Francisco Xosé I de Austria

Modelo:BiografíaFrancisco Xosé I de Austria

Editar o valor en Wikidata
Nome orixinal(de) Franz Joseph I.
(hu) I. Ferenc József
(cs) František Josef I. Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento18 de agosto de 1830 Editar o valor en Wikidata
Palácio de Schönbrunn, Austria (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Morte21 de novembro de 1916 Editar o valor en Wikidata (86 anos)
Palácio de Schönbrunn, Austria (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Causa da mortepneumonía Editar o valor en Wikidata
Lugar de sepulturaCripta Imperial de Viena Editar o valor en Wikidata
Imperador da Áustria (pt) Traducir
2 de decembro de 1848 – 21 de novembro de 1916
← Fernando I de AustriaCarlos I de Austria →
Rei Apostólico de Hungría
2 de decembro de 1848 – 21 de novembro de 1916
← Fernando I de AustriaCarlos I de Austria →
Rei de Bohemia
1848 – 1916
← Fernando I de AustriaCarlos I de Austria →
Head of the House of Habsburg (en) Traducir
Member of the Sejm of the Polish People's Republic (en) Traducir
Editar o valor en Wikidata
Datos persoais
ResidenciaPalácio Imperial de Hofburg, (pt) Traducir
Castelo de Buda (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
RelixiónIgrexa católica Editar o valor en Wikidata
Actividade
Campo de traballoPolítica Editar o valor en Wikidata
Lugar de traballo Viena
Bad Ischl
Cementerio de Viena Editar o valor en Wikidata
Ocupaciónpolítico, monarca Editar o valor en Wikidata
Período de actividade1848 Editar o valor en Wikidata - 1916 Editar o valor en Wikidata
Carreira militar
Rango militarmarechal de campo (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
ConflitoPrimeira guerra mundial
Segunda Guerra de Independência Italiana (pt) Traducir
Guerra austro-prusiana
Primeira Guerra de Independência Italiana (pt) Traducir
Guerra dos Ducados Editar o valor en Wikidata
Outro
TítuloDuque
Emperador
Rei Editar o valor en Wikidata
FamiliaCasa de Habsburgo-Lorena (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
CónxuxeSabela de Wittelsbach (1854–1898), morte do cónxuxe Editar o valor en Wikidata
ParellaKatharina Schratt
Anna Nahowski Editar o valor en Wikidata
FillosSofia Frederica da Áustria
 () Sabela de Wittelsbach
Gisela da Áustria
 () Sabela de Wittelsbach
Rodolfo de Habsburgo
 () Sabela de Wittelsbach
Maria Valéria da Áustria
 () Sabela de Wittelsbach Editar o valor en Wikidata
PaisFrancisco Carlos da Áustria Editar o valor en Wikidata  e Sofia da Baviera Editar o valor en Wikidata
IrmánsMaria Ana da Áustria
Maximiliano I de México
Carlos Luís da Áustria
Luís Vítor da Áustria Editar o valor en Wikidata
Cronoloxía
18 de febreiro de 1853Q757962 Traducir Editar o valor en Wikidata
Premios
Sinatura Editar o valor en Wikidata

Editar o valor en Wikidata

Descrito pola fonteNordisk familjebok
Dicionario Enciclopédico Brockhaus e Efron
Obálky knih, Editar o valor en Wikidata
IMDB: nm0256636 BNE: XX1196975 Musicbrainz: 2ee11976-d393-4558-9cbf-9cab79b6cc65 Discogs: 1195431 WikiTree: Habsburg-Lothringen-12 Find a Grave: 3545 Editar o valor en Wikidata

Francisco Xosé I de Habsburgo-Lorena (en alemán: Franz Josef Karl von Habsburg), nado no Palacio de Schönbrunn (Viena) o 18 de agosto de 1830 e finado na mesma cidade o 21 de novembro de 1916, foi un emperador austríaco, rei apostólico de Hungría e rei de Bohemia, entre outros títulos [1] (2 de decembro de 1848- 21 de novembro de 1916). O seu reinado de 68 anos foi o terceiro máis prolongado da historia europea, despois de Lois XIV de Francia e Xoán II de Liechtenstein. O seu lema persoal era Viribus Unitis (Coa unión de forzas).

Traxectoria

Xuventude

Francisco Xosé I naceu ás 9:45 do 18 de agosto de 1830 en Schönbrunn, Viena, como fillo primoxénito do arquiduque Francisco Carlos -o cal á súa vez era o segundo fillo do derradeiro Sacro Emperador Romano e primeiro Emperador de Austria, Francisco I- e Sofía de Baviera.

Dado que trala morte de Francisco, este foi sucedido polo seu fillo Fernando, Francisco Xosé non estaba na liña directa da sucesión ao trono. Porén, xa que o seu tío demostraba sufrir problemas mentais e non tiña fillos, a rexencia secreta dirixida por Metternich ordenou de xeito inmediato comezar a educar o rapaz como posible sucesor á Coroa.

