Muhammadu Buhari (lahir 17 Disember 1942) merupakan ahli politik Nigeria yang berkhidmat sebagai Presiden Nigeria ke-15 dari 2015 hingga 2023 dan Mejar Jeneral ke-7 bersara dalam Tentera Darat Nigeria yang pernah menjadi Ketua Negara Nigeria dari 31 Disember 1983 hingga 27 Ogos 1985 setelah melakukan rampasan kuasa ketenteraan.[4][5] Pemerintahan tentera Buhari digelar sebagai Buharisme.[6][7]
Beliau bertanding untuk jawatan Presiden pada tahun 2003, 2007 dan 2011 tetapi gagal. Pada Disember 2014, beliau terpilih sebagai calon presiden All Progressives Congress untuk pilihan raya Mac 2015. Buhari memenangi pilihan raya 2015 dengan mengalahkan penyandang jawatan Presiden iaitu Goodluck Jonathan. Beliau dilantik lanjut sebagai presiden setelah memenangi pilihan raya presiden Nigeria sekali lagi pada Februari tahun 2019 mengalahkan Atiku Abubakar sebanyak lebih 3 juta undian.[8]
Awal hidup
Buhari berasal dari Daura di Negeri Katsina; beliau berketurunan etnik Fula.[1][2]
Dalam pemerintahan Nigeria
Sebagai Menteri Petroleum
Pertama kali Buhari menjadi perhatian umum pada tahun 1976 apabila beliau menjadi Menteri (atau "Pesuruhjaya Perasekutuan") bagi Petroleum dan Sumber Semulajadi di bawah kemudiannya Ketua Negara Jeneral Olusegun Obasanjo. Sebelum itu beliau berkhidmat sebagai Gabenor North-Eastern State yang baru dibuat semasa regim Murtala Mohammed. Beliau kemudiannya menjadi ketua Nigerian National Petroleum Corporation yang baru dibentuk[9] in 1977.[10]
Kerajaan Buhari
Major Jeneral Buhari telah dipilih untuk memimpin negara oleh pegawai berpangkat sederhana dan tinggi selepas kejayaan kudeta tentera yang menjatuhkan kerajaan awam yang dipimpin oleh Presiden Shehu Shagari pada Disember 31, 1983. Pada masa itu, Buhari adalah ketua Divisyen Bersenjata Ketiga di Jos.[11] Buhari telah dilantik menjadi Ketua Negara dan Ketua Turus Angkatan Tentera, dan Tunde Idiagbon telah dilantik menjadi Ketua Staf Umum (orang #2 sebenarnya di dalam pentadbiran). Buhari menjustifikasikan rampasan kuasa tentera dengan menyelar kerajaan awam sebagai korup lagi lemah, dan kemudian pentadbirannya memulakan satu kempen awam menentang ketidakdisiplinan yang dikenali sebagai "Perang Menentang Ketidakdisiplinan" (WAI). Aspek-aspek bagi kempen ini termasuklah penghinaan umum terhadap pegawai awam yang lambat tiba di tempat kerja mereka dan para pengawal yang bersenjatakan tali cemeti untuk memastikan baris giliran yang tersusun di perhentian bas.[12]
Beliau juga cuba untuk melenyapkan pengkritik pentadbirannya, meluluskan dekri yang mengawal kebebasan berita dan membenarkan musuh-musuh ditahan hingga ke tiga bulan tanpa dakwaan.[13] Beliau juga mengharamkan tunjuk perasaan dan penyekatan masuk oleh pekerja[13] dan mengasaskan pasukan polis rahsia pertama Nigeria, Pertubuhan Keselamatan Negara.[14] Kerajaan beliau juga memenjarakan pengkritik mereka, termasuk pemuzik popular Fela Kuti hingga sepuluh tahun. Amnesty International memerikan dakwaan mengeksport mata wang asing sebagai "palsu".[15] Di dalam peristiwa berprofil tinggi yang mencetuskan satu insiden diplomatik dengan Britain, pegawai British telah mendapati bahawa menteri pengangkutan diberi dadah di dalam ke Lagos.[16]
Merujuk kepada BBC, "Percubaan Buhari untuk mengimbangi kewangan umum dengan mengekang import yang membawa kepada kebanyakan yang hilang pekerjaan dan penutupan perniagaan."[17] Kehilangan ini disertai dengan kenaikan harga dan kejatuhan dalam taraf sara hidup.[17]
Penahanan dan rampasan kuasa 1985
Di dalam muka pembenterasan yang serius, keadaan ekonomi yang semakin buruk, dan rasuah yang menjadi-jadi, Buhari sendiri telah dijatuhkan oleh satu rampasan kuasa yang diketuai oleh Jeneral Ibrahim Babangida dan anggota-anggota pemerintah Majlis Ketenteraan Agung atau "Supreme Military Council" (SMC) pada 27 Ogos 1985.[18] Babangida telah membawa banyak pengkritik ke dalam pentadbirannya, termasuklah adik Fela Kuti, Beko Ransome-Kuti, seorang doktor yang mengetuai tunjuk perasaan terhadap Buhari untuk membantah perkhidmatan kesihatan yang semakin teruk.[19] Buhari was then detained in Benin City sehingga 1988.[19]
Kerjaya politik
Buhari telah berkhidmat sebagai pengerusi Dana Petroleum, satu badan yang dibentuk oleh Jeneral Abacha, dan didapati daripada keuntungan yang dijana oleh kenaikan harga produk-produk petroleum, bagi mengejar projek-projek pembangunan di seluruh negara.
