Amasra maden kazası ya da Amasra maden faciası, 14 Ekim 2022 tarihinde Bartın'ın Amasra ilçesinde Türkiye Taşkömürü Kurumu Amasra Müessese Müdürlüğü'ne bağlı maden ocağında gerçekleşen ve yeraltındaki 110 işçiden 42'sinin ölmesiyle sonuçlanan olaydır. Türkiye'de gerçekleşen en ölümcül iş ve madencilik kazalarından birisidir. İçeride kimse kalmaması nedeniyle 15 Ekim günü arama kurtarma çalışmaları sona ermiştir.
Kaza, genellikle bir "facia" olarak nitelendirilse de bazı sendikalar ve dernekler, kazanın metan gazı ve diğer yapısal zorunluluklarla ilgili alınmayan önlemler nedeniyle gerçekleştiğini belirterek hükûmeti eleştirdi ve bu nedenle kazayı "katliam" olarak niteledi.[4][5][6]
Kaza
14 Ekim 2022 günü TSİ 18.15'te Bartın'ın Amasra ilçesinde Türkiye Taşkömürü Kurumu Amasra Müessese Müdürlüğü'ne bağlı maden ocağında bir patlama oldu[1] ve saatler sonra maden ocağı içinde yangın çıktı.[7] Patlamanın yaşandığı sırada madende yaklaşık 110 işçi vardı ve yaklaşık yarısı 300 metre derinlikteydi.[8][9][10] Bartın valisi Nurtaç Aslan'ın açıklamasına göre patlamadan sonra beş kişi 350 metrenin altında ve 44 kişi 300 metrenin altında mahsur kaldı.[11][12][13] Kazadan 58 işçi kendi imkanlarıyla kurtuldu,[1][14] 11 işçi arama-kurtarma ekipleri tarafından kurtarıldı;[15] 43 işçi öldü.[2] Göçük altında kimse kalmadığı için 15 Ekim'de kurtarma çalışmaları sona erdi.[16]
Olayın gerçekleştiği gün, Bartın Valiliği tarafından kazanın grizu patlaması nedeniyle gerçekleştiği açıklandı.[1]
Sonrası
Soruşturma
Patlamayla ilgili Bartın Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatıldı. Soruşturma için başlangıçta 3 savcı görevlendirildi;[17][18] ölü sayısının yükselmesi üzerine görevli savcı sayısı 5'e yükseltildi.[3] 19 Ekim'de kazanın tüm yönleriyle araştırılması için, meclisteki tüm partilerin önergesiyle TBMM'de bir araştırma komisyonu kuruldu. Üç ay görev yapacak komisyonun madenciler, aileleri ve ilgili kuruluşları dinlemesi, başka kazalar yaşanmaması için alınması gereken önlemler de maddeler halinde yazması, Meclis Başkanlığına sunacağı raporun Meclis Genel Kurulunda görüşülmesine karar verildi.[19] 31 Ekim günü, TTK Amasra müessese müdürü Cihat Özdemir de dahil olmak üzere maden ocağının yönetiminden ve denetiminden sorumlu 24 kişi gözaltına alındı.[20]
Tepkiler
Yurt içi
CumhurbaşkanıRecep Tayyip Erdoğan, 15 Ekim'de yapılacak olan Diyarbakır programını iptal etti ve Bartın'a giderek arama kurtarma çalışmalarını takip edeceğini açıkladı.[22] Erdoğan'ın patlamayla ilgili "bunlar her zaman olacaktır" ve açıklaması ve durumu "kader planı"na bağlaması, Kemal Kılıçdaroğlu ile Meral Akşener tarafından eleştirildi ve İstanbul'da protestolara neden oldu.[23][24]
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), olaydan sonra maden kazasının trafo kaynaklı olduğu bilgisinin "sehven paylaşıldığını" belirterek, kaza bölgesine arama kurtarma ekiplerinin gönderildiğini açıkladı.[25]
Ülkedeki çeşitli belediye başkanları ve devlet görevlileri, kazada ölen madencilerin yakınlarına destek mesajı gönderdi ve yaralananlara şifa diledi.[26][27]
Uluslararası
ABD Ankara Büyükelçiliği'nden yapılan açıklamada patlamadan dolayı duyulan üzüntü dile getirildi.[28]
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, patlamada ölenler için Recep Tayyip Erdoğan'a taziye mesajı gönderdi.[29]
Avusturya Dışişleri Bakanlığı, Twitter'dan yaptığı açıklamada kazada ölenlere taziye mesajı gönderdi ve yaralılara acil şifalar diledi.[29]
Birleşik Arap Emirlikleri Dışişleri Bakanlığı, patlamadan dolayı Türk hükûmetiyle ve halkıyla dayanışma içinde olduğunu belirten yazılı bir açıklama paylaştı.
Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı James Cleverly, Birleşik Krallık'ın ve kendisinin kazadan etkilenenlerin yanında olduğunu açıkladı.[29]
Meksika Dışişleri Bakanı, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda patlamda ölenlerin ailelerine başsağlığı diledi ve yaralananların bir an önce iyileşmesini temenni etti.[28]
Mısır Dışişleri Bakanlığı, Twitter'dan yaptığı açıklamada kazada ölenlere ve Türkiye halkına taziyelerini ilettti.[29]
Özbekistan Dışişleri Bakanı Vladimir Norov, Twitter paylaşımında Mevlüt Çavuşoğlu'nu etiketleyerek patlamada ölenler için taziyelerini iletti ve yaralılara acil şifalar diledi.[30]
Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, Türk halkı ile birlikte olduğunu açıkladı ve mahsur kalanların bir an önce kurtarılmasını diledi.[29]
Panama Dışişleri Bakanlığı, patlamada ölenler için cumhurbaşkanı Nito Cortizo ve Panama adına Türkiye'ye başsağlığı diledi.[28]
Paraguay Dışişleri Bakanlığı, madendeki patlamada ölenler nedeniyle Türk halkına ve hükûmetine başsağlığı diledi.[28]
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ölen madencilerin ailelerine destek mesajı gönderdi ve yaralananlara şifa diledi.[29]
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı, Suudi Arabistan'ın Türkiye hükûmeti ve halkıyla dayanışma içinde olduğunu belirten bir taziye mesajı yayınladı.[29]
Şili Dışişleri Bakanlığı, kazada ölenlerin ailelerine taziyelerini iletti ve Türkiye ile dayanışma içinde olduğunu açıkladı.[28]
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, patlamada ölenlerin ailelerine destek mesajı gönderdi ve yaralananlara şifa diledi.[29]
Ürdün Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, patlamada ölenler için Türk halkına destek mesajı verildiği kaydedildi.[29]
Venezuela Cumhurbaşkanı Nicolás Maduro, Türkiye halkına ve Recep Tayyip Erdoğan'a taziyelerini iletti; patlamada ölenlerin ailesine başsağlığı diledi.[28]
Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, maden ocağındaki patlamayı "üzüntü verici" olarak niteledi ve Yunanistan'ın bölgeye yardım göndermeye hazır olduğunu belirtti.[29]
Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölge Direktörü Hans Kluge, Fahrettin Koca ve arama kurtarma çalışmalarındaki ekiplerden bahsederek ölenlerin ailelerine başsağlığı diledi.[29]
Türkiye'de Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) ve İstanbul İşçi Sendikaları Şubeler Platformu'nun (İİSŞP) ortak yayınladığı açıklamada, maden ocağındaki patlamanın kaza değil toplu iş cinayeti olduğunu vurgulayarak hükûmeti eleştirdi.[5]