NATO'nun genişlemesi

Ülkelerin ittifaka katıldıkları yılı ve yerlerini gösteren animasyon
NATO'nun Avrupa kanadındaki ülkelerin üyelik süreçlerinin kronolojik olarak gösterimi

NATO'nun genişlemesi, NATO'ya yeni üyeler dahil etme sürecidir. NATO, Avrupa ve Kuzey Amerika ülkelerinin oluşturduğu ve kolektif savunma temeline dayanan bir askerî ittifaktır. İttifaka katılma süreci Kuzey Atlantik Antlaşması'nın 10. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre bir ülkenin ittifaka katılması veya ittifaka davet edilmesi için mevcut bütün üye ülkelerin onayı gerekmektedir.[1]

1949 yılında kurulduktan sonra NATO, 1952'de Türkiye ve Yunanistan'ın, 1955'te Batı Almanya'nın, 1982'de ise İspanya'nın ittifaka katılmasıyla genişledi. Soğuk Savaş'tan sonra 1990'da Almanya birleşti. 1999'da Polonya, Macaristan ve Çek Cumhuriyeti örgüte dahil oldu.[2][3] 2004'te yedi ülke, 2009 yılında Arnavutluk ve Hırvatistan, 2017 yılında Karadağ, son olarak da 27 Mart 2020 tarihinde Kuzey Makedonya NATO'ya üye oldu ve örgütteki üye devlet sayısı 30'a yükseldi.[4]

Gelecekteki genişleme günümüzde ittifak dışındaki birçok ülkede bir tartışma konusudur ve İsveç ve Sırbistan gibi ülkeler üyelik konusunda açık siyasi tartışmalar yürütmektedirler. Ukrayna gibi ülkelerde ise üyeliğe destek ve muhalefet etnik ve milliyetçi ideolojilere bağlıdır. Eskiden Doğu Bloku ve Sovyetler Birliği'nin parçası olan ülkelerin birleşmesi, NATO ülkeleri ile Rusya arasında artan gerilimin bir nedeni olmuştur.

Bosna-Hersek, Gürcistan ve Ukrayna 2019 itibarıyla NATO tarafından resmi aday olarak tanınmaktadır.[5] Şubat 2022 yılında başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı'nın ardından bölgedeki gerilimlerden dolayı Finlandiya ve İsveç NATO'ya üyelik başvurusu yapmış ancak bu iki ülkenin başvurusu Türkiye ve Macaristan tarafından veto edildi. Ülkeler arasında gerçekleştirilen müzakereler sonucunda Finlandiya'nın NATO üyeliği Türkiye ve Macaristan tarafından onaylanmış ve bu gelişmenin ardından 4 Nisan 2023'te Finlandiya ittifakın 31. üyesi oldu.[6] 7 Mart 2024'te ise Macaristan'ın son onayının ardından İsveç, İkinci Dünya Savaşı sonrası onlarca yıllık tarafsızlık politikasına son vererek NATO'nun 32. üyesi oldu.[7][8]

Tarih Round Ülke A map of Europe with twelve colors that refer to the year different countries joined the alliance.
18 Şubat 1952
Birinci
  Türkiye
 Yunanistan
9 Mayıs 1955
İkinci
  Batı Almanya
30 Mayıs 1982
Üçüncü
  İspanya
3 Ekim 1990
—
 Almanya'nın birleşmesi
12 Mart 1999
Dördüncü
  Çekya
 Macaristan
 Polonya
29 Mart 2004
Beşinci
  Bulgaristan
 Estonya
 Letonya
 Litvanya
 Romanya
 Slovakya
 Slovenya
1 Nisan 2009
Altıncı
  Arnavutluk
 Hırvatistan
5 Haziran 2017
Yedinci
  Karadağ
27 Mart 2020
Sekizinci
  Kuzey Makedonya
4 Nisan 2023
Dokuzuncu
  Finlandiya
7 Mart 2024
Onuncu
  İsveç

