva ou no Museo Galo-Romano de Lión.[31]
Desta época, o Gabinete contén o tesouro de Ruffieu, descuberto en 1837 e composto por unha vaixela decorada: dúas potas e unha cunca de prata, cinco culleres de prata —das que só se conservan catro—, catro aneis de ouro e un pequeno lote de moedas de ouro, a máis recente das cales é un áureo cuñado na ceca de Mediolanum (Milán) en 262, que constitúe o terminus ante quem. Como este áureo está pouco desgastado, os especialistas datan o soterramento do tesouro cara a 265-275.[31]
Entre as moedas romanas máis salientables figuran:[10][32]
Dupondio cuñado en Lión cara a 38-36 a. C., doazón dos "amigos do museo", procedente da antiga colección Robert Schonwalter, vendida en Nova York o 15 de xaneiro de 2002. Trátase do mellor exemplar coñecido desta rara moeda lionesa, da que se coñecen só 58 exemplares.[34]
Sestercio de Augusto que amosa o Santuario das tres Galias, cuñado en Lión entre o 9 e o 14 a. C. Esta peza, adquirida en 2001, reviste un gran interese histórico por ser a representación máis antiga deste monumento mítico, que posteriormente se achou tamén nalgunhas moedas dos sucesores de Augusto.[10][35][36]
Áureo de Marco Aurelio cuñado en Roma en 166. Esta moeda cuñouse para celebrar o triunfo de Marco Aurelio en Roma en 166, logo da súa vitoria sobre os partos en 165. As inscricións da moeda permiten datar a súa fabricación con gran precisión.[37]
Segundo F. Segundo F. Planet, en 1992 o Gabinete de Medallas albergaba 1.995 moedas galas, 152 das cales eran de ouro; unha selección estaba exposta en dúas vitrinas.[31] Segundo os datos de Claude Brenot e Simone Scheers, en 1996 o Gabinete de Medallas albergaba 1.508 moedas galas, das que 264 eran marsellesas, e 1.244 moedas celtas, e destas, 22 eran reproducións por galvanoplastia.[38]
Esta colección de moedas procede de diversas doazóns, legados e adquisicións. En 1850, Jacques-Amédée Lambert legou á cidade unha importante colección de obras de arte que incluía entre 50 e 70 moedas galas, aínda que o inventario non permite determinar o número exacto; só se coñece que había 38 moedas de prata. En 1853, Jean-Bonaventure Rougnard legou á cidade a súa biblioteca e a súa colección numismática, que incluía 14 moedas galas, 3 marsellesas e 11 celtas. A primeira gran adquisición do museo neste ámbito produciuse en 1860, coa compra de 204 moedas na poxa da colección F. B. Parot. Esta compra supúxolle ao museo a incorporación de 65 moedas marsellesas e 139 moedas galas, seis delas de ouro.[40]
Pero foi tres anos máis tarde cando as coleccións do Gabinete de Medallas se enriqueceron considerablemente neste ámbito, coa adquisición da colección de Louis de la Saussaye, que incluía 1.183 moedas. Aínda que non se dispón dun inventario preciso, todo fai pensar que as moedas celtas constituían a maior parte da colección. O propio De la Saussaye doou ao museo en 1867 corenta moedas do tesouro Auriol.[40] Trátase da maior colección de moedas galas ata a data, e custou 18.000 francos.[41]
A partir daquel momento, o museo non realizou máis adquisicións importantes neste ámbito. O cardeal de Bonald doou o estatero de Vercinxetórix,[39] e en 1890 o museo adquiriu un lote de 25 moedas, 20 delas de ouro, da colección Charles Robert. A última achega importante de moedas galas ao Gabinete Numismático de Lión produciuse en 1916, con oito moedas doadas por A. Changarnier.[42]
As moedas galas máis notables do Gabinete son:[10]
Estatero de ouro de Vercinxetórix, cuñado na Galia a mediados do século I a. C., doado polo cardeal de Bonald, en 1867, que amosa no anverso o rostro imberbe co pelo rizado de Apolo. Coñécense uns vinte exemplares desta moeda.[39][43][44]
Óbolo de prata do tesouro de Auriol, cuñado na Galia o século VI a. C. Esta moeda, cunha leoa devorando a súa presa no anverso, presenta un cadrado incuso no reverso, típico dunha técnica arcaica orixinaria de Asia Menor e transmitida aos celtas polos focenses.[45]
Moedas medievais
Segundo os datos de 1992, o Gabinete de Medallas conservaba unha importante colección de moedas medievais, composta por:[46]
Unha das moedas máis destacadas desta colección é un diñeiro de prata merovinxio cuñado cara a 675 en Lión, a nome de Khilderico II, autor dunha reforma monetaria pola que se cesaba a cuñaxe de moedas de ouro en favor de diñeiros de prata. Esta moeda foi unha das primeiras producidas. A inscrición LUGDUNO DINARIO indica claramente a súa orixe e o nome da moeda, unha rareza na Idade Media. Coñécense só dous exemplares desta moeda; o outro consérvase no Gabinete de Medallas da Biblioteca Nacional de Francia.
