PROFILPELAJAR.COM

Os tromboxanos son lípidos do grupo dos eicosanoides. Reciben ese nome polo seu papel na formación de coágulos sanguíneos (trombose). Os dous principais tromboxanos son o tromboxano A2 e o tromboxano B2. Os tromboxanos caracterízanse quimicamente polo seu anel de 6 membros que contén un enlace éter. Os tromboxanos pertencen ao grupo dos prostanoides, xunto coas prostaglandinas e prostaciclinas.

Produción

A tromboxano-A sintase, un encima propio das plaquetas e doutros tecidos como o pulmonar, converte a prostaglandina H₂ (un derivado do ácido araquidónico) en tromboxano A₂ , e a partir deste fórmase o B₂ ao romper un enlace éter.

Mecanismo

O tromboxano actúa uníndose aos receptores de tromboxano, receptores acoplados á proteína G, asociados á subunidade G_q da proteína G.^[1]

Funcións

O tromboxano é un vasoconstritor e un potente axente hipertensivo, e facilita a agregación plaquetaria.

Están en equilibrio homeostático no sistema circulatorio coa prostaciclina, un composto relacionado. O mecanismo de secreción dos tromboxanos polas plaquetas aínda non está claro.

A súa principal función biolóxica é participar na hemostasia, é dicir nos procesos de coagulación e agregación plaquetaria. No sistema respiratorio, especialmente o TXA2, é un potente broncoconstritor. Debido á súa función na agregación plaquetaria, o TXA2 é importante para pechar feridas e hemorraxias.

Papel do tromboxano A2 na agregación plaquetaria

O Tromboxano A₂ (TXA₂), producido polas plaquetas activadas, ten propiedades protrombóticas, estimula a activación de máis plaquetas e incrementa a agregación plaquetaria.

A agregación plaquetaria conséguese por medio da expresión do complexo de glicoproteínas GP IIb/IIIa na membrana celular das plaquetas. O fibrinóxeno circulante únese a estes receptores en plaquetas adxacentes, e reforza o coágulo.

Patoloxía

Crese que a vasoconstrición causada polos tromboxanos xoga un papel na anxina de Prinzmetal. Os ácidos graxos omega-3 producen maiores niveis de TxA,₃, que é relativamente menos potente ca o TxA₂ e a PGI₃; polo que hai un cambio no equilibrio que favorece a vasoconstrición e a inhibición da agregación plaquetaria. Crese que este cambio no equilibrio rebaixa a incidencia de infarto de miocardio e accidentes cerebrovasculares.

Inhibidores

Os inhibidores do tromboxano poden clasificarse en liñas xerais como inhibidores da síntese de tromboxano, e inhibidores do efecto diana do tromboxano.

Os inhibidores da síntese do tromboxano, á súa vez, poden clasificarse de acordo co paso da ruta de síntese que inhiben:

O medicamento de amplo uso aspirina actúa inhibindo a capacidade do encima COX (ciclooxixenase) de sintetizar os precursores do tromboxano nas plaquetas. A baixas doses, o uso a longo prazo da aspirina bloquea irreversiblemente a formación de tromboxano A₂ nas plaquetas, producindo un efecto inhibitorio na agregación plaquetaria. Esta propiedade anticoagulante fai que a aspirina sexa útil para reducir a incidencia de ataques ao corazón.^[2] 40 mg de aspirina diarios poden inhibir unha grande proporción da liberación de tromboxano A₂ máxima provocada de forma aguda, afectando menos á síntese de prostaglandina I2; porén, requírense maiores doses de aspirina para conseguir a súa inhibición.^[3]
Os inhibidores da tromboxano sintase inhiben o encima final (tromboxano sintase) da ruta de síntese de tromboxano. O ifetroban é un potente e selectivo antagonista do receptor do tromboxano.^[4] O dipyridamole é tamén antagonista dese receptor, pero ten outros mecanismos máis de actividade antiplaquetaria.

Os inhibidores dos efectos diana do tromboxano son o antagonista do receptor do tromboxano, incluído o terutroban.

O picotamide ten actividade tanto de inhibidor da tromboxano sintase coma de antagonista do receptor do tromboxano.^[5]

Notas

↑ "Rat kidney thromboxane receptor: molecular cloning, signal ...". Arquivado dende o orixinal o 12 de setembro de 2020. Consultado o 04 de decembro de 2011.
↑ [1] American Heart Association: Aspirin in Heart Attack and Stroke Prevention "A Asociación Americana do Corazón recomenda o uso da aspirina en pacientes que tiveron infarto de miocardio (ataque ao corazón), anxina de peito inestable, accidente cerebrovascular isquémico (causado por coágulos sanguíneos) ou ataques isquémicos transitorios (TIAs), se non está contraindicado. Esta recomendación está baseada en sólidas evidencias de ensaios clínicos que mostran que a aspirina axuda a previr a recorrencia de tales eventos como ataques ao corazón, hospitalización por anxinas de peito recorrentes, segundas apoplexías etc. (prevención secundaria). Os estudos mostran que a aspirina tamén axuda a previr estes eventos en persoas en alto risco (prevención primaria)."
↑ Tohgi, H; S Konno, K Tamura, B Kimura and K Kawano (1992). "Effects of low-to-high doses of aspirin on platelet aggregability and metabolites of thromboxane A2 and prostacyclin". Stroke 23 (10): 1400–1403. PMID 1412574. doi:10.1161/01.STR.23.10.1400.
↑ Dockens, R.; Santone, K.; Mitroka, J.; Morrison, R.; Jemal, M.; Greene, D.; Barbhaiya, R. (2000). "Disposition of radiolabeled ifetroban in rats, dogs, monkeys, and humans". Drug metabolism and disposition: the biological fate of chemicals 28 (8): 973–980. PMID 10901709.
↑ Ratti, S; Quarato, P; Casagrande, C; Fumagalli, R; Corsini, A (1998). "Picotamide, an antithromboxane agent, inhibits the migration and proliferation of arterial myocytes". European Journal of Pharmacology 355 (1): 77–83. PMID 9754941. doi:10.1016/S0014-2999(98)00467-1.