Η Νέα Σαλαμίνα Αμμοχώστου είναι κυπριακόςποδοσφαιρικός σύλλογος που αποτελεί το σημαντικότερο και μακροβιότερο τμήμα του σωματείου της Νέας Σαλαμίνας Αμμοχώστου. Ιδρύθηκε στις 7 Μαρτίου του 1948. Η Merdian υποστηρίζει το σύλλογο, ο οποίος φέρει το όνομα της αρχαίας πόλης Σαλαμίνα στην Κύπρο, κοντά στην σύγχρονη πόλη της Φαμαγκούστα. Η λέξη 'Νέα' στα ελληνικά σημαίνει 'νέα'.[6]
Έδρα της ποδοσφαιρικής ομάδας είναι το στάδιο ΓΣΕ στην Αμμόχωστο, το οποίο όμως από το 1974 δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει λόγω της τουρκικής εισβολής και κατοχής. Προσωρινή ποδοσφαιρική έδρα του ποδοσφαιρικού τμήματος αποτελεί το ιδιόκτητο στάδιο Αμμόχωστος στη Λάρνακα, πόλη στην οποία επαναδραστηριοποιήθηκε η ομάδα μετά την προσφυγιά. Έμβλημα του σωματείου είναι ο πυρσός και ως χρώματα χρησιμοποιεί το κόκκινο και το λευκό εμπνευσμένα απο τον Ολυμπιακό Πειραιώς.
Η δημιουργία του ποδοσφαιρικού τμήματος είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ιστορία του σωματείου. Την εποχή της ίδρυσης της Νέας Σαλαμίνας η Ελλάδα διάνυε μια περίοδο ενόπλων συγκρούσεων λόγω της διαμάχης μεταξύ δεξιών και αριστερών στον Ελληνικό Εμφύλιο. Η κατάσταση στην Ελλάδα μεταφέρθηκε και στην Κύπρο διεισδύοντας τόσο στην πολιτική ζωή του τόπου, όσο και στον αθλητισμό,[8] καθώς οι περισσότεροι αθλητικοί παράγοντες ασχολούνταν επίσης με την πολιτική.
Στην Αμμόχωστο, ο Γυμναστικός Σύλλογος Ευαγόρας (ΓΣΕ) και η Ανόρθωση ήταν οι μόνοι σύλλογοι που ασχολούνταν με τον αθλητισμό. Μέσα στις τάξεις του ο ΓΣΕ είχε αθλητές στίβου αριστερών φρονημάτων, που κατατάσσονταν στους κορυφαίους της Κύπρου, ενώ στην Ανόρθωση αγωνίζονταν επίσης ποδοσφαιριστές με αριστερή ιδεολογία. Κάτω από την επίδραση του πολιτικού κλίματος της εποχής, τόσο ο ΓΣΕ όσο και η Ανόρθωση άρχισαν να επιβάλλουν περιορισμούς στην εισδοχή αριστερών μελών[9][10] ή αρνούνταν την προώθηση ποδοσφαιριστών αριστερών φρονημάτων. Επιπρόσθετα, η Ανόρθωση φιλοξενούσε στο οίκημα της το δεξιό κόμμα ΚΕΚ.[11] Από τις αρχές του 1947 μια μερίδα ανθρώπων της Αμμοχώστου με αριστερές αντιλήψεις, που βρίσκονταν εντός και εκτός του ΓΣΕ και της Ανόρθωσης, θεωρούσαν ότι υπήρχε χώρος για τη δημιουργία ακόμα ενός αθλητικού σωματείου στην πόλη. Μπροστά στους περιορισμούς που επιβάλλονταν, οραματίστηκαν ένα σωματείο το οποίο θα ήταν μακρυά από την πολιτική και θα απευθυνόταν σε όλα τα λαϊκά στρώματα της Αμμοχώστου, με στόχο την εξάπλωση του αθλητισμού.[8][9]
Ύστερα από σύσκεψη στις 14 Φεβρουαρίου 1948[8][12] λήφθηκε η οριστική απόφαση για την ίδρυση σωματείου και άρχισαν οι προσπάθειες για την ιδρυτική συνέλευση και για εγγραφή μελών. Οι προσπάθειες αυτές καρποφόρησαν και την Κυριακή 7 Μαρτίου 1948[8][12] στον κινηματογράφο «Χατζηχαμπής» Αμμοχώστου, πραγματοποιήθηκε η ιδρυτική συνέλευση της Νέας Σαλαμίνας, που αποτέλεσε το πρωτοπόρο αριστερό σωματείο της Κύπρου.[12][13]
Μετά τη δημιουργία του σωματείου πολλοί εξέφρασαν την επιθυμία να ενταχθούν στη δύναμη του. Το τμήμα ποδοσφαίρου που δημιουργήθηκε δεν ήταν αρχικά αρκετά ισχυρό, καθώς δεν εντάχθηκαν σε αυτό έτοιμοι ποδοσφαιριστές.[14]
Διωγμός από το στάδιο ΓΣΕ και ίδρυση της ΚΕΠΟ
Πριν από τους Παγκύπριους Αγώνες Στίβου το Μάιο του 1948, ο ΣΕΓΑΣ, Σύνδεσμος Ελληνικών Γυμναστικών Αθλητικών Σωματείων, ζήτησε από όλους τους Γυμναστικούς Συλλόγους της Κύπρου, τα μέλη και τους αθλητές τους, να υπογράψουν δημόσια διακήρυξη όπου θα εξεφράζουν την υποστήριξη τους προς τη Δεξιά παράταξη στον ελληνικό εμφύλιο, θα δήλωναν «εθνικοφρόνων φρονημάτων» και θα καταδίκαζαν τη δράση της Αριστεράς.[8][10] Οι Γυμναστικοί Σύλλογοι και οι αθλητές δεξιάς ιδεολογίας υπέγραψαν τις δηλώσεις αυτές. Ο μόνος σύλλογος που αρνήθηκε να υπογράψει τη δήλωση αυτή ήταν ο Γυμναστικός Σύλλογος «Κινύρας» Πάφου και για αυτό αποκλείστηκε από τους αγώνες. Οι αριστεροί αθλητές ήταν αντίθετοι με τη δήλωση που έκαναν οι σύλλογοι τους, αρνήθηκαν να υπογράψουν τις δηλώσεις.[8][10] Από τους πρώτους που αντέδρασαν ήταν οι πρωταθλητές του ΓΣΕ, Αντώνης Τότσης και Νικής Γεωργίου. Ο ΓΣΕ κάλεσε τους δύο αθλητές σε απολογία αλλά εκείνοι επέμεναν στη θέση τους ότι ο αθλητισμός πρέπει να μείνει μακριά από την πολιτική.[15] Επιπρόσθετα, οι αριστεροί αθλητές αποφάσισαν να στηρίξουν το Γυμναστικό Σύλλογο «Κινύρα» Πάφου, αν τελικά δεν του επέτρεπαν να λάβει μέρος στους Παγκύπριους Αγώνες Στίβου. Αν και είχαν πολλές πιθανότητες να καταλάβουν τις πρώτες θέσεις, προτίμησαν να συμπαρασταθούν στον Κινύρα. Ο ΓΣΕ χαρακτηριζόταν ως επικρατέστερος για την κατάκτηση της πρώτης θέσης στους αγώνες,[10] ωστόσο μετά την εξέλιξη αυτή κατέλαβε την τρίτη θέση. Αντιδρώντας για το γεγονός ότι οι αθλητές της Νέας Σαλαμίνας δεν έλαβαν μέρος στους Παγκύπριους Αγώνες Στίβου, ο ΓΣΕ έστειλε επιστολή στο σωματείο που το πληροφορούσε ότι απαγορευόταν η είσοδός του στο στάδιο ΓΣΕ,[8][10][15] επιστολή υπογεγραμμένη από τον πρόεδρο του ΓΣΕ[16]. Ακολούθησαν διαγραφές και άλλων αθλητών από το ΓΣΕ και την Ανόρθωση, οι οποίοι είχαν συμπαρασταθεί στους συναθλητές του.[15] Η απαγόρευση χρήσης του σταδίου δημιούργησε πρόβλημα στη Νέα Σαλαμίνα, καθώς δεν ήταν σε θέση να το χρησιμοποιήσει για να συμμετάσχει στο νέο πρωτάθλημα ποδοσφαίρου.[16]
Παρόμοια ατμόσφαιρα έναντι αθλητών αριστερών φρονημάτων επικρατούσε και σε άλλες πόλεις της Κύπρου. Στη Λάρνακα είχε ιδρυθεί τον Απρίλιο η Αλκή. Τον επόμενο μήνα, ο Γυμναστικός Σύλλογος Ζήνων (ΓΣΖ) σε γενική συνέλευση, απαγόρευσε από την Αλκή να χρησιμοποιεί το στάδιο της Λάρνακας.[10][15][16] Αντίστοιχη πρόταση για αποκλεισμό Τούρκων και καθολικών απορρίφθηκε. Στην ίδια γενική συνέλευση, τα μέλη του ΓΣΖ, τροποποίησαν σχετικό άρθρο του καταστατικού και απαγόρευαν στο μέλλον την εγγραφή μελών αν προηγουμένως δεν είχαν υπογράψει δήλωση πως «έχουν κλεισμένη μέσα τους την Ελλάδα», απαγορεύοντας ουσιαστικά σε αριστερούς να είναι μέλη του ή να αθλούνται στο γήπεδό του.[15] Στη Λευκωσία είχε ιδρυθεί το Μάιο ο Ορφέας. Τον ίδιο μήνα ο ΑΠΟΕΛ απέστειλε τηλεγράφημα στο ΣΕΓΑΣ, «εγκάρδιο αδελφικό χαιρετισμό σε ολόκληρη την ελληνική αθλούμενη νεολαία» κι ευχόταν, «όπως τερματισθεί η εθνοκτόνος ανταρσία» στην Ελλάδα. Η διοίκηση του σωματείου κάλεσε όλους τους αθλητές και ποδοσφαιριστές του σωματείου να προσυπογράψουν σχετική δήλωση, με την οποία θα συνηγορούσαν με το περιεχόμενο του τηλεγραφήματος. Οι αριστεροί παράγοντες και αθλητές του ΑΠOEΛ θεώρησαν το χαρακτηρισμό «εθνοκτόνος ανταρσία», πρόκληση και κομματική τοποθέτηση του σωματείου τους. Μερικοί ποδοσφαιριστές διαχώρισαν τη θέση τους και αρνήθηκαν να υπογράψουν τις δηλώσεις. Από εκεί και πέρα, ανέλαβε δράση ο Τύπος, ο οποίος με συνεχή ρεπορτάζ και σχόλια του έριχνε λάδι στη φωτιά, πυροδοτώντας την τελική έκρηξη. Ακολούθησε η επ΄ αόριστον τιμωρία πέντε αθλητών του AΠOEΛ από το σωματείο τους. Έτσι, οι ποδοσφαιριστές αυτοί αποσκίρτησαν από τον AΠOEΛ και μαζί με αρκετούς άλλους ίδρυσαν στις 4 Ιουνίου 1948 νέο σωματείο στη Λευκωσία, τον Αθλητικό Σύλλογο Ομόνοια Λευκωσίας.[10][16] Ακολούθως ιδρύθηκε και ο Α.Σ. Κερύνειας.[17]
