מסכת

פירוש נוסף ערך זה עוסק בחלק של המשנה והתלמוד. אם התכוונתם למשמעות אחרת, ראו מסכת (פירושונים).
מסכתות ברכות ומנחות מהתלמוד הבבלי

מַסֶּכֶת[א] היא ספר המרכיב את המשנה והתלמוד, כאשר המשנה והתלמוד מחולקים לנושאים שונים ובכל מסכת נידון נושא אחד או שניים.

שורש המילה

מקובל להניח כי משמעותה של המילה נולדה מהמילה המקראית מסכת – מארג של חוטים: ”וַיֹּאמֶר אֵלֶיהָ אִם תַּאַרְגִי אֶת שֶׁבַע מַחְלְפוֹת רֹאשִׁי עִם הַמַּסָּכֶת” (ספר שופטים, פרק ט"ז, פסוק י"ג); ”והמסכת הפרוסה הרי זו מצטרפת” (תוספתא נגעים, פרק ה'). ובהשאלה: מארג של נושאים רבים בהקשר רציף. לפיכך, משמעותה של המילה "מסכת" בעברית היא מקבילה של המילה טקסט שמקורה בלטינית.[2]

אמנם בספר "מעשה רוקח" של הרב אלעזר רוקח מובאים עוד כמה פירושים למילה על דרך הפשט והרמז.[3]

חלוקת המסכתות

החלוקה הראשונית של המשנה והתלמוד היא לשישה סדרים. קיימים שני סידורים פנימיים בין המסכתות, שלכל אחד מהם עזר זיכרון מתאים:

כל אחד מהסדרים מורכב ממסכתות. ההתייחסות לטקסט במשנה ובתלמוד נעשית על-פי המסכת שבה הוא נמצא.

המסכת עוסקת ביסודה בדיון מקיף בנושא אחד, הנרמז בשם המסכת. המסכת הראשונה, מסכת ברכות, למשל, עוסקת בהלכות הקשורות בברכות ובתפילות. כך לדוגמה מסכת ביצה העוסקת בהלכות יום טוב נקראת גם (שם פחות מצוי) מסכת יום טוב.

כמעט כל המסכתות נמצאות במשנה. ישנן מסכתות, המודפסות בסוף סדר נזיקין בגמרא שלא נכנסו לסדר המשנה כגון מסכת סופרים מסכת דרך ארץ ועוד, מסכתות אלו ידועות בשם מסכתות קטנות. למרבית מסכתות המשנה יש תלמוד בבלי או תלמוד ירושלמי, כאשר למסכתות מסדר זרעים קיים תלמוד ירושלמי בלבד (למעט מסכת ברכות שקיימת בשני התלמודים) ולמסכתות מסדר קדשים קיים תלמוד בבלי בלבד. למסכתות סדר טהרות אין תלמוד בכלל למעט מסכת נדה, שיש לה תלמוד בבלי ותלמוד ירושלמי. לרובן המכריע של המסכתות קיימת תוספתא.

מדרשי מסכת

קיימים מדרשים הערוכים בצורת מסכת, שמותם: מסכת גן עדן, מסכת גיהנום, מסכת חיבוט הקבר.

סדר המסכתות

מסכתות המשנה

מסכתות המשנה מסודרות בתוך כל סדר לפי גודלן הנמדד על פי מספר הפרקים בכל מסכת: מן המסכת בעלת מספר הפרקים הגדול ביותר המופיעה ראשונה ועד למסכת בעלת מספר הפרקים הקטן ביותר והמופיעה בסוף הסדר, וכפי שניתן לראות בטבלה שלהלן.[6] יוצא דופן ביניהם הוא סדר זרעים, וחלקו החוקרים והמפרשים בניסיון להסביר חריגה זו.

