Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie literatury

Nagroda Nobla w dziedzinie literatury
Ilustracja
Ogłoszenie laureata literackiej Nagrody Nobla w 2008
Nagroda za

osiągnięcia literackie

Przyznający

Akademia Szwedzka

Państwo

 Szwecja

Pierwsze rozdanie

1901

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie literatury – osoby wyróżnione przez Akademię Szwedzką literacką Nagrodą Nobla. Ustanowiona testamentem Alfreda Nobla z 1895[1] roku jest przyznawana od 1901[2]. W latach 1901–2024 wyróżnionych zostało 121 osób[3].

Zasady przyznawania nagrody

Wolą Alfreda Nobla było, aby nagroda trafiła w ręce osoby, która stworzy najbardziej wyróżniające się dzieło w kierunku idealistycznym[a][2]. Jako organ przyznający nagrodę Nobel wskazał Akademię Szwedzką. Została ona założona na wzór Akademii Francuskiej przez króla Gustawa III w 1786. Akademia składa się z 18 członków, znanych jako De Aderton („Osiemnastu”). W jej skład wchodzą szwedzcy pisarze, poeci, filolodzy i historycy. Członkowie Akademii wybierani są dożywotnio[4]. Nad wyborem laureata pracuje Komitet Noblowski, składający się z czterech lub pięciu osób, wybrany spośród członków Akademii na okres trzech lat[5].

Nazwiska kandydatów do wyróżnienia mogą być zgłaszane przez członków Akademii Szwedzkiej oraz innych akademii i instytucji o podobnym charakterze. Prawo to otrzymali także uniwersyteccy profesorowie literatury i filologii, laureaci literackiej Nagrody Nobla oraz przewodniczący stowarzyszeń odpowiedzialnych za twórczość literacką w poszczególnych krajach. Nominacje pozostają niejawne przez 50 lat[6].

Cykl pracy

Cykl pracy nad przyznawaniem nagrody wygląda następująco[6]:

Wrzesień
Członkowie Komitetu Noblowskiego wysyłają około 600–700 formularzy do osób uprawnionych do nominacji. Nominacje muszą być zgłaszane do 31 stycznia następnego roku, nominujący nie mogą wystawiać własnej kandydatury, powinni także oprócz nazwiska, dołączyć motywację, jednak nie jest to wymagane[5].
Luty
Komitet tworzy listę i przekazuje Akademii do zatwierdzenia.
Kwiecień
Komitet wybiera 15–20 nazwisk kandydatów wstępnych do rozpatrzenia przez Akademię.
Maj
Komitet zawęża listę do 5 finalistów do rozpatrzenia przez Akademię.
Czerwiec–sierpień
Członkowie Akademii zapoznają się z twórczością kandydatów, członkowie Komitetu przygotowują raport na temat każdego z kandydatów.
Wrzesień
Dyskusja nad twórczością kandydatów.
Październik
Członkowie Akademii w głosowaniu większościowym wybierają jednego spośród piątki kandydatów.
Grudzień
10 grudnia w Sztokholmie odbywa się uroczysta Ceremonia Wręczenia Nagrody Nobla.

Statystyki

W latach 1901–2024 literacka Nagroda Nobla została przyznana 117 razy (siedmiokrotnie Nagrody nie przyznano), przy czym wyróżnionych zostało 121 osób. W latach 1904, 1917, 1966, 1974 Akademia Szwedzka nagrodziła po dwie osoby[3]. Do roku 2024 wśród laureatów znalazło się 18 kobiet[3]. Najmłodszym laureatem był nagrodzony w 1907 Rudyard Kipling (miał wówczas 41 lat), najstarszą wyróżnioną osobą była nagrodzona w 2007, Doris Lessing; w chwili ogłoszenia nominacji miała 88 lat[3].

Pierwszym laureatem literackiej nagrody Nobla został Sully Prudhomme. Otrzymał on wówczas 150 782 SEK, w roku 2023 wartość pełnej nagrody to 11 milionów SEK[7][8].

Do 2024 roku dwie osoby odmówiły przyjęcia nagrody. W 1958 Akademia nominowała Borisa Pasternaka, który początkowo zaakceptował wyróżnienie, później jednak odmówił ze względu na naciski władz ZSRR. Jean-Paul Sartre nie przyjmował żadnych nagród za swoją działalność literacką, czym motywował odmowę przyjęcia nagrody w 1964 roku[3].

Jedyny raz nagrodę przyznano pośmiertnie – w 1931 otrzymał ją Erik Axel Karlfeldt, od 1974 roku Statut Fundacji Nobla zabrania pośmiertnych wyróżnień, o ile śmierć nie nastąpiła po ogłoszeniu nominacji[3].

Zgodnie z wolą fundatora, laureaci mają być wybierani bez względu na ich narodowość; sama nagroda zaś ma charakter międzynarodowy. W latach 1901–2024 najczęściej nagradzani byli pisarze tworzący w języku angielskim (31 wyróżnień), następnie – francuskim (15 nagrodzonych) i niemieckim (14 laureatów)[3].

Nagroda

Uroczyste wręczenie wyróżnień ma miejsce w budynku filharmonii sztokholmskiej każdego 10 grudnia – w dniu rocznicy śmierci fundatora[9]. Stockholms Konserthus jest gospodarzem uroczystości od 1926 roku[9]. Każdy laureat w czasie uroczystości wręczenia wyróżnień otrzymuje oprócz nagrody pieniężnej także medal oraz dyplom. Medal, zaprojektowany przez Erika Lindberga, przedstawia młodego mężczyznę siedzącego pod wawrzynem, słuchającego i spisującego pieśń Muzy. Nad tym obrazem umieszczona jest inskrypcja pochodząca z Eneidy:

Inventas vitam iuvat excoluisse per artes

Na dole medalu wygrawerowane są imię i nazwisko nagrodzonego oraz napis ACAD. SUEC. oznaczający Akademię Szwedzką. Na odwrocie medalu umieszczona została podobizna fundatora[10]. Dyplom literackiej Nagrody Nobla nie ma stałego wyglądu. Rokrocznie, po ogłoszeniu nazwiska laureata, dyplom projektowany jest z odniesieniem do jego twórczości. Od 2004 za projekty dyplomów dla laureatów literackiego Nobla odpowiedzialna jest Karin Mamma Andersson[11]. Treść dyplomu jest niezmienna i jest ona kaligrafowana po szwedzku.