Λόγο των αριστερών φρονημάτων των μελών τους, τα νέα σωματεία δεν γίνονταν δεκτά στις τάξεις της ΚΟΠ και έτσι προχώρησαν στην ίδρυση μιας νέας ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας, της Κυπριακής Ερασιτεχνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (ΚΕΠΟ), το Δεκέμβριο του 1948.[17][18][19] Η νέα ομοσπονδία, που διοργάνωνε πρωταθλήματα και κύπελλα,[20] έγινε αφορμή για να στραφούν στα γήπεδα χιλιάδες νέοι φίλαθλοι. Οι αγώνες του πρωταθλήματος της ΚΕΠΟ προσέλκυαν πολύ περισσότερους φιλάθλους από αυτούς της ΚΟΠ.[21][22] Στην ΚΕΠΟ συμμετείχαν έξι ομάδες: η Νέα Σαλαμίνα με έδρα την Αμμόχωστο, η Ομόνοια και ο Ορφέας με έδρα τη Λευκωσία, η Αλκή με έδρα τη Λάρνακα, ο ΑΜΟΛ με έδρα τη Λεμεσό (που το 1951 μετονομάστηκε σε Ανταίο) και ο Νέος Αστέρας με έδρα τη Μόρφου.[20]
Ενοποίηση Κυπριακού Ποδοσφαίρου
Τα σωματεία μέλη της ΚΕΠΟ ήταν υπέρ της ενοποίησης του κυπριακού ποδοσφαίρου. Προσπαθούσαν για τρία συνεχόμενα χρόνια να πείσουν την ΚΟΠ να τα δεχθεί ως μέλη της, αλλά η ΚΟΠ απέρριπτε το αίτημα τους.[15] Δύο ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες και η διεξαγωγή δύο πρωταθλημάτων σε μια μικρή χώρα, όπως η Κύπρος, ήταν κάτι το πρωτοφανές. Δημιουργούνταν προβλήματα οικονομικής φύσεως και αθλητικών υποδομών. Ο διαχωρισμός αποτελούσε τροχοπέδη στις προοπτικές για πρόοδο και ανάπτυξη του κυπριακού ποδοσφαίρου.[8][23][24][25] Επιπρόσθετα, τα σωματεία θεωρούσαν ότι το πνεύμα του αθλητισμού είναι η συναδέλφωση και φιλία και όχι διαχωρισμός και διακρίσεις. Οι βάσεις για την ενοποίηση του Κυπριακού Ποδοσφαίρου άρχισαν να μπαίνουν με την πρώτη έκδοση της αθλητικής εφημερίδας Αθλητική, η οποία άρχισε σταυροφορία υπέρ της ενοποίησης το Δεκέμβριο του 1952. Μέσω της ίδιας εφημερίδας ακούστηκαν για πρώτη φορά φωνές για ενοποίηση πέρα από το χώρο της ΚΟΠ (ξένοι προπονητές σωματείων ΚΟΠ). Η ΚΟΠ καταδίκασε τις δηλώσεις των προπονητών των δικών της σωματείων θεωρώντας πως «ήταν αντίθετες με το πνεύμα της Ομοσπονδίας».[24] Οι παράγοντες της ΚΟΠ αρχικά κράτησαν εχθρική στάση καταδικάζοντας όσους ενεργούσαν υπέρ της ενοποίησης.[26].Το καλοκαίρι του 1953 όλοι σχεδόν οι κορυφαίοι αθλητικοί παράγοντες της εποχής τάσσονταν υπέρ της ενοποίησης του κυπριακού ποδοσφαίρου. Τον Αύγουστο του 1953 η Νέα Σαλαμίνα, η Ομόνοια, η Αλκή και ο Ανταίος υπέβαλλαν κοινή αίτηση στην ΚΟΠ για εγγραφή στη δύναμη της ως σωματεία Α΄ κατηγορίας. Τον επόμενο μήνα, στις 19 Σεπτεμβρίου 1953, η ΚΟΠ έκανε δεκτή την αίτηση της Νέας Σαλαμίνας, της Ομόνοιας και του Ανταίου για ένταξη τους στην ΚΟΠ.[24][27][28] Η πολεμική όμως της ΚΟΠ προς τα σωματεία αυτά συνεχίστηκε.[24] Απέρριψε την αίτηση της Αλκής, του Ορφέα και του Νέου Αστέρα Μόρφου (τα δύο πρώτα εντάχθηκαν ένα χρόνο αργότερα),[27] ενώ επικαλούμενη το καταστατικό της, υποστήριξε ότι μια ομάδα έπρεπε να συμμετάσχει στο πρωτάθλημα Α΄ κατηγορίας και οι άλλες δύο στην Β΄ κατηγορία. Τα σωματεία της ΚΕΠΟ αποδέχτηκαν τις προϋποθέσεις αυτές με σκοπό να επιτευχθεί τελικά η ενοποίηση. Σε ειδική συνεδρία της ΚΕΠΟ αποφασίστηκε να ενταχθεί στην Α΄ κατηγορία η Ομόνοια και στη Β΄ κατηγορία η Νέα Σαλαμίνα και ο Ανταίος.[24] Μετά τις εξελίξεις αυτές, η ΚΕΠΟ αυτοδιαλύθηκε.[23]
Το πρώτο παιχνίδι μεταξύ ομάδων από τις δύο ομοσπονδίες πραγματοποιήθηκε μεταξύ της Νέας Σαλαμίνας και της Ανόρθωσης, οι οποίες συναντήθηκαν στο πλαίσιο φιλικού παιχνιδιού στο στάδιο ΓΣΕ, στις 27 Σεπτεμβρίου 1953. Παρουσία 5200 φιλάθλων, το τελικό αποτέλεσμα ήταν 3-1 υπέρ της Ανόρθωσης, σε ένα αγώνα που η Αθλητική χαρακτήρισε «επίδειξη ανώτερου αθλητικού πνεύματος» και «συναδέλφωση των φιλάθλων».[29][30][31]
Δημοτικό Στάδιο Αμμοχώστου
Ο σύλλογος δε διέθετε γήπεδο προπόνησης μετά την άρνηση πρόσβασης του στο στάδιο ΓΣΕ με αποτέλεσμα να καταφύγει αρχικά στο γήπεδο της συνοικίας Αγίου Λουκά (Προόδου) στην Αμμόχωστο.[22][32] Παράλληλα, το σωματείο άρχισε τις προσπάθειες για δημιουργία ιδιόκτητου σταδίου.
Το Δεκέμβριο του 1948 το Ισραήλ έκανε δωρεά στο δήμο Αμμοχώστου τρεις χιλιάδες λίρες, σε ένδειξη ευγνωμοσύνης για τη βοήθεια που πρόσφεραν οι κάτοικοι της Αμμοχώστου στους Εβραίους πρόσφυγες. Η δωρεά προοριζόταν για υλοποίηση ενός κοινωφελούς έργου. Ο Γαβριήλ Μακρής, δημοτικός σύμβουλος Αμμοχώστου και παράλληλα ποδοσφαιριστής της Νέας Σαλαμίνας, προώθησε την εισήγηση του σωματείου για δημιουργία σταδίου. Το δημοτικό συμβούλιο Αμμοχώστου αποφάσισε όπως «η οικονομική βοήθεια των Εβραίων παραχωρηθεί για τη δημιουργία Δημοτικού Αθλητικού Σταδίου, το οποίο να είναι στη διάθεση των Αμμοχωστιανών για την προώθηση και εξάπλωση του μαζικού λαϊκού αθλητισμού». Το στάδιο τέθηκε στη διάθεση της Σαλαμίνας και οποιουδήποτε σωματείου καλλιεργούσε τον αθλητισμό.[33]
Στις αρχές του 1949 ξεκίνησε να κατασκευάζεται με εθελοντική εργασία το Δημοτικό Στάδιο, στην περιοχή της ενορίας του Αγίου Ιωάννη Αμμοχώστου.[22][32] Το στάδιο ολοκληρώθηκε το 1952 και αποτέλεσε το πρώτο στάδιο της Κύπρου με στέγαστρο στις κερκίδες. Στην κατασκευή του συμμετείχαν με κάθε μορφή προσφοράς και εργασίας οι φίλαθλοι του συλλόγου, όπως και οι ποδοσφαιριστές της που εργάστηκαν για την οικοδόμησή του.[34] Το στάδιο ολοκληρώθηκε το 1952 και αποτέλεσε την έδρα της Νέας Σαλαμίνας για την περίοδο 1952-53.[8][22] Από το 1953, μετά την ενοποίηση των ποδοσφαιρικών ομοσπονδιών, καθορίστηκε ως έδρα της το στάδιο ΓΣΕ[30][33] (μέχρι το 1974 που λόγω της κατάληψης της Αμμοχώστου από τα τουρκικά στρατεύματα έπειτα από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974, το σωματείο αναγκάστηκε να μεταφέρει την έδρα του στη Λάρνακα). Το Δημοτικό Στάδιο Αμμοχώστου χρησιμοποιήθηκε για τις προπονήσεις της ομάδας μέχρι και το 1974.[35][36]
Σήμερα, η έδρα του ποδοσφαιρικού τμήματος είναι το στάδιο «Αμμόχωστος-Επιστροφή» το οποίο έχει χωρητικότητα 5000 θέσεων και βρίσκεται στη Λάρνακα. Ιδιοκτήτης του σταδίου είναι η Νέα Σαλαμίνα. Στον ίδιο χώρο βρίσκεται και το οίκημα του σωματείου.
