Ronstadt har gjeve ut 24 studioalbum og 15 samlealbum. Ho har hatt 38 singlar inne på US Billboard Hot 100-lista i USA. 21 av desse singlane nådde topp 40, ti av dei har nådd topp 10 og ein har nådd toppen av lista («You're No Good»). Ho hadde ikkje same suksessen i Storbritannia, og berre singelen «Blue Bayou» nådde topp 40 på den britiske singellista.[7] Duetten til Ronstadt med Aaron Neville, «Don't Know Much», nådde andreplassen på den amerikanske singellista i desember 1989.[8] Ho har hatt 36 album på lista, ti topp 10-album og tre album på toppen av den amerikanske Billboard Pop Album-lista.
Ronstadt trappa ned etter 2000 då ho meinte at røysta hennar vart dårlegare,[13] og gav ut det siste albumet sitt i 2004 og heldt den siste konserten sin i 2009. Ho annonserte at ho pensjonerte seg i 2011 og avslørte kort tid etter at ho ikkje lenger kunne syngje på grunn av ein degenerativ tilstand som seinare viste seg å vere progressiv supranukleær parese.[13] Sidan den gongen har Ronstadt opptredd offentleg fleire gonger, og har hatt fleire turnéar der ho heldt offentlege talar i 2010-åra. Ho publiserte sjølvbiografien sin, Simple Dreams: A Musical Memoir,[14] i september 2013. Ein dokumentar basert på memoara hennar, Linda Ronstadt: The Sound of My Voice, kom ut i 2019.
Tidleg liv
Linda Maria Ronstadt vart fødd i Tucson i Arizona 15. juli 1946, som det tredje av dei fire barna til Gilbert Ronstadt (1911–1995), ein velståande maskinhandlar som styrte F. Ronstadt Co.,[15] og Ruth Mary (fødd Copeman) Ronstadt (1914–1982), som var heimeverande.[16]
Ronstadt voks opp på ranchen til familien med syskena Peter (som var politimeister i Tucson i ti år frå 1981 til 1991), Michael J. og Gretchen (Suzy). Familien vart omtalt i magasinet Family Circle i 1953.[17]
Faren til Linda kom frå ein nybyggjar-familien i Arizona[18][19] og var av tysk, engelsk og mexicansk opphav.[20] Familien hadde viktige bidrag i historia til Arizona, inkludert vognproduksjon, handel, apotek og musikk, og er skrive om i biblioteket i University of Arizona.[21] Mor hennar Ruth Mary, var av tysk, engelsk og nederlandsk opphav, og voks opp i Flint i Michigan.[22]
Karriere
Tidlege år
Ronstadt hadde ein familie som var glad i musikk og tradisjonar, som påverka musikkstilen og musikkvala hennar seinare i karrieren. Då ho voks opp høyrde ho på mange typar musikk, mellom anna mexicansk musikk, som vart sunge av heile familien hennar og som var fast i barndommen.[23]
Ronstadt har sagt at alt ho har spelt inn på sine eigne plater – rock and roll, rhythm and blues, gospel, opera, country, kormusikk og mariachi – er musikk ho høyrde familien syngje i stova heime, eller ho høyrde på radio, som barn. Ho har sagt at det var mora som fekk ho til å like Gilbert and Sullivan og faren som introduserte ho til tradisjonell pop og Great American Songbook-repertoaret ho seinare skulle vere med å introdusere for ein heilt ny generasjon.[24][25]
Frå tidleg av var syngjestilen hennar inspirert av songarar som Lola Beltrán og Édith Piaf. Ho har kalla synginga og rytmane deira «meir som gresk musikk. Det er ein slags 6/7-takt, særs drivande og særs intens.»[26] Ho var òg inspirert av countrysongaren Hank Williams.
Ho har sagt at «alle jentesongarar» har til sjuande og sist «noko å takke Ella Fitzgerald og Billie Holiday for».[18] Ronstadt sa om Maria Callas at «det finst ingen i hennar liga. Sånn er det. Punktum. Eg lærte meir om å syngje rock n roll frå å lytte til Maria Callas-plater enn eg gjorde av å lytte til popmusikk kvar søndag i ein månad. ... Ho er den største kvinnelege songaren nokon gong.»[27]
Starten av karrieren
14 år gammal skipa Ronstadt ein visetrio med broren Peter og systera Gretchen. Gruppa spelte på kafear, brorskapshus og andre små stader, og kalla seg sjølv «The Union City Ramblers» og «The Three Ronstadts», og dei spelte til og med inn msuikk i eit studio i Tucson under namnet «The New Union Ramblers».[28] Repertoaret deira bestod av musikk dei voks opp med – folk, country, bluegrass og mexicansk.[29] Men Ronstadt ønskte stadig å lage ei blanding av folkemusikk og rock 'n' roll,[30] og i 1964, etter eit semester på Arizona State University,[29] valde 18-åring å flytte til Los Angeles.[31][32][33]
Ronstadt var framleis kontraktmessig forplikta til Capitol Records, og Ronstadt gav ut det første soloalbumet sitt, Hand Sown ... Home Grown, i 1969. Det er blitt kalla det første alternativ country-albumet av ei kvinne.[35] I same perioden bidrog ho til prosjektet Music from Free Creek.