סדר זרעים סדר מועד סדר נשים סדר נזיקין סדר קדשים סדר טהרות
מסכת פרקים מסכת פרקים מסכת פרקים מסכת פרקים מסכת פרקים מסכת פרקים
ברכות 9 שבת 24 יבמות 16 בבא קמא[ב] 10 זבחים 14 כלים 30
פאה 8 עירובין 10 כתובות 13 בבא מציעא[ב] 10 מנחות 13 אהלות 18
דמאי 7 פסחים 10 נדרים 11 בבא בתרא[ב] 10 חולין 12 נגעים 14
כלאיים 9 שקלים 8 נזיר 9 סנהדרין 11 בכורות 9 פרה 12
שביעית 10 יומא 8 סוטה 9 מכות 3 ערכין 9 טהרות 10
תרומות 11 סוכה 5 גיטין 9 שבועות 8 תמורה 7 מקוואות 10
מעשרות 5 ביצה 5 קידושין 4 עדיות 8 כריתות 6 נידה 10
מעשר שני 5 ראש השנה 4 עבודה זרה 5 מעילה 6 מכשירין 6
חלה 4 תענית 4 אבות 5[ג] תמיד 7 זבים 5
ערלה 3 מגילה 4 הוריות 3 מידות 5 טבול יום 4
ביכורים 4[ד] מועד קטן 3 קינים 3 ידיים 4
חגיגה 3 עוקצים 3

עם זאת, סדר המסכתות היה שונה אצל חלק מהראשונים. שתי דוגמאות מובהקות לכך הם הרמב"ם והמאירי, המפרטים את סדר המסכתות שלפניהם, ואף מסבירים אותו – וקל לראות שהוא שונה במידת מה מהסדר שלפנינו.

קישורים חיצוניים

מיזמי קרן ויקימדיה
ויקימילון ערך מילוני בוויקימילון: מסכת

ביאורים

  1. ^ ברבים מַסֶּכְתּוֹת. הריבוי נוטה לפי הצורה הארמית 'מַסֶּכְתָּא'–'מסכתות', אם כי לפי משקל המילה העברית, הריבוי אמור להיות מַסָּכות, כמו בצמד המילים 'מַצֶּגֶת'–'מַצָּגוֹת'.[1]
  2. ^ 1 2 3 שלוש מסכתות אלו – בבא קמא, בבא מציעא ובבא בתרא – כנראה היו בתחילה מסכת אחת, מסכת נזיקין.
  3. ^ הפרק שישי שבדפוסי המשנה, פרק "קנין תורה", הוא אוסף ברייתות ואיננו חלק מקורי של המסכת.
  4. ^ מקורו של הפרק הרביעי שבדפוסים, פרק "אנדרוגינוס", הוא בתוספתא, והוא כנראה אינו חלק מקורי של המסכת.

הערות שוליים

  1. ^ מַסֶּכֶת, באתר האקדמיה ללשון העברית
  2. ^ למד לשונך 43, באתר האקדמיה ללשון עברית
  3. ^ מעשה רוקח, סוף פתיחתו למשנה
  4. ^ ”אמר ריש לקיש: מאי דכתיב (ישעיהו, ל"ג, ו') 'והיה אמונת עתיך חוסן ישועות חכמת ודעת' וגו'? אמונת זה סדר זרעים, עתיך זה סדר מועד, חוסן זה סדר נשים, ישועות זה סדר נזיקין, חכמת זה סדר קדשים, ודעת זה סדר טהרות.” (תלמוד בבלי, מסכת שבת, דף ל"א, עמוד א')
  5. ^ ”[…]כההיא דאמר רבי תנחומא: 'תורת ה' תמימה משיבת נפש' ספר תהילים, פרק י"ט, פסוק י' […] שזה סדר נשים […] 'עדות ה' נאמנה מחכימת פתי' זה סדר זרעים […] 'פקודי ה' ישרים משמחי לב' זה סדר מועד […] 'מצות ה' ברה מאירת עיניים' זה סדר קדשים […] 'יראת ה' טהורה עומדת לעד' זה סדר טהרות […] 'משפטי ה' אמת צדקו יחדו' זה סדר נזיקין.” (במדבר רבה, פרשה י"ג, פסקה ט"ז), ודומה לו במדרש תהילים י"ט, ושם סדר הבאת הפסוקים שונה.
  6. ^ ראו למשל: רי"נ אפשטיין, מבוא לנוסח המשנה, ח"ב, עמ' 982 ואילך.