Lista laureatów

Rok Imię i nazwisko Państwo[b] Język Uzasadnienie
1901 Prudhomme, SullySully Prudhomme[12]  Francja francuski za „wybitne osiągnięcia poetyckie, a zwłaszcza za idealizm, doskonałość artystyczną oraz niezwykłe połączenie duchowości i intelektu”[13]
1902 Mommsen, TheodorTheodor Mommsen[14]  Cesarstwo Niemieckie niemiecki „największy żyjący mistrz sztuki pisarstwa historycznego, ze szczególnym uwzględnieniem jego monumentalnego dzieła Historia Rzymu,
1903 Bjørnson, BjørnstjerneBjørnstjerne Bjørnson[15]  Norwegia norweski za „wzniosłą i różnorodną poezję, która zawsze odznaczała się świeżością natchnienia i niezwykłą czystością ducha oraz za talent epicki i dramatyczny”[16]
1904 Mistral, FrédéricFrédéric Mistral[17]  Francja oksytański za „świeżość i oryginalność pełnych natchnienia utworów poetyckich, prawdziwie oddających realia życia oraz ducha narodu”[18]
Echegaray, JoséJosé Echegaray[19]  Hiszpania hiszpański za „liczne zasługi dla odrodzenia tradycji hiszpańskiego dramatu”[20]
1905 Sienkiewicz, HenrykHenryk Sienkiewicz[21]  Królestwo Polskie polski za „wybitne osiągnięcia w dziedzinie epiki i rzadko spotykany geniusz, który wcielił w siebie ducha narodu”[22]
1906 Carducci, GiosuèGiosuè Carducci[23]  Włochy włoski „nie tylko za głęboką wiedzę i krytyczny umysł, ale przede wszystkim za twórczą energię, świeżość stylu i siłę liryczną, tak charakterystyczną dla jego poetyckich arcydzieł”
1907 Kipling, RudyardRudyard Kipling[c][24]  Wielka Brytania angielski za „zmysł obserwacyjny, dojrzałość idei i wybitny talent prozatorski”
1908 Eucken, RudolfRudolf Eucken[25]  Cesarstwo Niemieckie niemiecki za „poszukiwanie prawdy, przenikającą wszystko siłę myśli, szeroki horyzont, bystrość i sugestywność, z którymi bronił on i rozwijał filozofię idealistyczną”
1909 Lagerlöf, SelmaSelma Lagerlöf[26]  Szwecja szwedzki „w hołdzie wielkiemu idealizmowi, błyskotliwej wyobraźni i duchowej przenikliwości, które wyróżniają jej utwory”
1910 Heyse, PaulPaul Heyse[27]  Cesarstwo Niemieckie niemiecki za „artyzm i idealizm, które demonstrował na przestrzeni całej swojej długiej i płodnej twórczo drogi jako poeta liryczny, dramaturg, powieściopisarz i autor znanych na całym świecie nowel”
1911 Maeterlinck, MauriceMaurice Maeterlinck[28]  Belgia francuski za „wielostronną działalność literacką, a w szczególności za utwory dramatyczne, wyróżniające się bogactwem wyobraźni i poetycką fantazją”
1912 Hauptmann, GerhartGerhart Hauptmann[29]  Cesarstwo Niemieckie niemiecki „przede wszystkim w uznaniu jego płodnej, różnorodnej i wybitnej działalności w dziedzinie sztuki dramatycznej”
1913 Tagore, RabindranathRabindranath Tagore[30]  Indie Brytyjskie bengalski i angielski za „pełne głębokiego uczucia, oryginalne i przepiękne wiersze, w których z wyjątkowym mistrzostwem wyraziło się jego myślenie poetyckie, będące, według jego własnych słów, częścią literatury Zachodu”
1914 nagrody nie przyznano[31]
1915 Rolland, RomainRomain Rolland[d][32]  Francja francuski za „wielki idealizm utworów literackich, za współczucie i za umiłowanie prawdy, z którą opisuje on różne charaktery ludzkie”
1916 von Heidenstam, VernerVerner von Heidenstam[33]  Szwecja szwedzki „najbardziej widoczny przedstawiciel nowej ery w literaturze światowej”
1917 Gjellerup, KarlKarl Gjellerup[34]  Dania duński za „różnorodną twórczość poetycką i wzniosłe ideały”
Pontoppidan, HenrikHenrik Pontoppidan[35]  Dania duński za „prawdziwe opisanie życia współczesnego Danii”
1918 nagrody nie przyznano[36]
1919 Spitteler, CarlCarl Spitteler[e][37]  Szwajcaria niemiecki za niezrównany epos „Wiosna olimpijska”
1920 Hamsun, KnutKnut Hamsun[38]  Norwegia norweski za powieść „Błogosławieństwo ziemi”
1921 France, AnatoleAnatole France[39]  Francja francuski za „błyskotliwe osiągnięcia literackie wyróżniające się wykwintnością stylu, głębokim humanizmem i prawdziwie galijskim temperamentem”
1922 Benavente, JacintoJacinto Benavente[40]  Hiszpania hiszpański za „błyskotliwe mistrzostwo, z jakim kontynuuje tradycje hiszpańskiego dramatu”
1923 Butler Yeats, WilliamWilliam Butler Yeats[41]  Irlandia angielski za „uduchowioną twórczość poetycką, oddającą w najwyższej formie artystycznego ducha narodowego”
1924 Reymont, WładysławWładysław Reymont[42]  Polska polski za „wybitny epos narodowy, powieść Chłopi”
1925 Shaw, George BernardGeorge Bernard Shaw[43]  Wielka Brytania angielski „za twórczość naznaczoną idealizmem i humanizmem, za przenikliwą satyrę, która często łączy się z wyjątkowym pięknem poetyckim”
1926 Deledda, GraziaGrazia Deledda[44]  Włochy włoski za „poetyckie dzieła, w których z jaskrawą plastycznością opisuje życie jej ojczystej wyspy, a także za głębię w podejściu do ludzkich problemów w całości”
1927 Bergson, HenriHenri Bergson[45]  Francja francuski jako „znak uznania dla jego jaskrawych i podtrzymujących wiarę w życie idei, a także dla wyjątkowego mistrzostwa, z jakim te idee były wcielane”
1928 Undset, SigridSigrid Undset[46]  Norwegia norweski za „niezapomniany opis skandynawskiego średniowiecza”
1929 Mann, ThomasThomas Mann[47]  Niemcy niemiecki „przede wszystkim za wielką powieść „Buddenbrookowie”, która stała się klasyką współczesnej literatury, i której popularność nieustannie rośnie”
1930 Lewis, SinclairSinclair Lewis[48]  Stany Zjednoczone angielski za „szlachetnie podniosłą i różnorodną poezję, która zawsze wyróżniała się świeżością natchnienia i rzadko spotykaną czystością ducha”
1931 Axel Karlfeldt, ErikErik Axel Karlfeldt[f][49]  Szwecja szwedzki za „poezję Erika Axel Karlfedta”[50]
1932 Galsworthy, JohnJohn Galsworthy[51]  Wielka Brytania angielski za „wielką sztukę prozatorską której szczytem jest „Saga rodu Forsyte’ów”
1933 Bunin, IwanIwan Bunin[52] apatryda[g][53] (biała emigracja) rosyjski za „surowe mistrzostwo, z którym rozwija on tradycje klasycznej literatury rosyjskiej”
1934 Pirandello, LuigiLuigi Pirandello[54]  Włochy włoski za „twórczą śmiałość i wynalazczość w odrodzeniu sztuki dramaturgicznej i scenicznej”
1935 nagrody nie przyznano[55]
1936 O’Neill, EugeneEugene O’Neill[56]  Stany Zjednoczone angielski za „prawdziwość i głębię utworów dramatycznych, traktujących w nowy sposób gatunek tragedii”
1937 du Gard, Roger MartinRoger Martin du Gard[57]  Francja francuski za „siłę artystyczną i prawdę w przedstawieniu człowieka, a także najbardziej odczuwalnych problemów współczesnego życia”
1938 Buck, PearlPearl Buck[58]  Stany Zjednoczone angielski za „wspaniały epicki opis życia chińskich chłopów i za biograficzne arcydzieła”
1939 Sillanpää, Frans EemilFrans Eemil Sillanpää[59]  Finlandia fiński za „głębokie przeniknięcie w życie fińskich chłopów i wyborne opisanie ich obyczajów w więzi z przyrodą”
1940 nagrody nie przyznano[60]
1941 nagrody nie przyznano[61]
1942 nagrody nie przyznano[62]
1943 nagrody nie przyznano[63]
1944 Jensen, JohannesJohannes Jensen[64]  Dania duński za „rzadko spotykaną siłę i bogactwo poetyckiej wyobraźni połączone z duchowym umiłowaniem nauki i odrębnością stylu twórczego”
1945 Mistral, GabrielaGabriela Mistral[65]  Chile hiszpański za „poezję prawdziwego uczucia, czyniącą jej imię symbolem idealistycznych dążeń dla całej Ameryki Łacińskiej”