Ronstadt song på nokre reklamar på denne tida, mellom anna for elektriske barbermaskinar frå Remington, der lydspor frå både Ronstadt og Frank Zappa sa at barbermaskinen «cleans you, thrills you ... may even keep you from getting busted».[36]
Det andre soloalbumet til Ronstadt, Silk Purse, kom ut i mars 1970. Det vart spelt inn i Nashville, og vart produsert av Elliot Mazer, som Ronstadt valde å samarbeide med etter råd frå Janis Joplin, etter at han hadde arbeidd med ho på Cheap Thrills.[37] På plateomslaget til Silk Purse ser einRonstadt i ein gjørmete grisehage. Ronstadt har sagt at ho ikkje var nøgd med albumet, sjølv om det gav ho den første solohitten hennar, «Long, Long Time», og den første Grammynominasjonen hennar for beste kvinnelege song.
Turnering
I 1975 spelte Ronstadt konsertar med Jackson Browne, Eagles og Toots and the Maytals.[38] I eit intervju med Rolling Stone i 1976 og Cameron Crowe sa Ronstadt «dei har ikkje funne opp eit ord for den einsemda ein kjenner når ein er ute på turné. Verda rasar forbi deg, verkeleg raskt, og alle desse folka ser på deg. ... Folk ser meg i 'jentesongar'-drakta.»[39] I 1974 sa ho til Peter Knobler i Crawdaddy, «Folk utnyttar deg alltid. Alle som er interesserte i deg har ein baktanke.»[40]
Fleire år før Ronstadt vart det forfattaren Gerri Hirshey kalla den første «arenarock-divaen» med «enormt forventa turnear»[41], byrja ho soloturneane sine i Nord-Amerika. Men ho sleit både kjenslemessig og profesjonelt på desse turneane. Det var få andre «jentesongarar» i rockemiljøet på denne tida, og dei vart forviste til eit «groupie-nivå når me var ei ein flokk med berre rock and roll-karar», ein status Ronstadt klarte å unngå.[42] Forholdet til menn på profesjonelt nivå som medmusikarar førte til konkurranse, utryggleik, dårlige romansar og ei rekkje kjæraste-managerar. På den tida hadde ho ovundring for songarar som Maria Muldaur som ikkje ofra kvinnelegheita si, men sa at ho kjende eit enormt sjølvpålagt press for å konkurrere med «gutane» på alle nivå.[32] Ho sa i eit intervju i 1969 i Fusion Magazine at det var vanskeleg å vere ein einsleg jentesongar akkompagnert berre av menn.[42] Det var vanskeleg for ho å få tak i musikarar til å spele for seg på grunn av egoproblemet deira med å spele bak ei kvinne.[43]
Eit anna band med Don Henley, Glenn Frey, Bernie Leadon og Randy Meisner, starta seinare Eagles. Dei turnerte med ho ein kort periode i 1971 og spelte på Linda Ronstadt, det sjølvoppkalla tredjealbumet hennar. Ein singel frå albumet, Jackson Browne sin «Rock Me on the Water», selde dårleg. På dette stadiet byrja Ronstadt å arbeide med produsenten og kjærasten John Boylan. Ho sa «Så snart et byrja å arbeide med John Boylan, byrja eg å vere med å produsere meg sjølv. Eg var alltid ein del av min eigen produksjon. Men eg trengde alltid ein produsent som kunne utføre innfalla mine.»[28] I 1971 byrja Ronstadt å snakke med David Geffen om å flytte frå Capitol Records til Geffen sitt Asylum Records.[47]
Samarbeid med Peter Asher
Ronstadt byrja på det fjerde soloalbumet sitt, Don't Cry Now, i 1973, med Boylan (som hadde forhandla kontrakten hennar med Asylum Records) og John David «J.D.» Souther som produsent på det meste av albumet. Men ho trengde nokon som kunne arbeidde med ho som ein likemann, så Ronstadt spurte Peter Asher, som var blitt sterkt tilrådd til ho av syster til James Taylor, Kate Taylor. Han hjelpte til å produsere to av songane: «Sail Away» og «I Believe in You».[48]
Den første countryhitten til Ronstadt var på albumet, «Silver Threads and Golden Needles», som ho først hadde spelt inn på Hand Sown ... Home Grown – og denne gongen nådde songen topp 20 på countrylista.