Durante as Revolucións de 1848, Metternich fuxiu do país, e tralo Terceiro Levantamento de Viena, o Príncipe Schwarzenberg clausurou a Dieta Constituínte, instaurou a ditadura e convenceu a Fernando para que abdicase (2 de decembro de 1848) en favor de Francisco Xosé, que deste xeito foi proclamado Emperador aos 18 anos de idade.

Primeiros anos de reinado

O reinado de Francisco Xosé desenvolveuse en medio de violentas conmocións internacionais que o perseguiron durante toda a súa vida: comezaron coa revolución austríaca de 1848 e remataron coa primeira guerra mundial (1914-1918). As ideas liberais e o pensamento demócrata gañaban terreo. Nada máis chegado ao trono, Francisco Xosé tivo que loitar con estas dúas forzas disociadoras da súa monarquía centralizada, polo que os primeiros 18 anos do seu goberno estiveron caracterizados por un forte absolutismo, tinguido de violencia pola represión dos opositores.

En 1848, a situación política das monarquías europeas era desesperada. Como outros reis, tivo que facer fronte a tempos de nacionalismo crecente, tendo éxito no seu empeño de manter unido o Imperio Austrohúngaro. Os avances dos demócratas e capitalistas por unha parte, e dos nacionalistas xermanochecos que loitaban pola independencia de Bohemia polo outro, acurralaron a xestión do monarca, que ademais debía conter os belicosos serbios que tamén ansiaban independizarse e abandonar o imperio.

Todos intentaban que o soberano se envorcase no seu favor, pero o Emperador sempre intentou manter unha posición equidistante sen ceder con ningún, coidando con particular interese o mantemento da integridade do imperio. Non alcanzou a ver, empero, a situación de debilidade en que deixaba ao poder central a súa pretendida prescindibilidad nestes graves asuntos.

Para poñer fin á revolución húngara, Francisco Xosé estivo obrigado a aliarse con Rusia. En setembro de 1848 a Dieta húngara non recoñecera a Francisco Xosé como o seu soberano. En marzo de 1849 Francisco Xosé impuxo unha nova constitución centralista e restaurou o absolutismo. Esta constitución, chamada de Olmütz, afirmaba que Hungría é parte do Imperio Austríaco, sen ningún dereito especial. En resposta, ao mes seguinte Luis Kossuth proclamou a república. En maio o tsar Nicolao I e Francisco Xosé reuníronse en Varsovia para concertar a acción militar común antihúngara. Tras a batalla de Temesvar, os húngaros capitulan en Vilagos e Kossuth foxe a Turquía. Instauráronse tribunais especiais para xulgar os rebeldes, impúxose a lingua alemá, e Hungría quedou dividida en 5 provincias baixo administración directa de Austria.

Tras un período de reacción contrarrevolucionaria a constitución absolutista foi abolida en 1851. Impúxose unha burocracia centralista e cedeuse ante o Vaticano a xurisdición sobre as leis civís (especialmente as matrimoniais) e educativas, que a partir de entón pasaron a estar controlada pola Igrexa católica. A insuficiencia dos ingresos botou a perder coa política arancelaria, obrigando o goberno a subilos para poder manter o equilibrio orzamentario, o cal implicou a oposición dos liberais.

A "traizón" a Rusia, ao negarlle Austria o seu apoio durante a guerra de Crimea (1853-56), conduciu ao illamento político do Imperio, que sería incapaz de enfrontarse por si só á sucesión de desastres, que lle sobrevirían.

Guerras constantes e perdas territoriais

O Emperador en 1853, en uniforme de húsar.

Aínda que Francisco Xosé logrou dar fin á revolución húngara en 1849 e derrotar o rei Vítor Manuel II de Piamonte-Sardeña, ao cabo de dez anos a alianza de Napoleón III con Savoia suporía o fin da hexemonía austríaca en Italia. Derrotado en Solferino, Francisco Xosé tivo que se avir ao Armisticio de Villafranca (ratificado no Tratado de Zúric o 10 de novembro de 1859) e permitir a unificación italiana. Austria perdeu todas as súas posesións agás o Véneto, deixando Lombardía nas mans de Vítor Manuel e permitindo a anexión dos ducados de Parma, Módena e Toscana. Intentouse entón unha solución federalista para os problemas xerados polas minorías nacionais, o Diploma de Outubro de 1860, que confería o poder lexislativo a un Reichsrat e a unha serie de Dietas rexionais. Non obstante, húngaros e austríacos rexeitaron a proposta, así como a Patente de Febreiro de 1862, que dividía o Reichsrat nunha Cámara de Señores e outra de Deputados, en detrimento das Dietas.

Por outro lado, a preponderancia de Austria dentro da Confederación Xermánica conduciu a tensións entre austríacos e prusianos en torno a unha reforma do Bund que proporcionara maior peso a Prusia. Tras sobrevivir ás Revolucións de 1848, a política de Austria centrábase en preservar a súa hexemonía en Europa Central. A finais da década dos 50 Prusia publicou un plan, o de Olmutz, que avogaba pola integración dos estados alemáns do Norte. Austria considerouno unha humillación e obrigou a Prusia a retirado.

