Nama ini merupakan nama orang dalam
bahasa Cina; nama keluarganya ialah
Lee.
Brigedier Jeneral Dato Laila Utama Dato' Lee Hsien Loong (Cina: 李显龙; pinyin: Lǐ Xiǎn Lóng; lahir 10 Februari 1952) ialah ahli politik Singapura yang berkhidmat sebagai Menteri Kanan Singapura sejak 2024. Beliau pula merupakan Perdana Menteri Singapura dari 2004 hingga 2024. Lee ialah anak sulung Perdana Menteri Singapura pertama, mendiang Lee Kuan Yew.
Beliau tamat belajar di Kolej Trinity, Universiti Cambridge, sebagai Senior Wrangler pada 1974 (memperoleh Diploma dalam Sains Komputer dengan jarak jauh) dan kemudian memperoleh Ijazah Pentadbiran Awam di Sekolah Kerajaan Kennedy Universiti Harvard. Dari 1971 hingga 1984, beliau berkhidmat di dalam Angkatan Tentera Singapura yang mana beliau dinaikkan pangkat sebagai Brigadier Jeneral. Beliau memenangi pilihan raya Ahli Parlimen pada 1984, bertanding sebagai ahli Parti Tindakan Rakyat. Di bawah kepimpinan Perdana Menteri Singapura pertama, Goh Chok Tong, Lee berkhidmat sebagai Menteri Perdagangan dan Industri, Menteri Kewangan dan Timbalan Perdana Menteri.
Lee menjadi Perdana Menteri Singapura ketiga selepas mengambil alih kempimpinan Parti Tindakan Rakyat (PAP) apabila perdana menteri terdahulu Goh Chok Tong yang meletakkan jawatan untuk menjadi Menteri Kanan baru. Lee kemudiannya membawa parti beliau pada kemenangan di pilihan raya umum 2006, 2011, 2015 dan 2020. Beliau memulakan penggal jawatan terkininya pada 24 Ogos 2020 (berikutan pembukaan parlimen Singapura ke-14). Pada 5 November 2023, Lee mengumumkan perancangan jawatannya diserahkan beliau kepada Lawrence Wong pada November 2024[1] sebelum pilihan raya umum negara tersebut yang bakal diadakan genap setahun kemudian pada 2025. Penyerahan kerusi tersebut akhirnya disahkan Pejabat Perdana Menteri berlaku pada 15 Mei 2024.[2]
Kehidupan awal
Anak sulung kepada bekas Perdana Menteri Lee Kuan Yew dan Tan Swee Phoon ini mempelajari tulisan Jawi sejak berusia lima tahun. Beliau amat berminat terhadap hal-ehwal Singapura sejak zaman kanak-kanak kerana sering mengikut bapanya ke perhimpunan pilihan raya sejak 1963 ketika berumur hanya 11 tahun.
Lee menerima pendidikan sekolah menengah di Sekolah Tinggi Katolik dan kemudiannya belajar di Maktab Rendah Kebangsaan (National Junior College atau NJC). Beliau memperoleh Ijazah Kelas Pertama dengan Kepujian dalam Matematik serta Diploma dalam Sains Komputer dari Kolej Trinity, Cambridge pada tahun 1974. Beliau kemudian memperoleh Sarjana Pentadbiran Awam (MPA) dari Pusat Pengajian Kerajaan Kennedy di Universiti Harvard pada tahun 1980.
Lee menyertai Angkatan Tentera Singapura (SAF) pada tahun 1971 dan dinaikkan pangkat dari bawah dengan pantas untuk menjadi salah satu brigadier jeneral yang termuda dalam sejarah Singapura. Beliau bersara daripada ketenteraan pada tahun 1984 untuk menyertai politik dan dipilih sebagai Ahli Parlimen pada tahun itu. Wong Ming Yang, isteri pertamanya yang merupakan seorang doktor yang dilahirkan di Malaysia, meninggal dunia pada tahun 1982, tiga minggu selepas beranak. Pada tahun 1985, Lee berkahwin dengan Ho Ching, seorang kakitangan awam yang naik pangkat dengan pantas. Mereka dikurniakan dengan seorang anak perempuan serta tiga anak lelaki, termasuk seorang anak perempuan dan seorang anak lelaki daripada isteri pertama Lee.
Pada tahun 1992, Lee didiagnosis dengan limfoma dan selepas menjalani kemoterapi selama tiga bulan, beliau telah pun sembuh sepenuhnya.
Kerjaya politik awal
Lee memasuki bidang politik pada 1984 pada usia 32 tahun, dan dilantik oleh bapanya Lee Kuan Yew, Perdana Menteri ketika itu, sebagai Menteri Negara dalam Kementerian Perdagangan dan Industri serta dalam Kementerian Pertahanan pada Disember 1984. Beliau kemudian dinaik pangkat sebagai Pemangku Menteri Perdagangan dan Industri serta Menteri Kedua Pertahanan pada 1986.