Moedas da época moderna
O Gabinete de Medallas conserva unha serie de moedas que testemuñan a reaparición dos retratos nas moedas durante o Renacemento, coñecidas como "testóns" (do italiano testa). Entre os exemplares das coleccións do museo están:
Testón de Galeazzo Sforza, duque de Milán, cidade onde se orixinou esta moeda.
Testón de Lois XII, que retomou este estilo cando se converteu en duque de Milán.
Testón de Lois XII como rei de Francia, que importou o retrato monetario a Francia.[48]
Testón de Francisco I, que retomou e continuou a práctica do retrato na moeda real.
Medallas
Consonte os datos de 1992, o Gabinete de Medallas albergaba unha importante colección de 940 medallas, 170 das cales datan dos séculos XV a XVIII.[46]
Algunhas das medallas máis notables do Gabinete son:[49]
Medalla de Lois XII e Ana da Bretaña, producida en Lión en 1499, en bronce fundido.
Medalla de Henrique IV e María de Médici, producida en Francia por Guillaume Dupré, en 1605, en bronce fundido. Ingresou na colección como legado Jacques-Antoine Lambert en 1850.[51]
Medalla da cidade de Aviñón, Francia. Producida en ouro en 1564.
Medalla de Thomas Gadagne, Lión, 1523, elaborada en bronce. Foi parte do legado de Jacques Amédée Lambert, en 1850. Esta medalla foi encargada por Thomas Gadagne con motivo da fundación da capela Gadagne en Notre-Dame de Confort, igrexa da nación florentina de Lión, onde foi soterrado xunto á súa esposa Perronette Buatier, natural de Lión. A gran influencia italiana e a riqueza da cidade propiciaron a aparición dun importante gremio de ourives. Esta medalla atribuíuselle a Jacques Gauvin.[52][53][54]
Medalla de Bartolomé Panciatichi, 1517. Máis coñecido en Francia como Panchati, chegou a Lión en 1502 e converteuse nun dos principais comerciantes da cidade. A medalla conmemora a fundación da súa capela en Notre-Dame de Confort en 1517.[54][55]
Medalla de Ana de Bretaña e o delfín Carlos Orlando, fundida en prata, cicelada e dourada en Viena en 1494, durante a estadía do novo señor do Delfinado, o Delfín Orland, e a súa nai Ana de Bretaña. Procede da adquisición da colección Pichon, vendida en París en 1897.[56] Foi exposta en París en 1953.[57]
Medalla de Anfitrite, creada por Louis Muller cara a 1932. Baldeirado orixinal en bronce. Foi unha doazón de Solange Muller.
Selos e xoias
As coleccións lionesas son ricas en xemas antigas e modernas, algunhas delas asociadas á xoiaría. En ocasións, coñécese documentación concreta das pezas desde hai séculos, como é o caso dos camafeos de Constant, descritos xa en 1612. O intaglio que representa a Apolo e Marsias foi adquirido por Lourenzo de Medici, que a fixo reproducir como selo, consérvase no Gabinete de Medallas de Lión, e dise que foi a xoia representada por Botticelli nun dos cadros de Simonetta Vespuci.[49]
Entre os selos e as xoias máis notables están.[49]
Intaglio de ametista que representa a Apolo e Marsyas, creado en Roma no terceiro cuarto do século I a. C. Foi adquirido en 1844. Esta xoia puido ser realizada polo mesmo gravador que o selo de Nerón.