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ NATO. "Le Traité de l'Atlantique Nord". NATO. 9 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2023. 
  2. ^ Johanna Granville,"The Many Paradoxes of NATO Enlargement" 14 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Current History (April 1999), vol. 98, no. 627, pp. 165–170.
  3. ^ Johanna Granville, "After Kosovo: The Impact of NATO Enlargement on Russian Political Parties," Demokratizatsiya vol. 8, no. 1 (Winter 2000), pp. 24–45.
  4. ^ "North Macedonia joins NATO as 30th Ally". 27 Mart 2020. 27 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2020. 
  5. ^ "Enlargement". The North Atlantic Treaty Organization. 5 Mayıs 2020. 9 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2021. 
  6. ^ "Finlandiya'nın NATO üyesi olması TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi". BBC News Türkçe. 30 Mart 2023. 30 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2023. 
  7. ^ Laura Gozzi (7 Mart 2024). "Sweden formally joins Nato military alliance". BBC News (İngilizce). 9 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2024. 
  8. ^ "İsveç, tarafsızlık politikasına son vererek resmen NATO'ya katıldı". Euronews. 7 Mart 2024. 7 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2024. 

Dış bağlantılar

Read other articles:

Madrone, Morgan Hill, California

Neighborhood of Morgan Hill in Santa Clara, California, United StatesMadroneNeighborhood of Morgan Hill Clockwise: Madrone Water Tower, Madrone Hills, Madrone Historical Landmark at Capriano Park.MadroneLocation in CaliforniaCoordinates: 37°09′16″N 121°40′33″W / 37.154493°N 121.675701°W / 37.154493; -121.675701CountryUnited StatesStateCaliforniaCountySanta ClaraCityMorgan Hill Madrone is a neighborhood of Morgan Hill, California, located at the base of the...

 

Paolo di Grecia (1967)

Paolo di GreciaIl principe Paolo nel 2023Capo della Casa di GreciaStemma In caricadal 10 gennaio 2023(1 anno e 86 giorni) PredecessoreCostantino II EredeCostantino Alessio Principe della Corona di GreciaDuca di SpartaIn carica20 maggio 1967 –1⁰ giugno 1973(6 anni e 12 giorni)titolare fino al 10 gennaio 2023 PredecessoreAlessia SuccessoreCostantino Alessio TrattamentoSua Altezza Reale Altri titoliPrincipe di Danimarca(dal 1967) NascitaPalazzo di Tatoi, Grecia...

 

Sumner G. Whittier

American politician Sumner Whittier5th Administrator of Veterans AffairsIn officeDecember 18, 1957 – January 20, 1961PresidentDwight EisenhowerPreceded byHarvey HigleySucceeded byJohn Gleason58th Lieutenant Governor of MassachusettsIn officeJanuary 8, 1953 – January 3, 1957GovernorChristian HerterPreceded byJeff SullivanSucceeded byRobert MurphyMember of the Massachusetts Senatefrom the 4th Middlesex districtIn officeJanuary 1943 – January 1953Preceded byAngie...

Vandenberg Space Force Base

United States Space Force Base near Los Angeles Vandenberg Space Force BaseSanta Barbara County, California in United StatesA Delta IV Heavy rocket lifts off fromSpace Launch Complex 6 in 2013Space Launch Delta 30VandenbergShow map of CaliforniaVandenbergShow map of the United StatesVandenbergShow map of North AmericaCoordinates34°45′05″N 120°31′13″W / 34.751330°N 120.52023°W / 34.751330; -120.52023TypeU.S. Space Force BaseSite informationOwnerDepartme...

 

Contemporary imprints of The Protocols of the Elders of Zion

The Protocols The Protocols of the Elders of Zion Versions of The Protocols Contemporary imprints of The Protocols First publication of The Protocols Programma zavoevaniya mira evreyami Writers, editors, and publishers associated with The Protocols Carl Ackerman Boris Brasol G. Butmi Charles Coughlin Natalie de Bogory Denis Fahey Henry Ford L. Fry H. A. Gwynne Harris Houghton Pavel Krushevan Ernest G. Liebold Sergei Nilus George Shanks Fyodor Vinberg Clyde J. Wright Debunkers of The Protocol...