Το στάδιο Αμμόχωστος πήρε το όνομα του από την πόλη της Αμμοχώστου η οποία ήταν και αρχική έδρα της Νέας Σαλαμίνας πριν την τουρκική εισβολή. Κατασκευάστηκε το 1991 και χτίστηκε μέσα στους προσφυγικούς συνοικισμούς της Λάρνακας. Η απόφαση για τη δημιουργία του σταδίου πάρθηκε το 1989 και το Δεκέμβριο του ίδιου έτους άρχισε η κατασκευή του. Χάρη στις εισφορές των φιλάθλων της Νέας Σαλαμίνας στην Κύπρο και το εξωτερικό, του Κυπριακού Οργανισμού Αθλητισμού και εθελοντική εργασία, επιτεύχθηκε η κατασκευή του σε σύντομο χρονικό διάστημα.[8][38]
Το στάδιο εγκαινιάστηκε το 1992 με τη διεξαγωγή του τελικού του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος U16 στις 17 Μαΐου, μεταξύ της Γερμανίας και της Ισπανίας στον οποίο η Γερμανία κέρδισε με 2-1.[39]
Το πρώτο επίσημο παιχνίδι της Νέας Σαλαμίνας στο στάδιο Αμμόχωστος έγινε το Σάββατο 12 Οκτωβρίου 1991 με αντίπαλο τον Ευαγόρα Πάφου, τον οποίο νίκησε με 4-1.[40][41][42]
Έμβλημα και χρώματα
Το έμβλημα της Νέας Σαλαμίνας, μόλις ιδρύθηκε, ήταν ο Πυρσός. Ολοκληρώθηκε με την καθιέρωση των ερυθρόλευκων χρωμάτων, αφού προστέθηκαν στην ασπίδα οι πέντε κύκλοι των Ολυμπιακών Αγώνων και τα ερυθρόλευκα χρώματα.[43]
Τα πρώτα χρώματα της Νέας Σαλαμίνας ήταν το κίτρινο και το βυσσινί.[43][44] Με αυτά αγωνίστηκε για δύο χρόνια στο πρωτάθλημα της ΚΕΠΟ. Μετά το 1950 το διοικητικό συμβούλιο αποφάσισε την καθιέρωση του ερυθρόλευκου χρώματος.[43][44] Η εισήγηση στηριζόταν στη σκέψη πως το κόκκινο συμβολίζει τη δύναμη και το άσπρο την ειρήνη. Οι ερυθρόλευκες φανέλες με ρίγες προτιμήθηκαν διότι έμοιαζαν με αυτές του Ολυμπιακού Πειραιώς.[43]
Διοργανώσεις
Πρωταθλήματα και κύπελλα ΚΕΠΟ
Στα πέντε πρωταθλήματα της ΚΕΠΟ, η Νέα Σαλαμίνα δεν κατάφερε να κατακτήσει κάποιο τίτλο. Τις δυο τελευταίες περιόδους κατάφερε να τερματίσει στη δεύτερη θέση. Την περίοδο 1952-53 ήταν φιναλίστ του κυπέλλου χάνοντας με 2-0 από την Ομόνοια στο γήπεδο Γκόουλ Λευκωσίας.
Η πορεία της Νέας Σαλαμίνας στις διοργανώσεις της ΚΕΠΟ.[45]
Για την περίοδο 1948-49 δεν υπάρχουν στοιχεία. Ωστόσο, είναι γνωστό ότι η Νέα Σαλαμίνα έδωσε 10 αγώνες, πέτυχε 3 νίκες (δύο επί του Νέου Αστέρα και μια επί της Αλκής) και έφερε και μια ισοπαλία (με την Αλκή). Στα υπόλοιπα παιχνίδια ηττήθηκε.[45]
Παγκύπριο Πρωτάθλημα και Κύπελλο
Περίοδος 1953-1959
Μετά την ενοποίηση του κυπριακού ποδοσφαίρου το 1953, η Νέα Σαλαμίνα εντάχθηκε στη Β΄ κατηγορία της ΚΟΠ. Την πρώτη ποδοσφαιρική περίοδο, 1953-54, ο στόχος της Νέας Σαλαμίνας ήταν η άνοδος στην Α΄ κατηγορία. Ως έδρα χρησιμοποιούσε πλέον το στάδιο ΓΣΕ ενώ το δημοτικό στάδιο Αμμοχώστου, χρησιμοποιούταν για τις προπονήσεις. Εκείνη την εποχή, η Β΄ κατηγορία περιλάμβανε δύο ομίλους. Η Νέα Σαλαμίνα αγωνίστηκε στον όμιλο Λευκωσίας-Λάρνακας-Αμμοχώστου. Ο νικητής του ομίλου αντιμετώπιζε το νικητή του ομίλου Λεμεσού-Πάφου σε αγώνες μπαράζ για την άνοδο στην Α΄ κατηγορία. Στον όμιλό της, η Νέα Σαλαμίνα τερμάτισε δεύτερη, χάνοντας την ευκαιρία να διεκδικήσει την άνοδο.[46] Στο κύπελλο Κύπρου 1953-54 έφτασε μέχρι την φάση των ημιτελικών. Η Νέα Σαλαμίνα ήταν η πρώτη ομάδα που, αν και αγωνιζόμενη στη Β΄ κατηγορία, προκρίθηκε στην ημιτελική φάση του κυπέλλου.[46][47][48] Το ρεκόρ αυτό δεν έχει καταρριφθεί μέχρι σήμερα, αλλά ισοφαρίστηκε τρεις φορές (1983-84, 1984-85, 2005-06).
Την επόμενη αγωνιστική περίοδο, στέφθηκε πρωταθλήτρια της Β΄ κατηγορίας και συγχρόνως διασφάλισε την άνοδό της στην Α΄ κατηγορία.[49] Αυτή την περίοδο τροποποιήθηκε ο τρόπος διεξαγωγής των αγώνων, με τη δημιουργία τριών ομίλων. Η Νέα Σαλαμίνα αγωνίστηκε στον όμιλο Λάρνακας-Αμμοχώστου. Με την κατάκτηση της πρώτης θέσης στον όμιλο της, αγωνίστηκε για την άνοδο της με τους πρώτους των άλλων δύο ομίλων, την πρωταθλήτρια του ομίλου Λεμεσού-Πάφου (Ανταίος Λεμεσού) και της Λευκωσίας-Κερύνειας (Ορφέας). Με την ολοκλήρωση των αγώνων η Νέα Σαλαμίνα κατέκτησε την πρώτη θέση.[49][50] Την ίδια περίοδο, στο κύπελλο Κύπρου 1954-55, απέκλεισε μια από τις ισχυρότερες ομάδες της εποχής, τον ΑΠΟΕΛ, με νίκη 3-2 μέσα στο ΓΣΕ.[51][52][53] Μετά από 57 χρόνια, την περίοδο 2001-02 και αφού αγωνιζόταν στη Β΄ κατηγορία, επανέλαβε την επιτυχία αυτή αποκλείοντας πάλι τον μετέπειτα πρωταθλητή ΑΠΟΕΛ εκτός έδρας με 1-0, στο ΓΣΠ.[54]
Η περίοδος 1955-56 αποτελεί ιστορική για το σωματείο καθώς ήταν η πρώτη φορά που συμμετείχε στην Α΄ κατηγορία, πραγματοποιώντας αξιόλογη πορεία ως νεοφώτιστη στην κατηγορία. Διεκδίκησε το πρωτάθλημα κατακτώντας τελικά την τρίτη θέση, μόλις τέσσερις βαθμούς πίσω από την πρωταθλήτρια ΑΕΛ.[55][56][57][58] Στη διάρκεια του πρωταθλήματος είχε τεθεί επικεφαλής.[56] Η τρίτη θέση είναι η καλύτερη θέση που έχει κατακτήσει στη διάρκεια της ιστορίας της, θέση που κατέκτησε τέσσερις φορές. Το πρώτο παιχνίδι της Νέας Σαλαμίνας στην Α΄ κατηγορία ήταν με αντίπαλο τη συμπολίτισσα της Ανόρθωση στην κοινή τους έδρα, το στάδιο ΓΣΕ (τυπικά ήταν εκτός έδρας αγώνας). Η Νέα Σαλαμίνα κέρδισε με 3-2, νίκη που αποτελεί την πρώτη της στην Α΄ κατηγορία και πρώτη επί της Ανόρθωσης.[56] Την πρώτη της χρονιά στην κατηγορία πέτυχε νίκες απέναντι σε παραδοσιακές δυνάμεις της εποχής, όπως ο ΑΠΟΕΛ, η ΕΠΑ, η Ανόρθωση, ο Πεζοπορικός, αλλά και την Ομόνοια (εντός και εκτός έδρας).[55]
Η πορεία της Νέας Σαλαμίνας την περίοδο 1953-1959 στις διοργανώσεις της ΚΟΠ.[55][57][59][60]
1Η Β΄ κατηγορία ήταν χωρισμένη σε δύο ομίλους. Η Νέα Σαλαμίνα συμμετείχε στον όμιλο Λευκωσίας-Λάρνακας-Αμμοχώστου. 2Η Β΄ κατηγορία ήταν χωρισμένη σε τρεις ομίλους. Η Νέα Σαλαμίνα συμμετείχε στον όμιλο Λάρνακας-Αμμοχώστου.
