PROFILPELAJAR.COM

Konklawe 1423
	Daty i miejsce
	10 czerwca 1423
	Peníscola
	Główne postacie
Dziekan	wakat
Kamerling	wakat
Prokamerling	Julián Lobera y Valtierra
Protoprezbiter	Julián Lobera y Valtierra
Protodiakon	wakat
	Wybory
Liczba elektorów; • uczestnicy; • nieobecni	; 3; 1
	Wybrany papież
	Gil Sanchez Muñoz y Carbón; Przybrane imię: Antypapież Klemens VIII

Konklawe 10 czerwca 1423 – konklawe, które wybrało Klemensa VIII na następcę Benedykta XIII, antypapieża obediencji awiniońskiej w okresie wielkiej schizmy zachodniej.

Ostatnie lata Benedykta XIII

Antypapież Benedykt XIII nie uznał swojej depozycji, ogłoszonej 26 lipca 1417 przez Sobór w Konstancji i do końca życia uważał się za prawowitego papieża, mimo że w latach 1416-1418 opuścili go wszyscy jego kardynałowie oraz popierający go dotąd monarchowie Aragonii, Kastylii, Nawarry i Szkocji^[1]. Pozostała przy nim jedynie garstka zwolenników, a z władców świeckich wierny mu był jedynie Jan IV, hrabia Armagnac. Siedziba Benedykta po 1417 roku znajdowała się w Peniscola koło Walencji. Król Alfons V Aragoński, choć uznał papieża Marcina V i wprowadził blokadę Peniscola, odmówił zastosowania rozwiązania siłowego w stosunku do Benedykta XIII. Wiązało się to z roszczeniami Alfonsa do korony królestwa Neapolu, które było lennem papiestwa. Król traktował antypapieża jako swoją kartę przetargową na wypadek, gdyby Marcin V sprzeciwiał się jego roszczeniom i nadal otaczał go dyskretną protekcją^[2].

Lista uczestników

Benedykt XIII zmarł 29 listopada 1422 w wieku 80 lat^[3]. Dwa dni przed swoją śmiercią zwołał konsystorz, na którym mianował czterech kardynałów spośród wiernych sobie duchownych i zobowiązał ich do wyboru jego następcy^[4]. Trzej z nich byli wówczas w Peniscola i uczestniczyli później w konklawe^[5]:

Julián Lobera y Valtierra – kardynał prezbiter Ss. XII Apostoli; protoprezbiter Świętego Kolegium Kardynałów; regent Kamery Apostolskiej
Ximeno Dahe – kardynał prezbiter S. Lorenzo in Lucina; regent Penitencjarii Apostolskiej
Domingo de Bonnefoi OCarth – kardynał prezbiter S. Pietro in Vincoli

Nieobecny

Jean Carrier – kardynał prezbiter S. Stefano in Monte Celio

Wybór Klemensa VIII

Śmierć Benedykta XIII była przez kilka miesięcy ukrywana przez jego zwolenników. Dopiero 10 czerwca trzej obecni w Peniscola kardynałowie zgromadzili się na konklawe i wybrali na papieża rekomendowanego im przez króla Alfonsa V archiprezbitera Teruel Gil Sanchez Muñoz, jednego z najwierniejszych towarzyszy Benedykta XIII^[6]. Dzięki poparciu Alfonsa V (udzielonemu wbrew stanowisku biskupów aragońskich i królowej Marii Kastylijskiej) jeszcze przez sześć lat podtrzymywał swoje roszczenia do godności papieskiej^[7]. Abdykował 26 lipca 1429 i został mianowany biskupem Majorki, którym pozostał aż do śmierci 28 grudnia 1446^[8].

Benedykt XIV

Czwarty z mianowanych przez Benedykta XIII kardynałów, Jean Carrier, przybył z południowej Francji do Peniscoli dopiero 12 grudnia 1423. Dowiedziawszy się o okolicznościach wyboru Klemensa VIII (zwł. o ingerencji króla Aragonii) uznał go za nieważny i ogłosił, że tylko on, jako jedyny kardynał niesplamiony tym świętokradztwem ma prawo i obowiązek naznaczenia nowego papieża. Po powrocie do Armagnac 12 listopada 1425 potajemnie mianował papieżem zakrystiana z Rodez Bernarda Garniera, który przybrał imię Benedykt XIV. W styczniu 1429 Carrier poinformował o tym fakcie hrabiego Jana IV, który do tego momentu uznawał Klemensa VIII, choć pozostawał protektorem Carriera. Papież Marcin V obłożył hrabiego ekskomuniką i ogłosił przeciw niemu krucjatę. W 1430 Jan IV uległ naciskom i uznał Marcina za papieża. W 1433 Jean Carrier został aresztowany przez hrabiego Foix i zmarł w więzieniu^[9].

Losy Bernarda Garniera pozostają niejasne, jednak najwyraźniej podporządkował się Rzymowi, przynajmniej oficjalnie, gdyż od 1437 ponownie jest udokumentowany jako zakrystian w Rodez, a w późniejszym okresie swego życia wypierał się jakichkolwiek powiązań z Janem Carrierem.

Przypisy

↑ Langen-Monheim, s. 32-33.
↑ Pastor, s. 274.
↑ La prolongation du Grand Schisme d’Occident au XVe siècle dans le midi de la France, s. 165-166; Langen-Monheim, s. 23, 33.
↑ La prolongation du Grand Schisme d’Occident au XVe siècle dans le midi de la France, s. 181-183; Eubel, s. 30 przyp. 9; Langen-Monheim, s. 33.
↑ The Cardinals of the Holy Roman Church; La prolongation du Grand Schisme d’Occident au XVe siècle dans le midi de la France, s. 166-167.
↑ La prolongation du Grand Schisme d’Occident au XVe siècle dans le midi de la France, s. 166-167; Pastor, s. 274; Eubel, s. 30 przyp. 9.
↑ Pastor, s. 274-277.
↑ Eubel, s. 30 przyp. 9, s. 323;
↑ La prolongation du Grand Schisme d’Occident au XVe siècle dans le midi de la France, s. 167-175.

Bibliografia

Ludwig von Pastor, History of the Popes, vol. I, Londyn 1891
Konrad Eubel, Hierarchia Catholica, vol. I, Padwa 1913-1960
Barbara von Langen-Monheim: Die Informatio seriosa Papst Benedikts XIII. von 1399. Stufen einer kirchenpolitischen Denkschrift von 1399 bis zum Konzil von Perpignan 1408, Dysertacja doktorska, Akwizgran 2004
La prolongation du Grand Schisme d’Occident au XVe siècle dans le midi de la France
The Cardinals of the Holy Roman Church