Kalendarium II wojny światowej
Kalendarium II wojny światowej
Wojna w Europie
Wojna w Afryce Północnej
1940
- 10 czerwca – Włochy wypowiedziały wojnę Francji i Wielkiej Brytanii.
- 18 czerwca – armia włoska rozpoczęła inwazję na Somali Francuskie.
- 28 czerwca – namiestnik włoskiej Libii marszałek Italo Balbo zginął w wyniku omyłkowego zestrzelenia jego samolotu przez własną obronę przeciwlotniczą.
- 3-5 lipca – marynarka brytyjska zniszczyła zespół floty francuskiej w bazie Mers el-Kebir w Algierii (operacja Catapult).
- 3 sierpnia – wojska włoskie rozpoczęły inwazję na Somali Brytyjskie.
- 13 września – armia włoska pod dowództwem marszałka Grazianiego rozpoczęła z terenu Libii atak na Egipt.
- 16 września – Włosi zajęli miasto Sidi Barrani. Marszałek Graziani wstrzymał włoską ofensywę w celu podciągnięcia zaopatrzenia.
- 23-25 września – nieudany atak sił brytyjskich i Wolnej Francji na Dakar w Senegalu (Operacja Menace).
- 27 października – 19 listopada – Kampania o Gabon: siły Wolnej Francji i brytyjskie opanowały Gabon.
- 7 grudnia – wojska alianckie zaatakowały siły włoskie w zachodnim Egipcie i wschodniej Libii (operacja operacja Compass).
- 10 grudnia – początek brytyjskiej ofensywy pod dowództwem gen. Archibalda Wavella przeciwko wojskom włoskim, której efektem było wyparcie ich z Cyrenajki i niemal całkowite zniszczenie włoskiej Grupy Armii Libia.
1941
1942
- 21 stycznia – rozpoczęła się niemiecko-włoska kontrofensywa w Cyrenajce.
- 5 maja – rozpoczęła się bitwa o Madagaskar.
- 26 maja:
- 11 czerwca – taktyczne zwycięstwo wojsk Osi w bitwie o Bir Hakeim w Libii.
- 20 czerwca – Niemcy rozpoczęli atak na Tobruk.
- 21 czerwca – wojska niemieckie gen. Rommla wkroczyły do zdobytego Tobruku.
- 23 czerwca – wojska niemieckie feldmarszałka Rommla dotarły do granicy egipskiej.
- 1 lipca – rozpoczęła się I bitwa pod El Alamein, zakończona sytuacją patową.
- 22 lipca – nieudany atak wojsk brytyjskich na pozycje włoskie w Libii. Alianci stracili 146 czołgów, a 1400 żołnierzy wzięto do niewoli. Straty włoskie były znikome.
- 27 lipca – zakończyła się I bitwa pod El Alamein, której skutkiem było zatrzymanie ofensywy Afrika Korps na Aleksandrię.
- 30 sierpnia – rozpoczęła się bitwa pod Alam Halfa, na południowy wschód od El Alamein w Egipcie.
- 12 września – o godzinie 22 niemiecki okręt podwodny U-156 zatopił u wybrzeży Afryki Zachodniej brytyjski statek „Laconia” ze 136-osobową załogą, 80 cywilami, 268 brytyjskimi żołnierzami oraz 1800 włoskimi jeńcami strzeżonymi przez 160 żołnierzy polskich.
- 23 października – uderzenie brytyjskiej 8 Armii pod dowództwem gen. Bernarda Law Montgomery’ego na oddziały Afrika Korps przeważyło szalę zwycięstwa w II bitwie pod El Alamein na stronę aliantów.
- 5 listopada – koniec II bitwy pod El Alamein, odwrót Afrika Korps.
- 6 listopada – zwycięstwo Brytyjczyków nad wojskami Francji-Vichy i japońską flotą w bitwie o Madagaskar.
- 8 listopada – lądowanie wojsk amerykańsko-brytyjskich w portach Francuskiej Afryki Zachodniej (operacja Torch).
- 12 listopada – po klęsce pod El Alamein wojska niemieckie i włoskie opuściły Tobruk.
