Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας

Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας
Διακριτικό Σήμα του/της Προέδρου της Δημοκρατίας
Κάτοχος
Κατερίνα Σακελλαροπούλου
από 13 Μαρτίου 2020
ΠροσφώνησηΗ Αυτής Εξοχότης ή Εξοχότατη
ΚατοικίαΙδιωτική κατοικία του/της εκάστοτε Προέδρου
ΈδραΠροεδρικό Μέγαρο, Αθήνα
Διορισμός απόΒουλή των Ελλήνων
Διάρκεια θητείαςΠέντε έτη
άπαξ ανανεώσιμη
Αρχικός κάτοχοςΠαύλος Κουντουριώτης
Δημιουργία18 Δεκεμβρίου 1974
(Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία)
Μισθός€138.732 (€11.561 μηνιαίως)
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστοτόπος
Ελληνική Δημοκρατία
Αυτό το λήμμα ανήκει στη σειρά:
Πολιτικό σύστημα της Ελλάδας
Σύνταγμα
Εκτελεστική εξουσία
Νομοθετική εξουσία
Δικαστική εξουσία
Tοπική αυτοδιοίκηση
Εκλογές
Διεθνείς σχέσεις

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι ο ανώτατος ηγέτης του ελληνικού κράτους. Από το 1975, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται από την Βουλή των Ελλήνων με πενταετή θητεία. Ο κάθε εκλεγμένος Πρόεδρος έχει δικαίωμα επανεκλογής μία μόνο φορά.

Από τις 13 Μαρτίου 2020, Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι η Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ανωτάτη Δικαστικός και πρώην Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Ιστορικό πλαίσιο

Β΄ Ελληνική Δημοκρατία

Ο θεσμός του Προέδρου της Δημοκρατίας εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα με το Σύνταγμα του 1924. Μετά το Δημοψήφισμα που διενεργήθηκε και με το οποίο ανακηρύχθηκε η αβασίλευτη Δημοκρατία, ο μέχρι τότε Αντιβασιλέας Παύλος Κουντουριώτης έγινε προσωρινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Τον Μάρτιο του 1926, μετά την πραξικοπηματική κατάληψη της εξουσίας από τον Θεόδωρο Πάγκαλο, παραιτήθηκε από το αξίωμα του Προέδρου, το οποίο ανέλαβε ο ίδιος ο Πάγκαλος μετά από μία εκλογική διαδικασία αμφίβολης νομιμότητας, και τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου, ύστερα από την ανατροπή του τελευταίου, επανήλθε στον προεδρικό θώκο. Με το Σύνταγμα του 1927 καθιερώθηκε ο ρόλος του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος περιοριζόταν στην άσκηση της εκτελεστικής εξουσίας. Το 1929 εξελέγη για δεύτερη φορά Πρόεδρος της Δημοκρατίας από τη Γερουσία και τη Βουλή των Ελλήνων ο Παύλος Κουντουριώτης. Τον ίδιο χρόνο όμως παραιτήθηκε και τον διαδέχθηκε ως προσωρινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας ο Αλέξανδρος Ζαΐμης, λόγω του γεγονότος ότι ήταν Πρόεδρος της Γερουσίας, και ο οποίος τελικά επιλέχθηκε από τη Γερουσία και τη Βουλή ως καταλληλότερος για το αξίωμα του Προέδρου. Επανεξελέγη το 1934 και παρέμεινε μέχρι το 1935, οπότε, και λόγω της πολιτειακής μεταβολής, καταργήθηκε ο θεσμός του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Ελληνική Δημοκρατία (1973 - 1974)

Ως θεσμός επανήλθε το 1973 επί του δικτατορικού καθεστώτος των Συνταγματαρχών με το δεύτερο «Σύνταγμα», το οποίο έδινε υπερεξουσίες στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, συγκεντρώνοντας πια όλη την δύναμη στο πρόσωπό του, καθιερώνοντας παράλληλα και θέση Αντιπροέδρου της Δημοκρατίας. Οι υπερεξουσίες αυτές καταργήθηκαν μετά την ανατροπή του Παπαδόπουλου, με το σύστημα να καθίσταται οιονεί προεδρευόμενο.

Γ΄ Ελληνική Δημοκρατία (1974 - σήμερα)

Μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, επανήλθαν σε ισχύ οι διατάξεις του Συντάγματος 1952 (με ορισμένες τροποποιήσεις μέσω συντακτικών πράξεων) δίχως ωστόσο να αναστραφεί, έστω και προσωρινά, η κατάργηση της μοναρχίας μέχρι τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος. Κατόπιν, την άσκηση των αρμοδιοτήτων του προσωρινού Προέδρου της Δημοκρατίας ρύθμισε το Β΄ Ψήφισμα της Βουλής των Ελλήνων.[1]

Με το Σύνταγμα του 1975 ρυθμίστηκε εκ νέου ο ακριβής του ρόλος με τρόπο αντίστοιχο του 1952, αλλά οι αρμοδιότητές του, θεωρούμενες από πολλούς ως υπερεξουσίες, περιορίστηκαν σε μεγάλο βαθμό με την αναθεώρηση του Συντάγματος το 1986.

