Халакост у Калінкавіцкім раёне

За час акупацыі практычна ўсе яўрэі Калінкавіцкага раёна былі забітыя, а нешматлікія ацалелыя ў большасці ваявалі пасля ў партызанскіх атрадах[1][2].

Яўрэяў у раёне забівалі ў Калінкавічах[3][4], вёсках Азарычы (262 чалавекі 5 жніўня 1941 года)[5][6][7][8], Сітня (30 сем’яў — каля 120 чалавек у верасні 1941 года)[2][6][7][8][5], Дудзічы (116 (119[5]) чалавек)[2][7][8][9], Лозкі[10], Чарнаўшчына[11], Гарочычы[12], Юравічы[6][7][8] і многіх іншых месцах. У снежні 1941 года паліцаі забралі ў вёсцы Агароднікі 30 яўрэяў, у большасці жанчын і дзяцей, вывезлі за вёску і расстралялі[2][11][7][8][5]. У лютым 1942 года немцы схапілі 12 яўрэяў у вёсцы Сямёнавічы, сярод якіх былі і дзеці, распранутымі па марозе прывезлі іх у Азарычы і забілі[13][14].

Рэалізуючы нацысцкую праграму знішчэння яўрэяў, немцы стварылі на тэрыторыі раёна 3 гета:

  • у гета горада Калінкавічы (сярэдзіна верасня 1941 — 22 верасня 1941) былі закатаваныя і забітыя каля 700 чалавек.
  • у гета вёскі Азарычы (лета 1941 — 3 сакавіка 1942) былі забітыя каля 300 чалавек.
  • у гета вёскі Юравічы (лета 1941 — снежань 1941) былі забітыя каля 500 чалавек.

Помнікі забітым яўрэям раёна ўстаноўлены ў Калінкавічах[15][2], Азарычах[16][17], Юравічах[18], Сітні[2][19] і Агародніках[20].

Крыніцы

  1. ↑ «Памяць. Калiнкавiцкi раён» 1999, с. 200, 203.
  2. ↑ а б в г д е Э. Иоффе Трагедия и героизм евреев Калинковичского района в 1941-45 гг.. Архівавана з першакрыніцы 16 лютага 2022.
  3. ↑ «Памяць. Калiнкавiцкi раён» 1999, с. 232—233.
  4. ↑ Холокост на территории СССР 2011, с. 377.
  5. ↑ а б в г Свидетельствуют палачи 2010, с. 160.
  6. ↑ а б в Шульман А. Рабинович не из анекдота. Архівавана з першакрыніцы 16 лютага 2022.
  7. ↑ а б в г д Акулич М. Калинковичи и евреи. История, холокост, наши дни. — 2022. — ISBN 9785041385415.
  8. ↑ а б в г д Шустин А. Евреи Калинковичского района в годы страшной войны. Архівавана з першакрыніцы 19 лютага 2022.
  9. ↑ Холокост на территории СССР 2011, с. 286.
  10. ↑ «Памяць. Калiнкавiцкi раён» 1999, с. 237.
  11. ↑ а б «Памяць. Калiнкавiцкi раён» 1999, с. 203.
  12. ↑ «Памяць. Калiнкавiцкi раён» 1999, с. 228—229.
  13. ↑ «Памяць. Калiнкавiцкi раён» 1999, с. 202.
  14. ↑ Зональный государственный архив в г. Мозыре, — фонд 2790, дело 5, листы 4, 17, 48;
  15. ↑ «Памяць. Калiнкавiцкi раён» 1999, с. 233.
  16. ↑ Озаричи — артыкул з Расійскай яўрэйскай энцыклапедыі
  17. ↑ Проект мемориалов, посвященных Холокосту в Беларуси. Озаричи. Архівавана з першакрыніцы 19 лютага 2022. Праверана 22 лютага 2022.
  18. ↑ Belarus Holocaust Memorials Project. Yurovichi. Архівавана з першакрыніцы 20 лютага 2022. (англ.)
  19. ↑ Belarus Holocaust Memorials Project. Sitnya. Архівавана з першакрыніцы 22 лютага 2022. (англ.)
  20. ↑ Belarus Holocaust Memorials Project. Ogorodniki. Архівавана з першакрыніцы 22 лютага 2022. (англ.)

Літаратура

  • В. I. Пiлiпец, Л. П. Бiрылаў, А. А. Далiнчук i iнш. (рэдкал.); В. Р. Феранц (уклад.). «Памяць. Калiнкавiцкi раён». Гісторыка-дакументальная хроніка гарадоў і раѐнаў Беларусі.. — Мн.: «Ураджай», 1999. — 798 с. — ISBN 985-04-0410-8.
  • Холокост на территории СССР. Энциклопедия / Гл. ред. И. А. Альтман. — 2-е изд., испр. и доп. — М.: РОССПЭН, 2011. — 1143 с. — ISBN 978-5-8243-1463-2.
  • Свидетельствуют палачи. Уничтожение евреев на оккупированной территории Беларуси в 1941—1944 гг. / Составители В. И. Адамушко, И. П. Герасимова, В. Д. Селеменев. — 2-е издание. — Мн.: НАРБ, 2010. — 199 с. — ISBN 978-985-6372-67-7.