Ο Σερ[1] Ντάνιελ Μάικλ Μπλέηκ Ντέι Λούις (αγγλ.:Sir Daniel Michael Blake Day-Lewis, 29 Απριλίου 1957) είναι πολυβραβευμένος Βρετανόςηθοποιός με διπλή υπηκοότητα (βρετανική και ιρλανδική). Μετά τις σπουδές του στη θεατρική σχολή Bristol Old Vic, ο Ντέι Λιούις έπαιξε σε πολλά θεατρικά έργα και ταινίες, κερδίζοντας τρία Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου, τέσσερα Βραβεία BAFTA και δύο Χρυσές Σφαίρες. Είναι γνωστός ως ένας από τους πιο επιλεκτικούς ηθοποιούς της κινηματογραφικής βιομηχανίας, καθώς έχει πρωταγωνιστήσει μόνο σε τέσσερις ταινίες την τελευταία δεκαετία. Θεωρείται ευρέως ως ο καλύτερος ηθοποιός όλων των εποχών.
Παιδικά - νεανικά χρόνια
Ο Ντεί Λιούις γεννήθηκε στις 29 Απριλίου του 1957 στο Λονδίνο. Ήταν γιος της ηθοποιού Τζιλ Μπάλκον και του Αγγλοϊρλανδού ποιητή Σέσιλ Ντέι Λιούις. Δυο χρόνια μετά τη γέννησή του, η οικογένειά του μετακόμισε στο Κρουμς Χιλ, όπου ο Ντάνιελ μεγάλωσε μαζί με τη μεγαλύτερη αδελφή του, Ταμασίν Ντέι Λιούις. Ο πατέρας του, μετά από προβλήματα υγείας, πέθανε όταν ο Ντάνιελ ήταν 15 ετών.
Το 1968, οι γονείς του Ντέι Λιούις λόγω της απείθαρχης συμπεριφοράς του τον έστειλαν εσώκλειστο στο ιδιωτικό σχολείο Σεβενόουκς, στο Κεντ. Αν και δεν του άρεσε το σχολείο, εκεί ήρθε σε επαφή με τα δυο βασικά του ενδιαφέροντα, την ξυλουργική και την ηθοποιία. Η πρώτη του εμφάνιση σε ταινία έγινε σε ηλικία 14 ετών στην ταινία "Καταραμένη Κυριακή" (Sunday Bloody Sunday, 1971) στην οποία έπαιζε έναν βάνδαλο ως κομπάρσος. Περιέγραψε αυτή την εμπειρία ως «παράδεισο», καθώς πληρωνόταν (με 2 λίρες) για να σπάει ακριβά αυτοκίνητα. Μετά από δυο χρόνια στο Σεβενόουκς, ο Ντάνιελ μεταγράφηκε στο επίσης ιδιωτικό σχολείο Bedales στην κομητεία του Χαμσάιρ.
Μετά την αποφοίτησή του το 1975, έπρεπε να επιλέξει επαγγελματική κατεύθυνση. Αν και είχε διακριθεί στο "Εθνικό Θέατρο Νέων" (National Youth Theatre), αποφάσισε να γίνει μαραγκός, επιχειρώντας να γραφτεί σε μια σχολή. Ωστόσο, λόγω έλλειψης εμπειρίας, δεν έγινε δεκτός. Τότε έκανε αίτηση και έγινε δεκτός στη θεατρική σχολή "Bristol Old Vic", όπου φοίτησε για τρία χρόνια, και στη συνέχεια έπαιξε στην ίδια σχολή.
Καριέρα
Δεκαετία του ΄80
Έντεκα χρόνια μετά το κινηματογραφικό του ντεμπούτο, ο Ντέι Λιούις συνέχισε την καριέρα του με έναν μικρό ρόλο στην ταινία Γκάντι (Gandhi, 1982). Το 1984, είχε έναν δεύτερο ρόλο στην ταινία Η ανταρσία του Μπάουντι(The Bounty, 1984), μετά την οποία μπήκε στον θεατρικό θίασο Royal Shakespeare Company, όπου έπαιξε τον Ρωμαίο στο Ρωμαίος και Ιουλιέτα.
Το 1985 έπαιξε στην ταινία Ωραίο μου πλυντήριο(My Beautiful Laundrette, 1985) του Στίβεν Φρίαρς. Κέρδισε την προσοχή του κοινού όταν η ταινία κυκλοφόρησε ταυτόχρονα με το Δωμάτιο με θέα(Room with a View, 1986), καθώς σε κάθε ταινία έπαιζε δυο εντελώς διαφορετικούς χαρακτήρες.
Το 1987, ο Ντέι Λιούις ανέλαβε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία του Φίλιπ Κάουφμαν Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι(The Unbearable Lightness of Being 1988) (βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Μίλαν Κούντερα), με συμπρωταγωνίστριες τη Λένα Ολίν και τη Ζυλιέτ Μπινός. Στη διάρκεια των γυρισμάτων που κράτησαν οκτώ μήνες έμαθε τσέχικα και αρνήθηκε για πρώτη φορά να αποδυθεί το ρόλο του στα διαλείμματα των γυρισμάτων.
