1947
wykładowca akademicki, tłumacz
doktor filozofii
Uniwersytet Warszawski, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
Jerzy Łoziński (ur. 1947) – polski tłumacz, doktor filozofii, pracownik Instytutu Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego[1] oraz Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie[2].
Znawca filozofii europejskiej XIX i XX wieku. Dokonał kontrowersyjnych przekładów Władcy Pierścieni J.R.R. Tolkiena oraz cyklu Kroniki Diuny Franka Herberta (częściowo pod pseudonimem „Ładysław Jerzyński”). Był członkiem PZPR[3].
Liczne kontrowersje wzbudził przekład Władcy Pierścieni J.R.R. Tolkiena. Czytelnicy krytykowali szczególnie tłumaczenia nazw własnych z powieści (m.in. Włości, oryg. Shire, Bagosz, oryg. Baggins, Dołek, oryg. Holman) oraz wprowadzenie nowych tłumaczeń nazw w miejsce przyjętych we wcześniejszych przekładach (m.in. Łazik, wcześniej: Obieżyświat, Starzyk, wcześniej: Dziadunio, Sępna Puszcza, wcześniej: Mroczna Puszcza). Istnieją jednak tłumaczenia ww. nazw na inne języki, np. we francuskim Shire przetłumaczono na La Comte, w hiszpańskim na La Comarca[4], co można tłumaczyć zarówno jako „hrabstwo”, jak i „włość”. Tym samym Łoziński nie wyróżnia się na tle przekładów na większość innych języków, w których wszystkie nazwy własne czy miejsc otrzymały tłumaczenia[5][6][7]. Sam Łoziński wyjaśniał, że chciał – stosując się do zaleceń autora oryginału – osiągnąć taki efekt, jaki uzyskałby Tolkien, gdyby tworzył w języku polskim; przypominał przy tym, że Lord of the Rings był przedstawiany przez autora nie jako oryginalne dzieło anglojęzyczne, ale jako przekład ze Wspólnej Mowy[8].
Krytycznie o tłumaczeniu Władcy Pierścieni wypowiadali się także literaturoznawcy, m.in. Agnieszka Sylwanowicz, tłumaczka i znawczyni twórczości Tolkiena[9]. Kontrowersje te spowodowały rewizję tłumaczenia i powrót do wielu oryginalnych nazw[10]. Z podobną, nieco mniejszą krytyką spotkało się również jego tłumaczenie Diuny Franka Herberta.
Nieprzychylne przyjęcie tłumaczeń znalazło wyraz w obraźliwym neologizmie łozizm, popularnym zwłaszcza na forach internetowych, oznaczającym niezręczne, zbyt oryginalne lub odmienne od tradycyjnych tłumaczenie[11]. Obrońcy tłumaczeń Łozińskiego twierdzą, że mają one „wspaniały styl” oraz prostszy i zrozumiały język[12].
Lokasi Pengunjung: 18.119.162.244