Władca Pierścieni: Powrót króla (ang.The Lord of the Rings: The Return of the King) – trzeci i ostatni film z trylogiiWładca Pierścieni, powstały w koprodukcji kinematografii amerykańskiej i nowozelandzkiej – w reżyserii Petera Jacksona. Światowa premiera filmu odbyła się 17 grudnia 2003 r.
Film jest adaptacją trzeciej części powieści J.R.R. TolkienaWładca Pierścieni zatytułowanej Powrót króla. Kręcono go w plenerach Nowej Zelandii równocześnie z dwiema pozostałymi częściami trylogii. Poprzednią częścią trylogii był film Dwie wieże.
W 2004 roku film zdobył 11 Oscarów (we wszystkich kategoriach, w których go nominowano). Film otrzymał również 2 MTV Movie Awards w kategoriach Najlepszy Film i Najlepsza Scena Akcji (bitwa na polach Pelennoru). W serwisie Rotten Tomatoes 93% recenzji filmu uznano za pozytywne[1].
Fabuła
Frodo Baggins i Samwise Gamgee kontynuują wędrówkę w celu zniszczenia Jedynego Pierścienia. Nie wiedzą jednak, że ich przewodnik Gollum planuje dla nich zasadzkę w jaskini Szeloby. Siły Mordoru rozpoczynają najazd na Gondor, a Rohan spieszy mu z pomocą. Aragorn, Gimli i Legolas sprowadzają armię Umarłych. Namiestnik Gondoru Denethor zamierza spalić siebie i swojego ostatniego syna. Poradziwszy sobie z Shelobą, Frodo i Sam przemierzają Mordor i docierają do Góry Przeznaczenia. Po zwycięstwie na Polach Pelennoru, siły zachodu prowadzone przez Aragorna stają do walki z siłami orków u wrót Mordoru.
W wersji rozszerzonej ujęto wiele wątków uprzednio nakręconych, które zostały usunięte w wersji kinowej. Zmiany dotyczą zarówno kilkusekundowych wstawek, jak również rozbudowanych scen[2][3].
Różnice między książką a filmem
W filmie wiele scen z części drugiej przeniesiono do trzeciej. Są to między innymi rozmowa z Sarumanem w zatopionym Isengardzie, zdrada Golluma i wydanie Froda Szelobie oraz Pippin oglądający Palantír.
W powieści, gdy hobbici przybywają do Shire, zastają je opanowane przez Sarumana. Frodo, Sam, Merry i Pippin wywołują powstanie, w wyniku którego czarodziej zostaje przepędzony, a następnie zabity przez Grímę (który następnie sam ginie od hobbickich strzał). Cały ten wątek został pominięty w filmie, gdzie Saruman i Gríma giną znacznie wcześniej, już w zrujnowanym Isengardzie (scena, która w powieści była w części drugiej). Grima nie zostaje zabity przez hobbitów, lecz przez Legolasa.
W filmie znacznie rozbudowano rolę komendanta Morgulu, Gothmoga. W powieści był tylko raz wspomniany i nie zostało nawet podane czy był orkiem czy człowiekiem. W filmie jest on orkiem i jeden z głównych antagonistów (obok Saurona, Czarnoksiężnika z Angmaru i Szeloby).
Filmowy Denethor ma znacznie więcej negatywnych cech niż książkowy. W przeciwieństwie do powieściowego namiestnika, który został opisany jako władca silny i mądry, w filmie został przedstawiony on jako słaby i mierny władca, który bardziej szkodzi Gondorowi niż mu pomaga. Dodatkowo znacznie uwypuklono (zwłaszcza w wersji reżyserskiej) wątek niechęci Denethora do Faramira, który w książce był jedynie lekko zasygnalizowany.
W filmie znacznie zmieniono scenę śmierci Denethora. W powieści własnowolnie dokonuje on samospalenia. W filmie próbuje spalić siebie i Faramira (którego uważa za martwego), lecz Gandalf i Pippin ratują ich. Jednak Denethor ze złości rzuca się na Pippina. Wtedy koń Gandalfa popycha Denethora w płomienie, a Denethor, ogarnięty i spowity przez nie biegnie przez taras Minas Tirith, rzuca się z niego na Pola Pelennoru i umiera pod wpływem upadku.
W powieści Théoden umiera, nie wiedząc, że Éowina jest w pobliżu. W filmie to ona towarzyszy mu przy ostatnim tchnieniu, a potem go opłakuje.
W filmie znacznie rozbudowano rolę Umarłych z Dunharrow. W filmie, gdy Aragorn z Legolasem i Gimlim dociera do tajemniczej budowli we wnętrzu podziemi, pojawiają się zjawy, które ich otaczają. Aragorn żąda od nich dopełnienia przysięgi i rzuca im wyzwanie. W pewnym momencie wszystkie duchy znikają i na trzech wędrowców spada lawina ludzkich czaszek. Udaje im się wydostać na zewnątrz. Gdy widzą na wodach Anduiny statki Korsarzy, pojawia się Król Umarłych, który obiecuje stanąć do walki. Później ukazane jest zdobycie wrogiej floty, a następnie udział Umarłych w Bitwie na polach Pelennoru, gdzie walnie przyczyniają się do pokonania sił Saurona. Po zakończeniu batalii Aragorn pozwala im odejść. W powieści Umarli nie biorą udziału w Bitwie na polach Pelennoru.
W związku z rozbudowaniem wątku miłości Aragorna i Arweny dodano kolejne sceny których w książce nie było, m.in. scenę, w której Elrond przybywa do obozowiska Rohańczyków, by poinformować Aragorna o umierającej Arwenie.
W filmie Gollum nastawia Froda przeciw Samowi. W książce nic takiego się nie dzieje.
W książce Sam daruje życie Gollumowi. W filmie nie ma takiej sceny.
W filmie rozszerzono scenę spotkania Gandalfa z Czarnoksiężnikiem z Angmaru (pojawia się w wersji reżyserskiej).
W powieści podczas Bitwy na polach Pellenoru Czarnoksiężnik z Angmaru zrzuca kaptur, bez którego widać jedynie świetliste oczy i koronę. W filmie cały czas nosi w miejscu „głowy” hełm.
W książce z dwójki hobbitów jedynie Pippin wyrusza wraz z wojskami Rohanu i Gondoru do Mordoru. W filmie zarówno Merry jak i Pippin wyruszają.
W filmie pominięto wątek uzdrawiających zdolności Aragorna (jako prawowitego dziedzica tronu Gondoru). Scena ta została pokazana w edycji rozszerzonej.
W książce Narsil zostaje przekuty jeszcze przed wyruszeniem Drużyny z Rivendell. W filmie Aragorn otrzymuje miecz od Elronda w Dunharrow, tuż przed wyruszeniem na Ścieżkę Umarłych.
W filmie nie uwzględniono wątku palantira z Minas Tirith.