1943
- 14 stycznia – początek konferencji alianckiej w Casablance.
- 23 stycznia – ewakuacja niemieckiej Armii Pancernej Afryka z Trypolisu i początek odwrotu w kierunku Tunezji.
- 24 stycznia – zakończyła się konferencja w Casablance, na której ustalono, że wojna będzie prowadzona aż do bezwarunkowej kapitulacji państw Osi.
- 14 lutego – rozpoczęła się niemiecko-włoska ofensywa w Tunezji, która doprowadziła do bitwy o przełęcz Kasserine.
- 25 lutego – zwycięstwo wojsk włosko-niemieckich w bitwie na przełęczy Kasserine.
- 9 marca – feldmarszałek Erwin Rommel przekazał dowództwo Grupy Armii Afryka generałowi Hansowi Jürgenowi von Arnimowi, a sam udał się na urlop zdrowotny.
- 7 maja – wojska brytyjskie wyzwoliły Tunis.
- 13 maja – kapitulacja ostatnich oddziałów niemiecko-włoskich w Afryce.
Wojna w Azji i na Pacyfiku
1937
- 7 lipca – incydent na moście Marco Polo w Fengtai, południowym przedmieściu Pekinu.
- Początek lipca – rozpoczęła się bitwa pod Tiencinem.
- Początek sierpnia – zakończyła się bitwa pod Tiencinem.
- Sierpień – operacja Chahar.
- Sierpień – rozpoczęła się operacja zajęcia linii kolejowej z Tiencinu do Pukou.
- Sierpień – rozpoczęła się operacja zajęcia linii kolejowej z Pekinu do Hankou.
- 13 sierpnia – rozpoczęła się bitwa pod Szanghajem.
- 1 września – rozpoczęła się bitwa pod Taiyuan.
- 13 września – rozpoczęła się bitwa pod Xinkou.
- 9 listopada – zakończyła się bitwa pod Taiyuan.
- 11 listopada – zakończyła się bitwa pod Xinkou.
- 26 listopada – zakończyła się bitwa pod Szanghajem.
- Grudzień – zakończyła się operacja zajęcia linii kolejowej z Pekinu do Hankou.
- 9 grudnia – rozpoczęła się bitwa pod Nankinem.
- 13 grudnia – armia japońska zdobyła Nankin, który stał się stolicą marionetkowego państwa chińskiego. Żołnierze rozpoczęli masakrę ludności cywilnej.
1938
- 31 stycznia – zakończyła się bitwa pod Nankinem.
- 24 marca – rozpoczęły się bitwa pod Xuzhou i bitwa pod Tai’erzhuang.
- 7 kwietnia – zakończyła się bitwa pod Tai’erzhuang.
- 1 maja – zakończyła się bitwa pod Xuzhou.
- 10 maja – rozpoczęła się operacja Amoy.
- 12 maja – zakończyła się operacja Amoy.
- 11 czerwca – rozpoczęła się bitwa pod Wuhan.
- Październik – rozpoczęła się operacja Canton.
- 27 października – zakończyła się bitwa pod Wuhan.
- Grudzień – zakończyła się operacja Canton.
1939
- 17 marca – rozpoczęła się bitwa pod Nanchang.
- 20 kwietnia – rozpoczęła się bitwa pod Suizhou i Zaoyang.
- 9 maja – zakończyła się bitwa pod Nanchang.
- 24 maja – zakończyła się bitwa pod Suizhou i Zaoyang.
- 20 sierpnia – Sowieci przerzucili znaczne siły na front dalekowschodni i rozpoczęli atak na Japończyków.
- 13 września – rozpoczęła się bitwa pod Changsha.
- 15 września – ZSRR podpisał rozejm z Japonią.
- 8 października – zakończyła się bitwa pod Changsha.
- 15 listopada – rozpoczęła się bitwa o południowe Kuangsi.
1940
1941
1942
- 1 stycznia:
- zahamowano na pewien czas japońską ofensywę na Malajach (Indochiny).