En 1864, Austria e Prusia estiveron aliadas na guerra dos Ducados. De acordo co establecido na Convención de Gastein que puxo fin a esta, o ducado de Holstein quedou baixo dominio de Austria, e os de Schleswig e Lauenburgo baixo o de Prusia, pero ningún dos dous países quedou satisfeito co acordo. Finalmente, Prusia separouse do Bund e invadiu o ducado de Holstein, dando así comezo a guerra austro-prusiana (xuño-agosto de 1866), na que Austria foi derrotada en tan só 7 semanas. A estrepitosa derrota de Königgrätz obrigou a Francisco Xosé a retirarse da Confederación, cedendo a súa hexemonía a Prusia e aceptando a anexión de Hanóver, Hesse-Kassel, Nassau, Fráncfort do Meno e os ducados de Schleswig, Holstein e Lauenburgo (Paz de Praga do 23 de agosto de 1866). O Bund disolveuse, e os prusianos conseguiron deste modo, institucionalizar a Federación Alemá do Norte que tras a súa vitoria na guerra franco-prusiana de 1870-71 permitiu a unificación alemá (a Pequena Alemaña ou Kleindeutschland, coa exclusión de Austria) baixo control de Prusia (liderada por Otto von Bismarck), o que levou ao establecemento do Imperio Alemán en 1871.

Simultaneamente atacado por Italia, o imperio víase obrigado a ceder Venecia a Francia quen, á súa vez, a cedeu a Italia polo Tratado de Viena do 12 de outubro de 1866.

Desgrazas familiares

A súa vida familiar foi amarga, principalmente polo choque entre a súa mentalidade retrógrada e reaccionaria e o carácter e as ideas liberais dos seus familiares. Francisco Xosé perdeu violentamente o seu fillo, o arquiduque Rodolfo, que aparentemente se suicidou por un desengano pasional no medio dunha crise depresiva (30 de xaneiro de 1889), e á súa esposa, a emperatriz Isabel, asasinada en Suíza o (10 de setembro de 1898). Ao coñecer a noticia, o Emperador musitou: no meu imperio a desgraza non coñece o ocaso.

Francisco Xosé tivo tres irmáns, o primeiro deles foi Maximiliano (1832-1867), co cal tiña escasa diferenza de idade. En 1863, unha xunta de notables ofreceulle o trono do Imperio Mexicano, e co apoio de Napoleón III, instaurouse como cabeza do segundo proxecto monárquico do México independente. O curto reinado de Maximiliano estivo constantemente ameazado polas tropas do despois presidente Benito Juárez. Tras a crise militar francesa (que ocasionou o retiro das tropas de Napoleón III do territorio mexicano), Benito Juárez apresou e fusilou a Maximiliano, xunto cos seus dous xenerais máis próximos, o 19 de xuño de 1867. A traxedia do rexicidio conmoveu Europa, culpándose a Napoleón III do abandono do seu aliado ás mans dos guerrilleiros (como se evidencia na obra O fusilamento de Maximiliano de Édouard Manet). Certamente, entre os que máis lamentaron a súa morte estivo Francisco Xosé, irmán e amigo de quen fora asasinado.

O segundo Carlos Lois morreu de tifo (19 de maio de 1896). Con respecto ao irmán máis novo Lois Vítor, foi condenado ao exilio en circunstancias pouco claras, presuntamente abuso sexual dun menor de idade nun baño público.

O Ausgleich

Escudo do Imperio en 1867.

Con respecto ao Imperio, Francisco Xosé sufriu as permanentes demandas de Hungría para separarse legalmente de Austria baixo a forma dunha monarquía dual: Austrohungría. Polo Ausgleich ou compromiso de febreiro de 1867, Austria e Hungría convertíanse en dúas entidades con gobernos e axudas propios, unidas baixo unha mesma monarquía, cunha común política exterior, financeira (cubrindo Austria o 70% dos gastos) e militar. Creáronse dúas milicias territoriais, unha húngara (Honved) e outra austríaca (Landwehr). Francisco Xosé aceptou a nova ordenación constitucional e mantivo celosamente as súas prerrogativas militares (era comandante en xefe do exército e tiña potestade para declarar a guerra e asinar tratados de paz) e de política exterior.[2]

A propia Austria (a chamada Cisleitania) constaba de 8 nacións diferentes, con 15 Estados e 17 parlamentos. O sufraxio estamental en 4 curias (5 dende 1897) sería substituído en 1907 polo sufraxio universal directo. A Transleitania, Hungría, tiña unha Dieta propia elixida por sufraxio censitario.

