Ο Γουίλιαμ Χόλντεν πραγματικό όνομα Γουίλιαμ Φράνκλιν Μπιντλ Τζούνιορ (αγγλικά: William Holden, πραγματικό όνομα: William Franklin Beedle Jr, 17 Απριλίου 1918 - 12 Νοεμβρίου 1981) ήταν Αμερικανόςηθοποιός, βραβευμένος με Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου για την ταινία Ο καταδότης του θαλάμου 17 (Stalag 17) το 1953 και με Βραβείο Έμμυ για την ερμηνεία του στην τηλεοπτική σειρά Ο αμείλικτος το 1974. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1950 ήταν ο πιο επιτυχημένος ηθοποιός στο Box office, καθώς βρισκόταν στη λίστα με τους δέκα εμπορικότερους σταρ για πέντε συνεχόμενα χρόνια (1954-1958), κάτι που επανέλαβε και το 1961.[10] Το 1999, το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου τον κατέταξε στην 25η θέση στη λίστα με τους 25 μεγαλύτερους σταρ όλων των εποχών.[11] Για την προσφορά του στον κινηματογράφο, έχει ένα αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας στο Χόλυγουντ στον αριθμό 1651 της Vine Street.[12]
Πρώτα Βήματα
Ο Χόλντεν γεννήθηκε το 1918 στο Ο'Φάλον της πολιτείας Ιλινόι από εύπορη οικογένεια, και ήταν ο πρωτότοκος γιος του χημικού Γουίλιαμ Φράνκλιν Μπιντλ και της καθηγήτριας Μέρι Μπλανς Μπολ.[13] Οι γονείς του, που κατάγονταν από την Αγγλία,[13] μετακόμισαν στη Νότια Πασαντίνα της Καλιφόρνια, όταν ο Χόλντεν ήταν τριών χρονών.
Μετά την αποφοίτησή του από το λύκειο της Νότιας Πασαντίνα, ο Χόλντεν γράφτηκε στο κολέγιο της Πασαντίνα όπου συμμετείχε σε ραδιοφωνικές θεατρικές παραστάσεις. Η εμπειρία του στο ραδιόφωνο, τον έφερε σε επαφή με το θεατρικό σανίδι και παρά το γεγονός ότι δεν συμμετείχε σε καμία παράσταση του θεάτρου της Πασαντίνα, ανακαλύφθηκε από έναν κυνηγό ταλέντων της Paramount στο Playbox, ένα ιδιωτικό θέατρο, όπου υποδυόταν τον ογδοντάχρονο πεθερό της Μαρίας Κιουρί. Το 1938 έκανε την παρθενική του εμφάνιση, σε έναν μικρό ρόλο στην ταινία Prison Farm.
Το χρυσό αγόρι του Χόλιγουντ
Ο πρώτος του πρωταγωνιστικός ρόλος, το 1939, ήταν εκείνος ενός βιολιστή που ήθελε να γίνει πυγμάχος, στην ταινία του Ρούμπεν ΜαμούλιανGolden Boy. Οι παραγωγοί της ταινίας ήταν αρχικά δυσαρεστημένοι με την ερμηνεία του Χόλντεν και ήθελαν να τον απολύσουν, αλλά η παρέμβαση της συμπρωταγωνίστριάς του, Μπάρμπαρα Στάνγουικ, απεδείχθη σωτήρια. Η ταινία έκανε τεράστια επιτυχία και ο Χόλντεν έγινε ξαφνικά ένας σταρ πρώτου μεγέθους. Τριάντα εννιά χρόνια αργότερα, το 1978, όταν η Στάνγουικ και ο Χόλντεν κλήθηκαν να παρουσιάσουν ένα βραβείο στην 50ή τελετή των όσκαρ, ο Χόλντεν σταμάτησε την παρουσίαση των υποψηφίων για να ευχαριστήσει δημοσίως τη Στάνγουικ για το γεγονός ότι του έσωσε την καριέρα.[14]
Την επιτυχία του Golden Boy ακολούθησε η συμμετοχή του στη μεταφορά του θεατρικού του Θόρντον Ουάιλντερ, Η μικρή μας πόλη(Our Town, 1940). Την επιτυχία ακολούθησε η ξαφνική πτώση, όταν η εταιρεία Columbia αγόρασε μέρος του συμβολαίου του και τότε αναγκάστηκε να λαμβάνει μέρος σε ταινίες αμφιβόλου καλλιτεχνικής αξίας, τόσο της Columbia, όσο και της Paramount Pictures. Κατά τη διάρκεια του Β' παγκοσμίου πολέμου κατατάχθηκε στο σώμα της αεροπορίας, όπου έλαβε το βαθμό του υποσμηναγού.