Don't Cry Now vart følgd av den største mogelegheita hennar til då, då ho varma opp for Neil Young på Time Fades Away-turneen hans, og spelte for eit større publikum enn ho hadde gjort før. Bak scenen på ein konsert i Texas, introduserte Chris Hillman ho for Emmylou Harris og sa til dei «De to kan bli gode vener»,[49] noko han fekk rett i og som førte til mange samarbeid dei neste åra. Samstundes vart albumet det mest suksessrike ho hadde hatt til då og selde 300 000 eksemplar i løpet av 1974.[48]
Asher var meir samarbeidsvillig og meir på same side musikalsk som Ronstadt enn tidlegare produsentar ho hadde arbeidd med.[28] RonstadtDet profesjonelle samarbeidet hennar med Asher gjorde at ho kunne ta meir ansvar sjølv og delegere ansvar til andre i platestudioet.[48] Asher var først noko motvillig til å arbeide med ho, sidan ho hadde rykte på seg for å vere «ei sterk og sta kvinne», gjekk han med på å bli produsenten hennar på fulltid,[50] og hadde denne rolla til seint i 1980-åra. Asher meinte suksessen deira kom av at han var den første produsenten hennar som hadde eit reint profesjonelt forhold til ho. Han sa «Det må vere mykje vanskelegare å ha ein objektiv diskusjon om karrireren til ein person du ligg med».[48]
Vokalstil
Stilen til Ronstadt var innan country med rytmar frå ranchera-musikk – som ho i 1968 samanlikna med «mexicansk bluegrass» – og blanda dei med rock and roll og til ein viss grad pop. Mange av desse rytmane og lydane var ein del av dei sørvestlege røtene hennar.[51] Resultatet vart ein countryrock, som seint i 1960-åra byrja å breie seg inn i populærmusikken, og var ei retning innan rocken som Ronstadt var med på å forme og kommersialisere. Men så tidleg som i 1970 vart Ronstadt kritisert av musikk-«puristar» for «musikktypen» hennar som kryssa mange sjangrar. Magasinet Country Western Stars skreiv i 1970 at «Rockefolk syntest ho var for lett, visefolk syntest ho var for pop, og popfolk forstod ikkje heilt kvar ho var, men countryfolket elska verkeleg Linda.» Ho har aldri kategorisert seg sjølv og valde å halde på med sjangerkryssande musikk.[52]
Tolkande songar
Ronstadt vert rekna som «ein tolkar av tida si»,[53] og har fått ros for å ha mot til å setje sitt preg på mange av songane ho spelte inn.[54] Likevel er hittane hennar blitt kritisert av enkelte for å vere coversongar. Ronstadt sjølv har indikert at somme av hittane hennar i 1970-åra vart spelte inn under mykje press om å skape ein salssuksess, og at mange av songane ho likte best sjølv var songar som ikkje var hittar frå albuma hennar.[28] Rontadt skreiv få songar sjølv, og var berre medlåtskrivar på tre av songane ho spelte inn.
Den naturlege vokalrekkjevidda til Ronstadt dekkjer fleire oktavar frå kontraalt til sopran og ho har stundom synt heile rekkjevidda i ein enkel song. Ronstadt var den førte kvinnelege artisten i pophistoria som oppnådde å selje til fire platinaplater på rad. Rolling Stone skreiv om singlane hennar at «ein heil generasjon kanskje ikkje hadde høyrd om artistar som Buddy Holly, Elvis Costello og Chuck Berry utan tolkingane hennar.»[55]
Andre har hevda at Ronstad hadde same effekt på generasjonen sin med hennar musikk frå Great American Songbook med musikk frå 1920- og 1930-åra.
Mest suksessrike kvinnelege songar i 1970-åra
Forfattaren Andrew Greeley skildra Ronstadt i boka si God in Popular Culture, som «den mest suksessrike og utan tvil den mest haldbare og dugande kvinnelege rockesongaren i si tid.»[56] Magasinet Dirty Linen skildra ho som «den første verkelege kvinnelege superstjerna i rocken... med utselde stadion og ei rekkje mega-suksessrike album.»[35]
Plateomslaga, plakatane og magasinframsidene som synte rock and roll-imaget hennar, var like kjende som musikken hennar.[57] Mot slutten av tiåret skildra Chicago Sun Times ho som «70-talets dekan på skulen for kvinnelege rockesongarar»[54] og vart det Redbook kalla «den mest suksessrike kvinnelege rockestjerna i verda.»[58]
Sjølv om Ronstadt hadde vore ein kultfavoritt i musikkmiljøet i fleire år, slo ho gjennom for fullt i 1975, 29 år gammal.[59]
Med utgjevinga av Heart Like a Wheel, kalla opp etter eit av albumspora som var skrive av Anna McGarrigle, nådde Ronstadt toppen av Billboard 200-lista.[60] Det var òg det første av fire album som nådde toppen av countrylista i USA, og selde til dobbel platinaplate[61] (over to millionar eksemplar i USA). I mange tilfelle var tokingane hennar meir suksessrike enn originalsongane, og mange gonger vart nye låtskrivarar oppdaga av eit større publikum gjennom tolkingane og innspelingane hennar.
Den første singelen frå Heart Like a Wheel, «You're No Good» – ein rocka versjon av ein R&B-song skriven av Clint Ballard jr. som Ronstadt først ikkje ønskte å ha med fordi gitarspelinga til Andrew Gold minna ho for mykje om ein «Beatles-song»[48] – nådde toppen av Billboard og Cash Box Pop-singellistene.[62] Den andre singelen frå albumet, «When Will I Be Loved» – ein livleg countryrockversjon av Everly Brothers-songen – gjekk til topps på Cashbox-lista og nådde andreplassen på Billboard-lista.[62] Songen vart òg den første Ronstadt-songen som gjekk til topps på countrylista.[62]
Albumet fekk òg god kritikk og vart den første store suksessen hennar. Ronstadt vann den første Grammyprisen sin[63] for beste kvinnelege countrysong for «I Can't Help It (If I'm Still in Love with You)», originalt frå 1940-åra av Hank Williams. Versjonen til Ronstadt nådde andreplassen på countrylista. Sjølve albumet vart nominert til årets album.