Derrotado en Italia e Alemaña, o imperio de Francisco José decidiu comezar a intervir asiduamente nos Balcáns. Co estalido da guerra ruso-turca de 1877, Rusia (Príncipe Gorchakov) e Austrohungría (Conde Andrássy) asinaron o acordo secreto de Reichstadt o 8 de xullo, polo que se dividía a Península Balcánica dependendo do resultado da guerra. A oposición directa dos intereses rusos nos Balcáns levou a Francisco Xosé a aliarse con Alemaña para intentar lograr un equilibrio político e militar que era vital para os seus intereses.

A asociación entre a Alemaña de Bismarck e o Imperio Austrohúngaro foi o primeiro paso no proceso de alianzas europeas que, xunto coas loitas nacionalistas dos pobos do Danubio e os Balcáns, amorearía explosivos sobre a polvoreira étnica e política que incendiaría Europa na primeira guerra mundial. Efectivamente, o Congreso de Berlín outorgou a administración de Bosnia e Hercegovina a Austrohungría. A invasión (1878) e posterior ocupación (1879) do territorio colocou o imperio nunha difícil situación fronte ao ameazante paneslavismo de Serbia e Rusia, nacións que se sentiron enganadas e frustradas por este Congreso.

En 1879, Francisco Xosé uniuse a Alemaña nunha alianza que logo incluíu tamén Italia, chamada A Tripla Alianza. Entrementres, a Liga dos Tres Emperadores (Rusia-Alemaña-Austrohungría) foi revogada, o que conduciu ao acordo contra natura entre a autocrática e reaccionaria Rusia e a republicana Francia (Dobre Alianza do 17 de agosto de 1894).

O imperio de Francisco Xosé, que lograra alcanzar unha considerable prosperidade económica grazas á súa política económica liberal, viuse acosado polas esixencias das minorías nacionais descontentas, particularmente os eslavos.

O crecente paneslavismo do Imperio ruso levou a este país a proclamarse protector dos pobos eslavos. En ocasións financiados directamente dende Moscova, estes movementos nacionalistas encoraxáronse e actuaron con maior audacia e irresponsabilidade, enturbando o clima político coas periódicas crises balcánicas que se sucederon ata o estalido da primeira guerra mundial.

A anexión de Bosnia e Hercegovina e a Crise de 1908

Unha das peores crises anteriores á gran guerra chegou cando Francisco Xosé tomou a determinación de anexionarse Bosnia e Hercegovina, o 6 de outubro de 1908, tal como o autorizaba o artigo 25 do Tratado de Berlín (13 de xullo de 1878). Aínda que se pretendía deter a cada vez maior violencia dos separatistas serbios, na realidade, a anexión non fixo máis que encirralos contra o imperio, e ben puido iniciarse a gran guerra entón.

Serbia, indignada ante esta actuación, que poñía fin ás súas aspiracións nacionalistas da Gran Serbia, mobilizou as súas tropas. Rusia, sentíndose enganada por Austria no referente ás súas aspiracións de dominar o Bósforo e os Dardanelos, apoiou a Serbia. Os ingleses convocaron unha conferencia internacional, que Austria rexeitou por temor a resultar vencida. Italia, pola súa banda, subscribiu un acordo secreto con Rusia (Tratado de Racconigi) para manter o status quo nos Balcáns. Alemaña mantén a súa "fidelidade nibelunga" (sic) cara a Austria, aínda que contén a Hötzendorf, nos seus intentos de declarar a guerra a Serbia, á vez que convence os rusos para que se boten atrás. Con iso triunfou a política alemá, que faría fronte común con Austria, o seu único aliado seguro.

A gran guerra e morte do Emperador

A fronte austrohúngara en febreiro de 1915 (US Army).

A primeira guerra mundial xurdiu, entre outras causas, como consecuencia da inestabilidade interna do Imperio Austrohúngaro. A constante tensión entre o poder central e as minorías separatistas (checos, serbios, italianos e romaneses) levou a un conflito multinacional no seo do Imperio, que non podía menos que ser aproveitado polos seus inimigos exteriores. Ademais, Francisco Xosé permitiu que os militares acaudillados polo conde Conrad von Hötzendorf (partidario dunha guerra preventiva con Serbia) dirixisen a política imperial de xeito hostil e belicista cara á ameazante Serbia, apoiado pola Rusia paneslavista, que coas súas aspiracións nacionalistas poñía en perigo a estabilidade e a unidade do Imperio.

O odio dos separatistas serbios pola anexión de Bosnia e Hercegovina levou ao asasinato do arquiduque Francisco Fernando de Austria (sobriño de Francisco Xosé I e herdeiro imperial) e a súa esposa, Sofía von Chotek, en Saraxevo o 28 de xuño de 1914 ás mans do novo estudante nacionalista serbio Gavrilo Princip, membro dun grupo nacionalista coñecido como a Man Negra, que actuaba impunemente dende Serbia con financiamento ruso (véxase Atentado de Saraxevo').