1946 Hesse, HermannHermann Hesse[66]  Niemcy
 Szwajcaria 		niemiecki za „szlachetnie podniosłą i różnorodną poezję, która zawsze wyróżniała się świeżością natchnienia i rzadko spotykaną czystością ducha”
1947 André Gide[67]  Francja francuski za „głębokie i znakomite artystycznie utwory, w których ludzkie problemy przedstawione są z nieustraszonym umiłowaniem prawdy i głęboką przenikliwością psychologiczną”
1948 Eliot, Thomas StearnsThomas Stearns Eliot[68]  Wielka Brytania angielski za „wydatny wkład nowatorski we współczesną poezję”
1949 Faulkner, WilliamWilliam Faulkner[69]  Stany Zjednoczone angielski za „znaczny i unikatowy z artystycznego punktu widzenia wkład w rozwój współczesnej powieści amerykańskiej”
1950 Russell, BertrandBertrand Russell[70]  Wielka Brytania angielski za to, że jest „jednym z najbłyskotliwszych przedstawicieli racjonalizmu i humanizmu, nieustraszonym bojownikiem o wolność słowa i wolność myśli na Zachodzie”
1951 Lagerkvist, PärPär Lagerkvist[71]  Szwecja szwedzki za „siłę artystyczną i absolutną niezależność sądów pisarza, który próbował w swej twórczości odnaleźć odpowiedzi na wieczne pytania stojące przed ludzkością”
1952 Mauriac, FrançoisFrançois Mauriac[72]  Francja francuski za „głęboką przejrzystość duchową i siłę artystyczną, którą ukazuje w swoich powieściach dramat ludzkiego życia”
1953 Churchill, WinstonWinston Churchill[73]  Wielka Brytania angielski za „wielkie mistrzostwo utworów o charakterze historycznym i biograficznym, a także błyskotliwą sztukę oratorską, z pomocą której bronił najwyższych ludzkich wartości”
1954 Hemingway, ErnestErnest Hemingway[74]  Stany Zjednoczone angielski za „mistrzostwo artystycznej narracji znacząco ukazanej ostatnio w utworze „Stary człowiek i morze” oraz za wpływ jaki wywiera na współczesny styl literacki”
1955 Laxness, HalldórHalldór Laxness[75]  Islandia islandzki za „wyrazistą siłę epicką, która odrodziła wielką sztukę prozatorską Islandii”
1956 Jiménez, Juan RamónJuan Ramón Jiménez[76]  Hiszpania hiszpański za „poezję liryczną, wzór wielkiego ducha i czystości artystycznej w hiszpańskiej poezji”
1957 Camus, AlbertAlbert Camus[77]  Francja francuski za „ogromny wkład w literaturę, ukazującą znaczenie ludzkiego sumienia”
1958 Pasternak, BorisBoris Pasternak[h][78]  Związek Radziecki rosyjski za „znaczące osiągnięcia we współczesnej poezji lirycznej, a także za kontynuowanie tradycji wielkiej prozy epickiej”
1959 Quasimodo, SalvatoreSalvatore Quasimodo[79]  Włochy włoski za „poezję liryczną, która z klasyczną żywiołowością wyraża tragiczne doświadczenie naszych czasów”
1960 Perse, Saint-JohnSaint-John Perse[80]  Francja francuski za „wzniosłość i obrazowość”, które „odzwierciedlają uwarunkowania naszych czasów”
1961 Andrić, IvoIvo Andrić[81]  Jugosławia serbsko-chorwacki za „siłę daru epickiego, pozwalającą w całej pełni odsłonić ludzkie losy i problemy związane z historią jego kraju”
1962 Steinbeck, JohnJohn Steinbeck[82]  Stany Zjednoczone angielski za „realistyczny i poetycki dar, połączony z subtelnym humorem i ostrym widzeniem spraw socjalnych”
1963 Seferis, JorgosJorgos Seferis[83]  Grecja grecki za „wybitne utwory liryczne, oddające pokłon światu starożytnych Hellenów”
1964 Sartre, Jean-PaulJean-Paul Sartre[i][84]  Francja francuski za „bogatą w idee, przesiąkniętą duchem wolności i poszukiwaniami prawdy twórczość, mającą ogromny wpływ na nasze czasy”
1965 Szołochow, MichaiłMichaił Szołochow[85]  Związek Radziecki rosyjski za „siłę artystyczną i prawdziwość epopei o dońskim kozactwie w przełomowych dla Rosji czasach”
1966 Agnon, SamuelSamuel Agnon[86]  Izrael hebrajski za „głęboko oryginalną sztukę prozatorską, przenikniętą żydowskimi motywami ludowymi”
Sachs, NellyNelly Sachs[87]  Niemcy
 Szwecja 		niemiecki za „wybitne utwory liryczne i dramatyczne, analizujące los narodu żydowskiego”
1967 Asturias, Miguel ÁngelMiguel Ángel Asturias[88]  Gwatemala hiszpański za „wybitne osiągnięcia twórcze, u podłoża których leży zainteresowanie obyczajami i tradycją Indian Ameryki Łacińskiej”
1968 Yasunari Kawabata[89]  Japonia japoński za „mistrzostwo pisarskie, które oddaje istotę japońskiej świadomości”
1969 Samuel Beckett[90]  Irlandia angielski/francuski za to, że „w nowych dla dramatu i prozy formach ukazuje wzniosłość człowieka w jego skrajnym opuszczeniu”
1970 Sołżenicyn, AleksandrAleksandr Sołżenicyn[91]  Związek Radziecki rosyjski za „siłę moralną, zaczerpniętą z tradycji wielkiej literatury rosyjskiej”
1971 Neruda, PabloPablo Neruda[92]  Chile hiszpański za „poezję, która z nadzwyczajną siłą wyrażała los całego kontynentu”
1972 Böll, HeinrichHeinrich Böll[93]  Niemcy Zachodnie niemiecki za „twórczość, w której szeroki ogląd rzeczywistości łączy się z wielką sztuką tworzenia charakterów, twórczość, która stała się ważnym wkładem w odrodzenie niemieckiej literatury”
1973 White, PatrickPatrick White[94]  Australia angielski za „epickie i psychologiczne mistrzostwo, dzięki któremu odkryty został nowy literacki kontynent”
1974 Eyvind Johnson[95]  Szwecja szwedzki za „sztukę powieściową, przeglądającą się w czasie i przestrzeni i służącą wolności”
Martinson, HarryHarry Martinson[96]  Szwecja szwedzki za „twórczość, w której jest wszystko – od kropli rosy po kosmos”
1975 Montale, EugenioEugenio Montale[97]  Włochy włoski za „znaczące osiągnięcia w poezji, która odznaczała się przenikliwością oraz wyrażaniem zupełnie pozbawionych iluzji poglądów na życie”
1976 Bellow, SaulSaul Bellow[98]  Stany Zjednoczone angielski za „humanizm i subtelną analizę współczesnej kultury, łączące się w jego twórczości”
1977 Aleixandre, VicenteVicente Aleixandre[99]  Hiszpania hiszpański za „wybijającą się twórczość poetycką, która odzwierciedla sytuację człowieka w kosmosie i we współczesnym społeczeństwie i stanowi świadectwo odrodzenia hiszpańskiej poezji w okresie międzywojennym”
1978 Singer, Isaac BashevisIsaac Bashevis Singer[100]  Polska,
 Stany Zjednoczone 		jidysz za „pełną uczucia sztukę prozatorską która wyrastając z polsko-żydowskich tradycji kulturowych porusza jednocześnie odwieczne problemy”
1979 Elitis, OdiseasOdiseas Elitis[101]  Grecja grecki za „twórczość poetycką, która w nurcie greckiej tradycji z odczuwalną siłą i intelektualną precyzją maluje walkę człowieka o wolność i niezależność”
1980 Miłosz, CzesławCzesław Miłosz[102] Polska Polska,
 Stany Zjednoczone 		polski za to, że „z bezkompromisową jasnością postrzegania wyraził warunki, na jakie jest wystawiony człowiek w świecie ostrego konfliktu”
1981 Canetti, EliasElias Canetti[103]  Wielka Brytania niemiecki za „utwory, odznaczające się światopoglądowym bogactwem i siłą artystyczną”
1982 García Márquez, GabrielGabriel García Márquez[104]  Kolumbia hiszpański za „powieści i opowiadania, w których fantazja i realizm łączą się w złożony świat poezji, odzwierciedlającej życie i konflikty całego kontynentu”
1983 Golding, WilliamWilliam Golding[105]  Wielka Brytania angielski za „powieści, które dopomagają zrozumieć warunki funkcjonowania człowieka we współczesnym świecie”
1984 Seifert, JaroslavJaroslav Seifert[106]  Czechosłowacja czeski za „przenikniętą zmysłowością, otwartością i bogactwem kreatywnej fantazji, która daje obraz ludzkiej niezłomności i wielostronności”