Rolling Stone sette Ronstadt på framsida av magasinet i mars 1975. Det var det første av seks Rolling Stone-framsider fotografert av Annie Leibovitz.
I september 1975 kom Ronstadt-albumet Prisoner in Disguise. Det klatra raskt til topp 5 på Billboard Album-lista og selde over ein million eksemplar.[61] Det vart det andre albumet hennar på rad som selde til platina, begge to i same året. Den første singelen frå albumet var «Love Is A Rose». Songen klatra på pop- og countrylista, men det var versjonen hennar av «Heat Wave» som vart mest spelt på radio. Asylum trekte ut «Love Is a Rose» og gav ut «Heat Wave» i staden med «Love Is a Rose» som B-side. «Heat Wave» nådde topp 5 på Billboard Hot 100, medan «Love Is A Rose» nådde topp 5 på Billboard si countryliste.
I 1976 nådde Ronstadt topp 3 på Billboard-lista og vann den andre Grammyprisen sin for beste kvinnelege popsong for albumet Hasten Down the Wind. Albumet selde til platinaplate. Det hadde eit sexy, avslørande plateomslag og synte Ronstart som songar og låtskrivar, og ho komponerte to av songane her, «Try Me Again» (i lag med Andrew Gold) og «Lo Siento Mi Vida». Albumet hadde òg ei tolking av Willie Nelson-balladen «Crazy», som nådde topp 10 på countrylista tidleg i 1977.
Mot slutten av 1977 overgjekk Ronstadt suksessen til Heart Like a Wheel med albumet Simple Dreams, som låg fem veker på toppen av Billboard 200-lista.[64] Det selde over 3,5 millionar eksemplar det året i USA aleine - ny rekord for ein kvinneleg artist. Simple Dreams hadde ei rekkje hitsinglar på fleire singellister. Blant dei var platina-singelen «Blue Bayou», ein countryrock-versjon av ein Roy Orbison-song; «It's So Easy» – tidlegare av Buddy Holly – , ein cover av The Rolling Stones sin «Tumbling Dice», og «Poor Poor Pitiful Me», ein song skriven av Warren Zevon. Albumet fekk fleire Grammy-nominasjonar, mellom anna for årets singel og beste kvinnelege popsong for «Blue Bayou». Det vann Grammyprisen for beste plateomslag. Seint i 1977 vart Ronstadt den første kvinna som fekk to songar på topp 10 av Billboard Hot 100-lista samstundes. «Blue Bayou» låg på tredjeplassen, medan «It's So Easy» låg på femte.
Simple Dreams vart ein av dei bestseljande albuma hennar internasjonalt òg, og nådde toppen av albumlistene i Australia og Canada.[65]Simple Dreams gjorde òg Ronstadt til den mest suksessrike kvinnelege turnéartisten. Same året fullførte ho ein turné i Europa. Som magasinet Country Music skreiv i oktober 1978, fastsette Simple Dreams rolla Ronstadt hadde som «den mest suksessrike rock and roll-kvinna og countrystjerna på denne tida.»[29]
Ho fekk den tredje førsteplassen på Billboard Album-lista - som på den tida var tangering av rekorden Carole King sette i 1974 - med Living in the USA. Ho fekk ein stor hitsingel med «Ooo Baby Baby», frå plata, og songen gjekk inn på alle die fire store singellistene i USA (Pop, adult contemporary, country og R&B). Living in the USA var det første albumet av nokon artist som hadde eit førehandssal på over to millionar eksemplar.[41] Albumet selde etter kvart over tre millionar i USA.
Mot slutten av året krona Billboard Ronstadt med tre prisar som årets kvinnelge popartist, årets kvinnelege popalbum og årets kvinnelege artist.[67]
Living in the USA synte songaren på rulleskeiser med ny kort, permanent på plateomslaget.
I 1978 var Ronstadt òg med i filmen FM, der plottet omhandlar ein radioprogramleiar som prøver å sende ein Ronstadt-konsert på direkten utan at ein konkurrerande radiostasjon får vite om det. I filmen speler Ronstadt songane «Poor, Poor Pitiful Me», «Love Me Tender» og «Tumbling Dice». Ronstadt vart overtydd om å spele inn «Tumbling Dice» etter at Mick Jagger kom bak scenen på ein konsert og sa «Du gjer for mange balladar, du burde gjere meir rock and roll.»[68]
Etter suksessen med Living in the USA, drog Ronstadt ut på turné. Ho var gjesteartist på scenen med The Rolling Stones i Tucson Community Center den 21. juli 1978, i heimbyen hennar der ho og Jagger song «Tumbling Dice».[69][70][71]
Best betalte kvinne i rocken
Mot slutten av 1978 var Ronstadt blitt den best betalte kvinna i rockeindustrien.[41] Ho hadde seks platinaplater, tre av dei på toppen av Billboard-litsa og fleire pophittar. I 1978 aleine tente ho over 12 millionar amerikanske dollar[18] (rundt 46 millionar dollar i 2020)[74] og same året selde ho 17 millionar album totalt, til ein verdi av over 60 millionar dollar[75] (tilsvarande 230 millionar i 2020).[74]
I 1979 drog Ronstadt på ein internasjonal turné og spelte i Australia og Japan. Ho deltok òg på ein veldedig konsert for venen Lowell George i The Forum i Los Angeles.