Decidido a dar unha lección a Serbia, o goberno austríaco enviou un ultimato perentorio, que foi rexeitado. Austria declarou a guerra o 28 de xullo. Como Austria-Hungría se aliara con Alemaña e Italia na Tripla Alianza, Francisco Xosé debeu apoiarse no Káiser Guillerme, o cal era partidario de castigar a Serbia, pero non cría que Rusia se involucrase nunha guerra a favor duns rexicidas. Co conflito con Serbia xa planeado, o único que debían facer Austria-Hungría e a súa aliada era tranquilizar os rusos e impedir a escalada do conflito.

Tumba do emperador Francisco Xosé, a súa esposa Sissí e o seu primoxénito Rodolfo.

Porén, contra o esperado, Rusia decidiu inmediatamente enviar tropas para defender os serbios, e a pesar dos intentos de pacificación realizados tanto polo emperador Guillermo coma polo tsar Nicolao II, decretouse a mobilización xeral, sen que Francia, desexosa de resarcirse da humillación de 1871 fixese nada para calmar os ánimos. Alemaña, temerosa de perder a guerra, xa inevitable, se non tomaba a iniciativa, esixiu a cesación inmediata da mobilización e ao non recibir resposta declarou a guerra a Rusia (1 de agosto) e a súa aliada Francia (3 de agosto), invadindo a neutral Bélxica para caer por sorpresa na retagarda francesa (Plan Schlieffen). Gran Bretaña, decidida a impedir a hexemonía alemá en Europa e obrigada a defender a Bélxica, declarou a guerra a Alemaña (4 de agosto). A gran guerra europea estallara. Con respecto a Italia, en 1915 violou a súa alianza con Austria e Alemaña coa esperanza de que a súa vitoria lle proporcionase os territorios austríacos ambicionados polo nacionalismo italiano, a chamada Italia irredenta (Trento, Gorizia, Trieste, Istria, Fiume e Dalmacia).

Francisco Xosé finou en paz e serenidade a metade da guerra, o 21 de novembro de 1916, tras ir comungar, despachados os asuntos de Estado aquela mesma mañá. O 30 de novembro, Francisco Xosé, un humilde pecador que implora a misericordia de Deus, recibiu cristiá sepultura no convento dos capuchinos en Viena.

O problema sucesorio

Como Rodolfo se suicidara e Sissi non quixera ter máis fillos, a coroa debía pasar necesariamente para os irmáns e sobriños de Francisco Xosé, porque as leis impedían que as súas fillas herdasen o imperio. Ao quedar sen herdeiros a liña principal, a sucesión recaeu nos fillos do arquiduque Carlos Lois, que morrera dez anos antes: Francisco Fernando, enfermizo e débil; Otto, libertino, indisciplinado e salvaxe; e Fernando Carlos, que estaba desexoso de abdicar os seus dereitos.

Francisco Fernando, carente tanto de encanto coma de elegancia, ofendera a Francisco Xosé ao casar cunha muller que, segundo o Emperador, se achaba por debaixo da súa clase: a condesa Sofía de Chotkowa e Wognin, que casaría con Francisco Fernando en 1900. A negativa do mozo a renunciar a ela custoulle que Francisco Xosé apartase os fillos da parella dos dereitos sucesorios. Cando o arquiduque foi asasinado, o Emperador nin sequera asistiu aos funerais.

Así pois, a sucesión recaeu no sobriño neto do emperador Francisco Xosé I, un neto do seu irmán o arquiduque Carlos Lois. En concreto o primoxénito de Otto, Carlos I de Austria-Hungría, coroado á morte de Francisco Xosé en 1916. Carlos foi o último monarca Habsburgo. Os seus intentos de lograr unha solución diplomática ao conflito chocaron de fronte coa intransixencia de Clemenceau e Wilson, que xa tiñan decidida a desaparición da Dobre Monarquía danubiana. Incapaces de seguir sostendo o esforzo militar, Austria e Alemaña pediron o armisticio o 1 de outubro de 1918. Apenas 20 días despois, Austria-Hungría disolveuse, en tanto que o Emperador, negándose a abdicar, houbo de fuxir ao estranxeiro (11 de novembro).

Carácter do Emperador

Retrato de Francisco Xosé I (1910).

Considerado no seu tempo un perfecto cabaleiro, Francisco Xosé I foi un home de mentalidade conservadora, convencido do seu dereito divino a gobernar, intelixente, atractivo e encantador, pero incapaz de enfrontarse axeitadamente cos brutais cambios ideolóxicos e políticos que se aveciñaban. Afecto a considerar a súa dinastía como chamada polo destino a gobernar Europa, o seu benevolente despotismo paternalista era sinxelo como a súa vida privada. Francisco Xosé estivo dedicado por enteiro ao cumprimento dos seus deberes como gobernante e ao mantemento da honra e o benestar do seu pobo. Non obstante, a historia encargaríase de demostrar que isto non era suficiente para impedir a derruba do seu imperio e a ondada de loitas secesionistas, nacionalistas e doutras variadas índoles que confluirían no gran conflito continental que devastaría Europa.

A súa morte e a división de Austria-Hungría representan o fin dunha época e o comezo da Europa contemporánea.