Timbalan Perdana Menteri
Ketika Goh Chok Tong menjadi Perdana Menteri Singapura pada 28 November 1990, Lee menjadi Timbalan Perdana Menteri dan sehingga 1992 juga merupakan Menteri Perdagangan dan Industri. Semasa itu, beliau menumpukan perhatian kepada perkara-perkara ekonomi serta perkhidmatan awam.
Lee dilantik sebagai Pengerusi Penguasa Kewangan Singapura (MAS) pada tahun 1998, dan Menteri Kewangan pada tahun 2001. Dalam tempoh selama tiga belas tahun setengah sebagai Timbalan Perdana Menteri, beliau amat mempengaruhi penguasaan Singapura, khususnya dalam hal-ehwal ekonomi dan sosial.
Untuk mengurangkan kurangan belanjawan yang semakin meningkat disebabkan penurunan hasil cukai yang diakibatkan oleh potongan cukai korporat serta pendapatan perseorangan, dan faktor-faktor yang lain seperti Perang Iraq dan Sindrom Pernafasan Akut Teruk (SARS), Lee mencadangkan kenaikan Cukai Barangan dan Perkhidmatan (GST} daripada 3% kepada 5% pada 29 Ogos 2003. Kenaikan itu dikuatkuasakan pada Januari 2004.
Lee juga memulakan pengenduran keperluan memohon kewarganegaraan Singapura, khususnya terhadap suami asing bagi wanita Singapura serta anak-anak warganegara Singapura yang dilahirkan di luar negara. Perubahan-perubahan ini telah dibuat selepas rayuan-rayuan berulang daripada ahli-ahli Parlimen serta Jawatankuasa Membentuk Semula Singapura selama beberapa tahun.
Perdana Menteri
Pada 12 Ogos 2004, Lee Hsien Loong mewarisi Goh Chok Tong sebagai Perdana Menteri, dan melepaskan jawatan Pengerusi Penguasa Kewangan Singapura yang diambil alih oleh Goh. Dalam Ucapan Rapat Hari Kebangsaan" sulungnya pada hari yang sama, beliau memulakan dasar "Minggu kerja lima hari", satu rancangan yang mengecualikan hari Sabtu yang ketika itu merupakan hari kerja setengah hari. Rancangan itu dikuatkuasakan pada 1 Januari 2005.
Pada November 2004, Lee mencetuskan sebuah perdebatan negara ketika beliau mendedahkan cadangan untuk membina dua buah Tempat Peranginan Bersepadu (IR) yang merupakan tempat percutian yang merangkumi kasino. Walaupun menghadapi tentangan-tentangan yang hebat daripada orang awam, Lee mengumumkan keputusannya untuk meluluskan cadangan ini pada April 2005. Kedua-dua IR itu akan dibina di Teluk Marina dan Sentosa. Untuk membataskan kesan sosial yang negatif terhadap perjudian kasino, Lee mencadangkan bahawa pelindung-pelindung dilaksanakan, seperti melarangkan orang yang di bawah umur untuk memasuki kasino dan mengenakan yuran masuk sebanyak SGD$100 bagi warganegara Singapura dan pemastautin tetap atau SGD$2000 untuk yuran masuk setahun.
Kontroversi
Sebagai anak sulung Lee Kuan Yew iaitu Perdana Menteri pertama Singapura, kerjaya Lee telah dibayangi oleh dakwaan nepotisme. Ketika berusia 32 tahun, beliau menjadi Brigadier Jeneral yang termuda dalam sejarah Singapura, dan diramalkan secara meluas sebagai waris Lee Kuan Yew untuk jawatan Perdana Menteri. Ketika Kuan Yew mengundurkan diri supaya dapat digantikan oleh Goh Chok Tong, banyak pengkritik melihatkan Goh sebagai waris sementara, tetapi Kuan Yew mengatakan bahawa beliau akan membuktikan bahawa pengkritik-pengkritik salah. Dalam kisah kenangannya, Kuan Yew menekankan bahawa beliau tidak boleh membenarkan anaknya terus mewarisinya.
"Adalah lebih baik untuk orang yang lain mewarisi saya sebagai Perdana Menteri. Jika Loong berjaya kemudian, adalah jelas bahawa beliau mencapai jawatan itu dengan keupayaan sendiri."
Bagaimanapun, dakwaan pengkritik terhadap Goh sebagai waris sementara berlangsung selama enam hingga tujuh tahun sehingga Goh dapat membuktikan nilai dirinya ketika beliau bukan sahaja memperoleh semula kerusi-kerusi partinya dalam pilihan raya umum 1997 tetapi juga meningkatkan jumlah undi PAP. Lagi satu persoalan ialah penyakit barah nodus limfa yang dihidapi oleh Lee pada tahun 1992. Banyak pengulas politik berasa ragu-ragu terhadap keupayaan fizikal beliau untuk bertahan kehidupan susah, waktu panjang, dan tekanan-tekanan jawatan perdana menteri.