Σήμερα, ο ρόλος του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι συμβολικός και εθιμοτυπικός. Στις 13 Μαρτίου 2020, η Κατερίνα Σακελλαροπούλου έγινε η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας.[2]

Το αξίωμα σήμερα

Προϋποθέσεις εκλογιμότητας και κωλύματα

Για να εκλεγεί κάποιος/κάποια στο αξίωμα του/της Προέδρου της Δημοκρατίας πρέπει να πληροί τέσσερις βασικές προϋποθέσεις:[3]

  • Να είναι Έλληνας/Ελληνίδα πολίτης για πέντε τουλάχιστον έτη
  • Να έχει από έναν από τους δύο τουλάχιστον γονείς του ελληνική καταγωγή
  • Να έχει συμπληρώσει το τεσσαρακοστό έτος της ηλικίας του/της
  • Να έχει τη πλήρη νόμιμη ικανότητα του εκλέγειν/εκλέγεσθαι

Από τη στιγμή που συντρέχουν οι παραπάνω προϋποθέσεις, μπορεί οποιοδήποτε πρόσωπο να προταθεί από τις κοινοβουλευτικές ομάδες για το αξίωμα. Αν και απαιτείται να δοθεί όρκος ενώπιον της Βουλής σύμφωνα με το ορθόδοξο χριστιανικό δόγμα (άρθρο 33 παρ. 2), κρατεί η άποψη ότι δεν αποτελεί προϋπόθεση η θρησκεία του/της υποψηφίου. Σύμφωνα με το Σύνταγμα, η επανεκλογή του ίδιου προσώπου επιτρέπεται μία μόνο φορά, ενώ Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν μπορεί να συμμετάσχει στην εκλογή που ακολουθεί εξαιτίας της παραίτησής του/της.[4]

Διαδικασία εκλογής

Η εκλογή του/της Προέδρου της Δημοκρατίας γίνεται από την Βουλή των Ελλήνων και τα υποψήφια πρόσωπα προτείνονται μόνο από τις κοινοβουλευτικές ομάδες. Συνήθως έναν μήνα πριν λήξει η θητεία του/της εν ενεργεία Προέδρου της Δημοκρατίας συγκαλείται από τον/την Πρόεδρο της Βουλής συνεδρίασή της με σκοπό την εκλογή του διαδόχου του/της. Η ψηφοφορία γίνεται ονομαστικά, ψηφίζουν όλοι οι βουλευτές και δεν προηγείται συζήτηση. Αν και τα υποψήφια πρόσωπα τα προτείνουν οι κοινοβουλευτικές ομάδες, ψήφοι υπέρ προσώπων που δεν έχουν προταθεί δεν θεωρούνται άκυρες, εκτός από την 6η ψηφοφορία που θεωρούνται έγκυρες μόνο οι ψήφοι μεταξύ των δύο επικρατεστέρων (βλ. παρακάτω).

Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται αυτός ή αυτή που στην πρώτη ψηφοφορία θα συγκεντρώσει τα 2/3 του συνόλου των βουλευτών (200 έδρες)[3]. Σε περίπτωση που δεν υπάρξει αποτέλεσμα, επαναλαμβάνεται η ψηφοφορία μετά από πέντε μέρες και πάλι απαιτείται πλειοψηφία 200 βουλευτών. Αν και πάλι δεν καταφέρει κάποιο υποψήφιο πρόσωπο να λάβει την απαιτούμενη πλειοψηφία ακολουθεί τρίτη ψηφοφορία, πάλι μετά από πέντε μέρες, αλλά αυτή τη φορά απαιτείται πλειοψηφία των 3/5 του συνόλου των βουλευτών (180 έδρες)[3].

Μέχρι την αναθεώρηση του Συντάγματος το 2019 αν ο/η Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν εκλεγόταν με την τρίτη ψηφοφορία, η Βουλή διαλυόταν και προκηρύσσονταν εκλογές[3] και η νέα Βουλή που προέκυπτε από τις εκλογές διεξήγε τέταρτη ψηφοφορία στην οποία απαιτούνταν πλειοψηφία των 3/5 του συνόλου, ήτοι 180 έδρες[3]. Αν κανείς υποψήφιος/καμία υποψήφια δεν λάμβανε αυτή τη πλειοψηφία ούτε σε αυτή τη ψηφοφορία ακολουθούσε πέμπτη ψηφοφορία στην οποία η εκλογή γινόταν με την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών, ήτοι 151 έδρες[3]. Τέλος αν ούτε σε αυτή τη περίπτωση επιτυγχάνονταν η απαιτούμενη πλειοψηφία ακολουθούσε νέα ψηφοφορία και η εκλογή γινόταν με τη σχετική πλειοψηφία[3]. Με την αναθεώρηση του Συντάγματος του 2019, για την εκλογή του/της Προέδρου της Δημοκρατίας προβλέπονται και πάλι έξι ψηφοφορίες αλλά δε διενεργούνται πλέον εκλογές αν δεν επιτευχθεί η απαιτούμενη πλειοψηφία στη τρίτη ψηφοφορία.

Η θητεία του/της Προέδρου της Δημοκρατίας μπορεί να παραταθεί σε περίπτωση πολέμου ή μη εκλογής εγκαίρως νέου/νέας Προέδρου[4]. Η αναπλήρωση δεν συνιστά λόγο εκλογής νέου/νέας Προέδρου και ενεργείται από τον/την Πρόεδρο της Βουλής, σε περίπτωση δε που αυτή έχει διαλυθεί, από τον/την Πρόεδρο της τελευταίας Βουλής και, αν αυτός/αυτή αρνείται ή δεν υπάρχει, από την Κυβέρνηση συλλογικά. Όσο διαρκεί η αναπλήρωση, ο αναπληρωτής/η αναπληρώτρια Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν μπορεί να κάνει χρήση όλων των προεδρικών αρμοδιοτήτων.