מסכתות ששה סדרי משנה
זרעים ברכות (ב י) • פאה (י) • דמאי (י) • כלאיים (י) • שביעית (י) • תרומות (י) • מעשרות (י) • מעשר שני (י) • חלה (י) • ערלה (י) • ביכורים (י)
מועד שבת (ב י) • עירובין (ב י) • פסחים (ב י) • שקלים (י) • יומא (ב י) • סוכה (ב י) • ביצה (ב י) • ראש השנה (ב י) • תענית (ב י) • מגילה (ב י) • מועד קטן (ב י) • חגיגה (ב י)
נשים יבמות (ב י) • כתובות (ב י) • נדרים (ב י) • נזיר (ב י) • סוטה (ב י) • גיטין (ב י) • קידושין (ב י)
נזיקין מסכת נזיקין: בבא קמא (ב י) • בבא מציעא (ב י) • בבא בתרא (ב י) • סנהדרין (ב י) • מכות (ב י) • שבועות (ב י) • עדיות • עבודה זרה (ב י) • אבות • הוריות (ב י)
קדשים זבחים (ב) • מנחות (ב) • חולין (ב) • בכורות (ב) • ערכין (ב) • תמורה (ב) • כריתות (ב) • מעילה (ב) • תמיד (ב) • מידות • קינים
טהרות כלים • אהלות • נגעים • פרה • טהרות • מקואות • נידה (ב י) • מכשירין • זבים • טבול יום • ידיים • עוקצים
ב – מסכת שיש עליה תלמוד בבלי     י – מסכת שיש עליה תלמוד ירושלמי

Read other articles:

Ziegfeld's

Drag queen Ella Fitzgerald performing at Ziegfeld's in 2019 Ziegfeld's/Secrets was a dual-themed nightclub in Washington, D.C., with Ziegfeld's featuring drag queens, and Secrets featuring strippers. The entertainment venue first opened in 1980, was forced to close in 2006, then reopened in a new location in 2009. The second location was closed permanently in 2020.[1] History Originally located at 1345 Half Street SE, the circular venue was divided by a wall with a shared bar in the m...

 

Hagi, Yamaguchi

Hagi 萩市Kota BenderaLambangLokasi Hagi di Prefektur YamaguchiNegara JepangWilayahChūgokuPrefektur YamaguchiPemerintahan • Wali kotaKenji FujimichiLuas • Total698 km2 (269 sq mi)Populasi (Oktober 1, 2015) • Total49.560 • Kepadatan71,00/km2 (18,000/sq mi)Zona waktuUTC+09:00 (JST)Kode pos758-8555Simbol  • PohonChamaecyparis obtusaPinus • BungaCamellia japonicaLespedeza bicolor ...

 

Discovering History in China

Discovering History in China PengarangPaul A. CohenNegaraA.S.BahasaInggrisSubjekHistoriografi TionghoaDiterbitkan1984; dicetak ulang 2010ISBNISBN 9780231151924 Discovering History in China: American Historical Writing on the Recent Chinese Past (terjemahan: Menemukan Sejarah di Tiongkok: Penulisan Sejarah Amerika mengenai Masa Lalu Tiongkok Saat Ini) adalah sebuah buku karya Paul A. Cohen yang memperkenalkan pemikiran-pemikiran di belakang sejarah-sejarah Amerika mengenai Tiongkok sejak tahun...

Baháʼí di Amerika Serikat

Daftar ini belum tentu lengkap. Anda dapat membantu Wikipedia dengan mengembangkannya. Artikel ini kekurangan informasi tentang persatuan ras, aksi sosial, hubungan dengan organisasi (pemerintah, LSM, dll).. Tolong kembangkan artikel untuk meliputi informasi tersebut. Rincian lebih lanjut mungkin tersedia di halaman pembicaraan. (Desember 2017) Rumah Ibadah Baháʼí, Wilmette, Illinois . Templat:Baháʼí sidebar Iman Baháʼí pertama kali disebutkan di Amerika Serikat pada tahun 1893 di Pa...

 

Ward No. 22, Kolkata Municipal Corporation

Kolkata Municipal Corporation in West Bengal, IndiaWard No. 22Kolkata Municipal CorporationInteractive Map Outlining Ward No. 22Ward No. 22Location in KolkataCoordinates: 22°35′13″N 88°21′06″E / 22.586861°N 88.351667°E / 22.586861; 88.351667Country IndiaStateWest BengalCityKolkataNeighbourhood coveredPostaReservationOpenParliamentary constituencyKolkata UttarAssembly constituencyJorasankoBorough4Population (2011) • Total15,730Time zon...

