Халакост у Чэрвеньскім раёне

За час акупацыі практычна ўсе яўрэі Чэрвеньскага раёна былі забітыя, а нешматлікія ацалелыя ў большасці ваявалі пасля ў партызанскіх атрадах.

Рэалізуючы нацысцкую праграму знішчэння яўрэяў, немцы стварылі на тэрыторыі раёна 2 гета:

  • У гета пасёлка Смілавічы (жнівень 1941 — 14 кастрычніка 1941) былі закатаваныя і забітыя больш за 2000 чалавек.
  • У гета горада Чэрвень (восень 1941 — 1 лютага 1942) былі забітыя каля 2000 чалавек.

У Чэрвеньскім раёне 2 чалавекі былі ўдастоены ганаровага звання «Праведнік народаў свету» ад ізраільскага мемарыяльнага інстытута «Яд ва-Шэм» «у знак глыбокай удзячнасці за дапамогу, аказаную яўрэйскаму народу ў гады Другой сусветнай вайны»:

  • Халодінская Хвядоса — за выратаванне Меланайц (Гоберман) Доры ў Смілавічах[1];
  • Лубачкіна Аляксандра — за выратаванне Кроль Блюмы (Лубачкінай Марыі) у Смілавічах.

Два помнікі забітым яўрэям раёна ўстаноўлены ў Чэрвені[2][3], і два — у Смілавічах[4][5][6].

Крыніцы

  1. ↑ Яд Вашем. История спасения. Холодинская Феодосия. Архіўная копія ад 30 мая 2018 на Wayback Machine
  2. ↑ «Памяць. Чэрвеньскi раён» 2000, с. 340.
  3. ↑ Holocaust. Cherven (Igumen). Архівавана з першакрыніцы 20 ліпеня 2018. Праверана 27 мая 2018.
  4. ↑ А. Шульман. На родине Хаима Сутина Архіўная копія ад 6 снежня 2010 на Wayback Machine
  5. ↑ «Памяць. Чэрвеньскi раён» 2000, с. 607.
  6. ↑ Holocaust in Smilovichi Архіўная копія ад 3 мая 2012 на Wayback Machine (англ.)

Літаратура

  • Г. К. Кісялёў, Н. I. Краўцова i iнш. (рэдкал.); Г. М. Аўласенка, З. I. Малейка (уклад.). «Памяць. Чэрвеньскi раён». Гісторыка-дакументальная хроніка гарадоў і раѐнаў Беларусі.. — Мн.: БЕЛТА, 2000. — 623 с. — ISBN 985-6302-21-8.