Frå rock til operette
I februar 1980 gav Ronstadt ut Mad Love, det sjuande albumet hennar på rad som selde til platinaplate. Det er eit streit rockealbum inspirert av post-punk og new wave, inkludert songar av låtskrivarar som Elvis Costello, The Cretones og Mark Goldenberg, som sjølv spelte på plata. Som ein del av marknadsføringa av albumet, vart det spelt inn ein konsert for HBO i april. Delar av denne konserten vart gjeven ut som det første offisielle konsertalbumet hennar i februar 2019.[76]
Ho var òg på framsida av Rolling Stone for sjette gongen. Mad Love gjekk inn på Billboard Album-lista på topp 5 den første veka og klatra til tredjeplassen. Ho fekk topp 10-hittar med «How Do I Make You», opphavleg av Billy Thermal, og «Hurt So Bad» opphavleg av Little Anthony & the Imperials. Albumet vart nominert til Grammyprisen for beste kvinnelege rockesong.
Sommaren 1980 byrja Ronstadt å øve for den første av fleire hovudroller i Broadway-musikalar. Joseph Papp hadde tilsett ho i rolla i Gilbert and Sullivan sin The Pirates of Penzance, i lag med Kevin Kline.[77] Ho sa det var eit naturleg val for ho å syngje Gilbert and Sullivan, sidan bestefaren Fred Ronstadt hadde skipa det første orkesteret i Tucson, Club Filarmonico Tucsonense, som ein gong framført The Pirates of Penzance.[23]
The Pirates of Penzance hadde premiere i Central Park i New York City, før det flytta til Broadway, der det vart ein hit. Det gjekk frå 8. januar 1981 til 28. november 1982.[78] Ronstadt spelte òg i filmversjonen av musikalen i lag med Kline og Angela Lansbury i 1983. Dette var den einaste filmrolla hennar som andre enn seg sjølv. Ronstadt vart nominert til ein Golden Globe for filmrolla si. Ho vart òg nominert til Tonyprisen for beste framføring av ei kvinneleg hovudrolle i ein musikal.
Som barn hadde Ronstadt oppdaga operaen La bohème gjennom ein stumfilm med Lillian Gish og hadde ein draum om ein dag å spele rolla som Mimi. I 1984 fekk Ronstadt denne rolla av Joseph Papp på Public Theater. Produksjonen fekk dårleg kritikk og selde særs dårleg, og vart lagt ned etter berre nokre få kveldar.[79]
I 1982 gav Ronstadt ut albumet Get Closer, hovudsakleg eit rock- og popalbum. Det var det einaste albumet hennar mellom 1975 og 1990 som ikkje selde til platina. Det nådde 31. plassen på Billboard Album-lista. Det gav ho to topp 40-hittar med «Get Closer» og «I Knew You When» – ein song av Billy Joe Royal – medan Jimmy Webb-songen «Easy For You To Say» vart ein overraskande topp 10-hit på Adult Contemporary-lista våren 1983. «Sometimes You Just Can't Win» vart plukka opp av countryradio og nådde 27. plassen på countrylista. Ronstadt filma òg fleire musikkvideoar for albumet, som vart vist på den nye TV-kanalen MTV. Albuemt gav Ronstadt to Grammy-nominasjonar: ein for beste kvinnelege rockesong for tittelsporet og ein annan for beste kvinnelege popsong for albumet. Plata vann prisen for beste plateomslag.
Etter Get Closer la Ronstadt ut på turné i Nord-Amerika og ho var ein av hovudattraksjonane den sommaren og hausten. 25. november 1982 spelte ho ein «Happy Thanksgiving Day»-konsert på Reunion Arena i Dallas som vart sendt på direkten via satellitt på NBC-stasjonar i USA.[80]
I 1988 kom Ronstadt attende til Broadway for ein kortare periode for ei musikalsk utgåve av albumet hennar som feira den mexicanske arva hennar, Canciones De Mi Padre – A Romantic Evening in Old Mexico.[81]
Kunstnariske aspirasjonar
Ronstadt har sagt at byrjinga av karrieren hennar var «så fokusert på folk, rock og country» og at ho «gjekk litt lei og prøvde å gjere noko anna, og det har eg gjort heilt sidan den gongen.»[82] Innan 1983 er det estimert at ho var verdt over 40 millionar dollar[83] hovudsakleg frå plater, konsertar og varer.
