Powiat warszawski (województwo warszawskie)
Ten artykuł dotyczy powiatu z lat 1867–1952. Zobacz też: inne znaczenia .
Powiat warszawski
powiat
1867–1952
Państwo
Polska
Województwo
gub. warszawska (1867–1915) GG Warszawskie (1915–1918) warszawskie (1919–1939) dst. warszawski (1939–1944) warszawskie (1944–1952)
Data powstania
1 stycznia 1867
Data likwidacji
1 lipca 1952
Siedziba
Warszawa
Powierzchnia
1766 km²
Populacja (1946) • liczba ludności
326 800
• gęstość
168 os./km²
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejskich
4 / 5 / 5 / 7 / 7 / 7 / 5(1867, 1921, 1933, 1939, 1943, 1951, 1952)
Liczba gmin wiejskich
21 / 23 / 26 / 28 / 34 / 27 / 23(1867, 1921, 1933, 1939, 1943, 1951, 1952)
brak współrzędnych
Powiat warszawski – dawny powiat ziemski z siedzibą w Warszawie , funkcjonujący w latach 1867–1952 na terenie obecnego województwa mazowieckiego .
W latach 1939–1944 znajdował sie pod okupacją niemiecką ; zobacz Landkreis Warschau .
1867–1914
1867
Powiat warszawski utworzono 1 stycznia 1867, w okresie Królestwa Polskiego w guberni warszawskiej , w związku z reformą administracyjną Królestwa (utworzenie 10 guberni i 85 powiatów ), mającej na celu ułatwić administracji rosyjskiej prowadzenie ucisku narodowego wobec ludności polskiej[1] [2] . Powiat objął obszar od Zaborowa na zachodzie do Okuniewa na wschodzie i od linii Narwi z Modlinem i Zegrzem na północy do Piaseczna na południu. Oryginalny powiat warszawski objął 4 miasta i 21 zbiorowych gmin wiejskich:
miasta: Warszawa , Nowydwór , Okuniew i Piaseczno ;
gminy: Blizne , Bródno , Cząstków , Czyste , Falenty , Góra , Jabłonna , Jeziorna , Miłosna , Młociny , Mokotów , Nieporęt , Nowo-Iwiczna , Okuniew , Ożarów , Powązki , Pruszków , Wieliszew , Wilanów , Zaborów i Zagóźdź [3] .
1870
Pierwsze zmiany nastąpiły już w 1870 roku. 19 maja ? /31 maja 1870 car pozbawił praw miejskich Piaseczno i Okuniew . Piaseczno przekształcono w odrębną wiejską gminę Piaseczno w granicach dotychczasowego miasta, natomiast Okuniew włączono do gminy Okuniew [4] .
1877
W kolejnych latach zniesiono gminy Miłosna i Wieliszew . Gminę Miłosna przekształcono w gminę Wawer , natomiast gminę Wieliszew włączono do gminy Nieporęt [5] .
1889
W 1889 roku wieś Targówek w gminie Bródno otrzymała status osady miejskiej [6] .
1890
6 lutego 1890 do Warszawy z gminy Bródno włączono Nową Pragę , Targówek (południowy) i Kamionek [7] [8] [2] .
1897
W 1897 roku zniesiono gminę Powązki , włączając jej obszar do gminy Młociny [9] .
1903
W 1903 roku do Warszawy z gminy Mokotów włączono folwark Mokotów-Murowanka[10] [2] oraz z gminy Czyste niewielką część Woli . Stało się to dzięki staraniu przemysłowców, kupców i działaczy gospodarczych zrzeszonych w komisjach obywatelskich[11] .
1909
w 1909 roku z gminy Mokotów odłączono Czerniaków , Szopy i Siekierki , włączając je do gminy Wilanów [12] .
1910
29 lipca 1910 wieś Ochota w gminie Czyste otrzymała status osady miejskiej [13] .
1914
W przeddzień rozpoczęcia się I wojny światowej powiat warszawski składał się z 2 miast i 20 zbiorowych gmin wiejskich[14] :
miasta: Warszawa i Nowydwór ;
gminy: Blizne , Bródno , Cząstków , Czyste , Falenty , Góra , Jabłonna , Jeziorna , Młociny , Mokotów , Nieporęt , Nowo-Iwiczna , Okuniew , Ożarów , Piaseczno , Pruszków , Wawer , Wilanów , Zaborów i Zagóźdź .
1914–1918
1916
Po wybuchu I wojny światowej , powiat warszawski znalazł się pod okupacją niemiecką w utworzonym Generalnym Gubernatorstwie Warszawskim , kiedy to uległ znacznym zmianom administracyjnym[2] .
16 marca 1916 w sąsiednim powiecie mińskim zniesiono wiejską gminę Otwock , po wydzieleniu z niej nowo utworzonego miasta Otwocka i przekształceniu jej pozostałego obszaru w wiejską gminę Karczew [15] . Równocześnie okupant przeniósł zarówno miasto Otwock, jak i gminę Karczew, a także gminę Wiązowna (zasiloną równocześnie o miejscowości Jabłonna , Kopki , Strachocin , Świerk i Wólka Mlądzka z gminy Glinianka ) z powiatu mińskiego do powiatu warszawskiego. Okupant do powiatu warszawskiego włączył także gminę Pomiechowo i miasto Zakroczym z powiatu płońskiego [16] [17] .
Powyżej wymienione zmiany granic powiatu warszawskiego utrzymały się na prawie okupacyjnym aż do 1924 roku, kiedy to zostały formalnie ustalone przez ustawodawstwo polskie[18] . Okupant wprowadził 16 grudnia 1916 także kilka innych zmian, które jednak po przejściu pod administrację polską zostały wycofane 14 sierpnia 1919 [19] . Do nich należały:
włączenie z powiatu mińskiego :
mniej więcej połowy gminy Klembów (Dobczyn , Emilianów , Klembów , Klembów-Pieńki , Klembów/Sitki , Kraszew , Kraszew-Chmielewszczyzna , Lipka , Michałów , Pasek , Rasztów i Wola Rasztowska ) (ze wschodniej połowy utworzono gminę Tłuszcz w powiecie mińskim, którą po wojnie utrzymano);
jednej miejscowości z gminy Ładzyń (Cisówka ) , którą włączono do gminy Ręczaje (po wojnie weszła w skład gminy Dębe Wielkie );
skrawka gminy Małopole , którą włączono do gminy Radzymin ;
włączenie ze zniesionego powiatu radzymińskiego :
miasta Radzymina ;
całej gminy Radzymin (Aleksandrów , Arciechów , Beniaminów , Borki , Cegielnia , Ciemne , Dąbrowa , Dybów , Helenów , Janków Nowy , Łosie , Mokre , Nadma , Ruda , Rynia , Rżyska , Sieraków , Słupno , Teodorów , Wiktorów , Wólka Radzymińska , Załubice Nowe , Załubice Stare , Zawady i Zwierzyniec ) ;
całej gminy Ręczaje (Choiny , Cygów , Czubajowizna , Duczki , Grabicz , Grabie , Helenów , Kolno , Krzywica , Laskowizna , Leśniakowizna , Lipinki , Lipiny Nowe , Lipiny Stare , Majdan , Mostówka , Nadbiel , Nowa Wieś , Nowy Cygów , Ossów , Poświętne , Ręczaje Nowe , Ręczaje Polskie , Sławek , Wola Cygowska , Wola Ręczajska i Zagościniec ) ;
włączenie z powiatu pułtuskiego :
większej części gminy Zegrze z osadą Serock (Borowa Góra , Dębe , Dębinki , Guty , Izbica , Jachranka , Jadwisin , Karolino , Kępiaste , Ludwinowo Dębskie , Ludwinowo-Zegrzyn , Marynino , Skubianka , Stanisławowo , Stasilas , Szadki , Wierzbica , Wola Kiełpińska , Wola Smolana , Zabłocie i Zegrze ) ;
kilku miejscowości z gminy Gzowo (Budy Pobyłkowskie , Wólka Zaleska i Zalesie Borowe ) , które włączono do gminie Zegrze (gdzie już po wojnie pozostały);
mniej więcej połowy gminy Nasielsk (Budy Siennickie , Cegielnia Psucka , Dębinki , Goławice I , Goławice II , Krogule , Lelewo , Miękoszyn , Miękoszynek , Psucin , Studzianki , Toruń , Toruń Nowy i Zaborze , którą włączono do gminy Pomiechowo );
włączenie z powiatu płońskiego :
większej części gminy Błędówko (Błędowo , Błędówko , Błogosławie , Borkowo , Czarna , Dobrawola , Falbogi Wielkie , Janowo , Koryciska , Nowiny , Nowosiółki , Pomocnia , Smoły , Swobodnia , Śniadowo , Śniadówko , Wilamy , Wojszczyce , Wola Błędowska i Zaręby ) ;
kilku miejscowości z gminy Szumlin (Ludwikowo , Proboszczewice , Wrona i Wrona Nowa ) , które włączono do gminę Błędówko ;
prawie całej gminy Załuski (Emolinek , Henrysin , Kamienica , Kamienica-Wygoda , Karolinowo , Kroczewo , Michalówek , Naborówiec , Niepiekła , Olszyny , Olszyny Nowe , Przyborowice Dolne , Przyborowice Górne , Sadówiec , Słotwin , Smulska , Strubiny , Strużewo , Trębki Nowe , Trębki Stare , Wojny , Wólka Smoszewska , Załuski i Złotopolice ) ;
mniej więcej połowy gminy Wychódźc (Dłutowo , Goławin , Goworowo , Januszewo , Karnkowo , Kębłowice , Miączyn , Miączynek , Nieborzyn , Pieścidła , Przybójewo , Wólka Przybójewska i Wygoda Smoszewska ) , którą włączono do gminy Załuski ;
jednej miejscowości z gminy Naruszewo (Rąbież ) , którą włączono do gminę Załuski ;
włączenie z powiatu sochaczewskiego :
całej gminy Głusk (Gać , Głusk , Gniewniewice , Gniewniewice Nowe , Gniewniewice Stare , Grochale , Grochale Nowe , Helenówek , Leoncin , Maławieś , Maławieś Nowa , Michałów , Rybitew , Stanisławów , Teofile , Wilków , Wilków Nowy , Wilków Polski i Wincentówek ) ;
jednej trzeciej gminy Kampinos (Aleksandrów , Brzozówka , Dąbrowa , Dąbrowa Nowa , Dąbrówka , Krogulec , Nowe Budy , Roztoka , Truskawka i Wiersze ) , którą włączono do gminy Cząstków .