Selo de bronce Humberto de Baugé ou Humbert d'Autun, datado en Francia a mediados do século XII. Foi achado no río Saona, preto da ponte de Tilsitt, e adquirido para o Gabinete de Medallas pouco antes de 1855. Esta peza é típica dos selos episcopaismedievais, co bispo representado "coa cabeza descuberta, vestindo unha longa casula e palio; sentado nun trono, sostén o báculo nunha man e bendí coa outra". A dedicatoria tamén está estereotipada coa palabra sigillum seguida do nome do bispo e do arcebispado. Isto permite recoñecer a Humberto de Baugé, prelado de Autun de 1140 a 1148, e logo de Lión de 1148 a 1153.[58][59]
Pendentes de ouro coñecidos como Venus de Milo, creados en Asia Menor na época helenística. Proveñen do Gabinete Artaud e foron adquiridos polo duque de Rivière en 1835. A lenda conta que estes pendentes son os da Venus de Milo.
Gran camafeo de Constant, creado en ónix na Italia de mediados do baixo Imperio Romano (século IV) ou a finais da Idade Media (principios do século XIII). Procedente da cruz procesional de Saint-André-le-Bas, destruída en 1793; máis tarde pasou polas coleccións Schneyder e Artaud, que se adquiriu en 1835. Este camafeo fora identificado xa en 1612, na cruz procesional da abadía de Saint-André-le-Bas.[60]
Camafeo de San Nicolás, de Bizancio, a finais do século X ou principios do XI, elaborado en xaspe sanguíneo, cunha montura moderna de prata dourada. Ten a mesma procedencia que o gran camafeo de Constant.
↑ 20,020,1Dhénin, M. et al. (1996). "Le trésor de Terreaux". En Bulletin des musées et monuments lyonnais. 1-2. Páxinas 50-63, 91-98, 99-109.
↑Carrara, S.; Planet, F. (2005). "Le trésor monétaire du couvent des Célestins". En Les Célestins du couvent au théâtre. Mémoire Active, Lión. Páxinas 31-39.
↑France 1500 – Entre Moyen Âge et Renaissance RMN, exposition à Paris au Grand Palais du 6 octobre 2010 au 10 janvier 2011. Réunion des musées nationaux, París, 2010. Páxina 104. {ver en WorldCat.org]
Béghain, P. et al. (2009). Dictionnaire historique de Lyon. Stéphane Bachès, Lión. ISBN 978-2-915266-65-8
Brachlianoff, D. et al. (1998). Guide : musée des Beaux-Arts - Lyon. Réunion des musées nationaux. ISBN 2-7118-3679-7
Giard, J. B. (1983). Le Monnayage de l'atelier de Lyon : des origines au règne de Caligula, 43 avant J.C.-41 après J.C. Ed. Numismatique romaine, Wetteren. ISBN 978-9071165092
Planet, F. (1992). La monnaie - la cité : l'histoire : Le Médaillier. Réunion des musées nationaux. ISBN 2-7118-2572-8
Ramond, S. (2013). Le musée des Beaux-Arts de Lyon. Réunion des musées nationaux / Fondation BNP-Paribas. ISBN 978-2-7118-6169-9
Sobre as coleccións
Bastien, P (1972). Le monnayage de l'atelier de Lyon : Dioclétien et ses corégents avant la réforme monétaire (285-294). Ed. numismatique romaine, Wetteren.
Bastien, P. (1976). Le monnayage de l'atelier de Lyon : De la réouverture de l'atelier par Aurélien à la mort de Carin (fin 274-mi 285). Ed. numismatique romaine, Wetteren.
Bastien, P. (1980). Le monnayage de l'atelier de Lyon : De la réforme monétaire de Dioclétien à la fermeture temporaire de l'atelier en 316 (294-316). Ed. numismatique romaine, Wetteren.
Bastien, P. (1982). Le monnayage de l'atelier de Lyon : De la réouverture de l' atelier en 318 à la mort de Constantin (318-337). Ed. numismatique romaine, Wetteren.
Bastien, P. (1985). Le monnayage de l'atelier de Lyon : De la mort de Constantin à la mort de Julien (337-363). Ed. numismatique romaine, Wetteren.
