Халакост у Драгічынскім раёне

За час акупацыі амаль усе яўрэі Драгічынскага раёна былі забітыя, а нешматлікія ацалелыя ў большасці сваёй пасля ваявалі ў партызанскіх атрадах[1][2].

Самыя масавыя забойствы яўрэяў адбываліся ў Антопалі[3], Драгічыне[4][5] і Хомску[6][2][3]. Каля 100 чалавек забілі ў вёсцы Гаравіца. Яўрэяў з сельскагаспадарчага паселішча (якое афіцыйна называлася «Калонія»), размешчанага паміж вёскамі Гутава і Агдэмер, у 1942 годзе перавялі ў гета Драгічына і забілі там[7].

У двух гета ў Антопалі (вясна 1942 — 15 лістапада 1942) нацыстамі і іх саўдзельнікамі былі закатаваныя і забітыя да 4000 габрэяў[8], у двух гета ў Драгічыне (ліпень 1941 — 2 лістапада 1942) — каля 3500, у гета ў Хомску (ліпень 1941 — жнівень 1941) — каля 2000.

У раёне адзін чалавек — Ахрыц Вера — была ўдастоена ганаровага звання «Праведнік народаў свету» ад ізраільскага мемарыяльнага інстытута «Яд ва-Шэм» «у знак глыбокай удзячнасці за дапамогу, аказаную яўрэйскаму народу ў гады Другой сусветнай вайны» — за выратаванне Вайс (Чэрнік) Ірыт у Антопалі[9].

У Антопалі ва ўрочышчы Хвойнікі на месцы пахавання забітых яўрэяў усталяваны помнік[10][8].

У Драгічыне на брацкай магіле ў прывакзальным скверы, дзе пахаваныя больш за 3000 яўрэяў-ахвяраў нацысцкага рэжыму, у 1967 годзе быў усталяваны абеліск[11].

У вёсцы Хомск усталяваныя два помнікі забітым. Адзін — на брацкай магіле жанчын і дзяцей, і другі — на брацкай магіле мужчын[12].

Крыніцы

  1. ↑ «Памяць. Драгічынскi раён». 1997, с. 140.
  2. ↑ а б С. Граник. «Трагедия местечка Хомск», газета «Наш край — Загородье», издатель: Военно-исторический музей г. Дрогичина, № 16-17, август 2012 года, с. 5
  3. ↑ а б Свидетельствуют палачи 2010, с. 146.
  4. ↑ «Памяць. Драгічынскi раён». 1997, с. 140, 263.
  5. ↑ Свидетельствуют палачи 2010, с. 145.
  6. ↑ «Памяць. Драгічынскi раён». 1997, с. 140, 303-307.
  7. ↑ И. Данилов. «Забытые уроки истории», Минск, «Смэлток», 2010, c. 126—128; ISBN 978-985-6917-74-8
  8. ↑ а б Холокост на территории СССР 2011, с. 35—36.
  9. ↑ Охриц Вера (1909—2012). Архівавана з першакрыніцы 2 красавіка 2015. Праверана 31 сакавіка 2015.
  10. ↑ Holocaust in Antopol Архівавана 21 лютага 2014. (англ.)
  11. ↑ Holocaust in Drogichin Архівавана 2 красавіка 2015. (англ.)
  12. ↑ Jewish Heritage Research Group in Belarus. Khomsk. Архівавана з першакрыніцы 30 студзеня 2016. Праверана 18 чэрвеня 2022.

Літаратура

  • Холокост на территории СССР. Энциклопедия / Гл. ред. И. А. Альтман. — 2-е изд., испр. и доп. — М.: РОССПЭН, 2011. — 1143 с. — ISBN 978-5-8243-1463-2.
  • Свидетельствуют палачи. Уничтожение евреев на оккупированной территории Беларуси в 1941—1944 гг. / Составители В. И. Адамушко, И. П. Герасимова, В. Д. Селеменев. — 2-е издание. — Мн.: НАРБ, 2010. — 199 с. — ISBN 978-985-6372-67-7.
  • Я.Я. Аляксейчык, С.П. Мамацюк i iнш. (рэдкал.), С.А. Супрун (укладальнік). «Памяць. Драгічынскi раён». — Мн.: «БЕЛТА», 1997. — 575 с. — ISBN 985-6302-02-1.