Αρμοδιότητες και ποινική ευθύνη

Οι αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας σήμερα είναι πολύ λίγες και μικρές σε σχέση με πριν την αναθεώρηση του Συντάγματος το 1986, με αποτέλεσμα να μην επιτρέπουν καμία ουσιαστική ανάμειξη του στις πολιτικές εξελίξεις, δίνοντας του έναν καθαρά συμβολικό ρόλο. Η ουσιαστική εξουσία ασκείται από τον Πρόεδρο της Κυβέρνησης.

Μεταξύ των αρμοδιοτήτων του συγκαταλέγονται ο διορισμός του Πρωθυπουργού, των λοιπών μελών της Κυβέρνησης και των υφυπουργών, η ανάθεση διερευνητικών εντολών για τη δυνατότητα σχηματισμού Κυβέρνησης που να απολαύει της εμπιστοσύνης της Βουλής, η απαλλαγή της Κυβέρνησης από τα καθήκοντά της, η σύγκληση της Βουλής σε σύνοδο, η διάλυση της Βουλής και η προκήρυξη εκλογών, η έκδοση και δημοσίευση των ψηφισμένων από τη Βουλή νομοσχεδίων ή προτάσεων νόμου προκειμένου να καταστούν νόμοι του κράτους, η αναπομπή στη Βουλή ψηφισμένου νομοσχεδίου ή πρότασης νόμου, η έκδοση διαταγμάτων και πράξεων νομοθετικού περιεχομένου, η προκήρυξη δημοψηφίσματος, η απαγγελία διαγγελμάτων προς το λαό και η χάρη, μετατροπή ή μετριασμός των ποινών που έχουν επιβληθεί από τα δικαστήρια. Πρέπει να τονιστεί ότι, σύμφωνα με το άρθρο 35 του Συντάγματος, σε κάθε περίπτωση, εκτός συγκεκριμένων εξαιρέσεων, κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων του δεν ενεργεί ποτέ μόνος του, αλλά πάντοτε με την προσυπογραφή του αρμοδίου υπουργού, ο οποίος είναι και ο μόνος πολιτικά υπεύθυνος.

Για τις πράξεις του ο Πρόεδρος ευθύνεται ποινικά μόνο για αυτές που συνιστούν εσχάτη προδοσία ή παραβίαση με πρόθεση του Συντάγματος (Σύντ. άρθρο 49, ν. 265/1976). Για άλλα αδικήματα, που δε σχετίζονται με την άσκηση των καθηκόντων του, η δίωξη αναστέλλεται μέχρι τη λήξη της θητείας του. Η Βουλή έχει την αρμοδιότητα να τον παραπέμπει σε δίκη με σκοπό την τιμωρία του [κάθειρξη (μόνο για εσχάτη προδοσία), έκπτωση από το αξίωμα, αποστέρηση πολιτικών δικαιωμάτων]. Για να υποβληθεί πρόταση για παραπομπή σε δίκη του Προέδρου της Δημοκρατίας απαιτούνται 100 υπογραφές βουλευτών, ενώ για να γίνει δεκτή αυτή απαιτείται πλειοψηφία των 2/3 του συνόλου των βουλευτών, δηλαδή 200. Σε περίπτωση αποδοχής της πρότασης από τη Βουλή, παραπέμπεται στο Ειδικό Δικαστήριο που δικάζει και τους υπουργούς κατά το άρθρο 86 και αναπληρώνεται μέχρι την έκδοση απαλλακτικής απόφασης.

Προεδρία της Δημοκρατίας

Το λογότυπο της Προεδρίας της Δημοκρατίας

Η Προεδρία της Δημοκρατίας είναι μια αυτοτελής δημόσια υπηρεσία, η οποία τελεί υπό τη διεύθυνση Γενικού Γραμματέα, ο οποίος έχει το προβάδισμα έναντι όλων των Γενικών Γραμματέων του κράτους, και της οποίας το προσωπικό διορίζεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, χωρίς υπουργική προσυπογραφή. Σκοπός της είναι η υποβοήθηση και εξυπηρέτηση του Προέδρου της Δημοκρατίας στην άσκηση των καθηκόντων και αρμοδιοτήτων του. Διαρθρώνεται στο Ιδιαίτερο Γραφείο του Προέδρου, το Νομικό Γραφείο, το Διπλωματικό Γραφείο, το Στρατιωτικό Γραφείο, στο οποίο υπάγεται και η Προεδρική Φρουρά, το Γραφείο Διοικητικών Υποθέσεων και το Γραφείο Οικονομικών Υποθέσεων.

Οι υπηρεσίες της Προεδρίας στεγάζονται στο Προεδρικό Μέγαρο, που βρίσκεται επί της οδού Ηρώδου Αττικού, και στο μέγαρο στη συμβολή των οδών Βασιλέως Γεωργίου Β΄ και Στησιχόρου.

Εκλογικές διαδικασίες από το 1974

1974

Μετά το δημοψήφισμα του 1974 και την εγκαθίδρυση της αβασίλευτης δημοκρατίας, κατά την πρώτη εκλογική διαδικασία ο Μιχαήλ Στασινόπουλος εξελέγη από τη Βουλή προσωρινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας με 206 ψήφους. Διαδέχθηκε τον Φαίδωνα Γκιζίκη, ο οποίος είχε παραμείνει προσωρινά στη θέση του Προέδρου μετά την πτώση της δικτατορίας. Την άσκηση των προεδρικών αρμοδιοτήτων, σε αναμονή νέου συντάγματος, ρύθμισε ψήφισμα της Βουλής.