1 kwietnia 1916 na mocy rozporządzenia generał-gubernatora rozległe połacie powiatu warszawskiego włączono do Warszawy[20] [21] [22] :
całą gminę Mokotów (Mokotów , Sielce , Wierzbno , Henryków , Królikarnia i Pole Mokotowskie ) , którą zniesiono;
niemal całą gminę Czyste (Czyste , Koło , Wola , Ochota i Młynów ) , którą zniesiono; jedynie Ulrychów włączono do gminy Młociny ;
znaczną część gminy Bródno (Bródno , Nowe Bródno , Golędzinów , Pelcowizna z Fortem Żerańskim , językiem piaskowym Stefanówki i stacją kolejową Praga , Różopol , Szmulowizna , Ustronie , Utrata , cmentarz św. Wincentego i cmentarz żydowski oraz południowy Targówek ) ; w wyniku włączenia Bródna do Warszawy, siedzibę gminy Bródno przeniesiono do północnego Targówka (obecne Zacisze );
znaczną część gminy Wawer (Grochów I z częścią Kawęczyna , Grochów II z Florentynowem i Emilianowem, Kozia Górka Grochowska , Saska Kępa , Gocławska Kępa , Gocław , Górki Grochowskie , Kamionek , Witolin oraz południowe łąki folwarku Gocławek ) ,
znaczną część gminy Młociny (Powązki z Powązkowskim Obozem Wojskowym , Marymont , Czerwonka, Czerwona Gutnerówka, Czarny Dwór z Izabelinem , Młociny B (Piaski) , Buraków Duży , Słodowiec , Kaskada , Potok ; Grossów, Ruda Ewansa, Ruda Mintera, Ruda Majoracka , wschodnie pola wojskowe Powązki i Bielany oraz Potocki Park na wyspie (obecna Kępa Potocka ) ;
część gminy Wilanów (Siekierki Wielkie i Małe , Czerniaków , Szopy Polskie i Niemieckie , północna Augustówka oraz niezabudowane tereny pod współczesne Stegny i Sadybę ) ;
część gminy Pruszków (Rakowiec , Janków i Wyględów ) .
10 grudnia 1916 przestała funkcjonować wiejska gmina Piaseczno w związku z przywróceniem Piasecznu praw miejskich i przekształceniem jednostki w gminę miejską [23] . Tego samego dnia prawa miejskie otrzymał także Pruszków , stając się gminą miejską (zwiększoną o wsie Pruszków, Józefów i Tworki , kolonii Wyględówek i Pohulanka oraz część osady Utrata na południe od torów kolejowych z gminy Pruszków oraz wsie Józefina i Żbików wraz ze Żbikówkiem z gminy Ożarów ) [24] [25] . W związku z tym, wiejską gminę Pruszków zniesiono, a jej pozostały obszar przekształcono w wiejską gminę Skorosze [26] [27] [28] .
1917
11 lipca 1917 do powiatu warszawskiego z powiatu grójeckiego włączono wieś Wola Piasecka [29] [2] .
1919–1939
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę ponownie utworzono powiat warszawski, tym razem w województwie warszawskim . Utrzymał się on do zajęcia kraju przez Niemców i utworzenia Generalnego Gubernatorstwa .
1924
1 lipca 1924 utworzono wiejską gminę Skolimów-Konstancin z części obszaru gmin Nowo-Iwiczna (Skolimów -Chylice ) i Jeziorna (Konstancin i Konstancinek ) [30] .
1 lipca 1924 utworzono wiejską gminę Marki z części gminy Bródno (Drewnica , Marki , Pustelnik , Henryków , Czerwony Dwór , Pustelnik-Struga , Czarna Struga , Siwki , Zielonka-Letnisko , Zielonka Bankowa i inne) [31] ).
1 lipca 1924 z gminy Pomiechowo wyłączono miejscowości Gałachy , Głowatczyzna, Starostwo, Kępa Zakroczymska i Wójtostwo , włączając je do miasta Zakroczymia [32] .
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, gminy Pomiechowo , Wiązowna i Karczew oraz miasta Zakroczym i Otwock w dalszym ciągu przynależały de facto do powiatu warszawskiego i z nim były spisywane, mimo że wprowadzona przez okupanta w 1916 roku zmiana powiatowa tych jednostek (z płońskiego /mińskiego do warszawskiego) nie została nigdy sformalizowana przez odrodzone państwo polskie[33] . Rozbieżność tę uregulowano dopiero 14 lipca 1924[34] .
1925
1 stycznia 1925 utworzono wiejską gminę Falenica Letnisko z części obszarów czterech gmin[35] : Zagóźdź (Falenica-Wille , Józefów , Emilianów , Miedzeszyn -Wille , Zbójna Góra -Radość , Kaczy Dół , Macierowe Bagno oraz Laski-Osady) , Wiązowna (Michalin i Jarosław ) , Karczew (Wille Świderskie ) i Wawer (Anin ) .
1926
1 stycznia 1926 z gminy Pomiechowo w powiecie warszawskim wyłączono wieś Falbogi Borowe , włączając ją do gminy Błędówko w powiecie płońskim [36] .
1927
27 września 1927 nazwę miejscowości Кaczy Dół w gminie Falenica Letnisko zmieniono na Międzylesie [37] .
1930
1 kwietnia 1930 do gminy Marki z gminy Wawer włączono miejscowość Ząbki , zakład leczniczy dla umysłowo chorych w Drewnicy oraz lasy państwowe położone na terytorium Drewnicy i Ząbek[38] .
1 kwietnia 1930 do gminy Okuniew z gminy Wiązowna włączono miejscowości:Cisie , Desna , Długa Kościelna , Gęślin , Grabina , Halinów , Hipolitów , Józefin , Kazimierów , Klin pod Okuniewem (kol.), Konik Nowy , Konik Stary , Królewskie Bagno , Krzewina , Nowiny , Skruda (folw.), Zastawie , Ziemia za Koleją (kol.), Ziemia pod Józefinem (kol.) i Żwirówka [38] .
1 kwietnia 1930 do gminy Okuniew z gminy Wawer włączono wieś Żwir i wieś Żurawka wraz z osadą Krowa[38] .
1 kwietnia 1930 do gminy Wawer z gminy Okuniew włączono miejscowości: Rembertów z poligonem artyleryjskim , Magenta , Zygmuntów , Karolówka , Grzybowa , Zielona , Mokry Ług , Groszówka i Wesoła [38] .
1 kwietnia 1930 utworzono wiejską gminę Piastów z części obszarów gmin: Blizne (Gołąbki ), Ożarów (Piastów (Utrata) , Żdżary i część Bąków ) i Skorosze (Nadziein i Niecki )[39] .
.
15 kwietnia 1930 utworzono wiejską gminę Włochy z części obszaru gminy Skorosze (Włochy , Solipse , Wiktoryn i Marianówka) [40] .
19 maja 1930 utworzono wiejską gminę Legionowo z części obszaru gminy Jabłonna (Jabłonna Legionowa , Ludwisin , Cegielnia , poligon wojskowy oraz tereny państwowe przy szosie Jabłonna -Zegrze ) [41] .
30 września 1930 do Warszawy z gminy Młociny włączono 368 ha: tereny państwowe na Bielanach , tereny spółdzielni budowlanej „Zdobycz Robotnicza ”, tereny państwowe Centralnego Instytutu Wychowania Fizycznego , tereny klasztoru bielańskiego oraz tereny majątku Józefin[42] .
1932
1 października 1932 do miasta Otwocka włączono część obszaru gminy Karczew (Anielin , Kresy Nadbrzeskie , Ługi , Pogorzel-Folwark) i część obszaru gminy Wiązowna (Natalin , Ewin, Jabłonna-Górki ) w powiecie warszawskim, oraz część obszaru gminy Glinianka (Soplicowo , Śródborów , Czyste, Glinianka-Majątek i Wawrzyńców-Glinianka) w powiecie mińskim [43] .
1933
20 października 1933, 26 gmin wiejskich powiatu warszawskiego podzielono na 435 gromad (jedynie gmina Legionowo nie była podzielona na gromady, ponieważ składała się z tylko jednej miejscowości, Legionowa )[44] .
9 grudnia 1933 do gminy Zagóźdź z gminy Wawer włączono gromadę Zastów (Zastów , Sadul i Dobra Wilanowskie-Zastów Folwark), część gromady Wawer (Wawer Nowy i Marysin Wawerski ), część gromady Gocławek (część Gocławka ) oraz Adamówkę Wilanowską i Działki Anin Wawerski[45] .
1936
1 stycznia 1936 do gminy Blizne włączono gromadę Osiedle Łączności z gminy Młociny [46] . 7 marca 1938 w gminie Blizne utworzono gromadę Jelonki .
1937
15 października 1937 utworzono trzy nowe gromady: Bronisławka (w gminie Pomiechowo), Suchocin (w gminie Góra) i Wilcza Góra (w gminie Falenty)[47] .
30 grudnia 1937 w gminie Okuniew utworzono gromadę Królewskie Brzeziny z części gromady Królewskie Bagno [48] .
1938
25 marca 1938 w gminie Zagóźdź utworzono gromadę Nowy Wawer z części wyłączonych z gromady Zastów (miejscowość Nowy Wawer, część osady Gocławek oraz kolonia Zastów) . W gminie Blizne utworzono natomiast gromadę Jelonki z części gromad Chrzanów (folwark Jelonki i część gruntów Macierzysza ) i Odolany (nowo powstała miejscowość Miasto Ogród Jelonki ) [49] .
2 września 1938 do gminy Wilanów z gminy Falenty włączono część gruntów gromad Grabów i Imielin [50] .
27 września 1938 do Warszawy włączono Służew , Służewiec i Ksawerów z gminy Wilanów (łącznie 1230 ha) oraz Annopol i zachodni Żerań z gminy Bródno (łącznie 450 ha)[51] .