- jednostki armii Filipin zorganizowały obronę na linii Borac-Guagua, osłaniającej odwrót na półwysep Bataan na wyspie Luzon.
- 2 stycznia – wojska japońskie zdobyły stolicę Filipin Manilę i Kampar w Indochinach.
- 6 stycznia – Japończycy wysadzili desant w Brunei na Borneo.
- 11 stycznia – Japonia wypowiedziała wojnę Holandii. Wojska japońskie uderzyły na Holenderskie Indie Wschodnie i na holenderskie Borneo.
- 16 stycznia – wojska japońskie zaatakowały port Tavoy, rozpoczynając tym samym wojnę z Birmą.
- 19 stycznia – wojska japońskie zdobyły Sandakan, stolicę brytyjskiego Borneo Północnego.
- 23 stycznia – wybuchły walki na Nowej Gwinei.
- 24 stycznia – taktyczne zwycięstwo niszczycieli amerykańskich w bitwie pod Balikpapan.
- 25 stycznia – Tajlandia wypowiedziała wojnę Wielkiej Brytanii i USA.
- 31 stycznia
- 4 lutego – na plantacjach Tol i Waitavalo na Nowej Brytanii japońscy żołnierze zamordowali około 160 australijskich jeńców wojennych.
- 5 lutego – w rejonie lotniska Laha na Ambonie japońscy żołnierze i marynarze przeprowadzili pierwszą masową egzekucję australijskich i holenderskich jeńców.
- 6 lutego – rozpoczęła się bitwa o Sumatrę.
- 10 lutego – japoński okręt podwodny ostrzelał amerykańską wyspę Midway.
- 15 lutego – siły japońskie zdobyły Singapur i Sumatrę.
- 16 lutego – na wyspie Bangka japońscy żołnierze zamordowali około 80 rozbitków z alianckich statków, wśród nich 21 australijskich pielęgniarek.
- 17 lutego – kapitulacja wojsk brytyjskich w Singapurze.
- 18 lutego – Japończycy rozpoczęli masowe aresztowania i egzekucje członków chińskiej diaspory w Singapurze.
- 19 lutego:
- 20 lutego – armia japońska dokonała inwazji na należącą do neutralnej Portugalii wyspę Timor.
- 19–20 lutego – starcie morskie w cieśninie Badung, zakończone niewielką porażką aliancką.
- 23 lutego – japoński okręt podwodny ostrzelał rafinerię ropy w Santa Barbara w Kalifornii. Był to pierwszy japoński atak na obiekt na kontynencie amerykańskim.
- 25 lutego – nalot na Zachodnie Wybrzeże: obrona przeciwlotnicza ostrzelała niezidentyfikowany obiekt latający, który pojawił się nad Los Angeles.
- 27–28 lutego – bitwa morska na Morzu Jawajskim zakończona klęską zespołu alianckiego.
- 1 marca – rozpoczęła się bitwa o Jawę.
- 3 marca – co najmniej 88 osób zginęło w wyniku japońskiego nalotu na australijskie miasto Broome.
- 4 marca – na południe od Jawy został zatopiony przez Japończyków australijski eskortowiec HMAS Yarra; zginęło 138 ze 151 członków załogi.
- 7 marca – wojska japońskie zdobyły Rangun, stolicę Birmy.
- 8 marca:
- Holendrzy poddali się na Jawie wojskom japońskim.
- wojska japońskie zajęły ewakuowany przez Brytyjczyków Rangun.
- 12 marca – zwycięstwem wojsk japońskich zakończyła się bitwa o Jawę.
- 23 marca – wojska japońskie dokonały inwazji na Andamany w Zatoce Bengalskiej.
- 24 marca – admirał Chester Nimitz został głównodowodzącym armii amerykańskiej na Pacyfiku.
- 29 marca – zwycięstwem Japończyków zakończyła się bitwa o Sumatrę.
- 31 marca:
- 1 kwietnia:
- 5 kwietnia – lotnictwo japońskie zbombardowało port i miasto Kolombo na Cejlonie, w wyniku czego zginęło 190 osób. Kilka godzin później japońskie bombowce zatopiły około 100 mil morskich na południowy zachód od Cejlonu brytyjskie krążowniki HMS Dorsetshire i MMS Cornwall. Zginęło 426 członków załóg, 1122 zostało uratowanych.