Bastien, P.; Amandry, M.; Gautier, G. (1989). Le monnayage de l'atelier de Lyon, t. (274-413) - Supplément. Ed. numismatique romaine, Wetteren.
Brenot, C.; Scheers, S. (1996). Musée des Beaux-Arts de Lyon : Les monnaies Massaliètes et les monnaies Celtiques. Peeters, Lovaina. ISBN 2-87723-234-4
Giard, J. B (1983). Le Monnayage de l'atelier de Lyon : des origines au règne de Caligula, 43 avant J.C.-41 après J.C. Ed. Numismatique romaine, Wetteren.
Rouhette, T.; Tuzio, F. (2008). Médailles françaises des XVe, XVIe et XVIIe siècles. Musée des Beaux-Arts de Lyon / Éd. Victor Gadoury. ISBN 978-2-906602-32-8
Turcan, R. et al. (1987). Nigra moneta : sceaux, jetons, tesseres, amulettes, plombs monétaires ou monétiformes, objets divers en plomb ou en étain d'époque romaine conservés au musée des Beaux-Arts de Lyon... ; avec un appendice sur l'empreinte en plomb d'un coin de médaillon impérial. Centre d'études romaines et gallo-romaines, París. ISBN 2-904974-05-9
Artigos e revistas
Gatier, P. L.; Planet, F. (1992). "Poids antiques en plomb du Musée des Beaux-Arts de Lyon". En Bulletin des musées et monuments lyonnais. Nº 2.
Amsal 28Kitab Amsal lengkap pada Kodeks Leningrad, dibuat tahun 1008.KitabKitab AmsalKategoriKetuvimBagian Alkitab KristenPerjanjian LamaUrutan dalamKitab Kristen20← pasal 27 pasal 29 → Amsal 28 (disingkat Ams 28) adalah bagian dari Kitab Amsal dalam Alkitab Ibrani dan Perjanjian Lama di Alkitab Kristen.[1][2] Teks Naskah sumber utama: Masoretik, Septuaginta dan Naskah Laut Mati. Pasal ini terdiri dari 28 ayat. Berisi amsal-amsal raja Salomo bin Daud yang dikumpulk...
Artikel ini tidak memiliki referensi atau sumber tepercaya sehingga isinya tidak bisa dipastikan. Tolong bantu perbaiki artikel ini dengan menambahkan referensi yang layak. Tulisan tanpa sumber dapat dipertanyakan dan dihapus sewaktu-waktu.Cari sumber: Laut Kuning – berita · surat kabar · buku · cendekiawan · JSTOR Laut Kuning (Hanzi: 黃海) adalah sebuah laut tepi di Samudra Pasifik bagian barat. Laut Kuning secara geografis terletak di antara Tiongk...
Sextus Marcius MartinianusKaisar Kekaisaran RomawiFollis MartinianBerkuasaJuli – 18 September 324 (diangkat sebagai Augustus di wilayah barat, dengan Licinius sebagai Augustus di wilayah timur)PendahuluKonstantinus IPenerusKonstantinus IKematian325Kapadokia Sextus Marcius Martinianus, yang meninggal pada 325, adalah Kaisar Romawi dari Juli sampai 18 September 324. Ia dilantik menjadi rekan kaisar oleh Licinius. Referensi Canduci, Alexander (2010), Triumph & Tragedy: The Rise and Fall of...
LuduşMarosludasKotaNegara RumaniaProvinsiMureşStatusKotaPemerintahan • Wali kotaFlorin UrcanLuas • Total67 km2 (26 sq mi)Populasi (2004) • Total18.647Zona waktuUTC+2 (EET) • Musim panas (DST)UTC+3 (EEST)Situs webhttp://www.ludus.ro Luduş (Hungaria: Marosludas atau Ludas, pelafalan dalam bahasa Hungaria: [’mɒroʃludɒʃ] , Jerman: Ludasch) adalah kota yang terletak di provinsi Mureş, Rumania Kota ini pertama kali d...
Este artículo o sección necesita referencias que aparezcan en una publicación acreditada. Busca fuentes: «Sudetes» – noticias · libros · académico · imágenesEste aviso fue puesto el 18 de julio de 2016. Este artículo trata sobre la cordillera. Para la provincia declarada tras la Primera Guerra Mundial, véase Provincia de los Sudetes. Para el nombre histórico de las áreas de la antigua Checoslovaquia que fueron habitadas principalmente por alemanes de los Su...