1939
13 marca 1939 nazwę miejscowości Podkaczy Dół w gminie Wawer zmieniono na Wiśniowa Góra [52] .
1 kwietnia 1939 zniesiono gminę Włochy , przekształcając ją w miasto Włochy . Równocześnie do nowo utworzonego miasta Włochy włączono części obszarów gmin: Blizne (część Odolan i Chrzanowa ) i Skorosze (część gromad Czechowice i Szamoty ) [53] .
1 kwietnia 1939 utworzono wiejską gminę Okęcie z części gmin: Skorosze (z gromad Opacz Duża , Okęcie , Raków , Rakowiec , Salomea , Szczęśliwice , Wiktoryn , Załuski i częściowo Opacz – tworząc nową gromadę Opacz-Parcela ) i Wilanów (z gromad Gorzkiewki i Zbarż ) [54] .
1 kwietnia 1939 utworzono wiejską gminę Sulejówek z części gmin: Wawer (z gromad Grzybowa , Zielona , Wola Grzybowska i częściowo Poligon ) i Okuniew (z gromad Szkopówka , Żwir , Żurawka , Sulejówek i Cechówka ) [55] .
1 kwietnia 1939 utworzono miasto Rembertów z części obszaru gminy Wawer (gromady Rembertów Stary , Rembertów Nowy , Karolówka , Zygmuntów -Magenta , Mokry Ług , Kawęczyn i Poligon bez 101 ha) [56] .
1 kwietnia 1939 zniesiono gminę Zagóźdź , a jej obszar włączono do gmin: Letnisko Falenica (Błota , Borków , Dębinka , Julianów , Miedzeszyn-Wieś , Nowa Wieś , Świdry Małe , Wólka Zerzeńska i Zagóźdź ) i Wawer (Las , Nowy Wawer , Zastów , Zbytki , i Zerzeń ) . Do gminy Letnisko Falenica przyłączono także część gminy Wiązowna (gromady Zamlądz , Rycice i częściowo Aleksandrów i Emów ) , natomiast część obszaru gminy Letnisko Falenica (gromady Anin i Międzylesie ) włączono do gminy Wawer . Wreszcie część gminy Wawer (gromadę Kozia Górka ) włączono do gminy Bródno [57] .
1939–1944
Podczas II wojny światowej powiat warszawski prawie w całości znalazł się w Generalnym Gubernatorstwie (GG), w dystrykcie warszawskim , oprócz najbardziej na północny zachód położonych jednostek, które (w całości lub częściowo) włączono bezpośrednio do III Rzeszy [58] :
Powiat warszawski został przekształcony w Landkreis Warschau , którego granice rozszerzono przez przyłączenie obszaru zniesionego powiatu radzymińskiego [58] :
miasto Radzymin oraz gminy: Jadów , Kamieńczyk , Klembów , Kobyłka , Małopole , Międzyleś , Radzymin , Ręczaje , Strachówka , Tłuszcz , Urle i Zabrodzie . Okupant zniósł gminę Urle , włączając jej obszar do gmin Jadów (Urle , Borzymy ) i Kamieńczyk (Adampol , Iły , Kaliska , Pogorzelec ) [58] .
1944–1952
Po wojnie ponownie powstał powiat warszawski w województwie warszawskim w granicach przedwojennych. Przywrócono także zniesiony podczas okupacji powiat radzymiński (jedynie gminy Urle nie przywrócono, zachowując jej podział władz okupacyjnych[59] .
1948
1 stycznia 1948 utworzono gminę Zielonka z części gminy Marki (gromada Zielonka )[60]
1951
14 kwietnia 1951 z powiatu warszawskiego wyłączono miasto Pruszków , ustanawiając w nim odrębny powiat miejski [61] .
15 maja 1951 dokonano wielkich zmian w strukturze powiatu warszawskiego, co było podyktowane drugim wielkim rozszerzeniem granic Warszawy w XX wieku. Ogółem powierzchnia miasta po zmianach powiększyła się o 151,4% (z 144 km² aż do 362 km²). Rozszerzenie granic miasta miało na cele osiągnięcie założeń planu sześcioletniego, w tym ułatwienie budowy Huty Warszawa i rozbudowy fabryki samochodów na Żeraniu , głównym celem była jednak „realizacja socjalistycznego marzenia o egalitaryzacji społeczeństwa poprzez awansowanie robotników , obywateli miast i wsi do roli nowych mieszczan, nowej klasy mającej stanowić trzon i podporę Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej ” [11] .
W toku realizacji centralistycznych zamiarów władz PRL, likwidacji uległo jedno miasto i pięć gmin w całości bądź częściowo wchłoniętych przez Warszawę, do której włączono także znaczne połacie sześciu niezniesionych gmin[62] :
zniesione miasto Włochy ;
zniesiona gmina Bródno (prawie w całości) – Aleksandrów , Białołęka , Bródno (Stare) , Elsnerów , Kozia Górka (Kawęczyńska) , Targówek (Północny) , Zacisze , Żerań (Wschodni) ;
zniesiona gmina Falenica Letnisko (około połowy) – Błota , Borków , Falenica , Julianów , Miedzeszyn , Miedzeszyn Nowy , Miedzeszyn-Wieś , Radość , Wólka Zerzeńska , Zagóźdź , Zbójna Góra (część zamieszkana) ;
zniesiona gmina Młociny (około połowy) – Górce , Górce Nowe , Młociny , Młociny Miasto Ogród , Placówka , Radiowo (dawniej Gać ), Wawrzyszew (wraz z lotniskiem Babice ), Wawrzyszew Nowy , Wawrzyszew Stary , Wólka Węglowa ;
zniesiona gmina Okęcie (prawie w całości) – Gorzkiewki , Okęcie , Opacz Duża , Opacz-Parcela , Rakowiec , Raków , Salomea , Służewiec Nowy , Szczęśliwice , Wiktoryn , Załuski i Zbarz ;
zniesiona gmina Wawer (prawie w całości) – Anin Nowy , Anin Stary , Gocławek , Las , Międzylesie , Podkaczy Dół , Wawer Nowy , Wawer Stary , Wygoda , Zastów , Zbytki , Zerzeń ;
zniesiona gmina Wilanów (w całości) – Augustówka , Dąbrówka , Kabaty , Kępa Latoszkowa , Kępa Zawadowska , Lisy , Moczydło , Powsin , Powsinek , Pyry , Wilanów , Wolica , Zawady ;
niezniesiona gmina Blizne (około jedna trzecia) – Bemowo (Boernerowo) , Chrzanów , Groty , Groty Kolonia , Miasto Ogród Jelonek , Odolany oraz mniejsza część Macierzysza ;
niezniesiona gmina Falenty (około jedna trzecia) – Dawidy Poduchowne , Grabów , Grabówek , Imielin , Jeziorki Nowe , Jeziorki Polskie , Krasnowola i Wyczółki oraz mniejsza część Dawidów ;
niezniesiona gmina Jabłonna (około połowy) – Białołęka Dworska , Choszczówka (z Brzezinami Nowymi ), Dąbrówka Grzybowska , Dąbrówka Szlachecka , Henryków , Marcelin , Nowodwory (z Winnicą ), Płudy , Świdry Stare (ze Świdrami Nowymi ), Tarchomin , Tomaszew i Wiśniewo , a także mniejsze części gromad Michałów-Grabina i Szamocin ;
niezniesiona gmina Jeziorna (skrawek) – części gromad Bielawa i Gawroniec (Janówek , Łęczyca ) ;
niezniesiona gmina Marki (skrawek) – część gromady Ząbki ;
niezniesiona gmina Skorosze (skrawek) – część gromady Szamoty ;
Transformacja granic Warszawy i powiatu warszawskiego wymagała pewnej kalibracji przestrzennej i zmiany granic niektórych gmin w wyniku przecięcia ich granic bądź odcięcia gromad od ich naturalnych środków ważkości[63] [64] [65] :
z pozostałej części zniesionej gmina Młociny utworzono gminę Łomianki – Buraków , Dąbrowa (z częścią Wólki Węglowej [65] ), Kępa Kiełpińska , Kiełpin , Kiełpin Poduchowny , Laski , Łomianki , Łomianki Dolne , Łomianki Górne i Mościska ;
z pozostałej części zniesionej gminy Falenica Letnisko utworzono gminę Józefów – Dębinka , Józefów , Michalin (z częścią Falenicy [65] ), Nowa Wieś (z częścią Błot [65] ), Rycice , Świder , Świdry Małe i Zamlądz oraz lesista część Zbójnej Góry ;
do gminy Marki włączono gromady Brzeziny (z częścią Białołęki [65] ) i Grodzisk ze zniesionej Bródno ;
do gminy Falenty (do gromady Raszyn ) włączono gromady część gromady Opacz ze zniesionej Okęcie [65] ;
do gminy Skorosze (do gromady Skorosze ) włączono gromady część gromady Opacz Wielka ze zniesionej Okęcie [65] ;
do gminy Sulejówek włączono gromadę Miłosna Stara ze zniesionej Wawer ;
do gminy Sulejówek (do gromady Stara Miłosna ) włączono lesistą część gromady Zbójnej Góry ze zniesionej gminy Falenica Letnisko (de iure już z gminy Józefów ) [66] ;
do gminy Wiązowna włączono gromadę Pohulanka ze zniesionej Wawer ;
zniesioną gromadę Mory włączono do gromady Jawczyce a część gromady Boernerowo (Radio-Stacja) włączono do gromady Babice Stare (zmiana w granicach gminy Blizne )[65] ;
część zniesionej gromady Dawidy Poduchowne włączono do gromady Zgorzała (zmiana w granicach gminy Falenty )[65] ;
część zniesionej gromady Nowodwory -Winnica włączono do gromady Kępa Tarchomińska (zmiana w granicach gminy Jabłonna )[65] .