- 6 kwietnia – pierwsze oddziały amerykańskie przybyły do Australii.
- 9 kwietnia:
- 10 kwietnia – wojska amerykańskie na Filipinach skapitulowały przed Japończykami.
- 1–12 kwietnia – wypad floty japońskiej na Ocean Indyjski, zakończony porażką floty brytyjskiej.
- 18 kwietnia – pierwszy nalot lotnictwa amerykańskiego z lotniskowców na Tokio, Jokohamę, Nagoję i Kobe.
- 29 kwietnia – Japończycy zdobyli Lashio, przecinając tym samym drogę zaopatrzenia dla Czang Kaj-szeka.
- 1 maja – Japończycy zajęli Mandalay w Birmie.
- 3 maja – Japończycy zajęli wyspę Tulagi w archipelagu Wysp Salomona.
- 4–8 maja – bitwa powietrzno-morska na Morzu Koralowym zakończona taktyczną porażką floty japońskiej.
- 6 maja – zwycięstwo Japończyków w bitwie o wyspę Corregidor na Filipinach.
- 12 maja – skapitulowały resztki broniących się wojsk amerykańskich na wyspie Mindanao.
- 20 maja – Japończycy zajęli całą Birmę dochodząc do granicy indyjskiej.
- 31 maja – japoński atak na port w Sydney z wykorzystaniem miniaturowych łodzi podwodnych.
- 3 czerwca:
- 4 czerwca – rozpoczęła się powietrzno-morska bitwa pod Midway.
- 5 czerwca – po utracie 4 lotniskowców i ciężkiego krążownika japońska flota rozpoczęła odwrót spod Midway.
- 6–7 czerwca – desant japoński na wyspach Attu i Kiska (Aleuty).
- 7 czerwca – zakończyła się bitwa w rejonie wyspy Midway, Japończycy ponieśli klęskę i duże straty. Bitwa stała się przełomowym momentem w wojnie na Oceanie Spokojnym.
- 1 lipca – amerykański okręt podwodny USS „Sturgeon” zatopił na północ od Luzonu japoński statek „Montevideo Maru”, przewożący australijskich jeńców pojmanych w czasie bitwy o Rabaul. Spośród 1142 osób na pokładzie uratowano jedynie 17 członków japońskiej załogi.
- 19 lipca – pierwsi australijscy jeńcy zostali osadzeni w japońskim obozie jenieckim w Sandakanie na Borneo Północnym.
- 7 sierpnia – Amerykanie dokonali desantu na wyspie Guadalcanal (w archipelagu Wysp Salomona).
- 9 sierpnia – bitwa morska w rejonie wyspy Savo koło Guadalcanalu, zakończona porażką aliantów.
- 17 sierpnia – wojska amerykańskie rozpoczęły rajd na Makin.
- 24 sierpnia – bitwa powietrzno-morska koło wschodnich Wysp Salomona, zakończona porażką Japończyków.
- 25 sierpnia – bitwa o Milne Bay (Papua-Nowa Gwinea).
- 26 sierpnia – wojska japońskie zajęły wyspę Nauru.
- 20 września – Amerykanie przeprowadzili pierwszy lot testowy przejętego w stanie nienaruszonym japońskiego myśliwca Mitsubishi A6M (tzw. Zero z Akutan).
- 2 października – na Morzu Południowochińskim zatonął japoński statek „Lisbon Maru”, storpedowany dzień wcześniej przez amerykański okręt podwodny USS „Grouper”. Zginęło ponad 800 brytyjskich jeńców wojennych.
- 11 października – w czasie walk o Guadalcanal (Wyspy Salomona) miała miejsce bitwa koło przylądka Ésperance.
- 26 października – taktyczna porażka Amerykanów w powietrzno-morskiej bitwie koło wysp Santa Cruz.