 

Keuskupan Gaylord

Keuskupan GaylordDioecesis GaylordensisKatolik Lambang Keuskupan GaylordLokasiNegara Amerika SerikatProvinsi gerejawiDetroitStatistikLuas11.171 sq mi (28.930 km2)Populasi- Total- Katolik(per 2018)506.62346,095[1] (9.1%)Paroki75Sekolah17Imam76InformasiDenominasiKatolik RomaRitusRitus RomaPendirian19 Desember 1970 (53 tahun lalu)KatedralSt. Mary, Our Lady of Mount Carmel CathedralPelindungBunda Kita dari Gunung KarmelKepemimpinan kiniPausFransisku...

Kereta api Argo Dwipangga

Kereta api Argo Dwipangga Papan kereta api Argo Dwipangga sebelum menggunakan rangkaian generasi terbaru dan masih digunakan untuk petunjuk KA di setiap peron stasiun hingga saat ini Logo yang seharusnya digunakan saat ini, tetapi dilepas guna untuk fleksibilitas dinasan kereta lainKereta api Argo Dwipangga melaju mengarah Surakarta dengan rangkaian generasi baruInformasi umumJenis layananKereta api antarkotaStatusBeroperasiDaerah operasiDaerah Operasi VI YogyakartaPendahuluDwipanggaMulai ber...

 

Aguilar de la Frontera

Pour les articles homonymes, voir Aguilar. Cet article est une ébauche concernant une localité d'Andalousie. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Aguilar de la Frontera Poley Administration Pays Espagne Communauté autonome Andalousie Province Cordoue Maire María José Ayuso Escobar Code postal 14920 Démographie Population 13 282 hab. (2023) Densité 80 hab./km2 Géographie Coordonn...

 

Diego Godín

Diego Godín Godín with Uruguay at the 2018 FIFA World CupInformasi pribadiNama lengkap Diego Roberto Godín Leal[1]Tanggal lahir 16 Februari 1986 (umur 38)[2][3]Tempat lahir Rosario, UruguayTinggi 187 m (613 ft 6 in)[3]Posisi bermain Centre-backKarier junior Estudiantes El Colla2000–2003 DefensorKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)2003–2006 Cerro 63 (6)2006–2007 Nacional 26 (0)2007–2010 Villarreal 91 (4)2010–2019 Atlético Madri...

Carrefour Mobile

Cet article est une ébauche concernant une entreprise. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?). Une page sur une entreprise étant sujette à controverse, n’oubliez pas d’indiquer dans l’article les critères qui le rendent admissible. Carrefour Mobile Carrefour Mobile est un Mobile Virtual Network Operator (MVNO) appartenant au Groupe Carrefour[1]. SIM de Carrefour Mobile Malgré l'arrêt de cette activité en France, il continue à offrir ce servic...

 

Франц (герцог Саксен-Кобург-Заальфельдский)

Франц Саксен-Кобург-Заальфельдскийнем. Franz von Sachsen-Coburg-Saalfeld герцог Саксен-Кобург-Заальфельдский 8 сентября 1800 — 9 декабря 1806 Предшественник Эрнст Фридрих Саксен-Кобург-Заальфельдский Преемник Эрнст I Саксен-Кобург-Заальфельдский Рождение 15 июля 1750(1750-07-15)Кобург, Сакс...

 

Mestaruussarja 1959

Mestaruussarja 1959 Competizione Mestaruussarja Sport Calcio Edizione 50ª Organizzatore SPL/FBF Luogo  Finlandia Partecipanti 10 Formula Girone all'italiana Risultati Vincitore HIFK(6º titolo) Secondo RU-38 Retrocessioni GBK Statistiche Miglior marcatore Matti Sundelin (21) Incontri disputati 90 Gol segnati 355 (3,94 per incontro) Cronologia della competizione 1958 1960 Manuale La Mestaruussarja 1959 fu la cinquantesima edizione della massima serie del campionato finlandese ...