Δεκαετία 1960-1969
Στις αρχές της δεκαετίας η Νέα Σαλαμίνα ήταν δυνατή στα εντός έδρας παιχνίδια, αλλά αδύναμη στα εκτός.[65] Αξιοσημείωτη είναι η κατάκτηση του πρωταθλήματος από την αναπληρωματική ομάδα την περίοδο 1960-61.[65] Τα παιχνίδια των αναπληρωματικών παικτών συγκέντρωναν το ίδιο ενδιαφέρον με αυτά της κύριας σύνθεσης μεταξύ των φιλάθλων, οι οποίοι πανηγύρισαν με ενθουσιασμό την κατάκτηση του τίτλου αυτού.
Τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας δημιουργήθηκε ένας πυρήνας για ένα ισχυρό σύνολο. Νεαροί, αναπληρωματικοί ποδοσφαιριστές εντάσσονταν στην κύρια ομάδα, με σημαντικότερο τον Κυριάκο Κουρέα, μετέπειτα παίχτη του Ολυμπιακού Πειραιώς.[67] Την περίοδο 1963-64 τo πρωτάθλημα διακόπηκε τον Δεκέμβριο του 1963 λόγω των δικοινοτικών διαταραχών και δεν συνεχίστηκε ποτέ. Μέχρι τη στιγμή της διακοπής η Νέα Σαλαμίνα ήταν στην τρίτη θέση με ένα βαθμό διαφορά από τον πρώτο και το δεύτερο. Μαζί με την Ομόνοια και τον ΑΠΟΕΛ αποτελούσαν τους πρωταγωνιστές της περιόδου μέχρι τη στιγμή που διακόπηκε.[68]
Την περίοδο 1964-65, λόγω της δημιουργίας της Εθνικής Φρουράς, πολλοί παίχτες της Νέας Σαλαμίνας κατατάχθηκαν στο στρατό. Το σωματείο και οι ποδοσφαιριστές του δεν έτυχαν καμίας διευκόλυνσης από το ΓΕΕΦ πάρα τις επιστολές που απέστελλαν. Συχνό ήταν το φαινόμενο οι παίχτες να έρχονται κατευθείαν από το στρατόπεδο, από διάφορες περιοχές της Κύπρου, για να αγωνιστούν σε επίσημους αγώνες πρωταθλήματος, χωρίς προπόνηση.[69]
Η περίοδος 1965-66 αποτελεί μια από τις καλύτερες και συνάμα οδυνηρές περιόδους για τη Νέα Σαλαμίνα, η οποία παραμένει ορόσημο στην ιστορία της ομάδας μέχρι σήμερα. Μερίδα του αθλητικού τύπου υποστήριξε πως η Νέα Σαλαμίνα έπαιζε το καλύτερο ποδόσφαιρο στην Κύπρο.[70] Διεκδίκησε το πρωτάθλημα μέχρι το τελευταίο παιχνίδι της χρονιάς και παράλληλα έπαιξε για πρώτη φορά στον τελικό του Κυπέλλου Κύπρου, αλλά απέτυχε να το κατακτήσει.[71] Στο πρωτάθλημα άρχισε με συνεχόμενες νίκες και διεκδικούσε με αξιώσεις το πρωτάθλημα.[70] Σε παιχνίδι με το ΑΠΟΕΛ στο παλιό ΓΣΠ η Νέα Σαλαμίνα προηγείτο με 3-0. Στο 62ο λεπτό, παίχτης του ΑΠΟΕΛ χτύπησε ποδοσφαιριστή της Νέας Σαλαμίνας και μέλος του ΑΠΟΕΛ άρπαξε τη σημαία του επόπτη και την έκρυψε. Ο διαιτητής διέκοψε το παιχνίδι, σύμφωνα με τις πρόνοιες ειδικής εγκυκλίου της ΚΟΠ και τελικά η δικαστική της ΚΟΠ αποφάσισε την επανάληψη του αγώνα. Η εκδίκαση της υπόθεσης κράτησε περισσότερο από τρεις εβδομάδες και στο διάστημα αυτό η Νέα Σαλαμίνα, επηρεασμένη από τα γεγονότα, ηττήθηκε από τον ουραγό της βαθμολογίας, Άρη Λεμεσού. Στη συνέχεια, η Νέα Σαλαμίνα κέρδισε τον επαναληπτικό με αντίπαλο το ΑΠΟΕΛ.[72] Στην προτελευταία αγωνιστική του πρωταθλήματος η Ομόνοια και η Σαλαμίνα ισοβαθμούσαν στην κορυφή, ενώ ο Ολυμπιακός ακολουθούσε με ένα βαθμό διαφορά.[73] Στο παιχνίδι με τον Ολυμπιακό Λευκωσίας, ενώ προηγείτο η Νέα Σαλαμίνα με 2-1, ο διαιτητής πρόσθεσε αδικαιολόγητες καθυστερήσεις, δίνοντας την ευκαιρία στον Ολυμπιακό να ισοφαρίσει.[74] Ο διαιτητής δικαιολόγησε την απόφαση αυτή αναφερόμενος σε τραυματισμούς ποδοσφαιριστών, γεγονός που δεν επιβεβαιώνεται σύμφωνα με τον τύπο της εποχής.[74] Μετά από συμπλοκές στα τελευταία δευτερόλεπτα το παιχνίδι διακόπηκε και η δικαστική που ακολούθησε αποφάσισε την επανάληψή του.[74] Μέχρι να εκδικαστεί η υπόθεση, το πρωτάθλημα είχε τελειώσει. Στη βαθμολογία πρώτη ήταν η Ομόνοια με 50 βαθμούς, δεύτερη η Νέα Σαλαμίνα με 47 βαθμούς και τρίτος ο Ολυμπιακός με 46 βαθμούς. Η Νέα Σαλαμίνα με νίκη επί του Ολυμπιακού κατακτούσε το πρωτάθλημα αφού είχε καλύτερη αναλογία τερμάτων από την Ομόνοια. Στις 31 Μαΐου 1966 πληθώρα λεωφορείων και αυτοκινήτων ξεκίνησαν από το πρωί από την Αμμόχωστο προς τη Λευκωσία. Η Νέα Σαλαμίνα τελικά ηττήθηκε με 6-3 χάνοντας την ευκαιρία να στεφθεί πρωταθλήτρια.[73][74] Η καλύτερη άμυνα του πρωταθλήματος, που είχε δεχθεί μόνο 15 τέρματα σε 19 αγωνιστικές, δέχθηκε έξι σε ένα μόνο παιχνίδι, σαφώς επηρεασμένη από τα γεγονότα.[73][75] Η Νέα Σαλαμίνα κατέκτησε για δεύτερη φορά την τρίτη θέση. Η ήττα αυτή προκάλεσε προβλήματα και ορισμένοι ποδοσφαιριστές δεν εμφανίστηκαν ξανά στην ομάδα με αποτέλεσμα να παρουσιαστεί αποδυναμωμένη στο τελικό κυπέλλου με αντίπαλο τον Απόλλωνα. Παρά το γεγονός πως αποτελούσε το φαβορί για την κατάκτηση του κυπέλλου, ηττήθηκε με 4-2.[73][76] Την περίοδο αυτή η Νέα Σαλαμίνα είχε την καλύτερη άμυνα του πρωταθλήματος με 21 τέρματα σε 20 παιχνίδια, για πρώτη και μοναδική φορά.