18 Δεκεμβρίου 1974
Μιχαήλ Στασινόπουλος (Νέα Δημοκρατία) Ναι 206
Όχι 74
Λευκά 8
Άκυρα 3
Απόντες 9
Σύνολο 300

1975

Με την κατάρτιση και θέση σε ισχύ του νέου Συντάγματος της χώρας το 1975, ο Κωνσταντίνος Τσάτσος εξελέγη στο αξίωμα υποστηριζόμενος από το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας, συγκεντρώνοντας 210 ψήφους, πιθανότατα προερχόμενες από τους βουλευτές της Ν.Δ. που είχε 215 έδρες στο Κοινοβούλιο σε σύνολο 295 εδρών. Αντίπαλος του ήταν ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, που υποστηρίχθηκε από την Ένωση Κέντρου - Νέες Δυνάμεις, ενώ το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και η Ενωμένη Αριστερά ψήφισαν λευκό.

19 Ιουνίου 1975
Κωνσταντίνος Τσάτσος (Νέα Δημοκρατία) 210
Παναγιώτης Κανελλόπουλος (Ένωσις Κέντρου - Νέες Δυνάμεις) 65
Λευκά 20
Απόντες 5
Σύνολο 300

1980

Τον Κωνσταντίνο Τσάτσο διαδέχθηκε το 1980 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο οποίος πρώτα παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία. Για την εκλογή του πραγματοποιήθηκαν τρεις ψηφοφορίες. Στην πρώτη συγκέντρωσε 179 ψήφους (175 έδρες είχε η Νέα Δημοκρατία), στη δεύτερη 181 και στην τρίτη 183 ψήφους. Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. απείχε και από τις τρεις ψηφοφορίες, το Κ.Κ.Ε. ψήφισε λευκό, ενώ η Εθνική Παράταξις υπέρ του.[5] Οι βουλευτές της Ε.ΔΗ.Κ. δεν είχαν ξεκάθαρη θέση, καθώς μερικοί ψήφισαν υπέρ και μερικοί κατά.

23 και 29 Απριλίου και 5 Μαΐου 1980 Α' ψηφοφορία[6] Β' ψηφοφορία[6] Γ' ψηφοφορία[6]
Κωνσταντίνος Καραμανλής (Ν.Δ.) 179 181 183
Γεώργιος Μυλωνάς (ΚΟΔΗΣΟ) 4 3 3
Λεωνίδας Κύρκος (ΚΚΕ Εσωτερικού) 1 1 1
Φαίδων Βεγλερής (ΕΔΑ) 1 1 1
Νικήτας Βενιζέλος (ΕΔΗΚ) 3 – –
Ηλίας Ηλιού (ΕΔΑ) 1 – –
Στέλιος Παπαθεμελής (Ανεξάρτητος) – 1 1
Ιωάννης Ζίγδης (ΕΔΗΚ) – – 4
Λευκά 15 13 12
Άρνηση ψήφου 92 93 93
Απόντες 4 7 2
Σύνολο 300 300 300

1985

Η διαδικασία εκλογής του 1985 θεωρείται ως η πιο επεισοδιακή από όλες που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα. Η ρήξη της 9ης Μαρτίου και η απόφαση του Ανδρέα Παπανδρέου να προτείνει τον Αρεοπαγίτη Χρήστο Σαρτζετάκη ως Πρόεδρο της Δημοκρατίας, η επικείμενη αναθεώρηση του Συντάγματος με παράλληλη κατάργηση πολλών «υπερεξουσιών» του Προέδρου, η αποκαθήλωση του Καραμανλή από την Προεδρία και η επιλογή του Ανδρέα Παπανδρέου να τον αντικαταστήσει επίτηδες με τον άνθρωπο που θύμιζε την χειρότερη στιγμή των καραμανλικών κυβερνήσεων (δολοφονία Λαμπράκη) προκάλεσαν πολιτικό σεισμό.

Στις τρεις ψηφοφορίες ανέκυψαν δύο διαδικαστικά προβλήματα, τα οποία αφορούσαν την ψήφο του Προέδρου της Βουλής Ιωάννη Αλευρά, που μετά την παραίτηση Καραμανλή ασκούσε καθήκοντα Αναπληρωτή Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας , και το χρώμα των ψηφοδελτίων κατά τη μυστική ψηφοφορία. Συγκεκριμένα στην πρώτη ψηφοφορία συγκεντρώθηκαν 184 ψήφοι υπέρ του Σαρτζετάκη, τον οποίο στήριζαν ΠΑ.ΣΟ.Κ. και Κ.Κ.Ε., ενώ βρέθηκαν και δύο λευκά. Δεδομένου ότι η Νέα Δημοκρατία απείχε, τα λευκά προέρχονταν από την κυβερνητική παράταξη. Στη δεύτερη όμως ψηφοφορία μοιράστηκαν έγχρωμα ψηφοδέλτια γεγονός που προκάλεσε την έντονη αντίδραση της αντιπολίτευσης που διαμαρτυρόταν για ξεκάθαρη παραβίαση της μυστικής ψηφοφορίας. Ο βουλευτής μάλιστα της Ν.Δ., Ελευθέριος Καλογιάννης, άρπαξε την κάλπη από την αίθουσα Ολομέλειας και κρατώντας την στα χέρια του προσπάθησε να τη μεταφέρει στην αίθουσα των γραφείων της Ν.Δ.. Στις αιτιάσεις της Ν.Δ. για τη νομιμότητα της διαδικασίας, ο προεδρεύων αντιπρόεδρος Μιχαήλ Στεφανίδης απάντησε ότι το Σύνταγμα απαιτεί τα ψηφοδέλτια να είναι ομοιόμορφα, όμως πουθενά δεν αναφέρει ότι πρέπει να είναι και ομοιόχρωμα. Στη δεύτερη ψηφοφορία ο Χρήστος Σαρτζετάκης συγκέντρωσε 181 ψήφους, ενώ στην τρίτη και τελευταία 180 ψήφους, την οριακή δηλαδή πλειοψηφία που απαιτείται από το Σύνταγμα.