October 1979

Month of 1979 1979 January February March April May June July August September October November December << October 1979 >> Su Mo Tu We Th Fr Sa 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31   October 26, 1979: South Korean President Park Chung Hee assassinated The following events occurred in October 1979: October 1, 1979 (Monday) Nigeria's President Shagari Nigeria terminated military rule, and the Second Nigerian Republic was ...

 

Women's 100 metres world record progression

Women's 100 metres world record progression as ratified by the International Association of Athletics Federations. For greater legibility, times which equal the record in the same calendar year are not shown. An asterisk indicates that the zero wind measurement is disputed. The first world record in the 100 metres sprint for women was recognised by the Fédération Sportive Féminine Internationale (FSFI) in 1922. The FSFI was absorbed by the International Association of Athletics Federation...

 

ヨハネス12世 (ローマ教皇)

ヨハネス12世 第130代 ローマ教皇 教皇就任 955年12月16日教皇離任 964年5月14日先代 アガペトゥス2世次代 レオ8世個人情報出生 937年スポレート公国（中部イタリア）スポレート死去 964年5月14日 教皇領、ローマ原国籍 スポレート公国親 父アルベリーコ2世（スポレート公）、母アルダその他のヨハネステンプレートを表示 ヨハネス12世（Ioannes XII、937年 - 964年5月14日）は、ロ...

西遊記大結局之仙履奇緣

本條目存在以下問題，請協助改善本條目或在討論頁針對議題發表看法。 此條目需要編修，以確保文法、用詞、语气、格式、標點等使用恰当。 (2013年8月6日)請按照校對指引，幫助编辑這個條目。（幫助、討論） 此條目剧情、虛構用語或人物介紹过长过细，需清理无关故事主轴的细节、用語和角色介紹。 (2020年10月6日)劇情、用語和人物介紹都只是用於了解故事主軸，輔助...

 

Central Indo-Aryan languages

Central Indo-Aryan Hindi languages redirects here. Not to be confused with the Hindi language. Central Indo-AryanHindi languagesGeographicdistributionSouth AsiaLinguistic classificationIndo-EuropeanIndo-IranianIndo-AryanCentral Indo-AryanSubdivisions Western Hindi Eastern Hindi GlottologNonewest2812  (Western Hindi)east2726  (Eastern Hindi) The Central Indo-Aryan languages or Hindi languages are a group of Indo-Aryan languages spoken across Northern and Central India. These language...

 

Serbs in Germany

Ethnic group in Germany Ethnic group Serbs in GermanyСрби у Немачкој (Serbian)Srbi u Nemačkoj (Serbian)Serben in Deutschland (German)Total population 304,741 of Serbian ancestry (2014)[1] 241,374 Serbian nationals (2013) Regions with significant populationsMunich, Berlin, Stuttgart, Frankfurt, Hamburg, Düsseldorf, Mannheim, Augsburg, Nuremberg, North Rhine-Westphalia, Baden-Württemberg, Bavaria, Düsseldorf, StuttgartLanguagesGerman and SerbianReligionSe...

Ali (pemeran)

Biografi tokoh yang masih hidup ini tidak memiliki referensi atau sumber sehingga isinya tidak dapat dipastikan. Bantu memperbaiki artikel ini dengan menambahkan sumber tepercaya. Materi kontroversial atau trivial yang sumbernya tidak memadai atau tidak bisa dipercaya harus segera dihapus.Cari sumber: Ali pemeran – berita · surat kabar · buku · cendekiawan · JSTOR (Pelajari cara dan kapan saatnya untuk menghapus pesan templat ini) Ali BashaLahir10...

 

Szczecin Lagoon

Estuary on the Polish-German border This article is about a lagoon in Poland. For a bay in Papua New Guinea named after Szczecin (Stettin), see Stettin Bay. Oder Lagoon - Landsat satellite photo (circa 2000) The German fishing village of Altwarp on the Lagoon Szczecin Lagoon, view from Polish island of Karsibór Szczecin Lagoon (Polish: Zalew Szczeciński, German: Stettiner Haff), also known as Oder Lagoon (German: Oderhaff), and Pomeranian Lagoon (German: Pommersches Haff), is a lagoon in th...