 

Vestibule

Pour les articles homonymes, voir vestibule (homonymie). Vestibule (en rouge) sur plan en 3D d'une maison. Vestibule de l'opéra Garnier. Le vestibule (du latin : vestibulum, de ve-, « hors de », et stabulum, « séjour, gîte ») ou hall d'entrée est, en architecture, la pièce par laquelle on accède à un édifice ou une maison, et qui sert souvent de passage pour accéder aux autres pièces[1]. Dans le cas d'habitation construite sur plusieurs niveaux, cet esp...

Gran Premio d'Olanda 1983

Voce principale: Campionato mondiale di Formula 1 1983.  Gran Premio d'Olanda 1983 385º GP del Mondiale di Formula 1Gara 12 di 15 del Campionato 1983 Data 28 agosto 1983 Nome ufficiale XXX. Grote Prijs van Nederland Luogo Circuito di Zandvoort Percorso 4,252 km Circuito stradale Distanza 72 giri, 306,144 km Clima Nuvoloso Risultati Pole position Giro più veloce Nelson Piquet René Arnoux Brabham-BMW in 1'15630 Ferrari in 1'19863 (nel giro 33) Podio 1. René ArnouxFerrari 2. Patrick Ta...

 

弗雷德里克·齊盧巴

弗雷德里克·齊盧巴Frederick Chiluba第2任赞比亚总统任期1991年11月2日—2002年1月2日副职利维·姆瓦纳瓦萨前任肯尼思·卡翁达继任利维·姆瓦纳瓦萨 个人资料出生(1943-04-30)1943年4月30日北罗得西亚基特韦逝世2011年6月18日(2011歲—06—18)（68歲） 尚比亞卢萨卡（Lusaka）墓地 尚比亞卢萨卡使館公園總統陵園（英语：Embassy Park Presidential Burial）国籍赞比亚政党多黨民主運動（MMD）...

 

约翰斯顿环礁

此條目可参照英語維基百科相應條目来扩充。 (2021年5月6日)若您熟悉来源语言和主题，请协助参考外语维基百科扩充条目。请勿直接提交机械翻译，也不要翻译不可靠、低品质内容。依版权协议，译文需在编辑摘要注明来源，或于讨论页顶部标记{{Translated page}}标签。 约翰斯顿环礁Kalama Atoll 美國本土外小島嶼 Johnston Atoll 旗幟颂歌：《星條旗》The Star-Spangled Banner約翰斯頓環礁...

Battle of Białystok–Minsk

Strategic operation conducted during Operation Barbarossa Battle of Białystok–MinskPart of Operation Barbarossa during the Eastern Front of World War IIRuins of Minsk, July 1941Date22 June – 9 July 1941LocationByelorussian Soviet Socialist Republic, Soviet UnionResult German victoryBelligerents  Germany  Soviet UnionCommanders and leaders Fedor von Bock Hermann Hoth Günther von Kluge Heinz Guderian Adolf Strauss Maximilian von Weichs Dmitry Pavlov  Vladimir Klimovskikh...

 

Volsci

Volsci Localizzazione / Migrazione (tappe) Popolo di epoca storica, abitatori della Penisola italica, migrarono dalla dorsale appenninica alla costa occidentale, nell'antica regione del Latium vetus/Latium adiectum. Principali insediamenti capitali: Anzio ed Ecetra;altre città: Velletri, Atina, Frosinone, Suessa Pometia, Satrico, Arpino, Fregelle, Segni, Sora, Terracina, Sezze, Priverno, Fabrateria Vetus e Cassino. Periodo Dal VI secolo a.C. Ceppo linguistico Indoeuropei: Osco-umbri Lingua ...

 

الجيش الاوكراني الغاليسي

هذه مقالة غير مراجعة. ينبغي أن يزال هذا القالب بعد أن يراجعها محرر؛ إذا لزم الأمر فيجب أن توسم المقالة بقوالب الصيانة المناسبة. يمكن أيضاً تقديم طلب لمراجعة المقالة في الصفحة المخصصة لذلك. (فبراير 2022) هذه المقالة تحتاج للمزيد من الوصلات للمقالات الأخرى للمساعدة في ترابط مقا...