Κοντά στη λήξη της περιόδου 1966-67, δεδομένης της διεκδίκησης του τίτλου από τον Ολυμπιακό και την Ανόρθωση, το διοικητικό συμβούλιο του πρώτου έστειλε τηλεγράφημα σε αυτό της Νέας Σαλαμίνας αναφέροντας φήμες για συνεννόηση στον επικείμενο αγώνα της με τη δεύτερη. Σε απάντησή του προέδρου το περιεχόμενο του τηλεγραφήματος απορρίφθηκε ως απαράδεκτο. Η Νέα Σαλαμίνα κέρδισε την Ανόρθωση και ο Ολυμπιακός κατέκτησε το πρωτάθλημα, παρά την ήττα του από την Ομόνοια.[35] Ως αποτέλεσμα, το διοικητικό συμβούλιο του Ολυμπιακού απέστειλε νέο τηλεγράφημα ζητώντας συγγνώμη και δίνοντας συγχαρητήρια στη Νέα Σαλαμίνα για τη νίκη της.[77]
Μέχρι το τέλος της δεκαετίας, η Νέα Σαλαμίνα κατακτούσε θέσεις στα μέσα του βαθμολογικού πίνακα, πραγματοποιώντας αξιόλογες πορείες στο κύπελλο. Οι μαζικές φυγές ποδοσφαιριστών της, είτε προς το εξωτερικό είτε προς άλλες πόλεις, αλλά και το γεγονός πως αρκετοί ποδοσφαιριστές της ήταν στρατεύσιμοι, επηρέασαν την ομάδα.[78]
Η πορεία της Νέας Σαλαμίνας τη δεκαετία 1960-1969 στις διοργανώσεις της ΚΟΠ.[57][79][80]
Τις δύο πρώτες αγωνιστικές περιόδους της δεκαετίας του 1970, η Νέα Σαλαμίνα τερμάτισε στο μέσο του βαθμολογικού πίνακα, ενώ τις επόμενες δύο κινδύνεψε με υποβιβασμό που τελικά απέφυγε με προσπάθεια προς το τέλος των περιόδων. Το 1971 συμμετείχε στον τελικό του ειδικού κυπέλλου Παλιγγενεσίας, το οποίο διοργάνωσε η ΚΟΠ για να τιμήσει τα 150 χρόνια από την έναρξη της ελληνικής επανάστασης του 1821. Η Νέα Σαλαμίνα ηττήθηκε στον τελικό από τον Ολυμπιακό Λευκωσίας με σκορ 1-0 στην παράταση.[93]
Η τραγικότερη ημέρα στην ιστορία του σωματείου καταγράφεται στις 14 Αυγούστου 1974, με την κατάληψη της Αμμοχώστου από τα τουρκικά στρατεύματα μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, γεγονός που κατέστησε το σωματείο προσφυγικό.[8] Οι φίλαθλοι και οι ποδοσφαιριστές του σωματείου διασκορπίστηκαν σε όλες τις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου αλλά και στο εξωτερικό. Τον Οκτώβριο, ορισμένα μέλη του διοικητικού συμβουλίου συνεδρίασαν στο οίκημα του Άρη, στη Λεμεσό. Εκεί αποφασίστηκε η επαναδραστηριοποίηση του σωματείου.[94] Κριτήριο για την τοποθεσία προσωρινής έδρας ήταν η παρουσία του έμψυχου υλικού της ομάδας. Οι περισσότεροι ποδοσφαιριστές της Νέας Σαλαμίνας βρίσκονταν στη Λάρνακα και έτσι πάρθηκε απόφαση να είναι αυτή η πόλη προσωρινή βάση του ποδοσφαιρικού τμήματος.[94] Αρχικά, η Νέα Σαλαμίνα στεγάσθηκε προσωρινά στο οίκημα της Αλκής. Τον Ιανουάριο απέκτησε δικό της οίκημα, με ενοίκιο. Στα πρώτα στάδια τα έξοδα καλύπτονταν από εισφορές των μελών και φίλων του σωματείου. Παράλληλα ξεκίνησαν δύο ποδοσφαιρικά κλιμάκια, ένα στη Λάρνακα και ένα στη Λεμεσό, για τις προπονήσεις νεαρών ποδοσφαιριστών.[95]
Η παραμονή στην Α΄ κατηγορία είχε επιτευχθεί μέχρι το 1979. Ωστόσο, την περίοδο 1978-79, παρόλο που είχε καλό ξεκίνημα, Νέα Σαλαμίνα υποβιβάστηκε την τελευταία αγωνιστική στη Β΄ κατηγορία, μετά από 25 συνεχή έτη παρουσίας στην πρώτη κατηγορία. Καθοριστική υπήρξε η τελευταία αγωνιστική του πρωταθλήματος, όταν η παραμονή εξαρτιόταν από αποτελέσματα των αντιπάλων. Η Νέα Σαλαμίνα αντιμετώπιζε την Ένωση Νέων Παραλιμνίου την οποία κέρδισε με 3-2. Παράλληλα, χρειαζόταν να μη νικήσει ο Ευαγόρας την πρωταθλήτρια Ομόνοια ή να χάσει ο Ολυμπιακός από την Αλκή. Τελικά, ο Ευαγόρας κέρδισε την Ομόνοια και ο Ολυμπιακός έφερε ισοπαλία με την Αλκή.[100] Πέντε ομάδες είχαν κατακτήσει ένα βαθμό περισσότερο από τη Νέα Σαλαμίνα και έτσι διαβαθμίστηκε (παρόλο που είχε πετύχει 10 νίκες), διατυπώνοντας παράλληλα παράπονα και αφήνοντας πολλά υπονοούμενα για στημένα παιχνίδια σε βάρος της.[102] Την περίοδο 1978-79 εφαρμόστηκε για πρώτη φορά η διπλή διαβάθμιση, ενώ όλες τις προηγούμενες η διαβάθμιση ήταν μονή ή δεν ίσχυε καθόλου.
Το καλοκαίρι του 1974, πριν την τουρκική εισβολή, η Νέα Σαλαμίνα είχε συμφωνήσει για συνεργασία με το Βούλγαρο προπονητή Ιόντσο Άρσοφ, ο οποίος τις επόμενες δεκαετίες κατέκτησε τίτλους με την Ομόνοια. Η έλευση του προπονητή στην Κύπρο και η συμφωνία ακυρώθηκε μετά την προσφυγιά, αφού ήταν αδύνατο να εργοδοτηθεί ένας ξένος προπονητής.[95]
Η πορεία της Νέας Σαλαμίνας τη δεκαετία 1970-1979 στις διοργανώσεις της ΚΟΠ.[57][103][104]
Την περίοδο 1979-80 αγωνίστηκε στη Β΄ κατηγορία και είχε θριαμβευτική πορεία. Πολλές φορές οι φίλαθλοι στους αγώνες της Νέας Σαλαμίνας ήταν περισσότεροι από τους φιλάθλους αγώνων Α΄ κατηγορίας. Κατέκτησε άνετα το πρωτάθλημα και επέστρεψε στην Α΄ κατηγορία την περίοδο 1980-81.[101][124] Την πρώτη αγωνιστική κέρδισε την μετέπειτα πρωταθλήτρια και πανίσχυρη τότε Ομόνοια, με 2-1 εκτός έδρας, στο Μακάρειο Στάδιο της Λευκωσίας. Αυτή η ήττα της Ομόνοιας ήταν η πρώτη που υπέστη στο Μακάρειο Στάδιο από τότε που ξεκίνησε να αγωνίζεται σε αυτό.[125] Η Νέα Σαλαμίνα διεκδίκησε ψηλή θέση στο πρωτάθλημα, αλλά τελικά τερμάτισε έβδομη.[126]
Την περίοδο 1981-82 η Νέα Σαλαμίνα απέκτησε για πρώτη φορά ξένους ποδοσφαιριστές: τους Βούλγαρους Νάσκο Μιχαήλιοφ και Στέφαν Παυλώφ.[127] Την περίοδο 1982-83 συνέβη ένα πρωτοφανές περιστατικό. Στο παιχνίδι με αντίπαλο την Ένωση Νέων Παραλιμνίου στο Παλιό ΓΣΖ τρεις ποδοσφαιριστές της Νέας Σαλαμίνας αποβλήθηκαν με αποτέλεσμα οι υπόλοιποι ποδοσφαιριστές να περικυκλώσουν τον επόπτη γραμμών για να διαμαρτυρηθούν. Ο επόπτης υποστήριξε πως δέχτηκε κτυπήματα με αποτέλεσμα να μεταφερθεί στο νοσοκομείο, αλλά οι ακτινογραφίες τον διέψευσαν. Μετά από καταγγελία του επόπτη, η υπόθεση οδηγήθηκε στο δικαστήριο που επέβαλε ποινή φυλάκισης 45 ημερών. Το γεγονός αυτό ήταν πρωτοφανές για το κυπριακό ποδόσφαιρο. Οι ποδοσφαιριστές παρέμειναν στη φυλακή για πέντε μέρες και απελευθερώθηκαν μετά την κατακραυγή της κοινής γνώμης, ωστόσο στη συνέχεια η δικαστική της ΚΟΠ τους επέβαλε εξοντωτικές ποινές με αποτέλεσμα να μείνουν για πολλούς μήνες εκτός γηπέδου.[128][129]
