Strzała-2

Ten artykuł dotyczy rakiety przeciwlotniczej. Zobacz też: Strzała-2 – seria radzieckich satelitów łącznościowych.
Strzała-2
Żołnierz ze Strzałą-2M

9K32 Strieła-2 (Strzała-2) (ros. 9К32 Стрела-2, kod NATO SA-7A Grail) – radziecki ręczny przeciwlotniczy pocisk rakietowy klasy „ziemia-powietrze” i „woda-powietrze”, używany w wojskach Układu Warszawskiego od roku 1968. Radzieckie oznaczenie wojskowe zestawu według GRAU to 9K32, a samego pocisku – 9M32. Nazwa Strieła-2 funkcjonuje też w angielskiej transkrypcji Strela-2, a w Polsce była przyjęta na uzbrojenie i produkowana pod przetłumaczoną nazwą Strzała-2.

Strieła-2M

Strieła-2M (kod NATO SA-7B radzieckie oznaczenie pocisku 9M32M) to wprowadzona do użytku w roku 1972 zmodernizowana wersja pocisku Strieła-2.

Rakieta ta została przyjęta na wyposażenie Wojsk Lądowych i Marynarki Wojennej. Była produkowana na licencji w Zakładach Metalowych MESKO w Skarżysku-Kamiennej (z wyjątkiem głowic samonaprowadzania i silników, których dokumentacji nie sprzedano i które były dostarczane z ZSRR)[1].

Marynarka Wojenna RP używa morskiej odmiany tego pocisku (kod NATO SA-N-5) między innymi na dozorowcu ORP Kaszub, kutrach rakietowych typu Osa (projekt 205), okrętach rakietowych typu Orkan (projekt 660/660M) i typu 1241RE, trałowcach bazowych projektu 206F oraz okrętach transportowo-minowych proj. 767 typu Lublin[2]. W wersji morskiej używana jest na poczwórnych obrotowych wyrzutniach produkcji radzieckiej MTU-4US, polskiej Fasta-4M lub NRD FAM-14[2]. Są stosowane także w polskim zestawie rakietowo-artyleryjskim ZU-23-2MR Wróbel II[2].

Do wad pocisku należy mało skuteczna głowica samonaprowadzająca, umożliwiająca praktyczne jedynie użycie przeciw celom oddalającym się[2] oraz mały ładunek bojowy, nie gwarantujący zniszczenia celu.

W 1988 roku polskie wojska lądowe miały 556 mechanizmów startowych 9P58M zestawu Strzała-2M, ponadto pewna liczba była na uzbrojeniu Wojsk Obrony Powietrznej Kraju i Marynarki Wojennej[3]. Od 1995 roku Wojska Lądowe rozpoczęły wprowadzanie na wyposażenie PPZR Grom, które do 2018 roku całkowicie zastąpiły zestawy Strzała-2M[4].

Dane techniczne

  • pułap minimalny: 50 metrów
  • pułap maksymalny: 2300 m[2]
  • zasięg minimalny: 800 m[2]
  • zasięg maksymalny: 2800 m (z przedniej półsfery) / 4200 m (z tylnej półsfery)[2]
  • długość rakiety: 1440 mm
  • średnica rakiety: 72 mm
  • masa startowa rakiety: 9,8 kg
  • masa głowicy: 1,15 kg[2]
  • masa materiału wybuchowego w głowicy: 0,37 kg[2]
  • prędkość startowa: 25 m/s
  • prędkość marszowa lotu: 500 m/s
  • maksymalna prędkość celu: 550 km/h (z przedniej półsfery) / 950 km/h (z tylnej półsfery)[2]
  • kąt widzenia głowicy: 1,5°[2]
  • kąt przeszukiwania głowicy: ±40°[2]

Zastosowanie

Debiut bojowy Strieły miał miejsce podczas starć granicznych egipsko-izraelskich w latach 1969–1970, kiedy Egipcjanie wystrzelili 99 nowo dostarczonych pocisków, uszkadzając lub zestrzeliwując 36 samolotów. Były one następnie masowo używane na Bliskim Wschodzie przez państwa arabskie. Podczas wojny wietnamskiej w latach 1972–1975 siły komunistyczne wystrzeliły 589 pocisków, uszkadzając lub niszcząc 204 amerykańskie lub południowowietnamskie samoloty lub śmigłowce[5]. Między innymi, między majem, a czerwcem 1972 roku siły Wietnamu Północnego zestrzeliły za ich pomocą pięć śmigłowców szturmowych AH-1G Cobra[6].

Afganistan

Podczas inwazji radzieckiej na Afganistan mudżahedini posiadali zakupione na czarnym rynku m.in. w Polsce Strzały-2. Pociski z tych sponsorowanych przez zachodnie kraje dostaw często się psuły oraz posiadały wady. ZSRR doskonale o tym wiedział, kontrolując sprzedaż i uszkadzając sprzęt. Dlatego też dostarczenie sprawnych rakiet jak Stingery było zaskoczeniem[7].

Użytkownicy

Niebieski – aktualni, Czerwony – byli

Aktualni użytkownicy

Byli użytkownicy

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Andrzej Kiński. Kolejne zestawy Piorun trafiły do wojska. „Wojsko i Technika”. Nr 3/2021. s. 12. ISSN 2450-1301. 
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l Jarosław Ciślak: Polska Marynarka Wojenna 1995: okręty, samoloty i śmigłowce, uzbrojenie, organizacja. Warszawa: Lampart & Bellona, 1995, seria: Ilustrowana Encyklopedia Techniki Wojskowej, 6. ISBN 83-86776-08-0. s.225, 228
  3. ↑ Robert Rochowicz. 30 lat minęło czyli Wojsko Polskie w 1989 roku. „Nowa Technika Wojskowa”. Nr 6/2019, s. 92, czerwiec 2019. Warszawa: Magnum X. 
  4. ↑ Dwie dekady w NATO. Modernizacja techniczna Sił Zbrojnych RP [3] - Magnum-x [online], www.magnum-x.pl [dostęp 2019-10-22].
  5. ↑ "Raport - Wojsko Technika Obronność" nr 05/2004
  6. ↑ Jonathan Bernstein: US Army AH-1 Cobra units in Vietnam. Oxford: Osprey Publishing, 2003, s. 82, seria: Osprey Combat Aircrfat. 41. ISBN 1-84176-606-2. (ang.).
  7. ↑ "Drogi terroru(odc.1)" Planete, wyemitowany 1 czerwca 2012 roku
  8. ↑ Mongolian Army | Mongolian Soldiers training in Alaska with … | Flickr [online], www.flickr.com [dostęp 2017-11-26] (ang.).
  9. ↑ Defense & Security Intelligence & Analysis: IHS Jane's | IHS. Janes.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-15)]. (ang.).
  10. ↑ Military Balance 2017
  11. ↑ Белоруссия полностью утилизировала ПЗРК "Стрела-2М" — ОРУЖИЕ РОССИИ, Информационное агентство. Arms-expo.ru. [dostęp 2017-09-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-13)]. (ang.).
  12. ↑ Belarus scraps obsolete portable air defense systems | World | RIA Novosti. En.rian.ru. (ang.).

Linki zewnętrzne

Broń przeciwlotnicza używana przez Wojsko Polskie po II wojnie światowej
Karabiny maszynowe
Artyleria
Samobieżne artyleryjskie zestawy plot
Samobieżne rakietowe zestawy plot
Rakietowe zestawy plot
Rakietowo-artyleryjskie zestawy plot
Przenośne przeciwlotnicze zestawy rakietowe
  1. ↑ a b c d e f g h i produkcji polskiej