Και ενώ όλα αυτά συνέβαιναν μέσα στο κτήριο της Βουλής, έξω από αυτό είχε συγκεντρωθεί πλήθος από φανατικούς οπαδούς του ΠΑ.ΣΟ.Κ. που κρατούσαν στα χέρια τους την εφημερίδα Αυριανή και τραγουδούσαν υβριστικά και απαξιωτικά συνθήματα κατά του Καραμανλή.[7]

Μετά την εκλογή Σαρτζετάκη, η Νέα Δημοκρατία αμφισβήτησε το δικαίωμα ψήφου του Προέδρου της Βουλής, Ιωάννη Αλευρά, καθώς ασκούσε καθήκοντα Προέδρου της Δημοκρατίας αναπληρώνοντας τον παραιτηθέντα Κωνσταντίνο Καραμανλή, και την αξίωσή της υποστήριξαν γνωστοί συνταγματολόγοι όπως ο Αριστόβουλος Μάνεσης.

Αντίθετα, ο καθηγητής Γεώργιος Κασιμάτης και ο νεαρός τότε Ευάγγελος Βενιζέλος υποστήριξαν την ερμηνεία του Συντάγματος που τελικά επικράτησε πολιτικά, ότι δηλαδή ο Πρόεδρος της Βουλής που αναπληρώνει τη χηρεύουσα θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας έχει δικαίωμα να ψηφίσει ως βουλευτής κατά τη διαδικασία εκλογής του νέου Προέδρου.[5][7] Η υπόθεση έφτασε και στη δικαιοσύνη, με την ολομέλεια του ΣτΕ να κρίνει το απαράδεκτο του ευθέως δικαστικού ελέγχου της εκλογής του Προέδρου[8] και το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών να κρίνει παρεμπιπτόντως ότι η εκλογή Προέδρου υπήρξε παράτυπη και ισοδυναμούσε με κατάλυση της λαϊκής κυριαρχίας,[9] ενώ θεώρησε ότι η επακόλουθη πολιτική νομιμοποίηση (κατόπιν της νίκης του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 1985) δεν αναιρούσε την αντισυνταγματικότητα της πράξης.[10]

Κατά την αναθεώρηση του Συντάγματος το 1986, η μυστική ψηφοφορία αντικαταστάθηκε από ονομαστική.

17, 23 και 29 Μαρτίου 1985 Α' ψηφοφορία[6] Β' ψηφοφορία[6] Γ' ψηφοφορία[6]
Χρήστος Σαρτζετάκης (ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ) 178 181 180
Λευκά 3 1 1
Άκυρα 3 3 5
Άρνηση ψήφου 113 110 112
Απόντες 3 5 2
Σύνολο 300 300 300

1990

Τον Σαρτζετάκη διαδέχθηκε το 1990 στο προεδρικό αξίωμα για δεύτερη φορά ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο οποίος κατάφερε να εκλεγεί στην πέμπτη ψηφοφορία με 153 ψήφους, αφού είχε ήδη πραγματοποιηθεί διάλυση της Βουλής λόγω της αποτυχίας να εκλέξει Πρόεδρο της Δημοκρατίας σε τρεις ψηφοφορίες. Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. υποστήριξε τον Ιωάννη Αλευρά, ενώ ο Συνασπισμός τον Κωνσταντίνο Δεσποτόπουλο[5]. Η επιστροφή του Καραμανλή στην Προεδρία ήταν απαίτηση της βάσης του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας, που σε εκείνη την συγκυρία ήταν πρώτο κόμμα, αλλά ούτε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ούτε ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν ενθουσιασμένοι με την επιστροφή Καραμανλή[εκκρεμεί παραπομπή].

19 και 25 Φεβρουαρίου, 3 Μαρτίου, 30 Απριλίου και 4 Μαΐου 1990   Α'     Β'     Γ'     Δ'     Ε'  
Κωνσταντίνος Καραμανλής (Νέα Δημοκρατία) – – – 149 153
Ιωάννης Αλευράς (ΠΑΣΟΚ) – 127 128 123 125
Χ. Σαρτζετάκης (ΠΑΣΟΚ, Συνασπισμός) 151 21 21 – –
Κ. Δεσποτόπουλος (Συνασπισμός) – – – 21 21
«Παρών» 148 148 148 1 1
«Απών» 1 0 2 0 0
Απόντες 0 4 1 6 0
Σύνολο 300 300 300 300 300

1995

24 Φεβρουαρίου, 2 και 8 Μαρτίου 1995   Α'     Β'     Γ'  
Κωστής Στεφανόπουλος (Πολιτική Άνοιξη, ΠΑ.ΣΟ.Κ.) 181 181 181
Αθανάσιος Τσαλδάρης (Νέα Δημοκρατία) 109 108 109
«Παρών» 10 8 10
Απόντες 0 3 0
Σύνολο 300 300 300