- 12–13 listopada – Bitwa morska w rejonie Guadalcanal, zakończona niewielkim zwycięstwem Japończyków.
- 13 listopada – został zatopiony na Pacyfiku amerykański okręt USS Juneau – z pięcioma służącymi na nim braćmi Sullivan. Tragedia ta stała się impulsem do wprowadzenia wojskowej zasady jedynego ocalałego w rodzinie, co stanowi kanwę filmu Szeregowiec Ryan.
- 15 listopada – II bitwa morska w rejonie Guadalcanal, zakończona taktycznym zwycięstwem amerykańskim.
- 25 listopada – do portu Moji zawinęły japońskie piekielne statki „Dainichi Maru” i „Singapore Maru”. Podczas 26-dniowego rejsu z Singapuru w ich ładowniach zmarło 140 alianckich jeńców wojennych.
- 30 listopada – bitwa morska w rejonie Tassafarongi (bitwa pod Lunga) – taktyczne zwycięstwo japońskie.
1943
1944
- 2 stycznia – alianci wysadzili desant w Saidor (Nowa Gwinea).
- 21 stycznia – japoński statek „Ikoma Maru”, przewożący 611 indyjskich jeńców wojennych, został zatopiony przez amerykański okręt podwodny USS „Seahorse”. Zginęło 418 jeńców.
- 30 stycznia – wojska amerykańskie wyzwoliły Majuro, stolicę Wysp Marshalla.
- 31 stycznia – desant wojsk amerykańskich na Wyspy Marshalla.
- 14 lutego – wybuchło powstanie antyjapońskie na Jawie.
- 15 lutego – wojska japońskie wycofują się definitywnie z okupowanych Wysp Salomona.
- 17 lutego – wojska amerykańskie rozpoczęły atak na wyspę Truk w archipelagu Karolinów.
- 18 lutego – wojska amerykańskie zniszczyły japońską bazę morską na wyspie Truk w archipelagu Karolinów.
- 20 lutego – wojska amerykańskie zdobyły atol Enewetak na Wyspach Marshalla.
- 25 lutego – japońskie statki „Tango Maru” i „Ryūsei Maru” zostały zatopione na Morzu Balijskim przez amerykański okręt podwodny USS „Rasher”. Wraz z nimi zginęło blisko 8 tys. pasażerów: japońskich żołnierzy, alianckich jeńców wojennych oraz robotników przymusowych z Jawy.
- 29 lutego – rozpoczęły się walki o Wyspy Admiralicji.
- 4–5 marca – z obozu przy Tunnel Hill Road na Nowej Brytanii funkcjonariusze Kempeitai zabrali co najmniej 31 amerykańskich i australijskich jeńców. Po wywiezionych ślad zaginął.
- 7 marca – wszedł do służby japoński lotniskowiec Taihō.
- 9 marca – amerykańskie oddziały piechoty morskiej zdobyły lotnisko Talasea na Nowej Brytanii.
- 17 marca – na nadbrzeżu portu w Kaviengu na Nowej Irlandii japońscy żołnierze zamordowali co najmniej 32 cywilów europejskiego pochodzenia.
- 26 marca – na północ od Palau po eksplozji własnej torpedy zatonął amerykański okręt podwodny USS Tullibee; zginęło 79 spośród 80 członków załogi.
- 22 kwietnia – wojska amerykańskie wylądowały na Nowej Gwinei.
- 30 kwietnia – amerykański atak na Truk w archipelagu Karolinów.
- 27 maja – alianci zaatakowali wyspę Biak.
- 15 czerwca – rozpoczęły się walki o archipelag Marianów.
- 19 czerwca – rozpoczęła się bitwa na Morzu Filipińskim.
- 20 czerwca – zwycięstwo floty amerykańskiej w bitwie na Morzu Filipińskim.
- 24 czerwca – japoński statek „Tamahoko Maru” został zatopiony w pobliżu Nagasaki przez amerykański okręt podwodny USS „Tang”, co spowodowało śmierć 560 alianckich jeńców wojennych.