Μετά τη λήξη του πολέμου και αφού συνέχισε να πρωταγωνιστεί σε ασήμαντες ταινίες, το 1950 ήρθε ο ρόλος που του εξασφάλισε την επιτυχία. Ο σκηνοθέτης και σεναριογράφοςΜπίλι Γουάιλντερ είχε ξεκινήσει τις προετοιμασίες για τα γυρίσματα της ταινίας Η λεωφόρος της Δύσης (Sunset Boulevard) και είχε γράψει το ρόλο του ζιγκολό Τζο Γκίλις για τον Μοντγκόμερι Κλιφτ. Ο Κλιφτ που είχε συμφωνήσει να αναλάβει το ρόλο, τον απέρριψε την τελευταία στιγμή, δίνοντας την ευκαιρία στον Χόλντεν να πάρει τη θέση του. Η ταινία αυτή, τύπου φιλμ νουάρ, που πλέον χαρακτηρίζεται ως μια από τις καλύτερες όλων των εποχών, του χάρισε την πρώτη του υποψηφιότητα για όσκαρ Α' ανδρικού ρόλου, το οποίο έχασε από τον Χοσέ Φερέρ για τη δραματική ταινία Συρανό ντε Μπερζεράκ(Cyrano de Bergerac, 1950).
Ο Γουίλιαμ Χόλντεν το 1952.
Η επιτυχία της ταινίας, του εξασφάλισε τη συμμετοχή σε μια σειρά αξέχαστων ταινιών, στις οποίες υποδυόταν τον κυνικό και περιθωριακό ήρωα. Ακολούθησε η ταινία Γεννημένη χθες(Born Yesterday, 1950), πλάι στο πλευρό της Τζούντι Χόλιντεϊ. Το 1953 πρωταγωνίστησε στην ταινία του Μπίλι Γουάιλντερ Ο καταδότης του θαλάμου 17(Stalag 17), όπου υποδυόταν έναν αιχμάλωτο του πολέμου. Η ταινία αυτή τον βοήθησε να κερδίσει το όσκαρ Α' ανδρικού ρόλου, κατατροπώνοντας τους Μπαρτ Λάνκαστερ και Μοντγκόμερι Κλιφτ, υποψήφιοι αμφότεροι για την ταινία Όσο υπάρχουν άνθρωποι(From Here To Eternity, 1953). Την ίδια χρονιά πρωταγωνίστησε στην αμφιλεγόμενη ταινία του Ότο ΠρέμινγκερΤο γαλάζιο φεγγάρι(The Moon Is Blue, 1953). Το 1954 τον βρήκε να πρωταγωνιστεί σε τέσσερις ταινίες, με πρώτη τη συνεργασία του, για 3η φορά με τον Μπίλι Γουάιλντερ στην ταινία Γλυκιά μου Σαμπρίνα(Sabrina, 1954). Συμπρωταγωνιστές του στην ταινία αυτή ήταν ο Χάμφρεϊ Μπόγκαρντ και η Όντρεϊ Χέπμπορν. Το ίδιο έτος, πρωταγωνίστησε σε δυο ταινίες πλάι στη Γκρέις Κέλι με κυριότερη τη Η Χωριατοπούλα(The Country Girl, 1954), στο ρόλο ενός θεατρικού σκηνοθέτη, καθώς και στο Οι γέφυρες του Τόκο-Ρι(The Bridges at Toko-Ri, 1954). Ξανασυνεργάστηκε επίσης με τη φίλη του Μπάρμπαρα Στάνγουικ στην ταινία Ο πύργος των φιλόδοξων(Executive Suite, 1954).
Ο Γουίλιαμ Χόλντεν μαζί με τη σύζυγό του, Μπρέντα Μάρσαλ, τον Σεπτέμβριο του 1954.