Ο Ντάνιελ Ντέι Λιούις επέστρεψε στη σκηνή για να συνεργαστεί με τον Ρίτσαρντ Έιρ, παίζοντας τον Άμλετ στο Royal National Theatre του Λονδίνου, αλλά κατέρρευσε στη μέση μιας σκηνής όπου το φάντασμα του πατέρα του Άμλετ πρωτοεμφανίζεται στο γιο του. [2] Άρχισε να κλαίει ανεξέλεγκτα και αρνήθηκε να επιστρέψει στη σκηνή, οπότε ο αντικαταστάτης του αναγκάστηκε να ολοκληρώσει το έργο. Διαδόθηκε η φήμη ότι ο Ντέι Λιούις είχε δει το φάντασμα του πατέρα του, αν και επίσημα το περιστατικό αποδόθηκε σε υπερκόπωση. Σε βρετανική τηλεοπτική εκπομπή στο ITV ο ίδιος επιβεβαίωσε τη φήμη. Δεν εμφανίστηκε ξανά στη σκηνή έκτοτε.
Δεκαετία του '90
Το 1992, τρία χρόνια μετά το Όσκαρ, πρωταγωνίστησε στην ταινία Ο τελευταίος των Μοϊκανών(The Last of the Mohicans). Συνεργάστηκε και πάλι με τον Τζιμ Σέρινταν στην ταινία Εις το όνομα του πατρός(In the Name of the Father. 1993). Έχασε πολλά κιλά για το ρόλο, διατήρησε τη βορειοϊρλανδική του προφορά σε όλη τη διάρκεια των γυρισμάτων, και πέρασε μεγάλα χρονικά διαστήματα σε ένα κελί. Επίσης επέβαλε στο προσωπικό της ταινίας να του πετάει κρύο νερό και να τον βρίζει.
Το 1996, πρωταγωνίστησε δίπλα στη Γουϊνόνα Ράιντερ στην ταινία Οι μάγισσες του Σάλεμ(The Crucible) βασισμένη ομώνυμο στο θεατρικό έργο Άρθουρ Μίλερ. Ακολούθησε η ταινία του Τζιμ Σέρινταν και πάλι, Ο μποξέρ(The Boxer, 1997), μετά την οποία ο Ντέι Λιούις σχεδόν αποσύρθηκε από την υποκριτική και επέστρεψε στην παλιά του αγάπη, την ξυλουργική. Μετακόμισε στη Φλωρεντία της Ιταλίας, όπου γοητεύτηκε από την τέχνη των τσαγκάρηδων.[2]
2000 - σήμερα
Πέντε χρόνια μετά την τελευταία του ταινία, ο Ντέι Λιούις επέστρεψε με τις Συμμορίες της Νέας Υόρκης(Gangs of New York, 2002), μια ταινία του Μάρτιν Σκορσέζε (με τον οποίο είχε συνεργαστεί και στην ταινία Τα χρόνια της αθωότητας(The Age of Innocence, 1993)). Μετά τις Συμμορίες της Νέας Υόρκης, η σύζυγός του, σκηνοθέτιδα Ρεμπέκα Μίλερ (κόρη του θεατρικού συγγραφέα Άρθουρ Μίλερ), του έδωσε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία Μπαλάντα για δύο: Τζακ και Ρόουζ(The Ballad of Jack and Rose, 2005).
Το 2012, ο ηθοποιός υποδύθηκε τον Πρόεδρο των Ηνωμένων ΠολιτειώνΑβραάμ Λίνκολν στην ταινία Λίνκολν(Lincoln) του Στίβεν Σπίλμπεργκ, όπου εμφανίστηκε στο πλευρό του Τόμι Λι Τζόουνς και της Σάλι Φιλντ σε μια ερμηνεία που του χάρισε για άλλη μια φορά την εύνοια των κριτικών καθώς και το τρίτο του Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου, Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ανδρικής Ερμηνείας σε Δράμα, Βραβείο BAFTA και Βραβείο SAG. Με την τρίτη του νίκη στα Όσκαρ έγινε ο μοναδικός άνδρας ηθοποιός με τρία Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου[3].
Ο Ντέι Λιούις σπάνια μιλάει δημόσια για την προσωπική του ζωή. Είχε μια σχέση με τη Γαλλίδα ηθοποιό Ιζαμπέλ Ατζανί. Η σχέση κράτησε έξι χρόνια και τελικά διαλύθηκε. Στις 9 Απριλίου 1995 γεννήθηκε ο Γκέιμπριελ Κέιν Ντέι-Λιούις στη Νέα Υόρκη, λίγους μήνες μετά το τέλος της σχέσης των δυο ηθοποιών.
Το 1996, ενώ δούλευε στην κινηματογραφική διασκευή του έργου The Crucible, επισκέφθηκε το σπίτι του θεατρικού συγγραφέα Άρθουρ Μίλερ, όπου γνώρισε την κόρη του, Ρεμπέκα Μίλερ. Το ζευγάρι έχει δυο γιους, τον Ρόναν Καλ Ντέι-Λιούις (γεν. 14 Ιουνίου, 1998) και τον Κάσελ Μπλέικ Ντέι-Λιούις (γεν. τον Μάιο του 2002) και ζουν στα σπίτια τους στις ΗΠΑ και την Ιρλανδία.
↑ 2,02,1«Daniel Day-Lewis - Biography». web.archive.org. 16 Οκτωβρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2024.CS1 maint: Unfit url (link)