- 26 czerwca – japoński statek „Harugiku Maru”, przewożący około 1200 alianckich jeńców wojennych, został zatopiony w Cieśninie Malakka przez brytyjski okręt podwodny HMS „Truculent”. Zginęło około 180 jeńców.
- 28 czerwca – zwodowano amerykański lotniskowiec USS „Randolph”.
- 29 czerwca – japoński statek „Toyama Maru” został zatopiony na wodach archipelagu Riukiu przez amerykański okręt podwodny USS „Sturgeon”. Wraz z nim zginęło prawdopodobnie około 3,7 tys. japońskich żołnierzy i marynarzy.
- 9 lipca – wojska amerykańskie zdobyły wyspę Saipan.
- 21 lipca – rozpoczęła się bitwa o Guam.
- 3 sierpnia – amerykańskie i chińskie wojska po dwumiesięcznym oblężeniu zdobyły miasto Myitkyina w Birmie.
- 4 sierpnia – japoński statek „Koshu Maru” został zatopiony w Cieśninie Makasarskiej przez amerykański okręt podwodny USS „Ray”. Zginęło 1540 osób, w większości robotnicy przymusowi z Jawy.
- 5 sierpnia – w obozie jenieckim w Cowra w australijskim stanie Nowa Południowa Walia grupa ok. 1100 Japończyków zaatakowała strażników i przedarła się przez drut kolczasty otaczający obóz. W czasie próby ucieczki zginęło 231 Japończyków i 4 australijskich strażników, a 108 Japończyków i 4 Australijczyków zostało rannych. Z 378 uciekinierów 334 zostało schwytanych w ciągu następnych 9 dni, a 44 popełniło samobójstwo.
- 10 sierpnia – siły amerykańskie pokonały ostatnie japońskie oddziały na Guam.
- 16 sierpnia – II wojna chińsko-japońska: rozpoczęła się bitwa pod Guilin-Liuzhou.
- 18 sierpnia – amerykański okręt podwodny zatopił japoński lotniskowiec Taiyō.
- 19 sierpnia – japoński okręt desantowy „Tamatsu Maru” został zatopiony na Morzu Południowochińskim przez amerykański okręt podwodny USS „Spadefish”. Wraz z okrętem zginęło 4890 japońskich żołnierzy i członków załogi.
- 7 września – japoński statek „Shin’yō Maru” został zatopiony u wybrzeży Mindanao przez amerykański okręt podwodny USS „Paddle”. Przewoził około 750 amerykańskich jeńców wojennych, spośród których 667 poniosło śmierć.
- 12 września – amerykańskie okręty podwodne rozbiły japoński konwój HI-72, zatapiając sześć statków i okrętów, w tym piekielne statki „Rakuyō Maru” i „Kachidoki Maru”, na których zginęło blisko 1,5 tys. alianckich jeńców wojennych.
- 15 września – rozpoczęła się bitwa o Peleliu.
- 18 września – japoński statek „Jun’yō Maru” został zatopiony u wybrzeży Sumatry przez brytyjski okręt podwodny HMS „Tradewind”. Zginęło około 5,6 tys. osób, w większości alianckich jeńców i robotników przymusowych z Jawy.
- 21 września – japoński statek „Hōfuku Maru”, przewożący 1289 alianckich jeńców wojennych, został zatopiony na Morzu Południowochińskim przez amerykańskie lotnictwo. Zginęło 1047 jeńców.
- 30 września – zwycięstwo wojsk amerykańskich w bitwie o Angaur.
- 19 października – na Filipinach utworzono pierwszy oddział kamikaze.
- 20 października – wojska amerykańskie pod dowództwem gen. Douglasa MacArthura wylądowały na Filipinach, na wyspie Leyte.
- 23–25 października – bitwa w Zatoce Leyte.
- 24 października – japoński statek „Arisan Maru”, przewożący około 1800 amerykańskich jeńców wojennych, został zatopiony na Morzu Południowochińskim przez okręt podwodny USS „Snook” lub USS „Shark”. Katastrofę przeżyło zaledwie 9 jeńców.
- 25 października – wystartował pierwszy kamikaze.