Pour les articles homonymes, voir Rogers. Cet article est une ébauche concernant une actrice et une productrice américaine. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les conventions filmographiques. Consultez la liste des tâches à accomplir en page de discussion. Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus. Cet article ne cite pas suffisamment ses sources (juin 2016). Si vous disposez d'ouvrages ou d'articles de r...
Kategoria e Parë 1982-1983 Competizione Kategoria e Parë Sport Calcio Edizione 44ª Organizzatore FSHF Date dal 22 agosto 1982al 29 maggio 1983 Luogo Albania Partecipanti 14 Risultati Vincitore Vllaznia(6º titolo) Retrocessioni Besëlidhja Statistiche Miglior marcatore Dashnor Bajaziti (16) Incontri disputati 182 Gol segnati 369 (2,03 per incontro) Cronologia della competizione 1981-1982 1983-1984 Manuale La Kategoria e Parë 1982-1983 fu la 44ª edizione del...
Vangelo segreto di MarcoDatazioneI secolo?, XVII secolo?, XX secolo? AttribuzioneMarco evangelista FontiVangelo secondo Marco ManoscrittiLettera di Mar Saba Temaversione avanzata del vangelo marciano Il Vangelo segreto di Marco è un presunto vangelo apocrifo cristiano menzionato nella Lettera di Mar Saba, una lettera attribuita a Clemente di Alessandria (150 circa – 215 circa), che Morton Smith affermava di aver scoperto nel monastero di Mar Saba nel 1958. Il vangelo è noto solo attr...
André-Jean FestugièreAndré Jean Festugière dans la notice nécrologique écrite par Ernst Vogt dans Sonderdruck aus dem Jahrbuch des Bayerischen Akademie des Wissenschaften 1983BiographieNaissance 15 mars 18988e arrondissement de ParisDécès 13 août 1982 (à 84 ans)Saint-DizierNom de naissance Jean Paul Philippe FestugièreNationalité françaiseFormation École normale supérieure (1918-1920)École pratique des hautes études (1932-1936)Lycée Louis-le-Grand de ParisCollège Stani...
جزء من سلسلة مقالات سياسة تنزانياتنزانيا الدستور الدستور حقوق الإنسان السلطة التنفيذية الرئيس مجلس الوزراء السلطة التشريعية البرلمان السلطة القضائية القضاء الانتخابات الانتخابات الأحزاب السياسية السياسة الخارجية العلاقات الخارجية تنزانيا السياسةعنت تعد قضية حقوق ال...
خريطة لجميع الإحداثيات من جوجل خريطة لجميع الإحداثيات من بينغ تصدير جميع الإحداثيات من كيه إم إل تصدير جميع الإحداثيات من جيو ر س س خريطة لجميع الإحداثيات الميكرو منسقة بيانات من إطار توصيف الموارد هذه القائمة غير مكتملة. فضلاً ساهم في تطويرها بإضافة مزيد من المعلومات ولا...
City in Turkey Not to be confused with Antakya, Anatolia, or Antaliya. Attalia redirects here. For other uses, see Attalia (disambiguation). Metropolitan municipality in Mediterranean, TurkeyAntalyaMetropolitan municipalityKonyaaltı BeachHadrian's GateHıdırlık TowerDüden WaterfallsAntalya TramAntalya HarbourKaleiçi Seal of Antalya Metropolitan MunicipalityNickname(s): Capital of Tourism(Turkish: Turizmin Başkenti)AntalyaLocation of AntalyaShow map of TurkeyAntalyaAntalya (Mediterr...
Wrestling at the Olympics Men's freestyle bantamweightat the Games of the XIV OlympiadVenueEmpress Hall, Earls Court Exhibition CentreDates29–31 JulyCompetitors15 from 15 nationsMedalists Nasuh Akar Turkey Gerald Leeman United States Charles Kouyos France← 19361952 → Wrestling at the1948 Summer OlympicsGreco-RomanFlymenBantammenFeathermenLightmenWeltermenMiddlemenLight heavymenHeavymenFreestyleFlymenBantammenFeathermenLightmenWeltermenMiddle...