1952
1 lipca 1952 powiat warszawski zniesiono[67] . Po odcięciu od niego rok wcześniej ogromnego obszaru 218 km² na korzyść Warszawy, powiat stracił rację bytu, kiedy to pozostałe przy nim, bardziej peryferyjnie położone, gminy i gromady zaczęły naturalnie ciążyć ku innym lokalnym, prężnie rozwijającym się ośrodkom miejskim (Nowy Dwór Mazowiecki , Otwock , Piaseczno , Pruszków i Wołomin ). Ostatecznie zdecydowano się na likwidację powiatu warszawskiego, a w jego miejsce utworzenie pięć nowych powiatów: nowodworskiego , miejsko-uzdrowiskowego Otwock , piaseczyńskiego , pruszkowskiego i wołomińskiego – ten ostatni także w dużej mierze z obszaru zniesionego jednocześnie powiatu radzymińskiego . Utworzenie nowych powiatów pociągnęło za sobą także zmiany ich zewnętrznych granic, a więc granic z powiatami garwolińskim , grójeckim , grodziskomazowieckim , mińskim , pułtuskim i sochaczewskim . W toku tak obfitych przemian dokonano także licznych przemian w strukturze gmin, tworząc nowe gminy, zmieniając granice istniejących gmin oraz korygując siedziby gmin na korzyść ośrodków o lepszym położeniu (względem nowych geometrii gmin) bądź wyposażeniu. Likwidacja powiatu warszawskiego wpłynęła znacząco na struktury administracyjne i związki sprzężeń społeczno-gospodarczych w rejonie stołecznym Polski, przekreślając zarazem 85 lat tradycji lokalnych jego zarządzania.
Zmiany na szczeblu i miast i gmin zsyntetyzowano poniżej w czterech kategoriach: a) zniesione gminy; b) nowe miasta i gminy; c) zmiany granic miast i gmin; d) bez zmian[68] [69] [70] [67] .
Zniesione gminy
gmina Piastów (2 gromady):
cała gmina weszła w skład nowo utworzonego miasta Piastów (➜ pow. pruszkowski).
Nowe miasta i gminy
miasto Piastów (➜ pow. pruszkowski);
gmina Izabelin (11 gromad) (➜ pow. pruszkowski);
utworzona z 5 gromad ze zniesionej gminy Zaborów (zniesiony pow. warszawski);
utworzona z 3 gromad ze zniesionej gminy Ożarów (zniesiony pow. warszawski);
utworzona z 2 gromad z gminy Łomianki (zniesiony pow. warszawski);
utworzona z 1 gromady ze zniesionej gminy Blizne (zniesiony pow. warszawski).
gmina Janówek (13 gromad) (➜ pow. nowodworski);
utworzona z 13 gromad ze zniesionej gminy Góra (zniesiony pow. warszawski).
Zmiany granic miast i gmin
miasto Otwock (➜ pow. m-u otwocki);
gmina Cząstków (32 ➜ 16 gromad):
16 gromad pozostało przy gminie Cząstków (➜ pow. nowodworski);
16 gromad weszło w skład nowo utworzonej gminy Kazuń (➜ pow. nowodworski).
gmina Falenty (20 ➜ 15 gromad):
15 gromad pozostało przy gminie Falenty (➜ pow. piaseczyński);
5 gromad weszło w skład nowo utworzonej gminy Lesznowola (➜ pow. piaseczyński).
gmina Józefów (8 ➜ 6 gromad):
6 gromad pozostało przy gminie Józefów (➜ pow. m-u otwocki);
2 gromady zniesiono, włączając je do miasta Otwocka (➜ pow. m-u otwocki) (Świder , Zamlądz ) .
gmina Karczew (22 ➜ 2 gromady):
2 gromady pozostały przy gminie Karczew (➜ pow. m-u otwocki);
13 gromad weszło w skład nowo utworzonej gminy Ostrowiec (➜ pow. m-u otwocki);
6 gromad weszło w skład nowo utworzonej gminy Celestynów (➜ pow. m-u otwocki);
1 gromadę zniesiono, włączając ją do miasta Otwocka (➜ pow. m-u otwocki) (Świdry Wielkie ) .
gmina Okuniew (21 ➜ 7 gromad):
7 gromad pozostało przy gminie Okuniew (➜ pow. wołomiński);
13 gromad weszło w skład nowo utworzonej gminy Halinów (➜ pow. m-u otwocki);
1 gromadę włączono do gminy Sulejówek (➜ pow. m-u otwocki).
gmina Sulejówek (10 ➜ 6 gromad):
5 gromad pozostało przy gminie Sulejówek (➜ pow. m-u otwocki);
5 gromad weszło w skład nowo utworzonej gminy Wesoła (➜ pow. m-u otwocki);
pół gromady włączono do miasta Rembertowa (➜ pow. m-u wołomiński);
ponadto do gminy Sulejówek włączono 1 gromadę z gminy Okuniew (zniesiony pow. warszawski) (Długa Szlachecka ) .
gmina Wiązowna (25 ➜ 21 gromad):
21 gromad pozostało przy gminie Wiązowna (➜ pow. m-u otwocki);
3 gromady weszły w skład nowo utworzonej gminy Halinów (➜ pow. m-u otwocki);
1 gromada weszła w skład nowo utworzonej gminy Wesoła (➜ pow. m-u otwocki).
Bez zmian
Podsumowanie
Spośród istniejących w przeddzień likwidacji powiatu 352 jednostek – 5 miast i 347 gromad (w 23 gminach)[72] – transformacja obszaru powiatu objęła następujące wymiary[67] [73] [74] :
Wszystkie osiem gmin nowo utworzonego powiatu miejsko-uzdrowiskowego Otwock przekształcono jednocześnie w dzielnice tego powiatu (na wzór dzielnic miasta ): dzielnica Celestynów , dzielnica Halinów , dzielnica Józefów , dzielnica Karczew , dzielnica Ostrowiec , dzielnica Sulejówek , dzielnica Wiązowna i dzielnica Wesoła . Specyfiką tego powiatu było jego utopijne wyobrażenie jako jednostki o jednym ośrodku miejskim, otoczonym obszernym zapleczem o charakterze uzdrowiskowym na wzór miast-ogrodów , choć na skali powiatu. Jednakże mimo obszernych rozmiarów, powiat miejsko-uzdrowiskowy Otwock nie był zaliczany do grona powiatów ziemskich, lecz miejskich (grodzkich)[67] . Stan taki utrzymał się do 1 stycznia 1958, kiedy to powiat miejsko-uzdrowiskowy Otwock zniesiono i przekształcono go w (normalny) ziemski powiat otwocki wyłączając z niego jednak Otwock (stał się powiatem miejskim ); ponadto, kilka miejscowości (dawne gromady) z dzielnicy Wiązowna (Jabłonna , Mlądz , Świerk i Wólka Mlądzka ) włączono równocześnie do Otwocka, a dotychczasowe dzielnice powiatowe przekształcono w gromady podstawowe[77] .
Przynależność administracyjna gromad powiatu warszawskiego w różnych okresach
Gromada
Przynależność gminna (gromadzka 1954–1972) wg stanu na:
20 X 1933
31 VII 1939
15 V 1951
1 VII 1952
1 I 1955
1 I 1973
1 VIII 1977
Babice Nowe
Blizne
Blizne
Blizne
Babice Stare
Babice Stare
Stare Babice
Stare Babice
Babice Stare
Blizne
Blizne
Blizne
Babice Stare
Babice Stare
Stare Babice
Stare Babice
Blizne Jasińskiego
Blizne
Blizne
Blizne
Babice Stare
Babice Stare
Stare Babice
Stare Babice
Blizne Łaszczyńskiego
Blizne
Blizne
Blizne
Babice Stare
Babice Stare
Stare Babice
Stare Babice
Bronisze
Blizne
Blizne
Blizne
Ożarów
Macierzysz
Ożarów
Ożarów
Chrzanów
Blizne
Blizne
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Gołąbki
Blizne
Blizne
Blizne
Czechowice
Ursus
Ursus
Warszawa
Grabkowo
Blizne
Blizne
Blizne
Czechowice
Ursus
Ursus
Warszawa
Groty
Blizne
Blizne
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Groty Kolonja
Blizne
Blizne
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Janów
Blizne
Blizne
Blizne
Babice Stare
Babice Stare
Stare Babice
Stare Babice
Jawczyce Zabrzezina
Blizne
Blizne
Blizne
Ożarów
Macierzysz
Ożarów
Ożarów
Klaudyn
Blizne
Blizne
Blizne
Izabelin
Laski
Stare Babice
Stare Babice
Kwirynów
Blizne
Blizne
Blizne
Babice Stare
Babice Stare
Stare Babice
Stare Babice
Latchorzew
Blizne
Blizne
Blizne
Babice Stare
Babice Stare
Stare Babice
Stare Babice
Latchorzew Nowy
Blizne
Blizne
Blizne
Babice Stare
Babice Stare
Stare Babice
Stare Babice
Lubiczów
Blizne
Blizne
Blizne
Babice Stare
Babice Stare
Stare Babice
Stare Babice
Macierzysz
Blizne
Blizne
Blizne
Ożarów
Macierzysz
Ożarów
Ożarów
Mory
Blizne
Blizne
Blizne
Ożarów
Macierzysz
Ożarów
Ożarów
Odolany
Blizne
Blizne
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Piotrkówek (Duży)
Blizne
Blizne
Blizne
Ożarów
Macierzysz
Ożarów
Ożarów
Radio-Stacja
Blizne
Blizne
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Szeligi
Blizne
Blizne
Blizne
Babice Stare
Macierzysz
Ożarów
Ożarów
Aleksandrów
Bródno
Bródno
Bródno
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Białołęka
Bródno
Bródno
Bródno
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Bródno
Bródno
Bródno
Bródno
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Brzeziny
Bródno
Bródno
Marki
Marki
Kąty Grodziskie
Nieporęt
Warszawa
Elsnerów
Bródno
Bródno
Bródno
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Grodzisk
Bródno
Bródno
Marki
Marki
Kąty Grodziskie
Nieporęt
Warszawa
Lewandów ★
Bródno
Bródno
Marki
Marki
Kąty Grodziskie
Nieporęt
Warszawa
Targówek
Bródno
Bródno
Bródno
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Zacisze
Bródno
Bródno
Bródno
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Żerań
Bródno
Bródno
Bródno
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Adamówek
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Czosnów
Czosnów
Czosnów
Augustówek
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Kazuń
Małocice
Czosnów
Czosnów
Cybulice
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Kazuń
Kazuń Polski
Czosnów
Czosnów
Cybulice Dworskie
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Kazuń
Kazuń Polski
Czosnów
Czosnów
Cybulice Małe
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Kazuń
Kazuń Polski
Czosnów
Czosnów
Cybulice Stare
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Kazuń
Kazuń Polski
Czosnów
Czosnów
Cybulice Włościańskie
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Kazuń
Kazuń Polski
Czosnów
Czosnów
Cząstków Niemiecki
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Czosnów
Czosnów
Czosnów
Cząstków Polski
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Czosnów
Czosnów
Czosnów
Czeczotki
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Kazuń
Kazuń Polski
Czosnów
Czosnów
Czosnów
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Czosnów
Czosnów
Czosnów
Czosnów Nowy
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Czosnów
Czosnów
Czosnów
Dębina
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Kazuń
Czosnów
Czosnów
Czosnów
Dobrzyń
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Kazuń
Czosnów
Czosnów
Czosnów
Dziekanów Niemiecki
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Pieńków
Łomianki
Łomianki
Dziekanów Nowy
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Pieńków
Łomianki
Łomianki
Dziekanów Polski
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Pieńków
Łomianki
Łomianki
Dziekanówek
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Pieńków
Czosnów
Czosnów
Izabelin
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Pieńków
Czosnów
Czosnów
Janów-Mikołajówka
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Kazuń
Małocice
Czosnów
Czosnów
Janówek
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Czosnów
Czosnów
Czosnów
Jesionka
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Kazuń
Małocice
Czosnów
Czosnów
Kaliszki
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Czosnów
Czosnów
Czosnów
Kazuń Nowy
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Kazuń
Kazuń Polski
Czosnów
Czosnów
Kazuń Polski
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Kazuń
Kazuń Polski
Czosnów
Czosnów
Łomna
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Czosnów
Czosnów
Czosnów
Łosia Wólka
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Czosnów
Czosnów
Czosnów
Małocice
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Kazuń
Małocice
Czosnów
Czosnów
Palmiry
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Czosnów
Czosnów
Czosnów
Pieńków
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Pieńków
Czosnów
Czosnów
Sadowa
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Pieńków
Łomianki
Łomianki
Sady
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Kazuń
Kazuń Polski
Czosnów
Czosnów
Syndykowszczyzna
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Kazuń
Kazuń Polski
Czosnów
Czosnów
Wólka Czosnkowska
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Kazuń
Małocice
Czosnów
Czosnów
Wrzosówka
Cząstków
Cząstków
Cząstków
Kazuń
Małocice
Czosnów
Czosnów
Anin
Falenica, Lt.
