Południowo-wschodnia grań Wyżniego Baraniego Zwornika

Schematyczna mapa graniowa. Kolorem czarnym oznaczono główną odnogę opisywanej odnogi, zielonym – jej odgałęzienia, a różowym – grań główną
Łomnica – najwyższy punkt południowo-wschodniej grani Wyżniego Baraniego Zwornika
Masywy Baranich Rogów i Spiskiej Grzędy – początkowy odcinek grani
Masywy Durnego Szczytu i Łomnicy
Fragment grani od Baranich Rogów po Łomnicę – widok od południa, z Dolinki Lodowej
Odcinek grani od Spiskiej Grzędy po Kieżmarski Szczyt, widziany od północy
Masyw Łomnicy i jej południowa grań – widok ze Sławkowskiego Szczytu
Grań od Durnego Szczytu po Huncowski Szczyt wraz z Łomnicką Granią
Grań Wideł
Łomnica, Widły, Kieżmarski Szczyt i Huncowski Szczyt – widok z południowego wschodu
Grań od Baraniej Przełęczy po Mały Kieżmarski Szczyt
Masyw Małego Kieżmarskiego Szczytu
Zakończenie grani z Rakuską Czubą
Rakuska Czuba i Rakuska Przełęcz

Południowo-wschodnia grań Wyżniego Baraniego Zwornika – boczna grań odchodząca w wierzchołku niewybitnego Wyżniego Baraniego Zwornika od grani głównej Tatr Wysokich na południowy wschód[1][2].

Topografia

Jest to długi boczny grzbiet, oddzielający od siebie m.in. systemy dolin walnych: Doliny Zimnej Wody (a dokładnie jej odnogi – Doliny Małej Zimnej Wody) oraz Doliny Kieżmarskiej. Na północ od grani rozlega się Dolina Zielona Kieżmarska z górnymi piętrami, którymi są Dolina Dzika i Miedziana Kotlina. Natomiast od południa podchodzą pod nią Dolina Pięciu Stawów Spiskich oraz właściwa Dolina Małej Zimnej Wody. W wierzchołku Łomnicy grań rozgałęzia się na dwie odnogi. Południowa z Łomnicką Granią odgranicza Dolinę Małej Zimnej Wody od Doliny Łomnickiej, natomiast północna wkrótce skręca ku północnemu zachodowi i oddziela Dolinę Zieloną Kieżmarską od Doliny Łomnickiej i Doliny Huncowskiej. Główną częścią grani na żadnym odcinku nie prowadzą szlaki turystyczne – dostępna jest dla turystów jedynie w dwóch punktach: na szczyt Łomnicy możliwy jest wjazd koleją linową z Tatrzańskiej Łomnicy, natomiast przez przełęcz Rakuski Przechód prowadzi szlak Magistrali Tatrzańskiej[3].

Wyżni Barani Zwornik – Durny Szczyt

Wyżni Barani Zwornik położony jest w grani głównej Tatr, w północno-zachodniej grani Baranich Rogów. Od tego wierzchołka rozpoczyna się opisywana grań. Na początkowym odcinku oddziela ona Dolinę Pięciu Stawów Spiskich z górnymi piętrami – Baranim Ogrodem i Spiskim Kotłem – od Doliny Dzikiej i jej najwyższego piętra, jakim jest Barania Kotlina. Ogólnie ma ona tutaj przebieg północny zachód – południowy wschód, choć kilkakrotnie się załamuje i momentami prowadzi w kierunku niemal południkowym lub równoleżnikowym[3]. Kolejno w grani znajdują się[1][2]:

Durny Szczyt – Łomnica

W głównym wierzchołku Durnego Szczytu, czwartego co do wysokości masywu tatrzańskiego, na południe odgałęzia się dość długa Durna Grań (Pyšný hrebeň), oddzielająca Spiski Kocioł od Klimkowego Żlebu opadającego już do właściwej Doliny Małej Zimnej Wody[1]. Grań ta kończy się w okolicy Złotych Spadów, progu Doliny Pięciu Stawów Spiskich. Główna grań biegnie od Durnego Szczytu dalej na południowy wschód w kierunku Łomnicy, odgraniczając od siebie na tym odcinku Miedzianą Kotlinę na północy od Klimkowego Żlebu, Żlebu Chmielowskiego i Żlebu Téryego spadających na południe do Wielkiego Łomnickiego Ogrodu[3]. Kolejno znajdują się w niej następujące obiekty[1][4]:

Łomnica – Łomnicka Grań

W wierzchołku Łomnicy grań rozgałęzia się na dwie odnogi biegnące początkowe w niemal przeciwległych kierunkach. Grań opadająca na południe oddziela od siebie Dolinę Małej Zimnej Wody i Dolinę Łomnicką[3]. Jej fragment na południe od Łomnickiej Przełęczy to Łomnicka Grań (Lomnický hrebeň). Kolejno od wierzchołka Łomnicy wyróżnia się następujące obiekty[1][4]:

 Osobny artykuł: południowa grań Łomnicy.

