Pomorski Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej – Inspektorat Okręgowy Nr 2 Straży Granicznej, utworzony został w marcu 1928. Pierwszą siedzibą był Czersk (do 1931), która została później przeniesiona do Bydgoszczy (ul. Ossolińskich 7).
Formowanie i zmiany organizacyjne
20 czerwca 1927 roku prezes Rady Ministrów Józef Piłsudski delegował na stanowisko naczelnego inspektora Straży Celnej płk. Stefana Pasławskiego z zadaniem gruntownej rekonstrukcji tego organu[1]. Jesienią 1927 dokonano nowego podziału terytorialnego, a minister spraw wojskowych skierował do dyspozycji komendanta SC oficerów przewidzianych do obsadzenia nowo utworzonych stanowisk inspektorów okręgowych. Utworzono pięć nowych inspektoratów okręgowych, w tym między innymi Pomorski Inspektorat Okręgowy Straży Celnej, z którego w prostej linii wywodzi się Pomorski Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej[2]. Kierownikiem inspektoratu mianowano mjr. Józefa Jończyka, a siedzibą inspektoratu był Czersk[2].
Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[3].
Rozkazem nr 2 z 19 kwietnia 1928 roku w sprawach organizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski zatwierdził dyslokację, granice i strukturę inspektoratu okręgowego[4].
W styczniu 1830 roku nastąpiła reorganizacja Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego SG. Nie zmieniała ona liczebności jednostek granicznych. Pięciu inspektoratom granicznym podporządkowano 22 komisariaty, którym z kolei podlegało 114 placówek w tym 40 II linii, oraz 19 posterunków granicznych. Inspektorat ten liczył wówczas 951 oficerów i szeregowych[5].
Rozkazem nr 2 z 4 czerwca 1932 roku w sprawach reorganizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski utworzył placówkę II linii „Toruń”[6].
Rozkazem nr 2 z 8 września 1938 roku w sprawie terminologii odnośnie władz i jednostek organizacyjnych formacji, dowódca Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski nakazał zmienić nazwę Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego Straży Granicznej na Pomorski Okręg Straży Granicznej, dotychczasowy inspektorat okręgowy przemianował na komendę okręgu i wprowadził tytuł komendanta okręgu w miejsce dotychczasowego kierownika[7].
Granice i obszar
Pomorski Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej obejmował odcinek granicy o długości 737 km:
Straż Graniczna 1928–1933 w V rocznicę objęcia służby na granicach Rzeczypospolitej. Replint, Warszawa: Stowarzyszenie Weteranów Polskich Formacji Granicznych, 2011.
Rozkazy Komendy Głównej Straży Granicznej 1928–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.187/30 do 187/41.)
Szkic historyczny z działalności komisariatu Straży Granicznej „Tarnowskie Góry”. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.191/534.)