2000

8 Φεβρουαρίου 2000
Κωστής Στεφανόπουλος (ΠΑΣΟΚ, Νέα Δημοκρατία) 269
Λεωνίδας Κύρκος (Συνασπισμός) 10
«Παρών» 19
Απόντες 2
Σύνολο 300

2005

Εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας (2005)
Κάρολος Παπούλιας (Νέα Δημοκρατία, ΠΑΣΟΚ) 279
«Παρών» 17
Απόντες 4
Σύνολο 300

2010

Εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας (2010)
Υποψήφιος Πρόεδρος Προτάθηκε από Στηρίχθηκε από Ψηφοφορία
3 Φεβρουαρίου 2010
Κάρολος Παπούλιας ΠΑΣΟΚ 266
«Παρών» 32
Απόντες 2
Σύνολο 300

2014–2015

Στις 17, 23 και 29 Δεκεμβρίου 2014 η Βουλή δεν κατάφερε να εκλέξει Πρόεδρο της Δημοκρατίας, έτσι η Ελλάδα οδηγήθηκε σε βουλευτικές εκλογές στις 25 Ιανουαρίου του επόμενου έτους.

Στις 17 Φεβρουαρίου προτάθηκε από τις κοινοβουλευτικές ομάδες των Ανεξαρτήτων Ελλήνων και του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. ο Προκόπης Παυλόπουλος, ο οποίος υποστηρίχθηκε και από τη Νέα Δημοκρατία. Επίσης από τις κοινοβουλευτικές ομάδες του Ποταμιού και του ΠΑ.ΣΟ.Κ. προτάθηκε ο Νίκος Αλιβιζάτος. Ο Παυλόπουλος έλαβε 233 ψήφους, ο Αλιβιζάτος 30 και παρών ψήφισαν 32 βουλευτές. Πρόεδρος εξελέγη ο Προκόπης Παυλόπουλος.

Εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας (2014-2015)
Υποψήφιος Πρόεδρος Προτάθηκε από Στηρίχθηκε από Α' Ψηφοφορία
17 Δεκεμβρίου 2014 		Β' Ψηφοφορία
23 Δεκεμβρίου 2014 		Γ' Ψηφοφορία
29 Δεκεμβρίου 2014 		Δ' Ψηφοφορία
18 Φεβρουαρίου 2015
Προκόπης Παυλόπουλος – – – 233
Νίκος Αλιβιζάτος – – – 30
Σταύρος Δήμας 160 168 168 –
«Παρών» 135 131 132 32
Απόντες 5 1 0 5
Σύνολο 300 300 300 300

2020

Εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας (2020)
Υποψήφιος/α Πρόεδρος Προτάθηκε από Στηρίχθηκε από Ψηφοφορία
22 Ιανουαρίου 2020
Κατερίνα Σακελλαροπούλου Νέα Δημοκρατία 261
«Παρών» 33
Απόντες 6
Σύνολο 300

2025

Εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας (2025)
Υποψήφιος/α Πρόεδρος Προτάθηκε από Στηρίχθηκε από Ψηφοφορία
Χρήστος Ράμμος Νέα Αριστερά
«Παρών»
Απόντες
Σύνολο

Παραπομπές

  1. ↑ ΦΕΚ Α΄ 375/1974
  2. ↑ Παπαδόπουλος, Παύλος (9 Μαρτίου 2020). «Αικατερίνη Σακελλαροπούλου: Η «άγνωστη» Πρόεδρος λίγο πριν γράψει ιστορία». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2023. 
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 Διαδικασία εκλογής του προέδρου της Δημοκρατίας Αρχειοθετήθηκε 2009-09-26 στο Wayback Machine., in.gr
  4. ↑ 4,0 4,1 Ειδικές περιπτώσεις στην εκλογή προέδρου Αρχειοθετήθηκε 2009-09-11 στο Wayback Machine., in.gr
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Γρ. Τζιοβαρας (6 Φεβρουαρίου 2005). «Με ρεκόρ ψήφων ο 6ος Πρόεδρος Δημοκρατίας». Πολιτική. Το Βήμα. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2009. 
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 «Πρόεδρος της Δημοκρατίας: Η ιστορία του θεσμού από τη μεταπολίτευση έως σήμερα». Lawspot.gr. 22 Δεκεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2015. 
  7. ↑ 7,0 7,1 Γιάννης Βούλγαρης, Η Ελλάδα της Μεταπολίτευσης Σταθερή Δημοκρατία σημαδεμένη από τη μεταπολεμική Ιστορία
  8. ↑ Απόφαση Ολομελείας Συμβουλίου της Επικρατείας 2862/1985
  9. ↑ Απόφαση Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών 84464/1985 (Αρχείον Νομολογίας 1985, σ. 563-574) "[...] κατάργηση στη συγκεκριμένη περίπτωση του Εκλογικού Σώματος ως οργάνου εξουσίας και κατάλυση στην πράξη της αρχής της λαϊκής κυριαρχίας"
  10. ↑ Απόφαση Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών 84464/1985 (Αρχείον Νομολογίας 1985, σ. 574) "[...] ανεξάρτητα του ζητήματος της θεμελίωσης της νομιμοποιήσεως της εξουσίας του Προέδρου της Δημοκρατίας στη κανονιστική δύναμη των πραγμάτων που ρύθμισαν οι εκλογές και της αναγνωρίσεως του αποτελέσματος της ρυθμίσεως".