Tidleg i 1980-åra vart Ronstadt kritisert for å ha akseptert 500 000 dollar for å spele på den sørafrikanske feriestaden Sun City, som braut den kulturelle boikotten av Sør-Afrika og apartheidregimet.[84][85][86] På den tida sa ho, «den siste staden for ein boikott er i kunsten» og «eg likar ikkje å bli fortalt kvar eg ikkje kan gå».[87]Paul Simon vart kritisert for å ha teke ho med i 1986 på albumet hans Graceland, spelt inn i Sør-Afrika, men forsvarte ho: «Eg trur aldri ho meinte å støtte styresmaktene der. Ho gjorde ein feil. Ho er ekstremt liberal i den politiske tankegangen sin og er utan tvil mot apartheid.»[88]
Ronstadt vart etter kvart lei av å spele på arenaer.[89] Ho syntes ikkje lenger at arenaer, der folk samla seg for å røyke marihuana og drikke øl, var «ein høvande stad for musikk». Ho ønskte «vinklar i arkitekturen» – ein referanse til ein tekst i Paul Simon-songen «You Can Call Me Al» frå Graceland. (Ronstadt song harmonivokal med Simon på eit anna spor på albumet, «Under African Skies». Det andre verset der nemner Ronstadt: «Take this child, Lord, from Tucson, Arizona. ...»). Ronstadt sa at ho ønskte å syngje på stader som minna om greske oldtidsteater, der merksemda vart fokusert mot scenen og artisten.[90]
Platene til Ronstadt i 1980-åra vart like store suksessar som dei ho gav ut i 1970-åra. Mellom 1983 og 1990 fekk Ronstadt seks album som selde til platinaplate, to av dei tredoble platina (kvar for over 3 millionar selde eksemplar i USA).[91]
Jazz/pop-trilogi
I 1981 produserte og spelte Ronstadt inn eit album med popstandardar kalla Keeping Out of Mischief med produsenten Jerry Wexler. Ronstadt var ikkje nøgd med det endelege resultatet og skrinla heile prosjektet. «Det var ei vanskeleg avgjersle» sa ho i magasinet Time.[92] Men Ronstadt likte ideen bak albumet, og gav Wexler æra for å ha oppfordra ho til å gjere det.[93] Likevel måtte Ronstadt overtyde eit motvillig plateselskap, Elektra, om at ho skulle spele inn denne typen album under kontrakten sin.[94]
I 1983 hadde Ronstadt fått henta inn den 62 år gamle dirigenten Nelson Riddle. I lag sette dei i gang med å rehabilitere den store amerikanske songboka, og spelte inn ein albumtrilogi med tradisjonell pop: What's New (1983-sal på 3,7 millionar i USA i 2010); Lush Life (1984-sal på 1,7 millionar i USA i 2010) og For Sentimental Reasons (1986-sal på 1,3 millionar i USA i 2010). Dei tre albuma selde totalt sett nesten sju millionar plater i USA aleine.
What's New synte Ronstadt i ein klassisk kjole med eit øyretelefonar frå Walkman på hovudet. Då albumet kom ut var det somme kritikarar som kalla musikken «heismusikk», men ho var fast bestemt på å spele inn meir musikk med Riddle, og What's New vart ein hit. Albumet kom ut i september 1983 og låg 81 veker inne på den amerikanske albumlista, med ein tredjeplass som høgaste plassering. Det selde til tredobbel platinaplate i USA[61] (over tre millionar i USA aleine). Albumet vart nominert til Grammyprisen for beste kvinnelege popvokal, og fekk generelt god kritikk. Magasinet Time kalla det «eit av dei mest vågale, uortodokse og uventa albuma i år.»[95]
What's New førte Riddle til eit yngre publikum. I følgje Levinson «hata det yngre publikummet det Riddle hadde gjort med Frank Sinatra,[96] som i 1983 vart rekna som 'gammalpop'». Då Riddle arbeidde med Ronstadt kom karrieren hans i fokus att dei siste tre leveåra sine.[96]Stephen Holden i The New York Times skreiv at What's New «er ikkje det første albumet av ein rockesongar som hyllar den gyldne popæraen, men det er det beste og mest seriøse forsøket på å gjenopprette popideane som Beatlemania og massemarknaden innan rock for tenåringa reiv ned i midten av 1960-åra. ... I tiåret før Beatlemania, kodifiserte somme av dei største songarane i 1940- og 1950-åra eit halvt hundreår med amerikanske popstandardar på dusinvis av album, og mange av dei er ikkje lenger mogeleg å få tak i.»[97]What's New er det første albumet av ein rockesongar som fekk stor suksess med nyinnspelingar av Great American Songbook.[97]
I 1984 framførte Ronstadt og Riddle desse songane på scenen, i konserthallar gjennom Australia, Japan og USA, inkludert fleire konsertar i Carnegie Hall, Radio City Music Hall og Pine Knob.
I 2004 gav Ronstadt ut Hummin' to Myself for Verve Records. Det var det første albumet hennar med tradisjonell jazz sidan innspelinga med Jerry Wexler og Nelson Riddle Orchestra, men denne gongen var det med ein meir intim jazzcombo.
«Trio»-innspelingane
Ronstadt, Dolly Parton og Emmylou Harris var vener og fans av kvar andre sin musikk. Ronstadt hadde til dømes spelt inn Parton sin «I Will Always Love You» på Prisoner in Disguise. I 1978 kom dei saman i eit forsøk på å spele inn eit Trio-album. Det vart derimot ikkje noko av den gongen.