- 10 listopada – Wyspy Admiralicji: 372 osoby zginęły bądź zaginęły, a 371 zostało rannych w wyniku eksplozji na statku zaopatrzeniowym USS Mount Hood.
- 20 listopada – pierwszy japoński atak przeciwko amerykańskiej flocie z wykorzystaniem żywych torped Kaiten.
- 21 listopada – okręt podwodny USS Sealion zatopił japoński krążownik liniowy Kongō; zginęło 1250 członków załogi, uratowało się 237.
- 24 listopada:
- 25 listopada – zwycięstwo wojsk amerykańskich w bitwie o Peleliu.
- 14 grudnia – w obozie jenieckim na Palawanie japońscy żołnierze zamordowali 139 amerykańskich jeńców wojennych.
- 15 grudnia – japoński statek „Ōryoku Maru” został zatopiony przez amerykańskie lotnictwo w Zatoce Subic u wybrzeży Luzonu, co spowodowało śmierć około 300 amerykańskich jeńców wojennych.
- 18 grudnia – w wyniku uderzenia tajfunu na amerykańską flotyllę na Morzu Filipińskim zatonęły 3 niszczyciele, a krążownik, 5 lotniskowców i 3 inne niszczyciele zostały uszkodzone; zginęło 790 marynarzy, a 80 zostało rannych.
- 19 grudnia – japoński lotniskowiec „Unryū” został storpedowany i zatopiony na Morzu Wschodniochińskim przez okręt podwodny USS „Redfish”. Zginęli dowódca, komandor Kaname Konishi i 1238 członków załogi, uratowano 149 osób.
- 25 grudnia – wojska amerykańskie wylądowały na wyspie Luzon, głównej wyspie archipelagu Filipin.
1945
- 9 stycznia – podczas nalotu na Takao amerykańskie samoloty uszkodziły statek „Enoura Maru”, zabijając około 300 amerykańskich jeńców wojennych.
- 27 stycznia – została odblokowana tzw. Droga Birmańska, łącząca pozycje zajmowane przez wojska alianckie i chińskie.
- 28 stycznia – z japońskiego obozu jenieckiego w Sandakanie na Borneo wyruszył pierwszy marsz śmierci.
- 29 stycznia – do portu Moji zawinął japoński piekielny statek „Brazil Maru”. W czasie piętnastodniowego rejsu z Formozy zmarła blisko połowa z ponad 900 przewożonych w jego ładowniach amerykańskich jeńców.
- 3 lutego – rozpoczęła się bitwa o stolicę Filipin Manilę.
- 5 lutego – wojska amerykańskie zajęły stolicę Filipin Manilę.
- 16 lutego – rozpoczęła się bitwa o wyspę Corregidor.
- 19 lutego – oddziały amerykańskie wylądowały na wyspie Iwo Jima.
- 23 lutego – Amerykanie zatknęli swoją flagę na japońskiej wyspie Iwo Jima.
- 23/24 lutego – w nocy na Tokio zrzucone zostały pierwsze amerykańskie bomby zapalające, niszcząc około 2 km² miasta.
- 24 lutego – amerykańskie oddziały piechoty zdobyły zaciekle bronione przez Japończyków wzgórze Suribachi na wyspie Iwo Jima.
- 26 lutego – zwycięstwo wojsk amerykańskich w bitwie o Corregidor na Filipinach.
- 3 marca – wojska amerykańskie wyzwoliły stolicę Filipin Manilę.
- 9 marca/10 marca – w nocy 279 bombowców B-29 przeprowadziło nalot dywanowy na Tokio, zrzucając 1650 ton bomb zapalających na drewnianą zabudowę miasta. W wyniku powstałej burzy ogniowej zginęło ok. 120 tys. osób (niektóre dane mówią nawet o prawie 200 tys. ofiar).
- 11 marca – nieudany japoński atak na główne kotwicowisko okrętów alianckich na wodach atolu Ulithi na Karolinach, przeprowadzony przez 24 samoloty-kamikaze i 6 ciężkich łodzi latających, które miały zbombardować okręty przeciwnika.