Οι επόμενες ποδοσφαιρικές περίοδοι δεν συνοδεύτηκαν από διακρίσεις, ωστόσο η Νέα Σαλαμίνα πέτυχε πολλές φορές νίκες επί των πρωτοπόρων της βαθμολογίας. Μέχρι το 1985 χρησιμοποιούσε ως έδρα το Παλιό ΓΣΖ. Την περίοδο 1985-86 χρησιμοποίησε δύο έδρες. Σε επτά παιχνίδια αγωνίστηκε στο Στάδιο Αναγέννησης Δερύνειας, ενώ στα υπόλοιπα έξι στο Παλιό ΓΣΖ.[130] Τότε άρχισαν να υλοποιούνται ιδιόκτητοι χώροι προπόνησης της Νέας Σαλαμίνας δίπλα από το συνοικισμό του Τσιακιλλερού στη Λάρνακα.[131] Την περίοδο 1986-87 χρησιμοποίησε ως έδρα το Παλιό ΓΣΖ.[132] Από την περίοδο 1987-88 έδρα του ποδοσφαιρικού τμήματος ήταν το νέο στάδιο της Ανόρθωσης, το στάδιο Αντώνης Παπαδόπουλος στη Λάρνακα.[133] Τη χρονιά αυτή ολοκληρώθηκαν οι ιδιόκτητες αθλητικές εγκαταστάσεις του σωματείου στον προσφυγικό συνοικισμό Τσακκιλερού, δίπλα από τα γήπεδα προπόνησης της ποδοσφαιρικής ομάδας, με εθελοντική δουλειά και προσφορά εκατοντάδων φίλων του σωματείου.[133] Την περίοδο 1988-89, μετά από μια καλή πορεία τερμάτισε στην τέταρτη θέση ενώ στο κύπελλο Κύπρου έφτασε κοντά στη συμμετοχή της στον τελικό αλλά αποκλείστηκε από την μετέπειτα κυπελλούχο ΑΕΛ. Την περίοδο αυτή, ποδοσφαιριστής της Νέας Σαλαμίνας, ο Νάϊτζελ Μακνήλ, αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ του πρωταθλήματος με 19 τέρματα.[134][135][136]
Η πορεία της Νέας Σαλαμίνας τη δεκαετία 1980-1989 στις διοργανώσεις της ΚΟΠ.[57][137][138]
Η περίοδος 1989-1990 αποτελεί την πιο πετυχημένη στην ιστορία του σωματείου. Η Νέα Σαλαμίνα κατέκτησε το πρώτο της ποδοσφαιρικό τίτλο, το κύπελλο Κύπρου.[158][159][160] Η επιτυχία αυτή πανηγυρίστηκε έντονα από τους φίλους του σωματείου. Την εβδομάδα πριν το τελικό υπήρξε μεγάλη και πρωτοφανής κινητοποίηση ανάμεσα στους φιλάθλους της ομάδας, ακόμα και από το εξωτερικό, που ταξίδεψαν στην Κύπρο αποκλειστικά για να παρευρεθούν σε αυτό το παιχνίδι.[161] Ο τίτλος αυτός ήταν ο δεύτερος που κατακτούσε προσφυγικό σωματείο μετά την εισβολή του 1974.[162] Στον τελικό της 9ης Ιουνίου 1990, η Νέα Σαλαμίνα κέρδισε την Ομόνοια με 3-2 στο Τσίρειο Στάδιο στη Λεμεσό. Οι παίχτες που αγωνίστηκαν στον ιστορικό τελικό ήταν: Χριστάκης Χριστοφή, Αρτέμης Ανδρέου, Κύπρος Τσιγκέλης, Ελισσαίος Ψαράς, Φλώρος Νικολάου (αρχηγός), Κένι Ντάιερ, Βαγγέλης Αδάμου, Τάκης Δαβίδ, Χριστάκης Μαύρος, Ηλίας Ηλία, Πάμπης Ανδρέου, Σ. Αναστασίου. Σκόρερ ήταν ο Ηλίας Ηλία, ο Χριστάκης Μαύρος και ο Πάμπης Ανδρέου. Προπονητής της ήταν ο παλιός ποδοσφαιριστής της Νέας Σαλαμίνας, Ανδρέας Μουσκάλλης.[162][163][164][165]
Κατάκτηση Ασπίδας ΚΟΠ
Η κατάκτηση του Κυπέλλου έδωσε την ευκαιρία στη Νέα Σαλαμίνα να διεκδικήσει την ασπίδα ΚΟΠ,[158] με αντίπαλο τον πρωταθλητή ΑΠΟΕΛ. Ο αγώνας διεξήχθη στις 26 Σεπτεμβρίου 1990 στο Μακάρειο στάδιο, το οποίο αποτελούσε και έδρα του αντιπάλου. Η Νέα Σαλαμίνα κέρδισε με 0-1.[163][166] Σκόρερ του τέρματος ήταν ο Νάιτζελ Μακνίλ.[167] Ήταν ο δεύτερος τίτλος στη ιστορία του σωματείου, σε διάστημα μόνο λίγων μηνών. Τη συγκεκριμένη χρονιά η ασπίδα ήταν αφιερωμένη στα 30 χρόνια της Κυπριακής Δημοκρατίας (Ασπίδα Ανεξαρτησίας).[167][168]
Ευρωπαϊκή συμμετοχή
Ως κυπελλούχος, η Νέα Σαλαμίνα έπαιξε για πρώτη φορά σε ευρωπαϊκά κύπελλα το 1990, όπου αποκλείστηκε από τον πρώτο γύρο του Κυπέλλου Κυπελλούχων Ευρώπης 1990-91 από την Αμπερντίν ΦΚ. Η Αμπερντίν ΦΚ, η οποία είχε κατακτήσει το Κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης την περίοδο 1982-83 νικώντας στον τελικό τη Ρεάλ Μαδρίτης,[169] ήταν μια πολύ ισχυρή ομάδα. Το πρώτο παιχνίδι έγινε στο Τσίρειο Στάδιο, στις 19 Σεπτεμβρίου 1990, παρουσία 8000 φίλων της ομάδας. Η Νέα Σαλαμίνα ηττήθηκε με 0-2 (ημίχρονο 0-0).[170][171][172] Ο επαναληπτικός έγινε στην πόλη Αμπερντίν, στο Πίττοντρι Στέιντιουμ, στις 3 Οκτωβρίου 1990. Η Νέα Σαλαμίνα έχασε με 3-0.[12][171][173] Η ενδεκάδα του πρώτου αγώνα ήταν: Χριστάκης Χριστοφή, Αρτέμης Ανδρέου, Κύπρος Τσιγκέλης, Ελισσαίος Ψαράς, Φλώρος Νικολάου, Κένι Ντάιερ, Πάμπης Ανδρέου, Τάκης Δαβίδ (68΄ Σταύρος Ευθυμίου), Νάϊτζελ Μακνήλ (85΄ Χριστάκης Μαύρος), Ηλίας Ηλία, Βαγγέλης Αδάμου.[172] Η ενδεκάδα του δεύτερου αγώνα ήταν: Γιαννάκης Ιωάννου, Αρτέμης Ανδρέου, Κύπρος Τσιγκέλης, Ελισσαίος Ψαράς, Φλώρος Νικολάου, Κένι Ντάιερ, Βαγγέλης Αδάμου, Χριστάκης Μαύρος, Νάϊτζελ Μακνήλ (47΄ Πάμπης Ανδρέου), Ηλίας Ηλία, Βάσος Μαύρος.[173]
Η δεκαετία 1990-1999 αποτελεί την πιο πετυχημένη στην ιστορία του ποδοσφαιρικού τμήματος. Πέρα από την κατάκτηση του κυπέλλου, της ασπίδας και τη συμμετοχή στο Κύπελλο Κυπελλούχων, διεκδίκησε και το πρωτάθλημα. Σημαντικό γεγονός αποτελεί η απόκτηση ιδιόκτητης έδρας το 1991, του σταδίου Αμμόχωστος στη Λάρνακα, η οικοδόμηση του οποίου επιτεύχθηκε από εθελοντική εργασία των φιλάθλων του σωματείου.
Την περίοδο 1992-93 η Νέα Σαλαμίνα διεκδίκησε το πρωτάθλημα με αξιώσεις.[71] Στο τέλος του πρώτου γύρου ήταν πρώτη στη βαθμολογία[174] και στη διάρκεια του πρωταθλήματος βρέθηκε με διαφορά έως και πέντε βαθμούς μπροστά από τους αντιπάλους της.[175] Τελικά περιορίστηκε στην τρίτη θέση και στα ημιτελικά του Κυπέλλου.
Την ίδια θέση κατέκτησε και την περίοδο 1994-95, εξασφαλίζοντας τη συμμετοχή της στο Κύπελλο Ιντερτότο του 1995.[176] Την ίδια περίοδο, ο ποδοσφαιριστής της Νέας Σαλαμίνας Πάμπης Αντρέου αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ του πρωταθλήματος με 25 τέρματα.[135][136][176] Στο Ιντερτότο συμμετείχε και την περίοδο 1997 αν και είχε τερματίσει όγδοη, αφού οι υπόλοιπες ομάδες δεν δήλωσαν ενδιαφέρον για συμμετοχή.[177]
Η πορεία της Νέας Σαλαμίνας τη δεκαετία 1990-1999 στις διοργανώσεις της ΚΟΠ.[57][178]
Στη δεκαετία αυτή η Νέα Σαλαμίνα διαβαθμίστηκε τρεις φορές και πέτυχε ισάριθμους προβιβασμούς Επιπλέον είχε μια συμμετοχή στον τελικό του Κυπέλλου Κύπρου.
