Халакост у Рэчыцкім раёне

За час акупацыі практычна ўсе яўрэі Рэчыцкага раёна былі забітыя, а нешматлікія ацалелыя ў большасці ваявалі пасля ў партызанскіх атрадах[1].

Масавыя забойствы адбываліся ў Рэчыцы[2], Васілевічах[3][4], вёсках Горваль (33 чалавекі 7 верасня 1941 года)[5][6], Дуброва[7], Крынкі[8], Холмеч (каля 60 чалавек)[9][6] і іншых месцах.

Рэалізуючы нацысцкую праграму знішчэння яўрэяў, немцы стварылі на тэрыторыі раёна адно гета — у Рэчыцы, дзе да другой паловы снежня 1941 года замучылі і забілі каля 3500 чалавек[10].

У Рэчыцкім раёне 7 чалавек былі ўдастоены ганаровага звання «Праведнік народаў свету» ад ізраільскага мемарыяльнага інстытута «Яд ва-Шэм» «у знак глыбокай удзячнасці за дапамогу, аказаную яўрэйскаму народу ў гады Другой сусветнай вайны»: Анішчанка Вольга[11], Багданава Алена[12], Залатухіна Фядора[13], Сопат Сцяпан і Аляксандра, Белы Філіп, Белая Юліяна[14].

Тры помнікі забітым яўрэям устаноўлены ў Рэчыцы[1][15][16][17][18].

Крыніцы

  1. а б А. Каганович. Евреи Речицы в годы немецкой оккупации, 1941—1943 гг. Архіўная копія ад 10 верасня 2011 на Wayback Machine
  2. «Памяць. Рэчыцкi раён. Кнiга 1» 1998, с. 323—337.
  3. «Памяць. Рэчыцкi раён. Кнiга 1» 1998, с. 274, 275, 276.
  4. Холокост на территории СССР 2011, с. 132.
  5. «Памяць. Рэчыцкi раён. Кнiга 1» 1998, с. 249—250, 280-281.
  6. а б Свидетельствуют палачи 2010, с. 163.
  7. «Памяць. Рэчыцкi раён. Кнiга 1» 1998, с. 287.
  8. «Памяць. Рэчыцкi раён. Кнiга 1» 1998, с. 308.
  9. «Памяць. Рэчыцкi раён. Кнiга 1» 1998, с. 322.
  10. Справочник о местах принудительного содержания 2001, с. 36.
  11. Яд Вашем. История спасения. Анищенко Ольга. Архіўная копія ад 14 сакавіка 2022 на Wayback Machine
  12. Яд Вашем. История спасения. Богданова Елена. Архіўная копія ад 14 сакавіка 2022 на Wayback Machine
  13. Яд Вашем. История спасения. Золотухина Федора. Архіўная копія ад 14 сакавіка 2022 на Wayback Machine
  14. Яд Вашем. История спасения. Сопот Степан и Александра, Белый Филипп и Белая Юлиана. Архіўная копія ад 14 сакавіка 2022 на Wayback Machine
  15. Л. Смиловицкий. Гибель еврейской общины в Речице Архіўная копія ад 30 кастрычніка 2012 на Wayback Machine (из книги «Катастрофа евреев в Белоруссии, 1941—1944 гг.», Тель-Авив, 2000)
  16. В. Макаревич. Уроки истории Архіўная копія ад 4 сакавіка 2016 на Wayback Machine
  17. Речица // Электронная еврейская энциклопедия — eleven.co.il
  18. Речица — артыкул з Расійскай яўрэйскай энцыклапедыі

Літаратура

  • Э. Н. Гнеўка, Т. I. Лiтвiнава, А. Л. Петрашкевiч i др. (рэдкал.), П. П. Рабянок (укладальнiк). «Памяць. Рэчыцкi раён. У 2-х кнiгах. Кнiга 1». — Мн.: «Беларусь», 1998. — 503 с. — ISBN 985-01-0161-Х.
  • Холокост на территории СССР. Энциклопедия / Гл. ред. И. А. Альтман. — 2-е изд., испр. и доп. — М.: РОССПЭН, 2011. — 1143 с. — ISBN 978-5-8243-1463-2.
  • Свидетельствуют палачи. Уничтожение евреев на оккупированной территории Беларуси в 1941—1944 гг. / Составители В. И. Адамушко, И. П. Герасимова, В. Д. Селеменев. — 2-е издание. — Мн.: НАРБ, 2010. — 199 с. — ISBN 978-985-6372-67-7.
  • Адамушко В. И., Бирюкова О. В., Крюк В. П., Кудрякова Г. А. Справочник о местах принудительного содержания гражданского населения на оккупированной территории Беларуси 1941—1944. — Мн.: Национальный архив Республики Беларусь, Государственный комитет по архивам и делопроизводству Республики Беларусь, 2001. — 158 с. — 2000 экз. — ISBN 985-6372-19-4.