To 1955 πρωταγωνίστησε στη μεταφορά του θεατρικού έργου του Γουίλιαμ ΙνγκΠικ-νικ(Picnic), καθώς και στο μελόδραμα Έκσταση και πάθος(Love Is a Many-Splendored Thing). Στα γυρίσματα της ταινίας Έκσταση και πάθος συγκρούστηκε με την συμπρωταγωνίστριά του Τζένιφερ Τζόουνς, η οποία τον αντιμετώπισε εχθρικά λόγω του ότι ήταν γνωστός γυναικάς, παρά το γεγονός ότι ήταν παντρεμένος με την Μπρέντα Μάρσαλ από το 1941 έως το 1971 (ενώ και η Τζένιφερ Τζόουνς ήταν παντρεμένη με τον παραγωγό και σεναριογράφοΝτέιβιντ Ο. Σέλζνικ). Οι κακές σχέσεις μεταξύ των πρωταγωνιστών όμως, δεν επηρέασε την πειστικότητα της ταινίας, όπου και οι δυο τους φαίνονται να είναι σφόδρα ερωτευμένοι. Ακολούθησε η συμμετοχή του στο επικό αριστούργημα του Ντέιβιντ ΛινΗ γέφυρα του ποταμού Κβάι το 1957 και η συμμετοχή του στην ταινία του Κάρολ ΡιντΤο κλειδί(The Key, 1958) στο πλευρό της Σοφίας Λόρεν.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960 το άστρο του άρχισε να δύει, καθώς αναγκάστηκε από τις κινηματογραφικές εταιρείες να αναλάβει ρόλους σε αδιάφορες ταινίες, όπως το Καυτό Παρίσι(Paris When It Sizzles, 1964), πλάι στην Όντρεϊ Χέπμπορν.
Το ίδιο έτος, πρωταγωνίστησε ξανά μαζί με τον Πολ Νιούμαν στην ταινία καταστροφής When Time Ran Out... (στην Ελλάδα έγινε γνωστή ως Ειρηνικός Ωκεανός: Ώρα Μηδέν, αλλά επίσης και ως Το νησί της κολάσεως), που γυρίστηκε το 1979 και έκανε πρεμιέρα στις ΗΠΑ στις 28 Μαρτίου 1980, αλλά εξελίχθηκε σε μια τεράστια εμπορική καταστροφή, με εισπράξεις μόλις 3,8 εκατομμυρίων δολαρίων, έναντι προϋπολογισμού 20 εκατομμυρίων δολαρίων.[15]
Ο Χόλντεν υπήρξε παντρεμένος για 30 χρόνια, από το 1941, με την ηθοποιό του θεάτρου Άρντις Άνκερσον, που έγινε γνωστότερη με το καλλιτεχνικό όνομα Μπρέντα Μάρσαλ. Ο γάμος τους συνάντησε πολλές δυσκολίες και οι δυο τους χώριζαν και επανενώνονταν συχνά μέχρι και το διαζύγιό τους το 1971. Απέκτησαν δυο παιδιά, τον Πίτερ Γουέστφιλντ και τον Σκοτ Πόρτερ. Υιοθέτησε επίσης και την κόρη που η Άνκερσον είχε αποκτήσει από τον πρώτο της γάμο.
Ήταν φίλος με τον Ρόναλντ Ρήγκαν, τον οποίον πάντρεψε με τη Νάνσι Ντέιβις το 1952.
Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας Γλυκιά μου Σαμπρίνα, οι Χέπμπορν και Χόλντεν ερωτεύτηκαν και εκείνη τότε ήλπισε πως θα παντρεύονταν και θα έκαναν παιδιά. Όταν όμως ο Χόλντεν της αποκάλυψε πως είχε κάνει αγγειεκτομή, οι δυο τους χώρισαν.[16][17] Ο Χόλντεν ξανασυνεργάστηκε με την, πλέον παντρεμένη, Χέπμπορν στην ταινία Καυτό Παρίσι και προσπάθησε ανεπιτυχώς να την προσεγγίσει και πάλι ερωτικά, δημιουργώντας προβλήματα στα γυρίσματα.
Για αρκετές δεκαετίες και έως τον θάνατό του, ο Χόλντεν ήταν σοβαρά αλκοολικός, συχνά προκαλώντας προβλήματα στα γυρίσματα κάποιων από τις ταινίες του, και μάλιστα το 1966 ενώ οδηγούσε μεθυσμένος κοντά στην Πίζα της Ιταλίας, συγκρούστηκε με άλλο αυτοκίνητο, σκοτώνοντας τον οδηγό. Το δικαστήριο προέβη σε αφαίρεση του διπλώματός του για οκτώ μήνες.
Το 1972 ξεκίνησε σχέση με την ηθοποιό Στέφανι Πάουερς, η οποία έμεινε στο πλευρό του μέχρι και τον θάνατό του.