Την περίοδο 1999-00 τερμάτισε στην τέταρτη θέση και εξασφάλισε τη συμμετοχή της στο Ιντερτότο 2000.[197] Την περίοδο 2000-01 η Νέα Σαλαμίνα βρέθηκε στη 12η θέση που οδηγούσε στη Β΄ κατηγορία.[198] Την τελευταία αγωνιστική χρειαζόταν νίκη επί του Διγενή και παράλληλα να μη νικήσει η Δόξα τον Απόλλωνα ή να χάσει ο Εθνικός Άχνας από την Ένωση Νέων Παραλιμνίου (εφόσον καλυπτόταν η διαφορά τερμάτων με τον Εθνικό). Η Νέα Σαλαμίνα κέρδισε εύκολα τον ήδη διαβαθμισμένο Διγενή, αλλά παράλληλα η Δόξα κέρδιζε τον Απόλλωνα και ο Εθνικός έφερε ισοπαλία.[199] Η Νέα Σαλαμίνα διαβαθμιζόταν για δεύτερη φορά στην ιστορία της. Την ίδια περίοδο, κατάφερε να συμμετάσχει στον τελικό του Κυπέλλου Κύπρου, αφού απέκλεισε την ΑΕΚ στα προημιτελικά και τον ΑΠΟΕΛ στα ημιτελικά.[200][201][202] Στον τελικό της 12ης Μαΐου 2001 (μια μόλις εβδομάδα μετά την τελευταία αγωνιστική και τον υποβιβασμό) έχασε από τον Απόλλωνα στο νέο ΓΣΠ με 1-0.[159][203] Η Νέα Σαλαμίνα έγινε η πρώτη ομάδα στο κυπριακό ποδόσφαιρο που ενώ είχε υποβιβαστεί αγωνίστηκε στον τελικό του κυπέλλου Κύπρου.[198]
Την περίοδο 2001-02 αναδείχθηκε πρωταθλήτρια και επέστρεψε στην Α΄ κατηγορία.[204] Αξιοσημείωτος είναι ο αποκλεισμός του μετέπειτα πρωταθλητή ΑΠΟΕΛ από το κύπελλο 2001-02, σε νοκ-άουτ αγώνα, στην έδρα του αντιπάλου.[54][205] Ήταν η δεύτερη πρόκριση επί του ΑΠΟΕΛ σε διάστημα λίγων μηνών. Στο κύπελλο Κύπρου έφτασε μέχρι τα προημιτελικά.[206]
Την περίοδο 2009-10 διαβαθμίστηκε και πάλι στην Β΄ κατηγορία. Την περίοδο 2010-11 εξασφάλισε την άνοδο της στην Α΄ κατηγορία. Την περίοδο 2011-12, τερμάτισε στην 7η θέση. Την περίοδο 2012-13, τερμάτισε στην 11η θέση με αποτέλεσμα να αγωνιστεί σε μονό αγώνα μπαράζ σε ουδέτερο στάδιο με την 4η ομάδα της Β΄ κατηγορίας, με τη νικήτρια να εξασφαλίζει συμμετοχή στην Α΄ κατηγορία 2013-14. Η Νέα Σαλαμίνα κέρδισε με 3-0 και παρέμεινε στην Α΄ κατηγορία.[159][225] Την περίοδο 2013-14 η ομάδα τερμάτισε στην 7η θέση, έπειτα από μια καλή αγωνιστική παρουσία.[226] Μάλιστα ισοφάρισε το ρεκόρ νικών της (17) από την περίοδο περίοδο 1994-95.[227]
Την περίοδο 2015-16 τερμάτισε στην έκτη θέση στην Α΄ φάση του πρωταθλήματος με αποτέλεσμα στη Β΄ φάση να συμμετάσχει για πρώτη φορά στον Α΄ όμιλο μέσα από τον οποίο αναδεικνυόταν η πρωταθλήτρια ομάδα και οι ομάδες που θα εκπροσωπούσαν την Κύπρο στις διοργανώσεις της UEFA. Η ομάδα τερμάτισε στην έκτη θέση.[228] Επιπρόσθετα, ο ποδοσφαιριστής της Νέας Σαλαμίνας Ντίμιταρ Μακρίεφ αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ του πρωταθλήματος με 19 γκολ.[136] Ήταν η τρίτη φορά που ποδοσφαιριστής της Νέας Σαλαμίνας έφτανε σε αυτό το επίτευγμα.[135][136]
Τις περιόδους 2016-17 και 2017-18 τερμάτισε στην έβδομη θέση του βαθμολογικού πίνακα. Την περίοδο 2018-19 συμμετείχε για δεύτερη φορά στον Α΄ όμιλο. Η ομάδα τερμάτισε στην πέμπτη θέση της βαθμολογίας,[229][230] η οποία ήταν η υψηλότερη θέση της ομάδας μετά την περίοδο 1999-2000.
Η πορεία της Νέας Σαλαμίνας τη δεκαετία 2010-2019 στις διοργανώσεις της ΚΟΠ.
1: Η Νέα Σαλαμίνα κέρδισε 54 βαθμούς, αλλά τιμωρήθηκε με αφαίρεση 3 βαθμών από την επιτροπή κριτηρίων της ΚΟΠ πριν από την έναρξη του πρωταθλήματος[247] και έτσι στην τελική βαθμολογία αναγράφονται 51 βαθμοί.
Ευρωπαϊκές Συμμετοχές
Ως κυπελλούχος η Νέα Σαλαμίνα έπαιξε για πρώτη φορά σε ευρωπαϊκά κύπελλα το 1990, όπου αποκλείστηκε από τον πρώτο γύρο από την Αμπερντίν ΦΚ. Επιπρόσθετα, συμμετείχε στο Κύπελλο Ιντερτότο το 1995 και το 1997, όπου αποκλείστηκε. Στο Ιντερτότο 2000, μετά από δύο νίκες απέναντι στην αλβανική ΚΦ Βλαζνία Σκόδρας προκρίθηκε στο δεύτερο γύρο του, στον οποίο κέρδισε την Αούστρια Βιέννης εντός έδρας, αλλά αποκλείστηκε μετά το 3-0 εκτός έδρας, στη Βιέννη.
Για σκοπούς σύγκρισης υπολογίζεται βαθμολογία με το σύστημα: νίκη=3 βαθμοί, ισοπαλία=1 βαθμός, ήττα=0 βαθμοί.
Οι αγώνες της Νέας Σαλαμίνας στους ομίλους του Ιντερτότο περιλαμβάνονται στον πίνακα, αλλά όχι και στη στήλη «αποκλεισμοί» επειδή δεν ήταν νοκ-άουτ αγώνες.
Για σκοπούς σύγκρισης υπολογίζεται βαθμολογία με το σύστημα: νίκη=3 βαθμοί, ισοπαλία=1 βαθμός, ήττα=0 βαθμοί.
Οι αγώνες της Νέας Σαλαμίνας στους ομίλους του Ιντερτότο περιλαμβάνονται στον πίνακα, αλλά όχι και στη στήλη «αποκλεισμοί» επειδή δεν ήταν νοκ-άουτ αγώνες.
Πορεία στις διοργανώσεις της ΚΟΠ
Συνολικά στατιστικά στην Α΄ κατηγορία
Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τη συνολική πορεία της Νέας Σαλαμίνας στο πρωτάθλημα Α΄ κατηγορίας από την περίοδο 1955-56 έως και την περίοδο 2018-19.[255] Η βαθμολογία είναι το άθροισμα της πραγματικής βαθμολογίας κάθε περιόδου, ανεξάρτητα από το σύστημα βαθμολόγησης. Χρησιμοποιώντας το σύγχρονο σύστημα βαθμολόγησης (Νίκη=3 Βαθμοί, Ισοπαλία=1 Βαθμός, Ήττα:0 βαθμοί) οι βαθμοί που εξασφαλίζει είναι 1895. Η περίοδος 1963-64, στην οποία το πρωτάθλημα διακόπηκε δεν συμπεριλαμβάνεται.
Η Νέα Σαλαμίνα πέτυχε τις περισσότερες νίκες (17) την περίοδο 1994-95 (σε 33 αγωνιστικές) και την περίοδο 2013-14 (σε 36 αγωνιστικές). Ακολουθεί η περίοδος 1992-93 με 15 νίκες (σε 26 αγωνιστικές). Τις λιγότερες νίκες (2) πέτυχε την περίοδο 2009-10.
Οι περισσότερες ισοπαλίες (12) σημειώθηκαν την περίοδο 1977-78 και 1984-85. Την περίοδο 1997-98 σημείωσε μόλις μία ισοπαλία.
Τις λιγότερες ήττες (4) δέχτηκε τις περιόδους 1955-56 και 1965-66 (εξαιρείται η περίοδος 1963-64 όπου τη στιγμή της διακοπής του πρωταθλήματος η Νέα Σαλαμίνα είχε μία ήττα). Τις περισσότερες ήττες (17) δέχτηκε τις περιόδους 2012-13 (σε 32 αγώνες) και 2015-16 (36 αγώνες). Ακολουθούν οι περίοδοι 1974-75 (αμέσως μετά την προσφυγιά) και οι περίοδοι 2009-10 (26 αγωνιστικές) και 2013-14 (26 αγωνιστικές) με 16 ήττες.
Τα περισσότερα τέρματα (59) σημείωσε την περίοδο 1994-95 (στην οποία όμως το πρωτάθλημα είχε διεξαχθεί με τρεις γύρους). Ακολουθεί η περίοδος 1999-00 με 58 τέρματα. Τα λιγότερα τέρματα (14) σημείωσε την περίοδο 1973-74.
Τα λιγότερα τέρματα (21) δέχτηκε τις περιόδους 1965-66 (καλύτερη άμυνα του πρωταθλήματος) και 1966-67 (δεύτερη καλύτερη άμυνα του πρωταθλήματος). Εξαιρείται η περίοδος 1963-64 στην οποία τη στιγμή της διακοπής του πρωταθλήματος η Νέα Σαλαμίνα είχε δεχτεί 10 τέρματα. Τα περισσότερα τέρματα (72) δέχθηκε την περίοδο 2015-16 (32 αγώνες). Ακολουθεί η περίοδος 1997-98 που δέχθηκε 59 τέρματα (σε 26 αγώνες).
Την καλύτερη αναλογία τερμάτων (+24) είχε την περίοδο 1999-00 και τη χειρότερη (-28) την περίοδο 2015-16.
Τους περισσότερους βαθμούς (57) κέρδισε την περίοδο 1994-95 (στην οποία όμως το πρωτάθλημα είχε διεξαχθεί με τρεις γύρους-σύστημα βαθμολόγησης 3-1-0). Ακολουθεί η περίοδος 2013-14 με 54 βαθμούς (σύστημα βαθμολόγησης 3-1-0). Ακολουθεί η περίοδος 1961-62 με (52) βαθμούς (σύστημα βαθμολόγησης 3-2-1). Αν υπολογιστούν όλες οι περίοδοι με το σύστημα βαθμολογίας 3-1-0, η περίοδος 1994-95 παραμένει πρώτη με 57 βαθμούς, ακολουθεί η περίοδος 2013-14 με 54 βαθμούς και έπεται η περίοδος 1992-93 με 48 βαθμούς. Αν υπολογιστούν οι βαθμοί ανά αγώνα, η περίοδος 1965-66 έρχεται πρώτη με 2 βαθμούς ανά αγώνα (εξαιρείται η περίοδος 1963-64 με 2 βαθμούς ανά αγώνα τη στιγμή της διακοπής). Με βάση το σύστημα βαθμολόγησης που ίσχυε κάθε αγωνιστική περίοδο πρώτη έρχεται και πάλι η περίοδος 1965-66 με 2,40 βαθμούς ανά αγώνα (εξαιρείται η περίοδος 1963-64 με 2,43 βαθμούς ανά αγώνα τη στιγμή της διακοπής). Τους λιγότερους βαθμούς (14) κέρδισε τις περιόδους 1956-57 και 2009-10. Αν υπολογιστούν όλες οι περίοδοι με το σύστημα βαθμολογία 3-1-0 οι λιγότεροι βαθμοί έχουν κερδηθεί την περίοδο 2009-10 (εξαιρείται η περίοδος 1963-64).