1985 Simon, ClaudeClaude Simon[107]  Francja francuski za „połączenie w swej twórczości porządków: poetyckiego i malarskiego”, a także za „głębokie zrozumienie roli czasów w przedstawieniu człowieka”
1986 Soyinka, WoleWole Soyinka[108]  Nigeria angielski za to, że „w szerokiej perspektywie kulturowej i z poetyckim kolorytem kształtuje dramat istnienia”
1987 Brodski, IosifIosif Brodski[109]  Związek Radziecki,
 Stany Zjednoczone 		rosyjski (poezja), angielski (proza) za „uniwersalne wartości całokształtu twórczości literackiej, odznaczające się jasnością myśli i poetycką siłą”
1988 Mahfuz, NadżibNadżib Mahfuz[110]  Egipt arabski został wyróżniony jako ten, „który przez swoje dzieła bogate w niuanse – które bywały realistyczne z fotograficzną precyzją, a czasami bywały dwuznaczne – stworzył arabski styl narracji, który można zastosować do całości gatunku ludzkiego”
1989 Cela, Camilo JoséCamilo José Cela[111]  Hiszpania hiszpański za „bogatą i mocną prozę, która z powściągliwym współczuciem ukazuje bezbronne istnienie człowieka”
1990 Paz, OctavioOctavio Paz[112]  Meksyk hiszpański za „namiętne pisarstwo z szerokimi horyzontami, cechującymi się inteligencją emocjonalną i humanistyczną uczciwością”
1991 Gordimer, NadineNadine Gordimer[113]  Południowa Afryka angielski otrzymała ją jako ta, która „przez swą wspaniałą epikę stała się wielkim dobrodziejstwem dla ludzkości”
1992 Walcott, DerekDerek Walcott[114]  Saint Lucia angielski „za poetycki całokształt wielkiej jasności, wspartej historyczną wizją, wynikiem wielokulturowego zaangażowania”
1993 Morrison, ToniToni Morrison[115]  Stany Zjednoczone angielski otrzymała ją za to, że „w powieściach charakteryzujących się siłą wizji literackiej i poetyckich wartości, przedstawia najważniejsze problemy amerykańskiej rzeczywistości”
1994 Ōe, KenzaburōKenzaburō Ōe[116]  Japonia japoński za „siłę i poezję w tworzeniu wyimaginowanego świata, w którym życie i mit składają się na poruszający obraz sytuacji człowieka we współczesnym świecie”
1995 Heaney, SeamusSeamus Heaney[117]  Irlandia angielski za „dzieła o lirycznej piękności i etycznej głębi, które chwalą cuda dnia codziennego i żywą przeszłość”
1996 Szymborska, WisławaWisława Szymborska[118]  Polska polski za „poezję, która z ironiczną precyzją pozwala historycznemu i biologicznemu kontekstowi ukazać się we fragmentach ludzkiej rzeczywistości”
1997 Fo, DarioDario Fo[119]  Włochy włoski otrzymał ją jako ten, który rywalizuje z błaznami średniowiecznymi w krytykowaniu władzy oraz popieraniu godności uciskanych
1998 Saramago, JoséJosé Saramago[120]  Portugalia portugalski za dzieło, które „przypowieściami, podtrzymywanymi przez wyobraźnię, współczucie i ironię, stale umożliwia nam pojmowanie iluzorycznej rzeczywistości”
1999 Grass, GünterGünter Grass[121]  Niemcy niemiecki otrzymał ją jako ten, którego „swawolne czarne bajeczki portretują zapomnianą twarz historii”
2000 Xingjian, GaoGao Xingjian[122]  Francja chiński „za dzieło o uniwersalnej istotności, gorzkim wglądzie oraz językowy geniusz, które otworzyły nowe ścieżki przed chińskim powieściopisarstwem i dramatem”
2001 Naipaul, V.S.V.S. Naipaul[123]  Wielka Brytania angielski za "jednolitą perspektywę narracyjną i nieprzekupną skrupulatność, zmuszających do zobaczenia dzisiejszych skutków przeszłości"[124]
2002 Kertész, ImreImre Kertész[125]  Węgry węgierski za „powieści, które przeciwstawiają osobiste doświadczenie jednostki wobec brutalnej bezstronności historii”
2003 Coetzee, John MaxwellJohn Maxwell Coetzee[126]  Południowa Afryka angielski książki laureata odznaczają się „analityczną błyskotliwością i wymownymi dialogami”
2004 Jelinek, ElfriedeElfriede Jelinek[127]  Austria niemiecki za „demaskowanie absurdalności stereotypów społecznych w powieściach i dramatach”
2005 Pinter, HaroldHarold Pinter[128]  Wielka Brytania angielski za „odkrywanie przepaści pod codzienną gadaniną i wymuszanie wejścia do zamkniętych przestrzeni ucisku”
2006 Pamuk, OrhanOrhan Pamuk[129]  Turcja turecki nagrodzono pisarza, który „w poszukiwaniu melancholijnej duszy swojego rodzinnego miasta odkrył nowe symbole zderzenia i przenikania się kultur”
2007 Lessing, DorisDoris Lessing[j][130]  Wielka Brytania angielski „jej epicka proza jest wyrazem kobiecych doświadczeń. Przedstawia je z pewnym dystansem, sceptycyzmem, ale też z ogniem i wizjonerską siłą”
2008 Jean-Marie Gustave Le Clézio[131]  Francja,
 Mauritius 		francuski za „nowe odkrycia, poetycką przygodę i sensualną ekstazę, badanie człowieczeństwa ponad i poza granicami cywilizacji”
2009 Müller, HertaHerta Müller[132]  Niemcy niemiecki jako ta, „która łącząc intensywność poezji i szczerość prozy przedstawia świat wykorzenionych”
2010 Llosa, Mario VargasMario Vargas Llosa[133]  Peru hiszpański za „odwzorowanie struktur władzy i stanowcze obrazy indywidualnego oporu, buntu i porażki”
2011 Tranströmer, TomasTomas Tranströmer[134]  Szwecja szwedzki za „zwięzłe, przejrzyste obrazy, które dają nam świeży dostęp do rzeczywistości”
2012 Yan, MoMo Yan[135]  Chiny chiński jako ten, „który z halucynacyjnym realizmem łączy opowieści ludowe, historię i współczesność”
2013 Munro, AliceAlice Munro[136]  Kanada angielski jako „mistrzyni współczesnego opowiadania”
2014 Modiano, PatrickPatrick Modiano[137]  Francja francuski za „sztukę pamięci i dzieła, w których uchwycił najbardziej niepojęte ludzkie losy i odkrywał świat czasu okupacji”
2015 Aleksijewicz, SwiatłanaSwiatłana Aleksijewicz[138]  Białoruś rosyjski za „polifoniczny pomnik dla cierpienia i odwagi w naszych czasach”
2016 Dylan, BobBob Dylan[139]  Stany Zjednoczone angielski za „stworzenie nowych form poetyckiej ekspresji w ramach wielkiej tradycji amerykańskiej pieśni”
2017 Ishiguro, KazuoKazuo Ishiguro[140]  Wielka Brytania angielski jako ten, „który w powieściach o potężnej sile emocjonalnej odsłonił otchłań pod naszym iluzorycznym poczuciem łączności ze światem”
2018[k][141] Tokarczuk, OlgaOlga Tokarczuk[142]  Polska polski „za wyobraźnię narracyjną, która z encyklopedyczną pasją reprezentuje przekraczanie granic jako formę życia”
2019 Handke, PeterPeter Handke[143]  Austria niemiecki „za wpływową pracę, która z językową pomysłowością badała peryferie i specyfikę ludzkiego doświadczenia”
2020 Glück, LouiseLouise Glück[144]  Stany Zjednoczone angielski „za jej niepowtarzalny, poetycki głos, który surowym pięknem czyni indywidualne istnienie powszechnym”
2021 Gurnah, AbdulrazakAbdulrazak Gurnah[145]  Tanzania,
 Wielka Brytania 		angielski „za bezkompromisową i współczującą penetrację skutków kolonializmu i losu uchodźcy w przepaści między kulturami i kontynentami”
2022 Ernaux, AnnieAnnie Ernaux[146]  Francja francuski „za odwagę i kliniczną przenikliwość, z jaką odkrywa korzenie, alienacje i zbiorowe ograniczenia osobistej pamięci”
2023 Jon Fosse[147]  Norwegia nynorsk „za jego nowatorskie sztuki i prozę, które dają wyraz niewysłowionemu”[148]
2024 Han Kang[149]  Korea Południowa koreański „za intensywną prozę poetycką, która mierzy się z historycznymi traumami i obnaża kruchość ludzkiego życia”