- 17 marca – w japońskim Kobe po amerykańskim nalocie bombowym wybuchła burza ogniowa pochłaniając ponad 8 tys. ofiar.
- 19 marca – 724 marynarzy zginęło, a 265 zostało rannych w wyniku japońskiego ataku bombowego na lotniskowiec USS Franklin.
- 21 marca – alianci zdobyli Mandalay w Birmie.
- 25 marca – koniec japońskiego oporu na Iwo Jimie.
- 26 marca – zakończyła się bitwa o Iwo Jimę. Z liczącego około 21 tys. żołnierzy japońskiego garnizonu do niewoli oddało się zaledwie 200. W walkach o wyspę zginęło 7 tys. żołnierzy amerykańskich, a 19 tys. zostało rannych.
- 27 marca – w Birmie wybuchło powstanie antyjapońskie.
- 28 marca – wojska amerykańskie wyzwoliły Talisay na filipińskiej wyspie Cebu.
- 1 kwietnia – o godz. 8.30 czasu miejscowego rozpoczęła się inwazja wojsk amerykańskich na Okinawę.
- 7 kwietnia – w czasie bitwy o Okinawę lotnictwo amerykańskie zatopiło pancernik japoński Yamato i niszczyciel Hamakaze.
- 3 maja – Japończycy skapitulowali w Rangunie.
- 14 maja – w wyniku amerykańskiego nalotu bombowego spłonął zamek w japońskiej Nagoi.
- 16 maja – brytyjska 26. Flotylla Niszczycieli zatopiła w cieśninie Malakka japoński ciężki krążownik „Haguro”. Zginęło około 900 członków załogi.
- 26 maja – 464 amerykańskie bombowce B-29 dokonały nalotu bombowego na Tokio.
- 10 czerwca – oddziały australijskie wylądowały w Brunei na Borneo. Tego samego dnia japońscy żołnierze zamordowali 44 alianckich jeńców w rejonie Miri.
- 13 czerwca – w Japonii rozwiązano Stowarzyszenie Wspierania Władzy Cesarskiej.
- 18 czerwca – filipińska wyspa Mindanao została wyzwolona spod okupacji japońskiej.
- 21 czerwca – wojska amerykańskie zdobyły Okinawę.
- 24 lipca – poddały się ostatnie stawiające opór jednostki japońskie na Okinawie.
- 6 sierpnia – o godz. 8.15 czasu miejscowego eksplodowała bomba atomowa zrzucona przez amerykański bombowiec B-29 na japońskie miasto Hiroszima.
- 8 sierpnia – pomimo podpisanego w dniu 13 kwietnia 1941 roku paktu o neutralności, Związek Radziecki wypowiedział Japonii wojnę.
- 9 sierpnia – o godz. 0.10 czasu miejscowego Armia Czerwona rozpoczęła ofensywę w Mandżurii przeciwko japońskiej Armii Kwantuńskiej.
- 9 sierpnia – o godz. 11.01 czasu miejscowego bombowiec amerykański zrzucił drugą bombę atomową. Celem było japońskie miasto Nagasaki.
- 15 sierpnia – cesarz Japonii Hirohito ogłosił osobiście przez radio kapitulację kraju.
- 19 sierpnia – japońska delegacja w bombowcu Mitsubishi G4M ląduje na wyspie Iwo Jima w celu podpisania kapitulacji.
- 22 sierpnia – dowódca Armii Kwantuńskiej podpisał kapitulację.
- 2 września – o godz. 10.30 czasu miejscowego, w Zatoce Tokijskiej na pokładzie amerykańskiego pancernika Missouri minister spraw zagranicznych Japonii – Shigemitsu i generał Umezu – szef japońskiego Sztabu Generalnego podpisali akt bezwarunkowej kapitulacji Japonii. Ze strony aliantów akt podpisał generał Douglas MacArthur.
- 4 września – garnizon japoński na atolu Wake poddał się Amerykanom.
- 9 września – skapitulowała armia japońska w Chinach.
- 24 września – skapitulowały ostatnie garnizony japońskie na Pacyfiku oraz na kontynencie.
|
|