Δείτε επίσης

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Read other articles:

Dresden

Capital city of Saxony, Germany For other uses, see Dresden (disambiguation). City in Saxony, GermanyDresden Dräsdn (Upper Saxon) Drježdźany (Upper Sorbian)City Clockwise: Dresden skyline with River Elbe at dusk, Semper Opera, Catholic Court Church, Academy of Fine Arts with lemon squeezer dome and sculpture of Pheme, Dresden skyline, Dresden Castle, rebuilt houses on New Market Square with statue of Frederick Augustus II of Saxony, Our Lady's Church at dusk FlagCoat of armsLocat...

 

Saab 36

Cancelled Swedish supersonic bomber aircraft Saab 36 Saab Project 1300-76, the finalised configuration. Role BomberType of aircraft Manufacturer Saab AB Status Cancelled project Number built none The Saab 36 (also known as Projekt 1300) was a cancelled Swedish supersonic bomber planned by Saab AB during the 1950s. The aircraft was intended to be able to carry an 800 kg free-falling nuclear weapon, but the Swedish nuclear weapons program was cancelled in the 1960s; the plans for the bombe...

 

ASIMO

ASIMOASIMO pada Tokyo Motor Show di tahun 2011Tahun pembuatan2000Situs webasimo.honda.com ASIMO (アシモcode: ja is deprecated , ashimo) adalah robot humanoid yang dibuat oleh Honda. Dengan tinggi 130 sentimeter dan berat 54 kilogram, penampilan robot ini menyerupai seorang astronaut dengan baju astronautnya yang membawa ransel. ASIMO dapat berjalan dengan dua kaki dengan gaya berjalan yang menyerupai manusia hingga kecepatan 6 km/jam. ASIMO diciptakan pada Pusat Penelitian dan Pengemb...

Taíno

Rekonstruksi desa Taíno di Kuba. Taíno adalah penduduk pra-Colombus di Bahama, Antilles Besar, dan Antilles Kecil utara. Dipercaya bahwa Taino berhubungan dengan bangsa Arawak di Amerika Selatan. Bahasa mereka adalah anggota dari keluarga bahasa Maipurea. Lihat pula Ciguayo Pranala luar Wikimedia Commons memiliki media mengenai Taíno. Island Thresholds Diarsipkan 2006-06-24 di Wayback Machine., Peabody Essex Museum’s interactive feature, showcases the work of Caribbean artists and their ...

 

Jeulmun pottery period

Korean historical period Jeulmun pottery periodGeographical rangeKorean peninsulaPeriodNeolithicDatesc. 8000 – c. 1500 BCFollowed byMumun pottery periodKorean nameHunminjeongeum즐문 토기 시대Hanja櫛文 土器 時代Revised RomanizationJeulmun togi sidaeMcCune–ReischauerChŭlmun t'ogi sidae Part of a series on the History of Korea Prehistoric period Jeulmun 8000 BC–1500 BC Mumun 1500 BC–300 BC Ancient period Gojoseon 2333 BC–108 BC* Dangun* Gija* Wiman Jin 4th–2nd century BC...

 

List of statutory instruments of the Welsh Assembly, 2006

Part of a series onBritish law Acts of Parliament of the United Kingdom Year      1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 ...

Dichloroacetylene

Dichloroacetylene Dichloroacetylene (with tetrachloroethylene as the stabiliser) Names IUPAC name Dichloroethyne Other names DCA, dichloroethyne Identifiers CAS Number 7572-29-4 Y 3D model (JSmol) Interactive image ChemSpider 22649 ECHA InfoCard 100.149.197 PubChem CID 24227 RTECS number AP1080000 UNII 95I833JV4S Y CompTox Dashboard (EPA) DTXSID7020429 InChI InChI=1S/C2Cl2/c3-1-2-4Key: ZMJOVJSTYLQINE-UHFFFAOYSA-NInChI=1/C2Cl2/c3-1-2-4Key: ZMJOVJSTYLQINE-UHFFFAOYAO SMILES ...

 

1979–80 FA Cup

Football tournament season 1979–80 FA CupTournament detailsCountry England WalesDefending championsArsenalFinal positionsChampionsWest Ham United(3rd title)Runner-upArsenal← 1978–791980–81 → The 1979–80 FA Cup was the 99th season of the world's oldest football knockout competition, The Football Association Challenge Cup, or FA Cup. The final saw second division West Ham United beat holders Arsenal 1–0. As of 2023, this was the last occasion when a cl...

 

Richard Pryor

American comedian and actor (1940–2005) This article is about the stand-up comedian. For the broadcaster and humorist, see Cactus Pryor. For the album, see Richard Pryor (album). Richard PryorPryor in 1976Birth nameRichard Franklin Lennox Thomas PryorBorn(1940-12-01)December 1, 1940Peoria, Illinois, U.S.DiedDecember 10, 2005(2005-12-10) (aged 65)Los Angeles, California, U.S.MediumStand-upfilmtelevisionYears active1963–1999GenresObservational comedyblack comedyimprovisational com...

Alexandre Pouchkine

« Pouchkine » redirige ici. Pour les autres significations, voir Pouchkine (homonymie). Ne doit pas être confondu avec Alexandre Pouchkine (danseur). Alexandre Pouchkine Portrait d'Alexandre Pouchkine (1827) par Vassili Tropinine. Données clés Naissance 6 juin 1799 Moscou (Empire russe) Décès 10 février 1837 (à 37 ans) Saint-Pétersbourg(Empire russe) Activité principale poète, dramaturge et romancier Auteur Langue d’écriture Russe, français Mouvement Romantique...