Uwagi

  1. ↑ Oryginalnie w języku szwedzkim: den som inom litteraturen har producerat det mest framstående verket i en idealisk riktning.
  2. ↑ Kraj podany na stronie Nobelprize.org (oficjalnej stronie Fundacji Noblowskiej), może różnić się od oficjalnej narodowości bądź kraju urodzenia laureata.
  3. ↑ Najmłodszy laureat.
  4. ↑ Laureat odebrał wyróżnienie w 1916.
  5. ↑ Laureat odebrał wyróżnienie w 1920.
  6. ↑ Wyróżnienie przyznano pośmiertnie.
  7. ↑ W swojej mowie noblowskiej określił się jako „wolny pisarz cudzoziemski”. W czasie uroczystości wręczania nagród przez króla Gustawa V salę udekorowano – ze względu na Bunina – tylko flagami Szwecji. W korpusie dyplomatycznym nie było ambasadora Rosyjskiej FSRR (Aleksandra Kołłontaj).
  8. ↑ Po wstępnej akceptacji, w wyniku nacisków władz państwowych, odmówił przyjęcia wyróżnienia.
  9. ↑ Laureat odmówił przyjęcia wyróżnienia.
  10. ↑ Najstarsza laureatka, w chwili wyróżnienia miała 88 lat.
  11. ↑ Nagrodę przyznano w 2019 roku.