Consecuencias

Francisco Xosé levou adiante con considerable éxito o reinado máis longo de todos os gobernantes Habsburgo e tamén un dos máis tumultuosos, que indicou o final dos monarcas gobernantes para deixar paso ás democracias e monarquías parlamentarias europeas do século XX.

Igualmente, a tarefa de Francisco Xosé I non foi escasa nin insignificante: conseguiu manter a súa monarquía durante todo ese tempo, mentres as forzas nacionalistas centrífugas e os poderes estranxeiros intentaban facer en pedazos ao Imperio por todos os medios.

Basicamente, a rotunda negativa do Emperador a permitir as reformas democráticas que se lle esixían, así como a súa unión coas forzas conservadoras e absolutistas, abriron o camiño para o final da monarquía. En 1914, Austria-Hungría comprendía 676.616 quilómetros cadrados e 52,8 millóns de habitantes, o que o convertía no segundo país máis extenso de Europa (despois de Rusia) e o terceiro máis poboado (despois de Rusia e Alemaña). Incluía 15 nacionalidades: 12'5 millóns de austroalemáns, 10'5 millóns de maxiares, 7 millóns de checos e 2 de eslovacos, 5'2 millóns de polacos, outros tantos serbios, croatas e bosníacos, 3'5 millóns de romaneses, 4 millóns de rutenos e ucraínos, 800.000 italianos, friulanos e ladinos e 1'3 millóns de eslovenos. Había 40 millóns de católicos romanos e grecocatólicos (ucraínos e romaneses), 4,5 millóns de ortodoxos (serbios, romaneses e ucraínos), 4,7 millóns de luteranos e calvinistas, 2,5 millóns de xudeus e 800.000 musulmáns, cuxa coexistencia pacífica era garantida polo Imperio. Se a situación balcánica fora durante o s.XIX sanguenta e problemática, a disolución de Austrohungría exacerbaría os problemas, xuntándose co feito de que as novas fronteiras crearon unhas férreas barreiras arancelarias que asfixiaron o comercio e conduciron á crise económica e a miseria dos novos países.

Para Austria, a consecuencia máis importante desta disolución foi a súa degradación a un poder de terceira categoría, ata o punto de ser absorbida por Alemaña en 1938. Nunca recuperaría o seu status de gran potencia. Viena, que fora unha das capitais do mundo, converteuse da noite para o día na cabeza dun país diminuto.

Antepasados

Notas

  1. Emperador de Austria; rei apostólico de Hungría; rei de Bohemia, de Dalmacia, de Galitzia e Lodomeria, de Croacia e de Iliria; rei de Xerusalén; arquiduque de Austria; Gran Duque de Toscana e de Cracovia; duque de Lorena, de Salzburgo, de Estiria, de Carintia, de Krajina e de Bucovina, da Alta e a Baixa Silesia, de Módena, Parma, Piacenza e Guastalla, de Auschwitz e de Zator, de Ciesyn, Friuli, Ragusa e Zara; conde de Habsburgo e do Tirol, de Kyburg, Gorizia e Gradisca, de Hohenembs, Feldkirch, Bregenz e Sonnenberg; gran príncipe de Siebenbürgen, príncipe de Trento e Bressanona; margrave de Moravia, da Alta e a Baixa Lusacia e de Istria; señor de Trieste e Cattaro, gran voivoda da voivodía de Serbia...
  2. Sutter-Fichtner, Paula: "The Habsburg Empire in World War I, a final Episode in dynastic History", East European Quarterly', 11:4 (1977)

Véxase tamén

Outros artigos

Bibliografía

  • Bonamusa Gaspá, Francesc: Pueblos y naciones en los Balcanes: siglos XIX-XX. Síntesis, Madrid, 1998. ISBN 84-7738-594-7.
  • Ferro, Marc: La gran guerra (1914-1918). Alianza, Madrid, 1998. ISBN 84-206-7927-5.
  • Hobsbawm, Eric J.: Historia del Siglo XX. Crítica, Barcelona, 2001. ISBN 987-9317-09-2.
  • Renouvin, Pierre: La crisis europea y la Primera Guerra Mundial. Akal, Madrid, 1993. ISBN 84-7600-400-1.
  • Willmott, Hedley Paul: La Primera Guerra Mundial. Inédita, Madrid, 2006. ISBN 84-933564-9-2.

Ligazóns externas

Predecesor:
Fernando I

Emperador de Austria
Rei de Bohemia, de Hungría, Croacia e Eslavonia, Dalmacia, Galicia e Lodomeria, e Iliria

1848 - 1916
Sucesor:
Carlos I
Predecesor:
Fernando I

Rei da Lombardía-Venecia

18481866
Sucesor:
Anexionado a Italia

Read other articles:

Cet article est une ébauche concernant le droit français. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Article 66 de la Constitution du 4 octobre 1958 Données clés Présentation Pays France Langue(s) officielle(s) Français Type Article de la Constitution Adoption et entrée en vigueur Législature IIIe législature de la Quatrième République française Gouvernement Charles de Gaulle (3e) Promulgation 4...

