Anne L’Huillier

Anne L’Huillier
Ilustracja
Państwo działania

Francja, Szwecja

Data i miejsce urodzenia

16 sierpnia 1958
Paryż

profesor
Specjalność: fizyka atomowa
Uczelnia

Uniwersytet w Lund

Odznaczenia
Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki
Nagroda Wolfa

Anne Geneviève L’Huillier Wahlström (ur. 16 sierpnia 1958 w Paryżu) – francuska fizyczka, profesor fizyki atomowej na Uniwersytecie w Lund, wraz z Pierrem Agostinim i Ferencem Krauszem laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w 2023 roku. Jest piątą kobietą nagrodzoną tym wyróżnieniem. W 2022 roku otrzymała Nagrodę Wolfa w dziedzinie fizyki[1].

Praca naukowa

W 1987 roku Anne L’Huillier odkryła, że przepuszczenie światła lasera w podczerwieni przez gaz szlachetny prowadzi do powstawania wielu różnych harmonicznych odcieni światła[2]. Kontynuowała badania tego zjawiska, torując drogę do kolejnych przełomów w generowaniu impulsów attosekundowych. Ruchy elektronów inicjują procesy, które tworzą i podtrzymują życie, a także odpowiadają za wymianę energii między światłem a materią. Można je uznać za jedne z najważniejszych ruchów dla ludzkiego życia, zachodzących w czasie liczonym w setkach attosekund. Impulsy attosekundowe pozwalają uchwycić te ruchy wewnątrz atomów, cząsteczek i ciał stałych. W 2003 roku wygenerowała najkrótszy impuls laserowy o długości 170 attosekund[3].

Nagrody i wyróżnienia

3 października 2023 roku ogłoszono przyznanie jej 1/3 nagrody Nobla za „metody doświadczalne tworzenia attosekundowych impulsów światła do badania dynamiki elektronów w materii”[4].

W 2011 roku otrzymała Nagrodę L’Oréal-UNESCO dla Kobiet i Nauki[5].

W 2021 roku Amerykańskie Towarzystwo Optyczne uhonorowało ją nagrodą im. Maxa Borna[6].

Przypisy

  1. Anne L'Huillier [online], Wolf Foundation, 8 lutego 2022 [dostęp 2023-10-04] (ang.).
  2. generacja harmonicznych światła, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-12-08].
  3. Nobel z fizyki za krótkie impulsy światła [online], Nauka w Polsce [dostęp 2023-10-04] (pol.).
  4. The Nobel Prize in Physics 2023: Anne L'Huillier. Facts [online], NobelPrize.org, 3 października 2023 [dostęp 2023-10-03] (ang.).
  5. EU-funded scientist Anne L'Huillier wins prestigious prize [online].
  6. Max Born Award | Optica [online], www.optica.org [dostęp 2023-12-24] (ang.).

Information related to Anne L’Huillier