Przypisy

  1. ↑ Nobelprize.org: The Will. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-18)]. (ang.).
  2. ↑ a b Nobelprize.org: The Nobel Prize in Literature. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  3. ↑ a b c d e f g Nobelprize.org: Facts on the Nobel Prize in Literature. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2018-06-15]. (ang.).
  4. ↑ svenskaakademien.se: Members. The Swedish Academy. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  5. ↑ a b svenskaakademien.se: How Nobel Laureates in Literature are chosen. The Swedish Academy. [dostęp 2016-10-14]. (ang.).
  6. ↑ a b Nobelprize.org: Nomination and Selection of Literature Laureates. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  7. ↑ Nobelprize.org: The Nobel Prize Amounts. Nobel Media AB 2013, 2013-11-16. [dostęp 2018-06-15]. (ang.).
  8. ↑ Nobelprize.org: The Nobel Prize Amounts 1901-2017. Nobel Media AB 2013, 2013-11-16. [dostęp 2018-06-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-15)]. (ang.).
  9. ↑ a b Nobelprize.org: The Nobel Prize Award Ceremonies and Banquets. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  10. ↑ Nobelprize.org: The Nobel Medal for Literature. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  11. ↑ Nobelprize.org: The Nobel Diplomas. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  12. ↑ Nobelprize.org: Sully Prudhomme – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  13. ↑ Gayle A. Levy, Sully Prudhomme, [w:] Dictionary of Literary Biography, red. Clark Bruccoli, Cengage Gale, Detroit 2007, t. 332, s. 412.
  14. ↑ Nobelprize.org: Theodor Mommsen – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  15. ↑ Nobelprize.org: Bjørnstjerne Bjørnson – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  16. ↑ Hans H. Skei, Bjørnstjerne Bjørnson, [w:] Dictionary of Literary Biography, red. Clark Bruccoli, Cengage Gale, Detroit 2007, t. 329, s. 151.
  17. ↑ Nobelprize.org: Frédéric Mistral – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  18. ↑ Grzegorz Górny, Leksykon laureatów literackiej Nagrody Nobla, Agencja Wydawnicza Zebra, Kraków 1993, s. 14.
  19. ↑ Nobelprize.org: José Echegaray – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  20. ↑ Grzegorz Górny, Leksykon laureatów literackiej Nagrody Nobla, Agencja Wydawnicza Zebra, Kraków 1993, s. 16.
  21. ↑ Nobelprize.org: Henryk Sienkiewicz – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  22. ↑ Grzegorz Górny, Leksykon laureatów literackiej Nagrody Nobla, Agencja Wydawnicza Zebra, Kraków 1993, s. 18.
  23. ↑ Nobelprize.org: Giosuè Carducci – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  24. ↑ Nobelprize.org: Rudyard Kipling – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  25. ↑ Nobelprize.org: Rudolf Eucken – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  26. ↑ Nobelprize.org: Selma Lagerlöf – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  27. ↑ Nobelprize.org: Paul Heyse – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  28. ↑ Nobelprize.org: Maurice Maeterlinck – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  29. ↑ Nobelprize.org: Gerhart Hauptmann – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  30. ↑ Nobelprize.org: Rabindranath Tagore – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  31. ↑ Nobelprize.org: The Nobel Prize in Literature 1914. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  32. ↑ Nobelprize.org: Romain Rolland – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  33. ↑ Nobelprize.org: Verner von Heidenstam – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  34. ↑ Nobelprize.org: Karl Gjellerup – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  35. ↑ Nobelprize.org: Henrik Pontoppidan – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  36. ↑ Nobelprize.org: The Nobel Prize in Literature 1918. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  37. ↑ Nobelprize.org: Carl Spitteler – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  38. ↑ Nobelprize.org: Knut Hamsun – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  39. ↑ Nobelprize.org: FAnatole France – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  40. ↑ Nobelprize.org: Jacinto Benavente – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  41. ↑ Nobelprize.org: William Butler Yeats – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  42. ↑ Nobelprize.org: Wladyslaw Reymont – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  43. ↑ Nobelprize.org: George Bernard Shaw – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  44. ↑ Nobelprize.org: Grazia Deledda – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  45. ↑ Nobelprize.org: FHenri Bergson – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  46. ↑ Nobelprize.org: Sigrid Undset – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  47. ↑ Nobelprize.org: Thomas Mann – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  48. ↑ Nobelprize.org: Sinclair Lewis – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  49. ↑ Nobelprize.org: Erik Axel Karlfeldt – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  50. ↑ The Nobel Prize in Literature 1931 [online], NobelPrize.org [dostęp 2022-12-14] (ang.).
  51. ↑ Nobelprize.org: John Galsworthy – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  52. ↑ Nobelprize.org: Ivan Bunin – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  53. ↑ La bombe glacée. W: Renata Lis: W lodach Prowansji. Bunin na wygnaniu. Sic!, 3 grudnia 2015, s. 147–184. ISBN 978-83-61967-84-2.
  54. ↑ Nobelprize.org: Luigi Pirandello – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  55. ↑ Nobelprize.org: The Nobel Prize in Literature 1935. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  56. ↑ Nobelprize.org: Eugene O’Neill – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  57. ↑ Nobelprize.org: Roger Martin du Gard – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  58. ↑ Nobelprize.org: Pearl Buck – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  59. ↑ Nobelprize.org: Frans Eemil Sillanpää – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  60. ↑ Nobelprize.org: The Nobel Prize in Literature 1940. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  61. ↑ Nobelprize.org: The Nobel Prize in Literature 1941. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  62. ↑ Nobelprize.org: The Nobel Prize in Literature 1942. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  63. ↑ Nobelprize.org: The Nobel Prize in Literature 1943. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  64. ↑ Nobelprize.org: Johannes V. Jensen – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  65. ↑ Nobelprize.org: Gabriela Mistral – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  66. ↑ Nobelprize.org: Hermann Hesse – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  67. ↑ Nobelprize.org: André Gide – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  68. ↑ Nobelprize.org: T.S. Eliot – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  69. ↑ Nobelprize.org: William Faulkner – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  70. ↑ Nobelprize.org: Bertrand Russell – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  71. ↑ Nobelprize.org: Pär Lagerkvist – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  72. ↑ Nobelprize.org: François Mauriac – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  73. ↑ Nobelprize.org: Winston Churchill – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  74. ↑ Nobelprize.org: Ernest Hemingway – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  75. ↑ Nobelprize.org: Halldór Laxness – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  76. ↑ Nobelprize.org: Juan Ramón Jiménez – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  77. ↑ Nobelprize.org: Albert Camus – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  78. ↑ Nobelprize.org: Boris Pasternak – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  79. ↑ Nobelprize.org: Salvatore Quasimodo – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  80. ↑ Nobelprize.org: Saint-John Perse – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  81. ↑ Nobelprize.org: Ivo Andrić – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  82. ↑ Nobelprize.org: John Steinbeck – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  83. ↑ Nobelprize.org: Giorgos Seferis – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  84. ↑ Nobelprize.org: Jean-Paul Sartre – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  85. ↑ Nobelprize.org: Mikhail Sholokhov – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  86. ↑ Nobelprize.org: Samuel Agnon – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  87. ↑ Nobelprize.org: Nelly Sachs – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  88. ↑ Nobelprize.org: Miguel Ángel Asturias – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  89. ↑ Nobelprize.org: Yasunari Kawabata – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  90. ↑ Nobelprize.org: Samuel Beckett – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  91. ↑ Nobelprize.org: Alexandr Solzhenitsyn – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  92. ↑ Nobelprize.org: Pablo Neruda – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  93. ↑ Nobelprize.org: Heinrich Böll – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  94. ↑ Nobelprize.org: Patrick White – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  95. ↑ Nobelprize.org: Eyvind Johnson – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  96. ↑ Nobelprize.org: Harry Martinson – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  97. ↑ Nobelprize.org: Eugenio Montale – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  98. ↑ Nobelprize.org: Saul Bellow – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  99. ↑ Nobelprize.org: Vicente Aleixandre – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  100. ↑ Nobelprize.org: Isaac Bashevis Singer – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  101. ↑ Nobelprize.org: Odiseas Elitis – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  102. ↑ Nobelprize.org: Czeslaw Milosz – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  103. ↑ Nobelprize.org: Elias Canetti – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  104. ↑ Nobelprize.org: Gabriel García Márquez – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  105. ↑ Nobelprize.org: William Golding – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  106. ↑ Nobelprize.org: Jaroslav Seifert – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  107. ↑ Nobelprize.org: Claude Simon – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  108. ↑ Nobelprize.org: Wole Soyinka – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  109. ↑ Nobelprize.org: Joseph Brodsky – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  110. ↑ Nobelprize.org: Naguib Mahfuz – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  111. ↑ Nobelprize.org: Camilo José Cela – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  112. ↑ Nobelprize.org: Octavio Paz – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  113. ↑ Nobelprize.org: Nadine Gordimer – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  114. ↑ Nobelprize.org: Derek Walcott – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  115. ↑ Nobelprize.org: Toni Morrison – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  116. ↑ Nobelprize.org: Kenzaburō Oe – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  117. ↑ Nobelprize.org: Seamus Heaney – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  118. ↑ Nobelprize.org: Wislawa Szymborska – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  119. ↑ Nobelprize.org: Dario Fo – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  120. ↑ Nobelprize.org: José Saramago – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  121. ↑ Nobelprize.org: Günter Grass – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  122. ↑ Nobelprize.org: Gao Xingjian – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  123. ↑ Nobelprize.org: V.S. Naipaul – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  124. ↑ The Nobel Prize in Literature 2001 [online], NobelPrize.org [dostęp 2022-12-14] (ang.).
  125. ↑ Nobelprize.org: Imre Kertész – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  126. ↑ Nobelprize.org: J.M. Coetzee – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-30]. (ang.).
  127. ↑ Nobelprize.org: Elfriede Jelinek – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  128. ↑ Nobelprize.org: Harold Pinter – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  129. ↑ Nobelprize.org: Orhan Pamuk – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  130. ↑ Nobelprize.org: Doris Lessing – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  131. ↑ Nobelprize.org: Jean-Marie Gustave Le Clézio – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  132. ↑ Nobelprize.org: Herta Müller – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  133. ↑ Nobelprize.org: Mario Vargas Llosal – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  134. ↑ Nobelprize.org: Tomas Tranströmer – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  135. ↑ Nobelprize.org: Mo Yan – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  136. ↑ Nobelprize.org: Alice Munro – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  137. ↑ Nobelprize.org: Patrick Modiano – Facts. Nobel Media AB 2014. [dostęp 2014-12-31]. (ang.).
  138. ↑ Nobelprize.org: The Nobel Prize in Literature 2015. Nobel Media AB 2015. [dostęp 2015-10-08]. (ang.).
  139. ↑ Nobelprize.org: The Nobel Prize in Literature 2016. Nobel Media AB 2015. [dostęp 2016-10-13]. (ang.).
  140. ↑ Nobelprize.org: The Nobel Prize in Literature 2017. Nobel Media AB 2015. [dostęp 2017-10-05]. (ang.).
  141. ↑ The Swedish Academy postpones the 2018 Nobel Prize in Literature. Svenska Akademien, 2018-05-04. [dostęp 2019-02-01]. (ang.).
  142. ↑ Nobelprize.org: The Nobel Prize in Literature 2018. Nobel Media AB 2019. [dostęp 2019-10-10]. (ang.).
  143. ↑ Nobelprize.org: The Nobel Prize in Literature 2019. Nobel Media AB 2019. [dostęp 2019-10-10]. (ang.).
  144. ↑ Nobelprize.org: The Nobel Prize in Literature 2020. Nobel Media AB 2020. [dostęp 2020-10-08]. (ang.).
  145. ↑ Nobelprize.org: The Nobel Prize in Literature 2021. Nobel Media AB 2021. [dostęp 2021-10-07]. (ang.).
  146. ↑ Nobelprize.org: The Nobel Prize in Literature 2022. Nobel Media AB 2022. [dostęp 2021-10-06]. (ang.).
  147. ↑ The Nobel Prize in Literature 2023 [online], Nobelprize.org [dostęp 2023-10-05] (ang.).
  148. ↑ Aneta Wasilewska, Literacka Nagroda Nobla 2023. Poznaliśmy laureata [online], Interia.pl [dostęp 2023-10-05].
  149. ↑ The Nobel Prize in Literature 2024 [online], NobelPrize.org [dostęp 2024-10-10] (ang.).