 

Mazmur 110Naskah Gulungan Mazmur 11Q5 di antara Naskah Laut Mati memuat salinan sejumlah besar mazmur Alkitab yang diperkirakan dibuat pada abad ke-2 SM.KitabKitab MazmurKategoriKetuvimBagian Alkitab KristenPerjanjian LamaUrutan dalamKitab Kristen19← Mazmur 109 Mazmur 111 → Mazmur 110 (disingkat Maz 110, Mzm 110 atau Mz 110; penomoran Septuaginta: Mazmur 109) adalah sebuah mazmur dalam bagian ke-5 Kitab Mazmur di Alkitab Ibrani dan Perjanjian Lama dalam Alkitab Kristen. Digubah ol...

 

Finnish submachine gun Jatimatic JatimaticTypeSubmachine gunPlace of originFinlandProduction historyDesignerJali TimariDesigned1982–1983ManufacturerTampereen Asepaja OyProduced1983–1986No. builtApprox. 400VariantsGG-95 PDWSpecificationsMass1.65 kg (3.64 lb)Length375 mm (14.8 in)Barrel length203 mm (8.0 in)Cartridge9×19mm ParabellumActionOff-axis bolt travel blowbackRate of fire600–650 rounds/minMuzzle velocity360 m/s...

Indonesian Basketball League (IBL)Musim atau kompetisi terkini: 2024 IBL IndonesiaLogo indonesia basketball leagueOlahragaBola basketDidirikan2003; 21 tahun lalu (2003)Musim awal2003; 21 tahun lalu (2003)MottoLiga KitaJumlah tim14Negara IndonesiaBenuaFIBA Asia (Asia)JuaraterkiniPrawira Harum Bandung (Garuda Bandung)Juara terbanyakSatria Muda Pertamina Jakarta (12 gelar)Situs web resmiiblindonesia.com Liga Bola Basket Indonesia (Inggris: Indonesian Basketball League, disingk...

 

Multi-purpose stadium in Halawa, Hawaii Aloha StadiumThe abandoned stadium in 2024Aloha StadiumLocation on the island of OahuShow map of OahuAloha StadiumLocation in HawaiiShow map of HawaiiAddress99–500 Salt Lake BoulevardAiea, HI 96701LocationAiea, HI, U.S.Coordinates21°22′23″N 157°55′48″W / 21.373°N 157.93°W / 21.373; -157.93Public transit HARTat Hālawa/Aloha StadiumOwnerState of HawaiiOperatorHawaii Stadium AuthorityCapacity50,000[1]Field siz...

 

Newspaper for the University of Pittsburgh The Pitt NewsThe September 26, 2008 front page of The Pitt NewsTypeStudent newspaperFormatTabloidOwner(s)IndependentFounded1910 (1910), as The Pitt WeeklyHeadquartersPittsburgh, PennsylvaniaCirculation13,000Websitewww.pittnews.com The Pitt News is an independent, student-written and student-managed newspaper for the main campus of the University of Pittsburgh in the Oakland neighborhood of Pittsburgh. The Pitt News has been active in some form s...

Football match2020 CAF Super Cup2020 Total CAF Super Cup Espérance de Tunis Zamalek 1 3 Date14 February 2020 (2020-02-14)VenueThani bin Jassim Stadium, DohaMan of the MatchAchraf Bencharki(Zamalek)RefereeVictor Gomes (South Africa)[1]Attendance19,398[2]WeatherMostly clear20 °C (68 °F)56% humidity[3]← 2019 2021 (May) → The 2020 CAF Super Cup (officially the 2020 Total CAF Super Cup for sponsorship reasons)[4] was the ...

 

Small nucleolar RNA Z39Predicted secondary structure and sequence conservation of snoZ39IdentifiersSymbolsnoZ39RfamRF00341Other dataRNA typeGene; snRNA; snoRNA; CD-boxDomain(s)EukaryotaGOGO:0006396 GO:0005730SOSO:0000593PDB structuresPDBe In molecular biology, Small nucleolar RNA Z39 is a non-coding RNA (ncRNA) molecule which functions in the modification of other small nuclear RNAs (snRNAs). This type of modifying RNA is usually located in the nucleolus of the eukaryotic cell which is a majo...

 

This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Recycling by material – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (March 2022) (Learn how and when to rem...

Birkenwaldcomune Birkenwald – Veduta LocalizzazioneStato Francia RegioneGrand Est Dipartimento Basso Reno ArrondissementSaverne CantoneSaverne TerritorioCoordinate48°40′N 7°21′E / 48.666667°N 7.35°E48.666667; 7.35 (Birkenwald)Coordinate: 48°40′N 7°21′E / 48.666667°N 7.35°E48.666667; 7.35 (Birkenwald) Superficie5,07 km² Abitanti298[1] (2009) Densità58,78 ab./km² Altre informazioniCod. postale67440 Fuso orarioUTC+1 ...