Wawer
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Falenica
Falenica, Lt.
Falenica, Lt.
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Józefów
Falenica, Lt.
Falenica, Lt.
Józefów
Józefów
Józefów
Józefów
Józefów
Michalin
Falenica, Lt.
Falenica, Lt.
Józefów
Józefów
Józefów
Józefów
Józefów
Miedzeszyn
Falenica, Lt.
Falenica, Lt.
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Miedzeszyn Nowy
Falenica, Lt.
Falenica, Lt.
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Międzylesie
Falenica, Lt.
Wawer
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Radość
Falenica, Lt.
Falenica, Lt.
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Świder
Falenica, Lt.
Falenica, Lt.
Józefów
Otwock
Otwock
Otwock
Otwock
Zbójna Góra
Falenica, Lt.
Falenica, Lt.
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Dawidy
Falenty
Falenty
Falenty
Falenty
Dawidy
Raszyn
Raszyn
Dawidy Bankowe
Falenty
Falenty
Falenty
Falenty
Dawidy
Raszyn
Raszyn
Dawidy Poduchowne
Falenty
Falenty
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Falenty Duże
Falenty
Falenty
Falenty
Falenty
Raszyn
Raszyn
Raszyn
Falenty Nowe
Falenty
Falenty
Falenty
Falenty
Raszyn
Raszyn
Raszyn
Grabów
Falenty
Falenty
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Grabówek
Falenty
Falenty
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Imielin
Falenty
Falenty
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Janki
Falenty
Falenty
Falenty
Falenty
Janki
Raszyn
Raszyn
Jaworowa
Falenty
Falenty
Falenty
Falenty
Dawidy
Raszyn
Raszyn
Jeziorki Nowe
Falenty
Falenty
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Jeziorki Polskie
Falenty
Falenty
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Krasnowola
Falenty
Falenty
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Łady
Falenty
Falenty
Falenty
Falenty
Dawidy
Raszyn
Raszyn
Laszczki
Falenty
Falenty
Falenty
Falenty
Janki
Raszyn
Raszyn
Łazy
Falenty
Falenty
Falenty
Lesznowola
Mroków
Lesznowola
Lesznowola
Podolszyn
Falenty
Falenty
Falenty
Lesznowola
Lesznowola
Lesznowola
Lesznowola
Podolszyn Nowy
Falenty
Falenty
Falenty
Lesznowola
Dawidy
Raszyn
Raszyn
Puchały
Falenty
Falenty
Falenty
Falenty
Raszyn
Raszyn
Raszyn
Raszyn
Falenty
Falenty
Falenty
Falenty
Raszyn
Raszyn
Raszyn
Rybie
Falenty
Falenty
Falenty
Falenty
Raszyn
Raszyn
Raszyn
Sękocin Nowy
Falenty
Falenty
Falenty
Falenty
Janki
Raszyn
Raszyn
Sękocin Stary
Falenty
Falenty
Falenty
Falenty
Janki
Raszyn
Raszyn
Słomin
Falenty
Falenty
Falenty
Falenty
Janki
Raszyn
Raszyn
Wyczółki
Falenty
Falenty
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Wypendy
Falenty
Falenty
Falenty
Falenty
Janki
Raszyn
Raszyn
Zgorzała
Falenty
Falenty
Falenty
Lesznowola
Nowa Wola
Lesznowola
Lesznowola
Boża Wola
Góra
Góra
Góra
Janówek
Boża Wola
Jabłonna
Jabłonna
Derlacz
Góra
Góra
Góra
Skrzeszew
Skrzeszew
Skrzeszew
Skrzeszew
Góra
Góra
Góra
Góra
Janówek
Janówek I
Skrzeszew
Skrzeszew
Janówek I
Góra
Góra
Góra
Janówek
Janówek I
Skrzeszew
Skrzeszew
Janówek II
Góra
Góra
Góra
Janówek
Boża Wola
Jabłonna
Jabłonna
Kałuszyn
Góra
Góra
Góra
Skrzeszew
Skrzeszew
Skrzeszew
Skrzeszew
Kępa Kikolska
Góra
Góra
Góra
Janówek
Janówek I
Skrzeszew
Skrzeszew
Kępa Nowodworska
Góra
Góra
Góra
Nowy Dwór M.
Nowy Dwór M.
Nowy Dwór M.
Nowy Dwór M.
Krubin
Góra
Góra
Góra
Janówek
Janówek I
Skrzeszew
Skrzeszew
Łęczna
Góra
Góra
Góra
Nowy Dwór M.
Nowy Dwór M.
Nowy Dwór M.
Nowy Dwór M.
Okunin
Góra
Góra
Góra
Janówek
Boża Wola
Skrzeszew
Skrzeszew
Olszewnica Nowa
Góra
Góra
Góra
Janówek
Janówek I
Skrzeszew
Skrzeszew
Olszewnica Stara
Góra
Góra
Góra
Janówek
Chotomów
Skrzeszew
Skrzeszew
Sikory
Góra
Góra
Góra
Janówek
Janówek I
Skrzeszew
Skrzeszew
Skierdy
Góra
Góra
Góra
Janówek
Boża Wola
Jabłonna
Jabłonna
Suchocin ★
Góra
Góra
Góra
Janówek
Boża Wola
Jabłonna
Jabłonna
Skrzeszew
Góra
Góra
Góra
Skrzeszew
Skrzeszew
Skrzeszew
Skrzeszew
Topolina
Góra
Góra
Góra
Skrzeszew
Skrzeszew
Skrzeszew
Skrzeszew
Trzciany
Góra
Góra
Góra
Janówek
Boża Wola
Jabłonna
Jabłonna
Wólka Górska
Góra
Góra
Góra
Janówek
Boża Wola
Jabłonna
Jabłonna
Białołęka Dworska
Jabłonna
Jabłonna
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Brzeziny Nowe
Jabłonna
Jabłonna
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Buchnik ★
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Warszawa
Bukowiec
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Legionowo
Legionowo
Legionowo
Legionowo
Choszczówka
Jabłonna
Jabłonna
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Choszczówka-Kolonia ★
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Warszawa
Chotomów
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Chotomów
Jabłonna
Jabłonna
Dąbrowa Chotomowska
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Skrzeszew
Chotomów
Jabłonna
Jabłonna
Dąbrówka Grzybowska
Jabłonna
Jabłonna
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Dąbrówka Szlachecka
Jabłonna
Jabłonna
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Henryków
Jabłonna
Jabłonna
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Józefów
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Rembelszczyzna
Nieporęt
Nieporęt
Józefów Nowy
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Rembelszczyzna
Nieporęt
Nieporęt
Kępa Tarchomińska
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Warszawa
Łajski
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Skrzeszew
Łajski
Skrzeszew
Skrzeszew
Łajski-Grudzie
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Legionowo
Legionowo
Legionowo
Legionowo
Marcelin
Jabłonna
Jabłonna
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Michałów-Grabina
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Nieporęt
Łajski
Nieporęt
Nieporęt
Michałów-Reginów
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Skrzeszew
Rembelszczyzna
Nieporęt
Nieporęt
Nowodwory Winnica
Jabłonna
Jabłonna
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Płudy
Jabłonna
Jabłonna
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Poniatów ★
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Skrzeszew
Łajski
Skrzeszew
Skrzeszew
Rajszew
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Chotomów
Jabłonna
Jabłonna
Stanisławów
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Skrzeszew
Łajski
Nieporęt
Nieporęt
Świdry Stare
Jabłonna
Jabłonna
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Szamocin
Jabłonna
Jabłonna
Jabłonna
Nieporęt
Rembelszczyzna
Nieporęt
Warszawa
Tarchomin
Jabłonna
Jabłonna
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Tomaszew
Jabłonna
Jabłonna
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Wiśniewo
Jabłonna
Jabłonna
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Bielawa
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Bielawa
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Borowina
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Słomczyn
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Cieciszew
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Słomczyn
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Ciszyca
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Opacz (Pias.)