Στατιστικά ανά αντίπαλο
Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τα στατιστικά της Νέας Σαλαμίνας για όλους τους αγώνες στο πρωτάθλημα Α΄ κατηγορίας (1955/56-2018/19) ανά αντίπαλο.
Η βαθμολογία υπολογίζεται βάσει των κανόνων βαθμολόγησης των επιμέρους πρωταθλημάτων. Σε κάποιες περιόδους ίσχυε το σύστημα βαθμολόγησης 2-1-0, σε κάποιες το σύστημα 3-2-1 και στις υπόλοιπες το σημερινό σύστημα 3-1-0.
Τα αποτελέσματα της περιόδου 1963-64, στην οποία το πρωτάθλημα διακόπηκε, δεν συμπεριλαμβάνονται.
Πορεία Κύπελλο Κύπρου
Η Νέα Σαλαμίνα έχει 61 συμμετοχές στο κύπελλο Κύπρου, έχοντας μία κατάκτηση, τρεις παρουσίες σε τελικό, 12 παρουσίες στην ημιτελική και 32 παρουσίες στην προημιτελική φάση.[257] Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τα στατιστικά της Νέας Σαλαμίνας για όλους τους αγώνες στο κύπελλο Κύπρου (1953/54-2018/19) ανά αντίπαλο.
Η Νέα Σαλαμίνα συμμετείχε 4 φορές σε ομίλους της διοργάνωσης. Σε κάθε όμιλο συμμετείχαν 4 ομάδες και προκρίνονταν στην επόμενη φάση οι δύο πρώτες κάθε ομίλου. Σε περίπτωση πρόκρισης της ομάδας (2005-06), προστίθεται μια πρόκριση επί κάθε ομάδας που αποκλείστηκε από τον όμιλο της. Για την ομάδα που επίσης προκρίθηκε από τον όμιλο της δεν προστίθεται κάτι στις στήλες Πρόκριση και Αποκλεισμός. Σε περίπτωση αποκλεισμού της ομάδας (2002-03, 2003-04, 2007-08), προστίθεται ένας αποκλεισμός από κάθε ομάδα που προκρίθηκε από τον όμιλο της. Για την ομάδα που επίσης αποκλείστηκε από τον όμιλο της δεν προστίθεται κάτι στις στήλες Πρόκριση και Αποκλεισμός.
Συμμετοχές ανά κατηγορία
Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τις συμμετοχές της ομάδας ανά εθνική κατηγορία του Συστήματος ποδοσφαιρικών πρωταθλημάτων Κύπρου έως την περίοδο 2019-20 καθώς και στις διοργανώσεις κυπέλλου έως και την περίοδο 2018-19.
Οι πίνακες που ακολουθούν παρουσιάζουν τους 20 κορυφαίους σε συμμετοχές ποδοσφαιριστές της Νέας Σαλαμίνας συνολικά, σε αγώνες πρωταθλήματος, σε αγώνες κυπέλλου και σε αγώνες ευρωπαϊκών διοργανώσεων από το 1953 (ένταξη στην ΚΟΠ) έως σήμερα.[343]
Σημείωση 1: Οι αγώνες πρωταθλήματος αφορούν Α΄ και Β΄ κατηγορία.
Σημείωση 2: Η Νέα Σαλαμίνα συμμετείχε σε ακόμη μία διοργάνωση (Ασπίδα της ΚΟΠ 1990), δίνοντας ένα αγώνα.
Οι πίνακες που ακολουθούν παρουσιάζουν τους 20 κορυφαίους σκόρερ της Νέας Σαλαμίνας συνολικά, σε αγώνες πρωταθλήματος, σε αγώνες κυπέλλου και σε αγώνες ευρωπαϊκών διοργανώσεων από το 1953 (ένταξη στην ΚΟΠ) έως σήμερα.[343]
Από την ίδρυση της, η Νέα Σαλαμίνα επιδίωξε να αναπτύξει φιλικές σχέσεις με την τουρκοκυπριακή κοινότητα της Αμμοχώστου. Σημαντικό στοιχείο αποτελεί η αποδοχή συμμετοχής Τουρκοκύπριων ποδοσφαιριστών στην ποδοσφαιρική ομάδα. Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 αγωνίσθηκαν με τα χρώματα της Νέας Σαλαμίνας Τουρκοκύπριοι ποδοσφαιριστές (Σιεκκερής, Νιταής, Μουσταφάς κ.α.). Όταν εντάχθηκε στην ΚΟΠ, αγωνίστηκε για δύο περιόδους στη Β΄ κατηγορία και είχε ως αντιπάλους τουρκοκυπριακά σωματεία (π.χ. Ντεμίρσπορ Λάρνακας, Κενσγίκ Κιουτζιού, Τουρκ Κουτζιούκ). Όταν τα τουρκοκυπριακά σωματεία άρχισαν στα τέλη του 1955 να αποχωρούν από τα πρωταθλήματα της ΚΟΠ, η Νέα Σαλαμίνα έκανε προσπάθειες να μεταπεισθούν και να συνεχίσουν. Παρά την αποχώρηση των τουρκοκυπριακών συλλόγων από την ΚΟΠ, οι Τουρκοκύπριοι ποδοσφαιριστές παρέμειναν ευπρόσδεκτοι στη Νέα Σαλαμίνα. Το 1962 μετεγγράφηκαν στη Νέα Σαλαμίνα ο Καλλικάς και το 1970 ο τουρκικής καταγωγής Νεζιάκ.[344] Το 2004 μετεγγράφηκαν στη Νέα Σαλαμίνα οι Τουρκοκύπριοι Ιμάμ και Ουλούσοϊ, οι οποίοι με την παρουσία τους στη Νέα Σαλαμίνα έγιναν οι πρώτοι Τουρκοκύπριοι ποδοσφαιριστές που έλαβαν μέρος στα πρωταθλήματα της ΚΟΠ μετά από τριάντα χρόνια.[345][346]
Στις 26 Μαρτίου 2005 η Νέα Σαλαμίνα έδωσε φιλικό ποδοσφαιρικό αγώνα με την τουρκοκυπριακή Γενί Τζαμί (στο πλαίσιο της μεταγραφής του Τουρκοκύπριου ποδοσφαιριστή Ουλούσοϊ στη Νέα Σαλαμίνα) στο στάδιο Αμμόχωστος, επικρατώντας με 6-0. Ήταν ο πρώτος αγώνας μεταξύ ελληνοκυπριακής και τουρκοκυπριακής ομάδας μετά από 50 χρόνια. Την αναμέτρηση παρακολούθησαν 2500 φίλαθλοι που κάθισαν μαζί στις κερκίδες στέλνοντας μήνυμα ειρήνης. Στην αναμέτρηση παρευρέθηκαν εκπρόσωποι της πολιτικής ηγεσίας και από τις δύο κοινότητες, των δημοτικών και αθλητικών αρχών και της Εκκλησίας της Κύπρου.[347][348][349][350]
Στις 19 Μαρτίου 2019 η Νέα Σαλαμίνα έδωσε φιλικό αγώνα με τη Μαγούσα Τουρκ Γκιουτζού στο Κοινοτικό Στάδιο Πύλας στα πλαίσια της εκδήλωσης Ημέρα Φιλικού Ποδοσφαίρου. Η εκδήλωση διοργανώθηκε από τον διεθνή οργανισμό Ειρήνη και Αθλητισμός σε συνεργασία με το Ίδρυμα Στέλιος Χατζηϊωάννου, με τη στήριξη της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο. Επιπλέον, η εκδήλωση είχε τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Eleven Campaign. Αποτέλεσε την έναρξη της παγκόσμιας ψηφιακής εκστρατείας #WhiteCard. Σκοπός της εκδήλωσης ήταν η προώθηση της ειρήνης, της φιλίας και της συνεργασίας μεταξύ της ελληνοκυπριακής και της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Στον αγώνα παρευρέθηκε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, η εκπρόσωπος του ΟΗΕ στην Κύπρο, ο Σερ Στέλιος Χατζηιωάννου, αρχηγοί κομμάτων και βουλευτές, ο πρόεδρος του ΚΟΑ και ο δήμαρχος Αμμοχώστου. Επιπλέον, στον αγώνα παρευρέθηκε και ο αντιπρόεδρος του οργανισμού Ειρήνη και Αθλητισμός, πρώην ποδοσφαιριστής, Ντιντιέ Ντρογκμπά.[349][350][351][352][353][354][355]
↑Κυριάκου, Άκης (21 Ιουλίου 2013). «ΤΟ ΥΣΤΑΤΟ ΣΦΥΡΙΓΜΑ». www.sigmalive.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2017.
↑ 252,0252,1«Season 2000». UEFA INTERTOTO CUP (στα Αγγλικά). UEFA. 16 Ιανουαρίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2012.
↑ 254,0254,1«Season 2000». UEFA INTERTOTO CUP (στα Αγγλικά). UEFA. 16 Ιανουαρίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2012.
Από το 1941 έως το 1944 δε διεξήχθη πρωτάθλημα εξαιτίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Την περίοδο 1958-59 το πρωτάθλημα δεν διεξήχθη λόγω της έκρυθμης κατάστασης στην Κύπρο ως αποτέλεσμα του αγώνα της ΕΟΚΑ. Την περίοδο 1963-64 το πρωτάθλημα διακόπηκε λόγω των δικοινοτικών διαταραχών. Την περίοδο 2019-20 το πρωτάθλημα διακόπηκε λόγω της Πανδημίας του κορονοϊού.