Mungkin lebih dapat difahami ialah pelantikan Ho Ching, isteri Lee, sebagai pengarah Temasek, agensi pelaburan negara, yang menyebabkan orang-orang mengangkat kening. Bagaimanapun, keluarga Lee bertindak balas dengan keras terhadap dakwaan-dakwaan itu, dan memenangi penyelesaian luar mahkamah yang besar atas tuduhan fitnah daripada International Herald Tribune (1994), Bloomberg (2002) dan The Economist (2004), antara lain.
Perselisihan dalam negeri
Kerjaya Lee juga sering diburu oleh reputasi tanggapan sebagai seorang yang angkuh dan autokratik. Beliau dikatakan menghina Richard Hu, Menteri Kewangan, dalam sebuah mesyuarat pra-Kabinet pada tahun 1990 menurut satu khabar angin yang berulang-ulang. Ketika S. Dhanabalan, Menteri Pembangunan Negara, menyebelahi Hu, Lee menampar Dhabalan dan menuntut permintaan maaf daripadanya. [1]. Sedangkan mereka yang terlibat secara langsung dalam peristiwa ini tidak pernah menyebut perkara ini secara umum, Perdana Menteri Goh Chok Tong menafikan peristiwa ini pada tahun 2003 ketika membincangkan peralihan pimpinan kepada warisnya.
Perselisihan dengan Taiwan
Pada 10 Julai 2004, Lee melawat Taiwan dan mengakibatkan rasa tidak senang Republik Rakyat China. Pada 28 Ogos 2004 ketika memberikan ucapan sulung Perhimpunan Hari Kebangsaan, beliau mengkritik pimpinan Taiwan dan rakyatnya untuk membuat anggaran yang berlebihan terhadap sokongan yang akan diterima ketika mereka mengisytiharkan kemerdekaan Taiwan. Ketika ucapannya itu, Lee juga menerangkan bahawa lawatannya ke Taiwan pada bulan Julai adalah untuk memastikan bahawa beliau akan memperoleh risikan yang mencukupi untuk membuat keputusan-keputusan yang betul ketika beliau mengambil alih jawatan Perdana Menteri. Beliau juga mengulang sokongannya untuk dasar Satu China.
Pada bulan September tahun itu, Menteri Luar Negeri George Yeo memberi amaran kepada Perhimpunan Agung Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu tentang bahaya-bahaya jika kemerosotan hubungan rentas selat dibiarkan. Sebagai tindak balas, Mark Chen, Menteri Luar Negeri Republik China (Taiwan), memanggil Singapura sebagai sebuah "Negara Pi-Sai", sepatah ungkapan Hokkien (bahasa Minnan) yang membawa maksud harfiah, "Negara yang sebesar dengan tahi hidung". Mark Chen kemudian meminta maaf secara rasmi.
Perselisihan dengan Jepun
Pada tahun 2005, ketika Junichiro Koizumi, Perdana Menteri Jepun, melawat Tokong Yasukuni, Lee menegur bahawa "dari sudut pandangan banyak negara di kawasan ini yang telah mengalami pendudukan Jepun, peristiwa in membangkitkan banyak kenangan yang tidak gembira". Tegurannya mengakibatkan tunjuk perasaan umum di luar kedutaan Singapura di Jepun pada 24 Mei 2005, dengan pembantah-pembantah mengkritik Lee kerana "masuk campur" dalam persoalan-persoalan Jepun.
Perselisihan dengan Australia
Pada November 2005, Singapura terlibat dalam pergaduhan diplomatik dengan Australia disebabkan hukuman mati yang dikenakan pada Nguyen Tuong Van, seorang pedagang haram dadah Australia. Dalam satu kejadian, John Howard, Perdana Menteri Australia dan kerajaannya berasa susah hati ketika Lee gagal memberitahunya tentang tarikh hukuman mati yang dijadualkan semasa pertemuan mereka di Persidangan kemuncak APEC walaupun ibu Nguyen telah diberitahu tentang tarikh itu. Rayuan-rayuan memohon belas kasihan oleh kerajaan Australia dan peguam Nguyen ditolak. Bagaimanapun, Singapura memberikan kekecualian dengan membenarkan ibu Nguyen memegang tangan anaknya selepas rayuan peribadi oleh Howard. Nguyen kemudian menjalani hukuman mati pada 2 Disember 2005.
Keputusan pilihan raya
Rujukan
Pautan luar
- Ucapan
- Sumber dalam talian
|
---|
Umum | |
---|
Perpustakaan negara | |
---|
Lain-lain | |
---|