Халакост у Касцюковіцкім раёне

За час акупацыі практычна ўсе яўрэі Касцюковіцкага раёна былі забітыя, а нешматлікія выратаваныя ў большасці ваявалі пасля ў партызанскіх атрадах[1][2].

Яўрэяў у раёне забівалі ў Касцюковічах[3], вёска Саматэвічы[4][5], на станцыі Камунары[6] і ў іншых месцах. У вёсцы Студзянец 14—15 красавіка 1943 года паліцыянты выявілі 14 яўрэяў, якіх расстралялі і закапалі ў раёне пяньковага завода ў Касцюковічах[7].

Рэалізуючы нацысцкую праграму знішчэння яўрэяў, немцы стварылі на тэрыторыі раёна 2 гета:

  • У гета горада Касцюковічы (лета 1941 — 3 верасня 1942) былі закатаваныя і забітыя каля 400 чалавек.
  • У гета вёскі Саматэвічы (да лістапада 1941[8] альбо 1942 года[3][9]) загінула 169[10][11][12][8]—200[13] чалавек.

Помнікі забітым яўрэям раёна ўстаноўлены ў Касцюковічах на месцы масавага расстрэлу каля чыгуначнай станцыі Камунары[14], Саматэвічах[15] і на месцы пахавання расстралянага нацыстамі ў 1941 годзе партызана-падпольшчыка, разведчыка партызанскага атрада № 124 Лазіка (Лазара) Шэйніна[11].

Крыніцы

  1. ↑ «Памяць. Касцюковіцкі раён» 2000, с. 174, 175.
  2. ↑ Литин А., Шендерович И. Вспоминая довоенные и военные годы Архіўная копія ад 7 студзеня 2022 на Wayback Machine
  3. ↑ а б «Памяць. Касцюковіцкі раён» 2000, с. 170.
  4. ↑ «Памяць. Касцюковіцкі раён» 2000, с. 170, 374.
  5. ↑ Свидетельствуют палачи 2010, с. 186.
  6. ↑ «Памяць. Касцюковіцкі раён» 2000, с. 175, 176, 374-375.
  7. ↑ «Памяць. Касцюковіцкі раён» 2000, с. 175, 375-376.
  8. ↑ а б Самотевичи — артыкул з Расійскай яўрэйскай энцыклапедыі
  9. ↑ Литин А., Шендерович И. Самотевичи Костюковичского района Архіўная копія ад 24 лістапада 2021 на Wayback Machine
  10. ↑ «Памяць. Касцюковіцкі раён» 2000, с. 176.
  11. ↑ а б Кемеров М. Моё местечко Костюковичи Архіўная копія ад 24 лістапада 2021 на Wayback Machine
  12. ↑ «Памяць. Касцюковіцкі раён» 2000, с. 175, 374.
  13. ↑ Холокост на территории СССР 2011, с. 890.
  14. ↑ Костюковичи — артыкул з Расійскай яўрэйскай энцыклапедыі
  15. ↑ «Памяць. Касцюковіцкі раён» 2000, с. 516.

Літаратура

  • М. Р. Барысаў, Р. I. Маслоўскі, Б. В. Ульянка, М. П. Хобатаў (рэдкал.). «Памяць. Касцюковіцкі раён». Гісторыка-дакументальная хроніка гарадоў і раѐнаў Беларусі.. — Минск: «Вышэйшая школа», 2000. — 525 с. — ISBN 985-06-0588-Х.
  • Холокост на территории СССР. Энциклопедия / Гл. ред. И. А. Альтман. — 2-е изд., испр. и доп. — М.: РОССПЭН, 2011. — 1143 с. — ISBN 978-5-8243-1463-2.
  • Свидетельствуют палачи. Уничтожение евреев на оккупированной территории Беларуси в 1941—1944 гг. / Составители В. И. Адамушко, И. П. Герасимова, В. Д. Селеменев. — 2-е издание. — Мн.: НАРБ, 2010. — 199 с. — ISBN 978-985-6372-67-7.