Linki zewnętrzne

Nagrody Nobla
Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie literatury
XX wiek
XXI wiek

Nobel

Read other articles:

Djoko Nugroho

Djoko Nugroho Bupati Blora Ke-27Masa jabatan2010–2021PresidenSusilo Bambang Yudhoyono Joko WidodoGubernurBibit WaluyoGanjar PranowoWakilAbu Nafi (2010-2015) Arief Rohman (2016-2021) PendahuluR.M. Yudhi SancoyoIr. Ihwan Sudrajat (Pj.)PenggantiArief Rohman Informasi pribadiLahir25 Mei 1963 (umur 60)Blora, Jawa TengahKebangsaanIndonesiaPartai politikDemokrat (2010-2016) NasDem (2016-2021)Gerindra (2021-Sekarang)Alma materAkmil 1988Karier militerDinas/cabang Tentara Nasional Indonesia ...

 

 

Sharad Pawar

Sharad Govindrao Pawar Sharad Govindrao Pawar (lahir 12 Desember 1940)[1] adalah seorang politikus asal India yang menjabat sebagai presiden Partai Kongres Nasionalis yang ia dirikan pada 1999, setelah terpisah dari Kongres Nasional India. Ia sebelumnya menjabat sebagai Ketua Menteri Maharashtra pada tiga masa jabatan terpisah dan memegang jabatan Menteri Pertahanan dan Menteri Pertanian dalam Pemerintahan India. Pawar berasal dari kota Baramati di distrik Pune, Maharashtra. Referensi...

 

 

Qubic experiment

For the game, see Qubic. Q&U Bolometric Interferometer for CosmologyAlternative namesQubic experiment Location(s)Puna de AtacamaCoordinates24°11′32″S 66°28′29″W / 24.1921°S 66.4747°W / -24.1921; -66.4747 Altitude4,820 m (15,810 ft) Wavelength150, 220 GHz (2.0, 1.4 mm)First light2022 Telescope stylebolometerradio interferometer Angular resolution23.5 arcminute Websitewww.qubic.org.ar Location of...

Frederikus Gebze

Artikel ini tidak memiliki referensi atau sumber tepercaya sehingga isinya tidak bisa dipastikan. Tolong bantu perbaiki artikel ini dengan menambahkan referensi yang layak. Tulisan tanpa sumber dapat dipertanyakan dan dihapus sewaktu-waktu.Cari sumber: Frederikus Gebze – berita · surat kabar · buku · cendekiawan · JSTOR Frederikus Gebze Bupati Merauke ke-10Masa jabatan3 Maret 2016 – 3 Maret 2021PresidenJoko WidodoGubernurLukas EnembeWaki...

 

 

Dorin Recean

Prime Minister of Moldova since 2023 Dorin ReceanRecean in 202316th Prime Minister of MoldovaIncumbentAssumed office 16 February 2023PresidentMaia SanduDeputy See list Nicu PopescuDumitru AlaibaVladimir BoleaOleg SerebrianMihai PopșoiCristina Gherasimov Preceded byNatalia GavrilițaDefense and National Security Advisor to the President – Secretary of the Supreme Security CouncilIn office7 February 2022 – 16 February 2023PresidentMaia SanduPreceded byAna RevencoSucceeded bySt...