Pada 2003, Buhari telah bertanding di dalam pilihan raya presiden[20] sebagai calon All Nigeria People's Party (ANPP). Beliau tewas kepada calon People's Democratic Party iaitu Olusẹgun Ọbasanjọ, dengan beza lebih 11 juta undian. Para penyokong Buhari dan ahli-ahli pembangkang yang lain bahawa di sesetengah negeri seperti Ebonyi bilangan undinya daripada pengundi berdaftar[21][22] Biarpun sesetengah dakwaan penipuan terbukti di makhamah, bahkan pengelolaan pilihan raya dikecam oleh Commonwealth Observer Group,[23] namun rakyat Nigeria bersepakat bahawa beliau tidak wajar membuang masa di mahkamah kerana tidak cukup sumber untuk "membelikan" keadilan.
Pada 18 Disember 2006, Buhari dicalonkan sebulat suara oleh All Nigeria People's Party sebagai calon. Pencabarnya pada pilihan raya April 2007 adalah Umaru Yar'Adua iaitu calon parti pemerintah yang sama negeri asal dengan beliau iaitu Katsina. Dalam pilihan raya ini Buhari meraih 18% undian berbanding 70% bagi Yar'Adua, tetapi Buhari menyangkal keputusan ini.[24] Selepas Yar'Adua mengambil jawatan, ANPP bersetuju untuk menyertai pemerintahannya tetapi dikecam oleh Buhari.[25] Pada bulan Mac 2010, Buhari meninggalkan ANPP untuk Congress for Progressive Change (CPC), sebuah parti yang diasaskannya. Beliau telah berkata bahawa beliau menyokong penubuhan CPC "sebagai suatu penyelesaian terhadap konflik-konflik etika dan ideologi yang lemah di dalam bekas parti terdahulu iaitu ANPP".[26]
Buhari telah menjadi calon presiden CPC pada 16 April 2011 semasa pilihan raya umum, menentang Presiden Goodluck Jonathan dari People's Democratic Party (PDP), Mallam Nuhu Ribadu dari Action Congress of Nigeria (ACN) dan Ibrahim Shekarau dari ANPP. Beliau telah bertanding di atas platform anti rasuah dan berjanji untuk membuang perlindungan kekebalan daripada pegawai-pegawai kerajaan.[16] Beliau juga memberi sokongan kepada penguatkuasaan Undang-undang Shariah di negeri-negeri utara Nigeria, yang mana sebelum ini menyebabkan kerumitan politik beliau di kalangan pengundi-pengundi Kristian di selatan negara.[12]
Bagaimanapun, beliau masih lagi menjadi "folk hero" kepada beberapa pihak kerana penentangannya yang keras terhadap rasuah.[16]
Buhari telah memenangi sebanyak 12,214,853 undi, kedua terbanyak kepada presiden Goodluck Jonathan dari PDP, yang mendapat 22,495,187 undi dan telah diisytiharkan pemenang.[27] Pelantikan beliau pada bulan Mei menandakan kali pertama berlakunya peralihan kuasa yang damai daripada penyandang kerajaan terpilih umum kepada ahli pembangkang yang terpilih umum sejak kemerdekaan Nigeria pada 1960.
Buhari telah menyatakan bahawa beliau bertanggungjawab atas segala yang terjadi di bawah penyeliaannya ketika zaman pemerintahan tentera dengan berkata bahawa beliau tidak dapat mengubah zaman lampau. Beliau juga menyifatkan dirinya sebagai "converted democrat".[28]
^ ab"Muhammad Buhari". Enyclopaedia Britannica. Dicapai pada 8 Februari 2015. Ralat petik: Tag <ref> tidak sah, nama "Muhammad Buhari" digunakan secara berulang dengan kandungan yang berbeza