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Czernidła
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Opacz (Pias.)
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Gassy
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Opacz (Pias.)
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Gawroniec -Janówek
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna Kr.
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Habdzin
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Opacz (Pias.)
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Jeziorna Fabryczna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna Kr.
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Jeziorna Królewska
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna Kr.
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Kępa Falenicka
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Bielawa
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Kępa Oborska
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Bielawa
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Kępa Okrzeska
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Bielawa
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Kierszek
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Chylice
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Klarysew
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna Kr.
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Konstancinek
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna Kr.
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Łęczyca
Jeziorna
Jeziorna
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Łęg
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Opacz (Pias.)
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Obórki
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Bielawa
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Obory
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Słomczyn
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Obory Cegielnia
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Słomczyn
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Okrzeszyn
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Bielawa
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Opacz
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Opacz (Pias.)
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Piaski
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Słomczyn
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Słomczyn
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Jeziorna
Słomczyn
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Brzezinka
Karczew
Karczew
Karczew
Ostrowiec
Ostrowiec
Karczew
Karczew
Celestynów
Karczew
Karczew
Karczew
Celestynów
Celestynów
Celestynów
Celestynów
Dąbrówka
Karczew
Karczew
Karczew
Celestynów
Celestynów
Celestynów
Celestynów
Glina
Karczew
Karczew
Karczew
Celestynów
Celestynów
Celestynów
Celestynów
Glinki
Karczew
Karczew
Karczew
Ostrowiec
Ostrowiec
Karczew
Karczew
Janów
Karczew
Karczew
Karczew
Ostrowiec
Ostrowiec
Karczew
Karczew
Karczew
Karczew
Karczew
Karczew
Karczew
Karczew
Karczew
Karczew
Kępa Nadbrzeska
Karczew
Karczew
Karczew
Ostrowiec
Ostrowiec
Karczew
Karczew
Lasek
Karczew
Karczew
Karczew
Celestynów
Celestynów
Celestynów
Celestynów
Łukówiec
Karczew
Karczew
Karczew
Ostrowiec
Ostrowiec
Karczew
Karczew
Nadbrzeż
Karczew
Karczew
Karczew
Ostrowiec
Ostrowiec
Karczew
Karczew
Ostrowiec
Karczew
Karczew
Karczew
Ostrowiec
Ostrowiec
Karczew
Karczew
Otwock Mały
Karczew
Karczew
Karczew
Ostrowiec
Ostrowiec
Karczew
Karczew
Otwock Wielki
Karczew
Karczew
Karczew
Ostrowiec
Ostrowiec
Karczew
Karczew
Piotrowice
Karczew
Karczew
Karczew
Ostrowiec
Ostrowiec
Karczew
Karczew
Pogorzel
Karczew
Karczew
Karczew
Celestynów
Celestynów
Celestynów
Celestynów
Przewóz
Karczew
Karczew
Karczew
Karczew
Karczew
Karczew
Karczew
Sobiekursk
Karczew
Karczew
Karczew
Ostrowiec
Ostrowiec
Karczew
Karczew
Świdry Wielkie
Karczew
Karczew
Karczew
Otwock
Otwock
Otwock
Otwock
Tabor
Karczew
Karczew
Karczew
Celestynów
Celestynów
Celestynów
Celestynów
Władysławów
Karczew
Karczew
Karczew
Ostrowiec
Ostrowiec
Karczew
Karczew
Legionowo
Legionowo
Legionowo
Legionowo
Legionowo
Legionowo
Legionowo
Legionowo
Drewnica
Marki
Marki
Marki
Ząbki
Ząbki
Ząbki
Ząbki
Marki
Marki
Marki
Marki
Marki
Marki
Marki
Marki
Pustelnik
Marki
Marki
Marki
Pustelnik
Pustelnik
Marki
Marki
Siwki
Marki
Marki
Marki
Zielonka
Zielonka
Zielonka
Zielonka
Struga
Marki
Marki
Marki
Pustelnik
Struga
Marki
Marki
Ząbki
Marki
Marki
Marki
Ząbki
Ząbki
Ząbki
Ząbki
Zielonka
Marki
Marki
Zielonka
Zielonka
Zielonka
Zielonka
Zielonka
Buraków
Młociny
Młociny
Łomianki
Łomianki
Buraków
Łomianki
Łomianki
Dąbrowa
Młociny
Młociny
Łomianki
Łomianki
Łomianki
Łomianki
Łomianki
Gać
Młociny
Młociny
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Górce
Młociny
Młociny
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Górce Nowe
Młociny
Młociny
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Kępa Kiełpińska
Młociny
Młociny
Łomianki
Łomianki
Łomianki
Łomianki
Łomianki
Kiełpin
Młociny
Młociny
Łomianki
Łomianki
Łomianki
Łomianki
Łomianki
Kiełpin Poduchowny
Młociny
Młociny
Łomianki
Łomianki
Łomianki
Łomianki
Łomianki
Laski
Młociny
Młociny
Łomianki
Izabelin
Laski
Stare Babice
Stare Babice
Łomianki (Stare)
Młociny
Młociny
Łomianki
Łomianki
Łomianki
Łomianki
Łomianki
Łomianki Dolne
Młociny
Młociny
Łomianki
Łomianki
Łomianki
Łomianki
Łomianki
Łomianki Górne
Młociny
Młociny
Łomianki
Łomianki
Łomianki
Łomianki
Łomianki
Miasto Ogród Młociny
Młociny
Młociny
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Młociny
Młociny
Młociny
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Mościska
Młociny
Młociny
Łomianki
Izabelin
Laski
Stare Babice
Stare Babice
Osiedle Łączności
Młociny
Młociny
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Placówka
Młociny
Młociny
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Wawrzyszew
Młociny
Młociny
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Wawrzyszew Nowy
Młociny
Młociny
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Wawrzyszew Stary
Młociny
Młociny
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Wólka Węglowa
Młociny
Młociny
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Augustów
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Pustelnik
Kąty Grodziskie
Nieporęt
Warszawa
Augustówek
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Pustelnik
Kąty Grodziskie
Nieporęt
Warszawa
Białobrzegi
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Kąty Grodziskie
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Pustelnik
Kąty Grodziskie
Nieporęt
Warszawa
Kąty Węgierskie
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Rembelszczyzna
Nieporęt
Nieporęt
Kobiałka
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Pustelnik
Kąty Grodziskie
Nieporęt
Warszawa
Komornica
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Skrzeszew
Wieliszew
Skrzeszew
Skrzeszew
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Olesin
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Pustelnik
Kąty Grodziskie
Nieporęt
Warszawa
Poddębie
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Skrzeszew
Skrzeszew
Skrzeszew
Skrzeszew
Stanisławów
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Rembelszczyzna
Nieporęt
Nieporęt
Wieliszew
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Skrzeszew
Wieliszew
Skrzeszew
Skrzeszew
Wojdy (Mańki-Wojdy)
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Pustelnik
Kąty Grodziskie
Nieporęt
Warszawa
Zagroby
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Wieliszew
Nieporęt
Nieporęt
Zegrze ★
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Nieporęt
Wieliszew
Serock
Serock
Chylice
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Jeziorna
Chylice
Piaseczno
Piaseczno
Chyliczki
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Jeziorna
Chylice
Piaseczno
Piaseczno
Czarnów
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Jazgarzew
Żabieniec
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Janczewice
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Lesznowola
Lesznowola
Lesznowola
Lesznowola
Jazgarzewszczyzna
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Lesznowola
Nowa Wola
Lesznowola
Lesznowola
Józefosław
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Jeziorna
Chylice
Piaseczno
Piaseczno
Julianów
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Jeziorna
Chylice
Piaseczno
Piaseczno
Lesznowola
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Lesznowola
Lesznowola
Lesznowola
Lesznowola
Lesznowola Nowa
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Lesznowola
Lesznowola
Lesznowola
Lesznowola
Mysiadło
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Lesznowola
Nowa Wola
Lesznowola
Lesznowola
Nowa Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Lesznowola
Nowa Wola
Lesznowola
Lesznowola
Nowa Wola
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Lesznowola
Nowa Wola
Lesznowola
Lesznowola
Orężna
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Piaseczno
Piaseczno
Piaseczno
Piaseczno
Siedlisko
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Jazgarzew
Żabieniec
Piaseczno
Piaseczno
Siedlisko Letniskowe
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Jazgarzew
Żabieniec
Piaseczno
Piaseczno
Skolimów (wieś)
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Jeziorna
Chylice
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Stara Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Lesznowola
Nowa Wola
Lesznowola
Lesznowola
Wierzbno
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Nowo-Iwiczna
Jazgarzew
Chylice
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Budziska
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Halinów
Halinów
Cechówka
Okuniew
Sulejówek
Sulejówek
Sulejówek
Sulejówek
Sulejówek
Sulejówek
Cisie
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Halinów
Halinów
Halinów
Halinów
Desno
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Halinów
Halinów
Halinów
Halinów
Długa Kościelna
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Halinów
Halinów
Halinów
Halinów
Długa Szlachecka
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Sulejówek
Sulejówek
Halinów
Halinów
Długa Szlachecka
Sulejówek
Sulejówek
Grabina
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Halinów
Halinów
Halinów
Halinów
Halinów
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Halinów
Halinów
Halinów
Halinów
Hipolitów
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Halinów
Halinów
Halinów
Halinów
Józefin
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Halinów
Halinów
Halinów
Halinów
Kamionek
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Halinów
Halinów
Kazimierów
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Halinów
Halinów
Halinów
Halinów
Konik Stary
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Halinów
Halinów
Halinów
Halinów
Królewskie Bagno
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Halinów
Halinów
Halinów
Halinów
Krzewina
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Halinów
Halinów
Halinów
Halinów
Michałów
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Halinów
Halinów
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Halinów
Halinów
Ostrowik
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Trzcinka
Poświętne
Poświętne
Sulejówek
Okuniew
Sulejówek
Sulejówek
Sulejówek
Sulejówek
Sulejówek
Sulejówek
Szkopówka
Okuniew
Sulejówek
Sulejówek
Wesoła
Wesoła
Sulejówek
Sulejówek
Trzcinka
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Trzcinka
Poświętne
Poświętne
Zabraniec
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Trzcinka
Poświętne
Poświętne
Żórawka
Okuniew
Sulejówek
Sulejówek
Sulejówek
Sulejówek
Sulejówek
Sulejówek
Żwir (Ratajewo)
Okuniew
Sulejówek
Sulejówek
Sulejówek
Sulejówek
Sulejówek
Sulejówek
Żwirówka
Okuniew
Okuniew
Okuniew
Halinów
Halinów
Halinów
Halinów
Bąki
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Pruszków
Pruszków
Pruszków
Borzęcin
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Zaborów
Borzęcin Duży
Stare Babice
Stare Babice
Borzęcin Duży
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Zaborów
Borzęcin Duży
Stare Babice
Stare Babice
Duchnice
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ożarów Maz.