Granią od Łomnickiej Przełęczy na Wielką Łomnicką Basztę prowadzi zielony szlak turystyczny. Jego dolny odcinek znad Łomnickiego Stawu został zamknięty, można tę trasę pokonać jedynie wyciągiem krzesełkowym[5].

Poniżej tarasu Łomnickiej Kazalnicy grań łagodnieje i opada ku Łomnickiej Uboczy jako Szerokie Pole. Jeszcze niżej przechodzi w długi wał morenowy, oddzielający od siebie właściwą Dolinę Zimnej Wody od przedpola Doliny Łomnickiej[1].

Łomnica – Kieżmarski Szczyt

Główna odnoga długiej południowo-wschodniej grani Wyżniego Baraniego Zwornika w wierzchołku Łomnicy skręca gwałtownie na północ, by po chwili łagodnie skręcić ku północnemu wschodowi. Odcinek grani pomiędzy Wyżnią Miedzianą Przełączką a Kieżmarskim Szczytem to Widły, oddzielające od siebie Miedzianą Kotlinę po stronie północno-zachodniej i Cmentarzysko – górne piętro Doliny Łomnickiej po stronie południowo-wschodniej[3]. W tym odcinku grani położone są następujące turnie i przełęcze[1][6]:

 Osobny artykuł: Widły (Tatry).

Kieżmarski Szczyt – Huncowski Szczyt

W wierzchołku Kieżmarskiego Szczytu na południowy wschód od grani odgałęzia się grzbiet, oddzielający Dolinę Łomnicką od Doliny Huncowskiej i jej górnego piętra, Świstówki Huncowskiej[3]. Znajdują się w nim kolejno[1][6]:

Dalej na południowy wschód grzbiet opada zboczem zwanym Jaszczerzycą w kierunku Huncowskiej Uboczy[1][3].

Kieżmarski Szczyt – Rakuska Grań

Grań od Kieżmarskiego Szczytu biegnie dalej krótko na północ, by w wierzchołku Małego Kieżmarskiego Szczytu gwałtownie skręcić na północny wschód. Krótki odcinek pomiędzy tymi dwoma szczytami oddziela od siebie Miedzianą Kotlinę i Świstówkę Huncowską. Jego dalsza część odgranicza od siebie z kolei Dolinę Huncowską na południu i Dolinę Zieloną Kieżmarską na północy[3]. Kolejnymi obiektami w grani są od Kieżmarskiego Szczytu[1][6]:

Grań od Rakuskiej Przełęczy nosi nazwę Rakuskiej Grani[7]. W wierzchołku Rakuskiej Czuby na północny wschód odgałęzia się od niej Folwarska Grań, natomiast Rakuska Grań dalej łukowato skręca w kierunku południowo-wschodnim i stanowi łagodną granicę między dolnymi partiami Doliny Huncowskiej i Doliny Kieżmarskiej[1].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 404-408, 410-411, 416-424. ISBN 83-01-13184-5.
  2. ↑ a b Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XX. Baranie Rogi – Durny Szczyt. Warszawa: Sport i Turystyka, 1976, s. 24-143.
  3. ↑ a b c d e f g h Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, s. 124-125. ISBN 83-909352-2-8.
  4. ↑ a b Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XXI. Klimkowa Przełęcz – Łomnicka Grań. Warszawa: Sport i Turystyka, 1977.
  5. ↑ Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. VI. Latchorzew: Trawers, 2008, s. 137-138. ISBN 978-83-60078-05-1.
  6. ↑ a b c Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XXII. Wyżnia Miedziana Przełączka – Mała Rakuska Czubka. Warszawa: Sport i Turystyka, 1979. ISBN 83-217-2203-2.
  7. ↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
Południowo-wschodnia grań Wyżniego Baraniego Zwornika – odcinek od Wyżniego Baraniego Zwornika do Łomnicy
Północno-wschodnia grań Łomnicy