I januar 1986 kom dei tre saman att i platestudio, og arbeidde i lag i fleire månader. Resultatet vart Trio i mars 1987. Det vart ein stor hit og låg på toppen av den amerikanske countryalbum-lista i fem veker og nådde òg topp 10 på poplista. Albumet selde over tre millionar eksemplar i USA og dei van Grammyprisen for beste countrysong av ein duo eller ei gruppe. Det gav dei òg fire singlar på topp 10 på countrylista, der «To Know Him Is to Love Him» gjekk heilt til topps. Albumet var òg nominert til Grammyprisen for årets album.
I 1994 spelte dei tre ein oppfølgjar til Trio, men igjen vart det ikkje noko av på den tida fordi dei var for opptekne med sine eigne karriere. Ronstadt, som alt hadde betalt for studiotida og skulda plateselskapet sitt eit ferdig album, fjerna lydspora til Parton, etter hennar ynskje, og heldt vokalen til Harris, og nytta fleire av songane på albumet Feels Like Home i 1995. Det var det første countryrockalbumet hennar på fleire år.
I 1999 vart derimot Ronstadt, Parton og Harris samde om å gje ut Trio II, slik dei opphavleg hadde spelt det inn i 1994. Det inneheld ein versjon av Neil Young-songen «After the Gold Rush», som dei laga ein musikkvideo til. Plata selde til gullplate (500 000 selde eksemplar) og vann dei ein Grammypris for beste countrysamarbeid med vokal for denne songen. Ronstadt produserte albumet i lag med George Massenburg og dei tre kvinnene vart òg nominert til Grammyprisen for beste countryalbum.
Canciones de Mi Padre
Mot slutten av 1987 gav Ronstadt ut Canciones de Mi Padre, eit album med tradisjonell mexicansk folkemusikk, eller det ho skildra som «verdsklassesongar». Musikken var arrangert av mariachi-musikaren Rubén Fuentes.
Desse songane var ein stor del av familietradisjonen og dei musikalske røtene til Ronstadt.[98]
Canciones de Mi Padre vann Ronstadt ein Grammypris for beste mexicansk-amerikanske album. I 2001 hadde albumet selde til dobbel platina i USA for eit sal på over to millionar eksemplar. Ronstadt produserte og spelte i ei musikal-utgåve av albumet, kalla Canciones de mi Padre, i konserthallar i både USA og Latin-Amerika. Desse konertane vart sidan gjeven ut på DVD. Ronstadt valde så å dra attende til Broadway-scenen, fire år etter ho hadde spelt i La bohème. PBS sende showet som ein del av programmet Great Performances og det vart ein hit hos publikum. For dette fekk Ronstadt ein Emmypris for beste individuelle framføring i eit varieté- eller musikkprogram.
Ronstadt spelte inn to album til med latinamerikansk musikk tidleg i 1990-åra. I 1991 kom Mas Canciones, som var ein oppfølgjar til det første Canciones-albumet. For dette vann ho Grammyprisen for beste mexicansk/mexicansk-amerikanske album. Året etter gjekk ho bort frå mariachi-stilen og spelte inn kjende afrokubanske songar. Dette albumet heitte Frenesí. Som dei to tidlegare latinamerikanske albuma, fekk Ronstadt Grammyprisen for «Best Traditional Tropical Latin Album».
I 1991 spelte Ronstadt hovudrolla som erkeengelen San Miguel i La Pastorela, eller A Shephard's Tale, ein musikal filma i San Juan Bautista. Stykket vart skriven og regissert av Luis Valdez. Produksjonen var ein del av Great Performances-serien til PBS.
Attende til moderne musikk
Seint i 1980-åra valde Rontadt å gå attende til moderne popmusikk igjen, etter å ha hatt suksess med storbandjazz i lag med Riddle og dei populære mariachi-innspelingane. I 1987 kom ho inn att på Billboard Hot 100-lista med «Somewhere Out There», som nådde andreplassen i mars.[62] Songen vart nytta i animasjonefilmen An American Tail, og var ein sentimentla duett med James Ingram som vart nominrt til fleire Grammyprisar. Dei vann til slutt prisen for årets song. Songen vart òg nominer til Oscarprisen for beste originale song, og selde over ein million eksemplar i USA aleine. Det var tòg laga ein populær musikkvideo til songen. Steven Spielberg spurte så Ronstadt om å spele inn temasongen for den animerte oppfølgjaren An American Tail: Fievel Goes West, som fekk namnet «Dreams to Dream». Sjølv om «Dreams to Dream» ikkje vart like populær som «Somewhere Out There», vart songen ein hit på Adult Contemporary-lista i 1991.