Θάνατος
Όπως προαναφέρθηκε, ο Γουίλιαμ Χόλντεν ήταν, επίσης, διαβόητος αλκοολικός επί μακρόν, δεν κατάφερε ποτέ να ξεπεράσει το πρόβλημά του και, ως αποτέλεσμα, είχε τραγικό τέλος, σε ηλικία 63 ετών.
Οι εργασίες για τη νέα ταινία «Season of Champions» αναβλήθηκαν μέχρι το 1982 και ο Χόλντεν μετακόμισε από την έπαυλή του στο Παλμ Σπρινγκς, Καλιφόρνια, σε μια πολυκατοικία 13 ορόφων στη Σάντα Μόνικα, Καλιφόρνια. Ήταν συνιδιοκτήτης του διαμερίσματος. Όταν ο σκηνοθέτης του «Season of Champions», Γουίλιαμ Φρίντκιν, του τηλεφώνησε στις 2 Νοεμβρίου 1981, ο Χόλντεν είπε με ασταθή φωνή: «Θα κάνω μια φωτογραφία, Billy. Τα λέμε στην Αφρική». Για μια εβδομάδα, ο Γουίλιαμ Φρίντκιν προσπάθησε να συνεννοηθεί με τον ηθοποιό, αλλά δεν απάντησε κανείς στο τηλέφωνο.
Ανήσυχος ο σκηνοθέτης, πήγε και άνοιξε το διαμέρισμα του Χόλντεν στις 16 Νοεμβρίου 1981 και βρήκε το πτώμα του ηθοποιού σε μια λίμνη αίματος. Η θέση του σώματος και των γύρω αντικειμένων έδειχνε ότι ο Χόλντεν είχε γλιστρήσει στο χαλί και χτύπησε το μέτωπό του στη γωνία του κομοδίνου. Ο ηθοποιός ήταν νεκρός για αρκετές ημέρες. Σύμφωνα με τον ιατροδικαστή, ο θάνατος του Γουίλιαμ Χόλντεν, συνέβη στις 12 Νοεμβρίου 1981 και ο ηθοποιός, υπό την επήρεια αλκοόλ, σκόνταψε πάνω στο χαλί και, πριν από το θάνατό του, που επήλθε από αιμορραγία, προσπάθησε να σταματήσει την αιμορραγία με χαρτομάντιλα. Τα ιατροδικαστικά στοιχεία που ανακτήθηκαν στη σκηνή έδειξαν ότι είχε τις αισθήσεις του για τουλάχιστον μισή ώρα μετά την πτώση, αλλά ήταν πολύ μεθυσμένος για να καλέσει βοήθεια ή πιθανώς να μην συνειδητοποίησε τη σοβαρότητα του τραυματισμού και δεν ζήτησε βοήθεια. Η τηλεόραση ήταν ακόμα ανοιχτή, ένα σενάριο βρισκόταν δίπλα στο πτώμα και ένα άδειο μπουκάλι βότκα ήταν στο τραπέζι.
Υπήρχαν τότε φήμες ότι έπασχε από καρκίνο του πνεύμονα, κάτι που ο Χόλντεν είχε αρνηθεί σε συνέντευξη Τύπου το 1980. Το πιστοποιητικό θανάτου του, δεν κάνει καμία αναφορά σε καρκίνο.[18] Σύμφωνα με την επιθυμία του, δεν πραγματοποιήθηκαν κηδείες ή μνημόσυνα.
Έχω ένα μεγάλο αίσθημα θλίψης. Ήμασταν στενοί φίλοι για πολλά χρόνια. Τι λες για έναν παλιό φίλο – μια αίσθηση προσωπικής απώλειας, έναν καλό άνθρωπο. Η φιλία μας δεν έσβησε ποτέ.
Όπως προαναφέρθηκε, για τη συμβολή του στην κινηματογραφική βιομηχανία, ο Χόλντεν έχει ένα αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας στο Χόλυγουντ(Hollywood Walk of Fame), που βρίσκεται στην οδό Vine 1651.[12] Έχει, επίσης, και ένα αστέρι στην οδό St. Louis Walk of Fame, στο Σαιντ Λούις, Μιζούρι.[20]
Μια λεπτομερής βιογραφία του Χόλντεν, The Golden Boy (Το Χρυσό Αγόρι), δημοσιεύθηκε το 1983 από τον Bob Thomas.[21] Η ηθοποιός Στέφανι Πάουερς, με την οποία ο Χόλντεν είχε σχέση, δημιούργησε ένα ίδρυμα στη μνήμη του για την προστασία της άγριας ζωής στην Αφρική, το William Holden Wildlife Foundation.[22]
