Udalerria Burgue (herriko etxea dagoen tokian) eta Erreiti herrietako lurrek osatzen dute. Erango eta Burgue-Erreiti udalerrien banatu zen Burgue-Erango-Erreiti udalerriaren desintegrazioarekin sortu zen.
Bertako biztanleak burguetarrak eta erreitiarrak dira.
Izena
Burgue-Erreiti beste hizkuntza batzuetan ere ezagutzen da, hala nola:
okzitanieraz: Bergüei e Vièlanava edo Vergüei e Vièlanava
Gainera, toponimoa modu bakarran agertu da historian zehar:[2]
Burgue-Erreiti (1978)
Burgue-Erreiti (2003)
Burgue-Erreiti (2008)
Etimologia
Udalerriaren izena osatzen duten herrien izenek osatzen dute, hau da, Burgue eta Erreiti, gidoi batez elkartuta. Hiriburua den herria, Burgue, da lehena. FrantsesezkoErreiti (Viellenave-sur-Bidouze) izenaren luzera dela eta, izen konposatua erabiltzen denean bakarrik murriztu da Viellenave partera, nahiz eta bakarrik dagoen herria izendatzeko forma osoa erabiltzen den frantsesez antzeko izenak dituzten beste herrietatik bereizteko. Prozesu hori gainerako hizkuntza erromantzeek errepikatu dute asimilazioz, okzitanieraz izan ezik, hizkuntza horretan e -ekin (koordinazioaren uztarketa) tradiziozko lotura mantentzen baita.
Oharra: 2005eko biztanleria, INSEEk emaniko behin-behineko datua da. 1968 arteko datuak Burgueri dagozkio, 1975ekoaBurgue-Erango-Erreitiri eta soilik hortik aurrerakoak dira egungo Burgue-Erreiti udalerrikoak.
Ekonomia
Udalerriaren ekonomiaren oinarria laborantza eta abeltzaintza dira.
Kultura
Jaiak
Herriko jaiak abuztuaren 15ean. Jai patronalak uztailaren amaieran.
Euskara
Burgue-Erreitiko euskara[3] Beskoitzeko hizkera[4] da, nafar-lapurteraren[5] barnean, sortaldekoa[6].
Etxe zahar batzuk badaude (Sallahart 1585, Apathe 1673, Barnetche)
Zubi erromatarra Ipar Euskal Herriko beste zubi askoren moduan (Baigorrikoa kasu), nahiz eta izenean erromatarra dela izan, askoz berandukoagoa da. Lehen aipamenak XII. mendekoak dira eta aztarnarik zaharrenak XVII. mendekoak. Lau arkuz osaturikoa da eta Biduze gurutzatzen du.
Erreitiko zubi gaineko errota, XII. mendekoa hau ere, nahiz eta XVII. mendean berreraikia izan.
Garbitokiak
Donejakue eliza, XIII. mendekoa eta XIX. mendean berriztatua izan zen. Donejakue Bidearen ondoan dago kokaturik (bideetariko bat udalerritik pasatzen da) eta monumentu historiko dago izendatua, portiko erromanikoa dela eta. XV. mendeko sakristia, bi beirate (bakoitzean Donejakue eta Jeanne d'Arc daude irudikaturik).
Asuntzioaren eliza XIX. mendekoa da. Bertan hiru beirate, konfesategi bat, Via Crucis bat eta bost estatua daude zenbaturik Frantziako Kultura ministeriotik.
Hilerrian, hainbat hilarri diskoidal ikus daitezke.