Ożarów Maz.
Izabelin (A)
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Izabelin
Izabelin
Stare Babice
Stare Babice
Kaputy
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ołtarzew
Ożarów Maz.
Ożarów Maz.
Koczargi
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Izabelin
Koczargi Nowe
Stare Babice
Stare Babice
Koczargi Nowe
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Babice Stare
Koczargi Nowe
Stare Babice
Stare Babice
Konotopa
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ożarów Maz.
Ożarów Maz.
Koprki
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ołtarzew
Ożarów Maz.
Ożarów Maz.
Kręczki
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ołtarzew
Ożarów Maz.
Ożarów Maz.
Ołtarzew
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ołtarzew
Ożarów Maz.
Ożarów Maz.
Ołtarzew-Kolonia ★
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ołtarzew
Ożarów Maz.
Ożarów Maz.
Ożarów (wieś)
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ożarów Maz.
Ożarów Maz.
Ożarów-Franciszków ★
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ożarów-Franciszków
Ożarów Maz.
Ożarów Maz.
Ożarów-Parcele
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ożarów-Franciszków
Ożarów Maz.
Ożarów Maz.
Piotrkówek *
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Macierzysz
Ożarów Maz.
Ożarów Maz.
Stanisławów
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Izabelin
Borzęcin Duży
Stare Babice
Stare Babice
Topolin
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Zaborów
Borzęcin Duży
Stare Babice
Stare Babice
Umiastów
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ołtarzew
Ożarów Maz.
Ożarów Maz.
Wieruchów
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Macierzysz
Ożarów Maz.
Ożarów Maz.
Wierzbin
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Zaborów
Borzęcin Duży
Stare Babice
Stare Babice
Wojcieszyn
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Zaborów
Borzęcin Duży
Stare Babice
Stare Babice
Zalesie
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Zaborów
Borzęcin Duży
Stare Babice
Stare Babice
Zielonki
Ożarów
Ożarów
Ożarów
Babice Stare
Koczargi Nowe
Stare Babice
Stare Babice
Piastów Północ
Piastów
Piastów
Piastów
Piastów
Piastów
Piastów
Piastów
Piastów Południe
Piastów
Piastów
Piastów
Piastów
Piastów
Piastów
Piastów
Brody
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechówek
Pomiechówek
Pomiechówek
Pomiechówek
Cegielnia-Kosewo
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Modlin
Kosewo
Pomiechówek
Pomiechówek
Czarnowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechówek
Kikoły
Pomiechówek
Pomiechówek
Kikoły
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechówek
Kikoły
Pomiechówek
Pomiechówek
Kosewko
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechówek
Pomiechówek
Pomiechówek
Pomiechówek
Kosewo
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Modlin
Kosewo
Pomiechówek
Pomiechówek
Modlin Nowy
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Modlin
Kosewo
Pomiechówek
Pomiechówek
Modlin Stary
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Modlin
Modlin Stary
Nowy Dwór Maz.
Nowy Dwór Maz.
Modlin-Twierdza
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Modlin
Modlin Stary
Nowy Dwór Maz.
Nowy Dwór Maz.
Orzechowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechówek
Kikoły
Pomiechówek
Pomiechówek
Orzechowo Nowe
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechówek
Kikoły
Pomiechówek
Pomiechówek
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechówek
Pomiechówek
Pomiechówek
Pomiechówek
Pomiechówek
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechówek
Pomiechówek
Pomiechówek
Pomiechówek
Stanisławowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechówek
Pomiechówek
Pomiechówek
Pomiechówek
Szczypiorna
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Modlin
Gocławice II
Pomiechówek
Pomiechówek
Wójtostwo
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechówek
Kikoły
Pomiechówek
Pomiechówek
Wólka
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechówek
Kikoły
Pomiechówek
Pomiechówek
Wymysły
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Modlin
Kosewo
Pomiechówek
Pomiechówek
Zapiecki
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechowo
Pomiechówek
Kikoły
Pomiechówek
Pomiechówek
Chylice
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Jeziorna Oborska
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Konstancin
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Królewska Góra
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Skolimów (A, B)
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Skolimów C ★
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Skolimów-Konst.
Chylice
Konst.-Jeziorna
Konst.-Jeziorna
Czechowice
Skorosze
Skorosze
Skorosze
Czechowice
Ursus
Ursus
Warszawa
Karolin
Skorosze
Skorosze
Skorosze
Michałowice
Warszawa
Michałowice
Skorosze
Skorosze
Skorosze
Michałowice
Opacz (Pruszk.)
Michałowice
Michałowice
Okęcie
Skorosze
Okęcie
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Opacz
Skorosze
Skorosze
Skorosze
Michałowice
Opacz (Pruszk.)
Michałowice
Michałowice
Opacz Duża
Skorosze
Okęcie
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Opacz Mała
Skorosze
Skorosze
Skorosze
Michałowice
Opacz (Pruszk.)
Michałowice
Michałowice
Pęcice
Skorosze
Skorosze
Skorosze
Michałowice
Opacz (Pruszk.)
Michałowice
Michałowice
Rakowiec
Skorosze
Okęcie
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Raków
Skorosze
Okęcie
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Reguły
Skorosze
Skorosze
Skorosze
Michałowice
Opacz (Pruszk.)
Michałowice
Michałowice
Salomea
Skorosze
Okęcie
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Skorosze
Skorosze
Skorosze
Skorosze
Czechowice
Ursus
Ursus
Warszawa
Szamoty
Skorosze
Skorosze
Skorosze
Czechowice
Ursus
Ursus
Warszawa
Szczęśliwice
Skorosze
Okęcie
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Wiktoryn
Skorosze
Okęcie
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Załuski
Skorosze
Okęcie
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Gocławek
Wawer
Wawer
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Groszówka ★
Wawer
Wawer
Sulejówek
Wesoła
Wesoła
Wesoła
Wesoła
Grzybowa
Wawer
Sulejówek
Sulejówek
Wesoła
Wesoła
Wesoła
Wesoła
Karolówka
Wawer
Rembertów
Rembertów
Rembertów
Rembertów
Warszawa
Warszawa
Kawenczyn
Wawer
Rembertów
Rembertów
Rembertów
Rembertów
Warszawa
Warszawa
Kozia Górka
Wawer
Bródno
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Miłosna
Wawer
Wawer
Sulejówek
Wesoła
Wesoła
Wesoła
Wesoła
Mokry Ług
Wawer
Rembertów
Rembertów
Rembertów
Rembertów
Warszawa
Warszawa
Podkaczy Dół
Wawer
Wawer
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Pohulanka
Wawer
Wawer
Wiązowna
Wesoła
Wesoła
Wesoła
Wesoła
Poligon
Wawer
Rembertów
Rembertów
Rembertów
Rembertów
Zielonka
Zielonka
Sulejówek
Sulejówek
Rembertów
Wawer
Rembertów
Rembertów
Rembertów
Rembertów
Warszawa
Warszawa
Rembertów Nowy
Wawer
Rembertów
Rembertów
Rembertów
Rembertów
Warszawa
Warszawa
Wawer
Wawer
Wawer
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Wesoła ★
Wawer
Wawer
Sulejówek
Wesoła
Wesoła
Wesoła
Wesoła
Wola Grzybowska
Wawer
Sulejówek
Sulejówek
Sulejówek
Sulejówek
Wesoła
Wesoła
Zastów
Wawer
Wawer [78]
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Zielona
Wawer
Sulejówek
Sulejówek
Wesoła
Wesoła
Wesoła
Wesoła
Zygmuntów -Magenta
Wawer
Rembertów
Rembertów
Rembertów
Rembertów
Warszawa
Warszawa
Aleksandrów
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Boryszew
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Brzeziny
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Halinów
Halinów
Halinów
Halinów
Duchnów
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Dziechciniec
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Emów
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Góraszka
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Izabela
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Jabłonna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Otwock
Otwock
Kąck
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Kopki
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Majdan
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Malcanów
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Michałówek
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Mlądz
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Otwock
Otwock
Pęclin
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Rycice
Wiązowna
Falenica, Lt.
Józefów
Józefów
Józefów
Józefów
Józefów
Świerk
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Otwock
Otwock
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna Kościelna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wielgolas Brzeziński
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Halinów
Halinów
Halinów
Halinów
Wielgolas Duchnowski
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Halinów
Halinów
Halinów
Halinów
Wólka Mlądzka
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Otwock
Otwock
Zakręt
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Zamlądz
Wiązowna
Falenica, Lt.
