Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı logosu (2011-2018)
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı logosu (2018-2021)
Türkiye Cumhuriyeti Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bayrağı
Türkiye Cumhuriyeti Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, sosyal hizmetler ve aile işlerinden sorumlu olan bakanlıktır. 2011 yılında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı adıyla kuruldu. 2018 yılında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile birleştirilerek "Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı" adını aldı.[2] 21 Nisan 2021'de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın kurulmasıyla bakanlığın adı "Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı" olarak değiştirildi.
Tarihçe
Aile bütünlüğünü korunmak, güçlendirmek ve sosyal refahın arttırılması amacıyla kurulmuştur. Temelleri 1989'da Başbakanlığa bağlı olarak kurulan Aile Araştırma Kurumu ile atılmıştır. 2004'te yine Başbakanlığa bağlı Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü adını almıştır.
Anayasada yapılan değişikliklere uyum sağlanması amacıyla bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılması hakkındaki 703 sayılı KHK ile Aile ve Sosyal Politikalar ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik bakanlıklarının teşkilat kanunlarındaki düzenlemeyle iki bakanlık, "Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı" adı altında bir araya getirildi.
10 Temmuz 2018'de bakanlığın adı "Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı" olarak değiştirildi. 21 Nisan 2021'de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın kurulmasıyla bakanlığın adı "Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı" olarak değiştirildi.
Sorumluluklar
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, sosyal hizmetler ve sosyal yardımlara ilişkin ulusal düzeyde politika ve stratejilerin geliştirilmesi, uygulanması ve izlenmesi ile görevlidir. Bakanlık, aile yapısının korunması, sosyal ve kültürel dokudaki aşınmalara karşı aile değerlerinin gelecek nesillere sağlıklı biçimde aktarılması için ulusal politika ve stratejiler oluşturur. Çocukların her türlü ihmal ve istismardan korunarak sağlıklı gelişimlerini temin etmek, kadınların toplumsal hayatta hak ve fırsatlardan eşit biçimde yararlanmalarını sağlamak üzere çalışır. Engelliler ve yaşlıların toplumsal hayata katılımını sağlamak, şehit yakınları ve gazilere yönelik sosyal hizmet ve yardım faaliyetlerini yürütmek, yoksullukla mücadele stratejileri belirlemek Bakanlığın diğer önemli sorumlulukları arasındadır.[3]
Bakanlık, ailenin bütünlüğünü korumak, parçalanmış ailelerin fertlerine destek sağlamak amacıyla çeşitli sosyal hizmetler sunar. Bu hizmetler arasında korunmaya muhtaç çocuk, kadın, engelli ve yaşlıların tespiti, bakımı, rehabilitasyonu ve bu hizmetleri sunacak kuruluşların kurulması yer alır. Bakanlık ayrıca, kamu ve gönüllü kuruluşlar tarafından yürütülen sosyal hizmetlerin standartlarını belirler ve denetler. Sosyal hizmet ve yardım faaliyetlerine ilişkin bilgileri merkezî bir sistemde toplar, analiz eder ve bu veriler ışığında politika ve stratejiler geliştirir.[3]
Uluslararası alanda, sosyal hizmetler ve yardımlar konusundaki gelişmeleri izler, bu alanlarda taraf olunan uluslararası sözleşmelerin ulusal düzeyde uygulanmasını sağlar. Ayrıca, çalışma hayatını düzenleyici, işçi-işveren ilişkilerinde barışı sağlamak amacıyla gerekli tedbirleri alır, iş sağlığı ve güvenliğini sağlar, istihdam politikalarını geliştirir ve sosyal adaletin gerçekleştirilmesine yönelik çalışmalarda bulunur. Bakanlık, sosyal sigorta hizmetlerini uygulayarak sosyal güvenliği yaygınlaştırmak ve geliştirmek için de çalışır. Yurtdışında çalışan Türk işçilerinin hak ve menfaatlerini korumayı amaçlar, iş istatistiklerini derler ve yayınlar. Kanunlarla ve cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle verilen diğer görevleri de yerine getirir.[3]
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı merkez teşkilatına bağlı hizmet birimleri 1 sayılı cumhurbaşkanlığı kararnamesinde belirlenmiştir:[4]
Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı
Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın uluslararası ilişkilerini yönetmek ve Avrupa Birliği ile ilgili konularda koordinasyonu sağlamakla görevlidir. Bu başkanlık, Bakanlığın faaliyet alanlarına giren konularda uluslararası kurum ve kuruluşlarla ilişkileri yürütmek ve kalkınma planları ile yıllık programlarda öngörülen hedefler doğrultusunda bu ilişkileri koordine etmekle sorumludur. Ayrıca, Cumhurbaşkanlığı tarafından belirlenen politikalar doğrultusunda Avrupa Birliği ile ilgili kısa, orta ve uzun vadeli politikaların belirlenmesi için çalışmalar yapar, uygulama ile ilgili gerekli tedbirlerin alınmasını sağlar ve öneriler sunar.[4]
Başkanlık, Bakanlığın Avrupa Birliği kaynaklı program ve projelerini hazırlar, ilgili birimlerle işbirliği yaparak bu projelerin yürütülmesini ve koordinasyonunu sağlar. Uluslararası kuruluşlar nezdinde düzenlenen seminer ve toplantılara personelin katılımı konusunda koordinasyonu sağlayarak, yurtdışında yaşayan Türk vatandaşlarının ve ilgili diğer kişilerin kültürel, ekonomik ve ailevi sorunlarına çözüm bulmak amacıyla çalışmalar yürütür. Bu kapsamda, uluslararası sosyal hizmet vaka çalışmalarını yönetir, yurtdışında gerekli sosyal incelemeleri yapar ve sosyal inceleme raporları hazırlar. Sosyal hizmet alanında yabancı literatürü, mevzuatı ve uygulamaları izlemek, bu bilgileri raporlamak ve Bakan tarafından verilen diğer görevleri yerine getirmek de bu dairenin sorumlulukları arasındadır.[4]
Bakanlığa bağlı yurtdışı birimleri şunlardır:
Dış Temsilcilikler
Berlin Aile ve Sosyal Hizmetler Müşavirliği
Düsseldorf Aile ve Sosyal Hizmetler Ateşeliği
Hamburg Aile ve Sosyal Hizmetler Ateşeliği
Köln Aile ve Sosyal Hizmetler Ateşeliği
Bakanlık yöneticileri
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'ndaki üst düzey yöneticiler şunlardır (bakanın adı kalın yazılmıştır):
.jpg)