 

Untuk orang lain dengan nama sama, lihat William Morton. William Thomas Green Morton (9 Agustus 1819 – 15 Juli 1868) bertanggung jawab atas pertunjukan umum pertama yang berhasil untuk eter sebagai anestesi penghirupan. Banyak orang yang menganggapnya penemu dan pengungkap anestesi. Namun, ia bukan orang pertama yang menggunakan eter untuk anestesi pembedahan - Crawford Williamson Long menggunakan eter beberapa tahun sebelumnya namun tak menerbitkan atau memopulerkan pemakaian...

 

International trade of waste between countries Not to be confused with International waste. The global waste trade is the international trade of waste between countries for further treatment, disposal, or recycling. Toxic or hazardous wastes are often imported by developing countries from developed countries. The World Bank Report What a Waste: A Global Review of Solid Waste Management, describes the amount of solid waste produced in a given country. Specifically, countries which produce more...

The Last of Us Part II Publikasi29 Mei 2020Versi 1.09 (1r Juli 2021) GenreAksi-petualangan, survival horror, stealth actionKarakterEllie, Joel, Yara, Lev, Dina, Emily, Jesss, Tommy, Shamblers, Bloaters, Clickers, Stalkers, Runners, Abby, Maria, Nora, Marlene, Jerry, Owen, Mel, Manny, Isaac, Mike, Jordan, Whitney, Nick, Seth, JJ, Seraphites, Washington Liberation Front, Rattlers dan Rat King Latar tempatThe Last of Us universe LisensiLisensi proprietarium Bahasa Daftar Inggris, Italia, Jerman,...

 

تروفيو ألكوديا-بورت دالكوديا 2021 تفاصيل السباقسلسلة30. تروفيو سيس سالينسمسابقاتطواف أوروبا للدراجات 2021 1.1‏فولتا مايوركا 20212021 Spanish Road Cycling Cupالتاريخ16 مايو 2021المسافات169٫8 كمالبلد إسبانيانقطة البدايةالكديةنقطة النهايةالكديةالفرق24عدد المتسابقين في البداية161عدد المتسابقي...

 

Submissive personality type This article is about the personality type. For the form of government, see Right-wing dictatorship. Part of a series onPsychology Outline History Subfields Basic psychology Abnormal Affective neuroscience Affective science Behavioral genetics Behavioral neuroscience Behaviorism Cognitive/Cognitivism Cognitive neuroscience Social Comparative Cross-cultural Cultural Developmental Differential Ecological Evolutionary Experimental Gestalt Intelligence Mathematical Mor...

United States historic placeLafayette VillageU.S. National Register of Historic PlacesU.S. Historic district Rodman MillShow map of Rhode IslandShow map of the United StatesLocationNorth Kingstown, Rhode IslandCoordinates41°34′24″N 71°28′59″W / 41.57333°N 71.48306°W / 41.57333; -71.48306Area164 acres (66 ha)NRHP reference No.78000019 [1]Added to NRHPNovember 14, 1978 Lafayette Village is a historic district extending along Ten Rod Ro...

 

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (أبريل 2015) جوردن فاندنبرغ   معلومات شخصية الميلاد 25 مارس 1990 (العمر 34 سنة)ملبورن، فيكتوريا الطول 7 قدم 1 بوصة (2.2 م) مركز اللعب وسط الجنسية  أستراليا الوزن 265 رط...

 

Jared HarrisHarris bulan Desember 2014LahirJared Francis Harris24 Agustus 1961 (umur 62)Hammersmith, London, Inggris, Britania RayaKebangsaanBritania RayaPendidikanDownside SchoolDuke UniversityPekerjaanAktorTahun aktif1989–sekarangSuami/istriJacqueline Goldenberg ​ ​(m. 1989; cer Kesalahan ekspresi: Operator < tak terduga)​ Emilia Fox ​ ​(m. 2005; cer 2010)​ Allegra Riggio ​&...

British television series CelebAirGenreReality televisionPresented byAngellica BellNarrated byTed MayOpening themeGetting BetterEnding themeGetting BetterComposerShed SevenCountry of originUnited KingdomOriginal languageEnglishNo. of series1No. of episodes8ProductionProduction locationsLondon Gatwick AirportManchester AirportRunning time60 mins (inc. breaks)Production companiesZeppotronInitialOriginal releaseNetworkITV2Release2 September (2008-09-02) –23 October 2008 (2008-10...

 

Indian novelist, philosopher and screenwriter S. L. BhyrappaBornSanteshivara Lingannaiah Bhyrappa (1931-07-20) 20 July 1931 (age 93)[1]Santeshivara, Hassan district, Karnataka, IndiaOccupationWriter, Novelist, ProfessorNationalityIndianGenreFiction, HistorySubjectPhilosophy, History, AestheticsNotable awardsSahitya Akademi Award Saraswati Samman Padma Shri award Sahitya Akademi Fellowship National Research ProfessorPadma BhushanWebsiteslbhyrappa.in Santeshivara Lingannaiah Bhyrap...