Józefów
Otwock
Otwock
Otwock
Otwock
Żanęcin
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Wiązowna
Augustówka
Wilanów
Wilanów
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Dąbrówka
Wilanów
Wilanów
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Gorzkiewki
Wilanów
Okęcie
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Kabaty
Wilanów
Wilanów
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Kępa Latoszkowa
Wilanów
Wilanów
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Kępa Zawadowska *
Wilanów
Wilanów
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Lisy
Wilanów
Wilanów
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Moczydło
Wilanów
Wilanów
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Powsin
Wilanów
Wilanów
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Powsinek
Wilanów
Wilanów
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Pyry
Wilanów
Wilanów
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Służew
Wilanów
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Służewiec
Wilanów
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Służewiec Nowy
Wilanów
Wilanów [79]
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Wilanów
Wilanów
Wilanów
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Wolica
Wilanów
Wilanów
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Zawady
Wilanów
Wilanów
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Zbarz
Wilanów
Okęcie
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Włochy Stare *
Włochy
Włochy
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Włochy Nowe *
Włochy
Włochy
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Buda
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Stare Babice
Stare Babice
Feliksów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Leszno
Leszno
Hornówek
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Izabelin
Izabelin
Stare Babice
Stare Babice
Izabelin (B)
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Izabelin
Izabelin
Stare Babice
Stare Babice
Lipków
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Izabelin
Koczargi Nowe
Stare Babice
Stare Babice
Ławy
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Leszno
Leszno
Mariew
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Stare Babice
Stare Babice
Sieraków
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Izabelin
Izabelin
Stare Babice
Stare Babice
Truskaw
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Izabelin
Izabelin
Stare Babice
Stare Babice
Wąsy
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Leszno
Leszno
Wiktorów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Leszno
Leszno
Wólka
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Leszno
Leszno
Wyględy
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Leszno
Leszno
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Leszno
Leszno
Zaborówek
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Zaborów
Leszno
Leszno
Błota
Zagóźdź
Falenica, Lt.
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Borków
Zagóźdź
Falenica, Lt.
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Dębinka
Zagóźdź
Falenica, Lt.
Józefów
Józefów
Józefów
Józefów
Józefów
Juljanów
Zagóźdź
Falenica, Lt.
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Las
Zagóźdź
Wawer
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Miedzeszyn (wieś)
Zagóźdź
Falenica, Lt.
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Nowa Wieś
Zagóźdź
Falenica, Lt.
Józefów
Józefów
Józefów
Józefów
Józefów
Świdry Małe
Zagóźdź
Falenica, Lt.
Józefów
Józefów
Józefów
Józefów
Józefów
Wólka Zerzeńska
Zagóźdź
Falenica, Lt.
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Zagóźdź
Zagóźdź
Falenica, Lt.
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Zbytki
Zagóźdź
Wawer
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Zerzeń
Zagóźdź
Wawer
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
★ = gromada nieutworzona w związku z reformą w 1933 roku, lecz później.
Pogrubionym tekstem oznaczono miasta.
Przypisy
↑ Ustawa z dnia 31 grudnia 1866 roku (Dziennik Praw t. 66, s. 119 nn).
↑ a b c d e Trzebiński, Wojciech (1916–1993); Borkiewicz, Adam (1896–1958). Podziały administracyjne Królestwa Polskiego w okresie 1815–1918 r.: Zarys historyczny . Dokumentacja Geograficzna 1956 z. 4.
↑ Maria Nietyksza . Rozwój miast i aglomeracji miejsko-przemysłowych w Królestwie Polskim (1865–1914) . Wydawnictwo Naukowe PWN 1986.
↑ Postanowienie z 20 marca (1 kwietnia) 1870, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, s. 127).
↑ Skorowidz Królestwa Polskiego, czyli Spis alfabetyczny miast, wsi, folwarków, kolonii i wszystkich nomenklatur w guberniach Królestwa Polskiego, z wykazaniem: gubernii, powiatu, gminy, parafii, sądu pokoju lub gminnego, oraz najbliższej stacyi pocztowej, wraz z oddzielnym spisem gmin podług najświeższej ich liczby i nazwy ułożony, wykazujący: odległość każdej danej gminy od miasta powiatowego i sądu swojego gminnego; czy i jakie znajdują się w gminie zakłady fabryczne lub przemysłowe, szkoły itp. oraz ludność każdej gminy, obejmujący także podział sądownictwa krajowego świeżo urządzonego. T. 2.
↑ Jelonek – Dokumentacja Geograficzna .
↑ Zb. Praw, seria II, tom 11, s. 75
↑ Gawryszewski LUDNOŚĆ WARSZAWY W XX WIEKU .
↑ Obzor guberni warszawskiej, 1897.
↑ Zb. Praw, seria II, tom 11, s. 75
↑ a b Jakub Kaczorowski (2020). Jak zmieniały się granice Warszawy? Historia rozrastania się stolicy .
↑ Wieś w mieście. Zapraszam do Szop Polskich (Warszawa, Mokotów) .
↑ SUiRP Oddz. 1 Nr 150 paragraf 1541.
↑ Obzor guberni warszawskiej, 1914.
↑ Protokół posiedzenia Rady gminnej w Karczewie z 16 XII 1916 r. . [dostęp 2010-03-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-05)].
↑ Verordnungsblatt für das General-Gouvernement Warschau. 1916 nr 25 (22 III) .
↑ Verordnungsblatt für das General-Gouvernement Warschau. 1916 nr 25 (22 III) . [dostęp 2020-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-13)].
↑ Dz.U. z 1924 r. nr 60, poz. 601 .
↑ Dz.U. z 1919 r. nr 65, poz. 395 .
↑ Rozporządzenie dot. rozszerzenia warszawskiego okręgu miejskiego i wykonania planu dla zabudowania miasta Warszawy (Dziennik Rozporządzeń dla Jenerał-Gubernatorstwa Warszawskiego 1916 nr 29 poz 79 ).
↑ Rozporządzenie dot. ustanowienia granic miejskich Warszawy Dziennik Rozporządzeń dla Jenerał-Gubernatorstwa Warszawskiego 1917 nr 63 poz 259 .
↑ Dziennik Zarządu Miasta Stołecznego Warszawy. 1917 nr 129 (27 X) .
↑ Ludność Polski w XX w. . [dostęp 2011-07-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-16)].
↑ Jerzy J. Kaleta Jerzy J. , Pruszków przemysłowy , Wyd. 2. zm. i popr, Pruszków: Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna im. Henryka Sienkiewicza, 2010, ISBN 978-83-62144-02-0 [dostęp 2023-09-26] . Brak numerów stron w książce
↑ Akta miasta Pruszkowa
↑ Akta miasta Pruszkowa
↑ untitled . [dostęp 2011-07-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-16)].
↑ [Jolanta Załęczny. Powiat warszawski w latach II Rzeczypospolitej . Wydawnictwo Muzeum Niepodległości, 2015, Warszawa, ISBN 978-83-62235-58-2 ].
↑ /Dz. Rozp. Jen.-
Gub. Warsz. 1916 r., nr 36.
↑ Dz.U. z 1924 r. nr 4, poz. 35 .
↑ Dz.U. z 1924 r. nr 44, poz. 469 .
↑ Dz.U. z 1924 r. nr 42, poz. 443 .
↑ Rocznik statystyki Rzeczypospolitej Polskiej. R. 1, 1920/21 cz. 1 .
↑ Dz.U. z 1924 r. nr 60, poz. 601 .
↑ Dz.U. z 1924 r. nr 97, poz. 901 .
↑ Dz.U. z 1925 r. nr 83, poz. 574
↑ Obwieszczenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 27 września 1927 r. przedmiocie zmiany nazwy miejscowości Kaczy Dół w powiecie i województwie warszawskiem M.P. z 1927 r. nr 230, poz. 599 .
↑ a b c d Dz.U. z 1929 r. nr 64, poz. 496 .
↑ Dz.U. z 1929 r. nr 79, poz. 588 .
↑ Dz.U. z 1930 r. nr 27, poz. 236 .
↑ Dz.U. z 1930 r. nr 37, poz. 329 .
↑ Dz.U. z 1930 r. nr 68, poz. 540 .
↑ Dz.U. z 1924 r. nr 97, poz. 901 .
↑ Warszawski Dziennik Wojewódzki: dla obszaru Województwa Warszawskiego. 1933, nr 5, poz. 52.
↑ Dz.U. z 1933 r. nr 96, poz. 744 .
↑ Warszawski Dziennik Wojewódzki, 1936, nr 2, poz 4 .
↑ Warszawski Dziennik Wojewódzki: dla obszaru Województwa Warszawskiego. 1937, nr 16, poz. 191 .
↑ Warszawski Dziennik Wojewódzki, 1937, nr 21, poz. 240 .
↑ Warszawski Dziennik Wojewódzki, 1938, nr 4, poz. 40 .
↑ Dz.U. z 1938 r. nr 65, poz. 490 .
↑ Dz.U. z 1938 r. nr 72, poz. 518 .
↑ M.P. z 1939 r. nr 59, poz. 111 .
↑ Dz.U. z 1939 r. nr 28, poz. 187 .
↑ Dz.U. z 1939 r. nr 27, poz. 180 .
↑ Dz.U. z 1939 r. nr 28, poz. 188 .
↑ Dz.U. z 1939 r. nr 28, poz. 186 .
↑ Dz.U. z 1939 r. nr 28, poz. 188 .
↑ a b c Gemeinde- und Dorfverzeichnis für das Generalgouvernement (1943).
↑ Podział administracyjny Rzeczypospolitej Polskiej: Praca zespołowa pod redakcją prof. Stanisława Srokowskiego. Warszawa: Biblioteka Samorządowca Nr 77, 1948.
↑ Dz.U. z 1948 r. nr 5, poz. 37 .
↑ Dz.U. z 1951 r. nr 20, poz. 161 .
↑ Dz.U. z 1951 r. nr 27, poz. 199 .
↑ Dz.U. z 1951 r. nr 27, poz. 201 .
↑ M.P. z 1951 r. nr 60, poz. 809 .
↑ a b c d e f g h i j Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie. 1951, nr 16, poz. 188 .
↑ M.P. z 1951 r. nr 60, poz. 809 .
↑ a b c d Dz.U. z 1952 r. nr 27, poz. 185 .
↑ Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 177 .
↑ Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 180 .
↑ Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 181 .
↑ a b Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie. 1952, nr 6, poz. 37
↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1 VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa.
↑ Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 181 .
↑ Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 177 .
↑ Którą jednak tego samego dnia włączono do powiatu pruszkowskiego .
↑ Dz.U. z 1957 r. nr 39, poz. 176 .
↑ Od 9 grudnia 1933 do 31 marca 1939 w gminie Zagóźdź .
↑ Od 1 marca 1943 w gminie Okęcie .
miasto wojewódzkie – Warszawa (wydzielone)