I 1989 gav Ronstadt ut eit popalbum med fleire hitsinglar. Cry Like A Rainstorm, Howl Like The Wind vart eit av dei mest suksessrike albuma hennar. Det vart det tiande albumet hennar som gjekk inn på topp 10 på Billboard-lista og nådde sjuandeplassen der. Det selde i tillegg til tredobbel platinaplate[61] (over tre millionar selde eksemplar i USA). Albumet vart òg nominert til fleire Grammyprisar.[99] Ronstadt hadde med seg soulsongaren Aaron Neville frå New Orleans på fleire av songane. Dei song mellom anna duett på «Don't Know Much» (andreplassen på Billboard Hot 100 [62]) og «All My Life» (11. plassen på Billboard Hot 100), og begge låg lenge på toppen av Adult Contemporary-lista. Duettane førte til fleire Grammynominasjonar. Duoen vann Grammyprisen for beste popsong av ein duo eller ei gruppe i både 1989 og 1990. Seremonien i 1990 var siste gongen Ronstadt stod på scenen og song under Grammprisutdelinga, då ho og Neville framførte «Don't Know Much».[100]
Ronstadt gav ut det kritikarroste Winter Light seint i 1993. Det hadde eit New Age-arrangement på singelen «Heartbeats Accelerating» og det sjølvskrivne tittelsporet, som vart spelt inn med glasharmonika. Det var det første kommersielt mislukka albumet hennar sidan 1972, og nådde berre 92. plassen på Billboard-lista. Feels Like Home i 1995 var eit steg attende til countryrocken og inneheld ein versjon av Tom Petty-songen «The Waiting». B-sida til singelen, «Walk On», tok Ronstadt attende til countrysingellista for første gongen sidan 1983. Eit albumspor, «The Blue Train», låg ti veker inne på Billboard Adult Contemporary-lista. Albumet gjorde det litt betre enn føregangaren og nådde 75. plassen på albumlista. Begge albuma vart sidan sletta frå katalogen til Elektra/Asylum.
I 1996 gav Ronstadt ut Dedicated to the One I Love, eit album med klassiske rock and roll-songar, spelt inn som voggesongar. Albumet nådde 78. plassen på Billboard-lista og vann Grammyprisen for beste barnemusikkalbum.
I 1998 gav Ronstadt ut We Ran i countryrock- og folkrockstil. Ho gjekk attende rockerøtene sine med tolkingar av songar av Bruce Springsteen, Doc Pomus, Bob Dylan og John Hiatt. Innspelinga vart produsert av Glyn Johns. Det selde dårleg og hadde berre selt opp under 60 000 eksemplar i 2008, som er det dårlegaste salstalet hennar i Elektra/Asylum-katalogen. We Ran hadde ingen hitsinglar, men fekk god kritikk.
Sommaren 1999 gav Ronstadt ut albumet Western Wall: The Tucson Sessions i lag med Emmylou Harris. Det vart nominert til Grammyprisen for beste moderne folkealbum, og nådde topp 10 på countryalbum-lista. I 2016 hadde albumet selt kring 225 000 eksemplar.
I 2000 avslutta Ronstadt det langvarige samarbeide med Elektra/Asylum og gav ut eit album med julemusikk, A Merry Little Christmas. Sidan den gongen har Ronstadt gjeve ut eitt album til. I 2006 spelte Ronstadt i lag med ZoZo Sisters og den nye venen Ann Savoy på Adieu False Heart. Det var eit album med roots-musikk og kom ut på Vanguard Records. Det selde dårleg og nådde berre 146. plassen i USA. Det vart det siste albumet til Ronstadt sidan røysta hennar byrja å svikte som følgje av progressiv supranukleær parese. Innspelinga gav ho to Grammynominasjonar for beste tradisjonelle folkealbum og beste lydteknikar.
I august 2007 spelte Ronstadt på Newport Folk Festival for første gongen. Det var ein av dei siste konsertane hennar.
I 2010 bidrog Ronstadt med arrangement og solovokal til «A La Orilla de un Palmar» på The Chieftains-albumet San Patricio (med Ry Cooder). Dette er den siste utgjevinga med Ronstadt som solovokalist.
Pensjonisttilvære
I 2011 annonserte Ronstadt at ho kom til å pensjonere seg frå musikkindustrien.[104] I 2013 avslørte ho at ho hadde fått Parkinsons sjukdom og «ikkje lenger kan syngje ein einaste tone.»[105] Diagnosen hennar vart sidan endra til progressiv supranukleær parese.[13]
Prisar
Grammy
1975 – Beste kvinnelege countrysong, «I Can't Help It (If I'm Still in Love With You)» frå Heart Like a Wheel
1976 – Beste kvinnelege popsong, Hasten Down the Wind
1987 – Beste countrysong av duo eller gruppe med vokal, Trio (med Dolly Parton og Emmylou Harris)
1988 – Beste mexicansk-amerikanske album, Canciones de Mi Padre
1989 – Beste popsong av ein duo eller ei gruppe med vokal, «Don't Know Much» frå Cry Like a Rainstorm, Howl Like the Wind med Aaron Neville
1990 – Beste popsong av ein duo eller ei gruppe med vokal, «All My Life» frå Cry Like a Rainstorm, Howl Like the Wind med Aaron Neville
↑«Tucson's Ronstadt Family». Through Our Parents' Eyes: History and Culture of Southern Arizona. Arizona Library. Arkivert frå originalen 23. februar 2007. Henta 24. november 2020.
↑«Remington Electric Razor». The Linda Ronstadt Download Center. westhamptonpg personal webpage. Arkivert frå originalen 19. desember 2012. Henta 24. november 2020.
↑ 74,074,1«The Inflation Calculator». The following form adjusts any given amount of money for inflation, according to the Consumer Price Index. Henta 26. november 2020.