 

Urina

Disambiguazione – Orina rimanda qui. Se stai cercando altri significati, vedi Orina (disambigua). Le informazioni riportate non sono consigli medici e potrebbero non essere accurate. I contenuti hanno solo fine illustrativo e non sostituiscono il parere medico: leggi le avvertenze. La neutralità di questa voce o sezione sull'argomento biologia è stata messa in dubbio. Motivo: la voce tratta solo l'urina umana Per contribuire, correggi i toni enfatici o di parte e partecipa a...

 

List of Ollywood films of 1953

Ollywood (Odia) cinema 1930s 1936 1940s 1949 1950s 1950 1951 19531954 1956 1959 1960s 1960 1961 1962 1963 19641965 1966 1967 1968 1969 1970s 1970 1971 1972 1973 19741975 1976 1977 1978 1979 1980s 1980 1981 1982 1983 19841985 1986 1987 1988 1989 1990s 1990 1991 1992 1993 19941995 1996 1997 1998 1999 2000s 2000 2001 2002 2003 20042005 2006 2007 2008 2009 2010s 2010 2011 2012 2013 20142015 2016 2017 2018 2019 2020s 2020 2021 2022 2023 vte This article needs additional citations for verification...

History of New Hampshire

History of a U.S. state New Hampshire is a state in the New England region of the northeastern United States. During the American Revolution, it was one of the Thirteen Colonies that revolted against British rule. One of the smallest U.S. states in area and population, it was part of New England's textile economy between the American Civil War and World War II. Since the 20th century, the state has been known for its presidential primary, outdoor recreation, its educational boarding schools, ...

 

Dingxi

Dingxi 定西Prefektur定西市Lokasi kota Dingxi di GansuCountryRRTProvinsiGansuLuas • Total20.300 km2 (7,800 sq mi)Populasi (2010) • Total2.698.622Zona waktuUTC+8 (China Standard) Dingxi (Hanzi: 定西; Pinyin: Dìngxī) adalah sebuah prefektur setingkat kota yang terletak di sebelah tenggara provinsi Gansu, Republik Rakyat Tiongkok. Geografi dan iklim Kota Dingxi terletak di tengah-tengah provinsi Gansu, 98 km sebelah timur Lanzhou, ...

 

Zoës and Zeldas

Zoës and ZeldasEpisode BoJack HorsemanNomor episodeMusim 1Episode 4SutradaraAmy WinfreyPenulisPeter A. KnightDurasi26 menitBintang tamu Wyatt Cenac sebagai Wayne Margo Martindale sebagai Character Actress Margo Martindale Stanley Tucci sebagai Herb Kazzaz Kronologi episode ← SebelumnyaPrickly-Muffin Selanjutnya →Live Fast, Diane Nguyen Zoës and Zeldas adalah episode keempat dari musim pertama dari seri televisi animasi Amerika Serikat BoJack Horseman. Episode tersebut dit...

Jean-Marie Collot d'Herbois

Jean-Marie Collot d'Herbois Presiden Konvensi NasionalMasa jabatan19 Juli 1794 – 3 Agustus 1794PendahuluJean-Antoine LouisPenggantiPhilippe-Antoine MerlinMasa jabatan13 Juni 1793 – 27 Juni 1793PendahuluFrançois René MallarméPenggantiJacques-Alexis Thuriot Informasi pribadiLahir(1749-06-19)19 Juni 1749Paris, PrancisMeninggal8 Juni 1796(1796-06-08) (umur 46)Cayenne, Guiana PrancisSebab kematianDemam kuningKewarganegaraanPrancisKebangsaanPrancisOrang tuaGabriel...

 

Rupture de la rate

Rupture de la rate Vue du thorax montrant les os dessinés au premier plan, les poumons (violet), la plèvre (bleue) et la rate (vert) Données clés Traitement Spécialité Médecine d'urgence Classification et ressources externes CISP-2 B76 CIM-10 S36.0 CIM-9 865 DiseasesDB 12369 eMedicine 432823 MeSH D013161 Mise en garde médicale modifier - modifier le code - voir Wikidata (aide) La rupture ou fracture de la rate est une urgence chirurgicale pouvant être causée par un traumatisme, com...

 

Divisópolis

Human settlement in Brazil Location of Divisópolis within Minas Gerais Divisópolis is a Brazilian municipality located in the northeast of the state of Minas Gerais. The population as of 2020[update] was estimated to be 11,211 people living in a total area of 566 km2.[1] The city belongs to the mesoregion of Jequitinhonha and to the microregion of Almenara.[2] Divisópolis is located on the state boundary of Minas Gerais and Bahia. It is 26 km. south of the...

Il pellegrino appassionato

Questa voce sull'argomento Shakespeare è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Il pellegrino appassionatoTitolo originaleThe Passionate Pilgrim Frontespizio della prima edizione AutoreWilliam Shakespeare 1ª ed. originale1599 Genereraccolta di poesie Lingua originaleinglese Modifica dati su Wikidata · Manuale Il pellegrino appassionato (The Passionate Pilgrim) è una raccolta di venti poe...

 

Pronoia

Byzantine revenue system For other uses, see Pronoia (disambiguation). This article includes a list of general references, but it lacks sufficient corresponding inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise citations. (July 2010) (Learn how and when to remove this message) Part of a series on theByzantine army Structural history East Roman army 'Classical' Byzantine army themes tagmata Hetaireia Komnenian-era army pronoia) Palaiologan-era army allagia Varan...