Ten artykuł dotyczy polskiego filmu z 1959. Zobacz też: inne znaczenia słowa Zamach.

Zamach – polski wojenny dramat psychologiczny z 1959 w reżyserii Jerzego Passendorfera.

Dramat wojenny, który jest rekonstrukcją przygotowań i realizacji wyroku śmierci wykonanego podczas okupacji niemieckiej 1 lutego 1944 na Dowódcy SS i Policji na dystrykt warszawski Franzu Kutscherze. Kutschera został skazany na karę śmierci przez Komendę Główną Armii Krajowej za masowe egzekucje Polaków w okupowanej Warszawie. Decyzję podjęto w porozumieniu z Rządem RP na uchodźstwie.

W filmie przedstawiono w fabularyzowany sposób dokładne przygotowania do akcji Kutschera, jak i dramatyczny jej przebieg. Przedstawiona rekonstrukcja zdarzeń nie jest dosłowna, pseudonimy bohaterów zostały zmienione (np. Kolos zamiast Olbrzymek). W filmie nie pada nazwisko Kutschery, ani nazwa organizacji dokonującej zamachu. Jednocześnie jednak film nie zawiera żadnych wzmianek o komunistycznym ruchu oporu, Związku Sowieckim, krytyki rządu londyńskiego lub sanacji itp. elementów komunistycznej propagandy często spotykanych w filmach o okupacji niemieckiej produkowanych w PRL.

Film jest czarno-biały. Ujęcia wykonywano w Warszawie (m.in. na ulicy Emilii Plater) oraz w Toruniu, w którym na moście drogowym zrealizowano sceny rozgrywające się na moście Kierbedzia^{[potrzebny przypis]}.

Młodzi żołnierze AK pod dowództwem „Zawady” w ramach przygotowań do akcji zdobywają niemiecki samochód, przygotowują broń, granaty, prowadzą rozpoznanie taktyczne i podejmują udaną akcję. Po wykonaniu wyroku mają utrudniony odwrót z miejsca akcji. Zmasowany odwetowy ogień Niemców poważnie komplikuje sytuację. Kilku żołnierzy AK zostaje rannych. Następuje pilna potrzeba odwiezienia ich do szpitala i zaopatrzenia chirurgicznego. Niemcy rozpoczynają pościg i blokadę miasta. Dwóch żołnierzy AK zostaje zatrzymanych na moście Kierbedzia. Skaczą do Wisły, w której zostają zastrzeleni. Wielu zamachowców ginie, jednak cel akcji został osiągnięty.

• Bożena Kurowska jako „Marta”
• Grażyna Staniszewska jako „Krysia”
• Zbigniew Cynkutis jako Zbyszek „Zawada”
• Andrzej Kostenko jako „Kolos”
• Roman Kłosowski jako „Mały”
• Tadeusz Łomnicki jako „Marek”
• Andrzej May jako „Czarny”
• Stanisław Mikulski jako „Jacek”
• Jerzy Nasierowski jako „Kajtek”
• Jerzy Pichelski jako doktor Maks
• Wojciech Siemion jako „Ryś”
• Michał Szewczyk jako „Orzeł”
• Tomasz Zaliwski jako „Olek”
• Halina Drohocka jako matka „Czarnego”
• Irena Jaglarz jako pasażerka tramwaju pomagająca „Rysiowi”
• Witold Kałuski jako lekarz zajmujący się „Rysiem” i „Kolosem”
• Jan Kobuszewski jako konspirator „Jurek”
• Tadeusz Kosudarski jako dowódca patrolu żandarmów
• Irena Malkiewicz jako matka „Krysi”
• Bernard Michalski jako młody chłopak

• 1959: Mar del Plata (Międzynarodowy Festiwal Filmowy) – II nagroda Argentyńskiej Komisji Krytyki Teatralnej
• 1959: Mar del Plata (Międzynarodowy Festiwal Filmowy) – nagroda za scenariusz
• 1959: Mar del Plata (Międzynarodowy Festiwal Filmowy) – nagroda dla najlepszego filmu
• 1959: San Sebastián (Międzynarodowy Festiwal Filmowy) – nagroda FIPRESCI
• 1959: San Sebastián (Międzynarodowy Festiwal Filmowy) – wyróżnienie za scenariusz
• 1959: Meksyk (Festiwal Filmów Fabularnych) – nagroda za reżyserię
• 1963: Cuneo (Międzynarodowy Festiwal Filmowy o Ruchu Oporu) – Złoty Medal

• Zamach w bazie IMDb (ang.)
• Zamach w bazie Filmweb
• Zamach w bazie filmpolski.pl
• Zamach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”