Template talk:奧林匹克運動會獎牌得主

          本模板依照頁面品質評定標準无需评级。本Template属于下列维基专题范畴： 奥运会专题 （获评模板級、不适用重要度） 奥运会WikiProject:奥运会Template:奥运会专题奥运会条目 奥运会主题查论编本Template属于奥运会专题范畴，该专题旨在改善中文维基百科奥运会类内容。如果您有意参与，请浏览专题主页、参与讨论，并完成相应的开放性任务。  模板  根据质量...

 

Sofya Velikaya

Russian fencer This article has an unclear citation style. The references used may be made clearer with a different or consistent style of citation and footnoting. (April 2022) (Learn how and when to remove this message) In this name that follows Eastern Slavic naming customs, the patronymic is Aleksandrovna and the family name is Velikaya. Sofiya VelikayaVelikaya at the 2015 World ChampionshipsPersonal informationFull nameSofiya Aleksandrovna VelikayaBorn (1985-06-08) 8 June 1985 (a...

 

Lionel Kearns

Canadian poet and teacher (born 1937) Lionel John Kearns (born February 16, 1937) is a writer, educator, philosopher and polyartist, known for his innovative literary forms, and his contributions to the field of digital poetics.[1]He is recognized as an early and significant poet in the history of Canadian avant-garde literature.[2] Early life and education Kearns was born in Nelson, British Columbia, Canada. His parents were Dorothy Welch and Charles Francis Kearns, WW I avia...

Solicitor-General of Victoria

Second law officer for the state of Victoria, Australia Solicitor-General of VictoriaVictorian Coat of armsFlag of VictoriaIncumbentRowena Orr KCsince 10 May 2021Department of Justice and Community SafetyAppointerGovernor of VictoriaTerm lengthAt the governor's pleasureFormation15 July 1851First holderRedmond BarryWebsiteVictorian Government Solicitor's Office The Solicitor-General of Victoria, known informally as the Solicitor-General, is the state's Second Law Officer and the deputy of...

 

تغير المناخ

تغير المناخصنف فرعي من ظاهرة جوية — تغير جزء من قائمة قضايا بيئية فروع الاحترار العالمي تعديل - تعديل مصدري - تعديل ويكي بيانات يحدث التغير المناخي عندما تؤدي التغييرات في نظام مناخ الأرض إلى ظهور أنماط مناخية جديدة تظل قائمة لفترة طويلة من الزمن وهذه الفترة الزمنية قد تكو...

 

Ghana ai Giochi della XXV Olimpiade

Ghana ai Giochi della XXV OlimpiadeBarcellona 1992 Codice CIOGHA Comitato nazionaleComitato Olimpico Ghanese Atleti partecipanti37 in 4 discipline Di cui uomini/donne35 - 2 Medagliere Posizione 54ª 0 0 1 1 Cronologia olimpica (sommario)Giochi olimpici estivi 1952* · 1956 · 1960 · 1964 · 1968 · 1972 · 1976 · 1980 · 1984 · 1988 · 1992 · 1996 · 2000 · 2004 · 2008 · 2012 · 2016 · ...

Comté de Henry (Indiana)

Pour les articles homonymes, voir Henry et Comté de Henry. Cet article est une ébauche concernant l’Indiana. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Comté de Henry(Henry County) Le palais de justice de New Castle, siège du comté. Administration Pays États-Unis État Indiana Chef-lieu New Castle Fondation 1822 Démographie Population 48 508 hab. (2000) Densité 48 hab./km2 Géograph...

 

Incitement

Encouragement of another person to commit a crime For the 2019 film, see Incitement (film).This article may not provide balanced coverage on a geographical region. Please improve this article or discuss the issue on the talk page. (December 2010) Criminal law Elements Actus reus Mens rea Causation Concurrence Scope of criminal liability Accessory Accomplice Complicity Corporate Principal Vicarious Severity of offense Felony (or Indictable offense) Infraction (also called violation) Misdemeano...