 

 

Estonia at the 2023 World Athletics Championships

Sporting event delegationEstonia at the2023 World Athletics ChampionshipsFlag of EstoniaWA codeESTin Budapest, Hungary19 August 2023 (2023-08-19) – 27 August 2023 (2023-08-27)Competitors7 (5 men and 2 women)Medals Gold 0 Silver 0 Bronze 0 Total 0 World Athletics Championships appearances (overview)1993199519971999200120032005200720092011201320152017201920222023← 2022 2025 → Estonia competed at the 2023 World Athletics Championships i...

Andromakhe

Andromakhe Meratapi Hektor karya Jacques-Louis David, 1783 Dalam mitologi Yunani, Andromakhe (/ænˈdrɒməkiː/; bahasa Yunani Kuno: Ἀνδρομάχη) adalah istri Hektor dan putri Eetion, serta merupakan saudari Podes. Ia lahir dan dibesarkan di kota Thebe Kilikia, yang diperintah oleh ayahnya. Nama Andromakhe bermakna pertempuran manusia, dari kata ἀνδρός (andros) manusia dan μάχη (makhē) pertempuran.[1] Dalam Perang Troya, Hektor dibunuh oleh Akhilles, dan putra...

 

 

Chatham Light

LighthouseChatham Light Chatham Light and Coast Guard Station (2007)LocationChatham, MassachusettsCoordinates41°40′16.704″N 69°57′.554″W / 41.67130667°N 69.95015389°W / 41.67130667; -69.95015389TowerConstructed1808FoundationConcreteConstructionCast iron plate with brick liningAutomated1982Height14.5 m (48 ft) ShapeConicalMarkingsWhite with gray lanternHeritageNational Register of Historic Places listed place Fog signalnoneLightFirst...

 

 

The Killer's Shopping List

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Januari 2023. The Killer's Shopping ListPoster promosiNama alternatifThe Murderer's Shopping ListHangul살인자의 쇼핑목록 GenreDramaKomediBerdasarkanThe Killer's Shopping Listoleh Kang Ji-youngDitulis olehHan Ji-wan[1]SutradaraLee Eon-hee[1 ...

Saint-Martin-l'Hortier

Saint-Martin-l'HortiercomuneSaint-Martin-l'Hortier – Veduta LocalizzazioneStato Francia Regione Normandia Dipartimento Senna Marittima ArrondissementDieppe CantoneNeufchâtel-en-Bray TerritorioCoordinate49°45′N 1°24′E / 49.75°N 1.4°E49.75; 1.4 (Saint-Martin-l'Hortier)Coordinate: 49°45′N 1°24′E / 49.75°N 1.4°E49.75; 1.4 (Saint-Martin-l'Hortier) Superficie5,79 km² Abitanti257[1] (2009) Densità44,39 ab./km² Altre...

 

 

أتراك

هذه المقالة عن المجموعة العرقية الأتراك وليس عن من يحملون جنسية الجمهورية التركية أتراكTürkler (بالتركية) التعداد الكليالتعداد 70~83 مليون نسمةمناطق الوجود المميزةالبلد  القائمة ... تركياألمانياسورياالعراقبلغارياالولايات المتحدةفرنساالمملكة المتحدةهولنداالنمساأسترالي�...

 

 

Arcadia, New Brunswick

Village in New Brunswick, CanadaArcadia Cambridge-Narrows / Gagetown (formerly)VillageGagetown village post officeArcadiaLocation within New BrunswickCoordinates: 45°47′N 66°04′W / 45.79°N 66.07°W / 45.79; -66.07CountryCanadaProvinceNew BrunswickCountyQueensRegional service commissionCapital RegionIncorporatedJanuary 1, 2023Time zoneUTC-4 (AST) • Summer (DST)UTC-3 (ADT)Area code506Access Routes Route 102 Arcadia is a village in the Canadi...

Environmental Science Services Administration

Former U.S. government scientific agency Environmental Science Services AdministrationSeal.Flag.Agency overviewFormedon July 13, 1965; 58 years ago (1965-07-13)Preceding agenciesUnited States Weather BureauUnited States Coast and Geodetic SurveyDissolvedon October 3, 1970; 53 years ago (1970-10-03)Superseding agencyNational Oceanic and Atmospheric AdministrationJurisdictionUnited States federal governmentHeadquartersRockville, MarylandAgency executiveRobert...

 

 

List of political families in Lebanon

Bachir Gemayel (left) with his father Pierre Gemayel (right) who are the main figures of the Maronite Gemayel family. This is a list of political families in Lebanon and their prominent members. This list does not include historical monarchies that ruled the region of the Levant but can include its modern-ruling decedents. Abou Fadel family The Abou Fadel family is a prominent Greek Orthodox family originating in the village of Ain Aanoub. They are the descendance of Prince Abd al-Masih al-Q...

 

 

سفارة بنين في الولايات المتحدة

سفارة بنين في الولايات المتحدة بنين الولايات المتحدة الإحداثيات 38°55′05″N 77°02′57″W / 38.9181°N 77.0491°W / 38.9181; -77.0491 البلد الولايات المتحدة  المكان شمال غربي واشنطن العاصمة الاختصاص الولايات المتحدة،  وكندا[1]  الموقع الالكتروني الموقع الرسمي تعديل مصدري - ...

Скотт Лэнг (Кинематографическая вселенная Marvel)

Запрос «Человек-муравей (Кинематографическая вселенная Marvel)» перенаправляется сюда; о фильме 2015 года см. Человек-муравей (фильм). Скотт ЛэнгScott LangПерсонаж Кинематографической вселенной Marvel Пол Радд в роли Скотта Лэнга в фильме«Человек-муравей и Оса» (2018) Создание Основ...

 

 

COVID-19 vaccination in the United States

Plan to immunize against COVID-19 COVID-19 vaccination in the United StatesPercent of the total population who are up to date with COVID-19 vaccines. Hover on the states on the map at the source page for exact numbers. Right-click on the source map, and then click Show as a table to get all the numbers.[1]Datesince December 14, 2020 (2020-12-14)Location United StatesCompact of Free Association:[2][3] Palau Marshall Islands MicronesiaC...

 

 

Мария Йозефа Баварская

Мария Йозефа Баварскаянем. Maria Josepha von Bayern Портрета кисти Майтенса-младшего (ок. 1765). Музей истории искусств, Вена. 37-я императрица Священной Римской империи 18 августа 1765 — 28 мая 1767 Предшественник Мария Терезия Австрийская Преемник Мария Луиза Испанская Королева Герм�...

Bob Jessop

Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus. Cet article ne cite pas suffisamment ses sources (juin 2016). Si vous disposez d'ouvrages ou d'articles de référence ou si vous connaissez des sites web de qualité traitant du thème abordé ici, merci de compléter l'article en donnant les références utiles à sa vérifiabilité et en les liant à la section « Notes et références ». En pratique : Quelles sources sont attendues ? Comm...

 

 

サメ

「鮫」はこの項目へ転送されています。その他の用法については「鮫 (曖昧さ回避)」をご覧ください。 タンザニアにある町については「サメ (タンザニア)」をご覧ください。 この記事は検証可能な参考文献や出典が全く示されていないか、不十分です。 出典を追加して記事の信頼性向上にご協力ください。（このテンプレートの使い方）出典検索?: サメ – ...