PROFILPELAJAR.COM

Durna Grań (słow. Pyšný hrebeň^[1]) – grań w słowackich Tatrach Wysokich, odgałęziająca się na południe (z odchyleniem ku zachodowi) od Durnego Szczytu (Pyšný štít) w długiej południowo-wschodniej grani Wyżniego Baraniego Zwornika^[2].

Grań biegnie w kierunku Złotych Spadów – ściany stawiarskiej oddzielającej Dolinę Pięciu Stawów Spiskich od jej dolnego przedłużenia, Doliny Małej Zimnej Wody. Jej zachodnie stoki opadają do Spiskiego Kotła, natomiast wschodnie – do Klimkowego Żlebu^[3]. Początkiem Durnej Grani nie jest główny wierzchołek masywu Durnego Szczytu, ale punkt w jego południowo-wschodniej grani^[4].

Przebieg grani

Od Durnego Szczytu w kierunku południowym można wyróżnić kolejno następujące obiekty:

Durna Szczerbinka (Pyšná štrbina),
Durna Czubka (Pyšný hrb),
Wyżnie Durne Wrótka (Vyšné pyšné vrátka),
Zadni Durny Kopiniak (Zadná pyšná veža),
Pośrednie Durne Wrótka (Prostredné pyšné vrátka),
Pośredni Durny Kopiniak (Prostredná pyšná veža),
Niżnie Durne Wrótka (Nižné pyšné vrátka),
Skrajny Durny Kopiniak (Predná pyšná veža),
Wyżni Durny Karb (Vyšný pyšný zárez),
Zadnia Durna Baszta (Zadná pyšná bašta),
Pośredni Durny Karb (Prostredný pyšný zárez),
Pośrednia Durna Baszta (Prostredná pyšná bašta),
Niżni Durny Karb (Nižný pyšný zárez),
Skrajna Durna Baszta (Predná pyšná bašta),
Wyżnia Durna Szczerba (Vyšná Pyšná štrbina),
Durne Rogi (Pyšné rohy),
Niżnia Durna Szczerba (Nižná Pyšná štrbina),
Durna Kopa (Pyšná kopa)^[4]^[5].

Dolny fragment grani rozdziela się na trzy odnogi o charakterze filarów, z których najniżej opada wschodnia. Stoki grani po stronie Klimkowego Żlebu są niezbyt strome i w niektórych miejscach trawiasto-piarżyste. Po drugiej stronie grani znajdują się wysokie i urwiste ściany opadające do Spiskiego Kotła oraz żlebu opadającego spod Durnej Przełęczy^[4].

Trzema dolnymi odnogami Durnej Grani biegną cztery drogi (dwie środkowym odgałęzieniem i po jednej pozostałymi), na obiekty w grani można też wchodzić od strony wschodniej lub zachodniej^[4].

Historia i nazewnictwo

Pierwsze przejścia:

letnie prawą odnogą – Karl Hannemann, 30 sierpnia 1911 r.,
zimowe prawą odnogą – Ivan Sitař i Vlastimil Šmida, 10 lutego 1956 r.,
letnie prawą ostrogą środkowej odnogi – Władysław Dobrucki, A. Herold, Štefan Lux, Stanisław Motyka i István Zamkovszky, 14 września 1937 r.,
zimowe prawą ostrogą środkowej odnogi – František Plšek i Zdeněk Záboj, 16 marca 1952 r.,
letnie lewą ostrogą środkowej odnogi – Imre Barcza, Oszkár Jordán i Tihamér Szaffka, 3 sierpnia 1909 r.,
letnie lewą odnogą – Karol Bocek i Vladimír Suchý, 21 lipca 1949 r.,
zimowe lewą odnogą – Valerian Karoušek i Jaroslav Sláma, 14 lutego 1954 r.^[4]

Nazwa grani pochodzi bezpośrednio od Durnego Szczytu, którego nazwa z kolei jest związana z jego wyglądem. W gwarze podhalańskiej słowo durny oznacza: dumny, pyszny^[6].

Przypisy

↑ Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 407. ISBN 83-01-13184-5.
↑ Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 406. ISBN 83-01-13184-5.
↑ Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, s. 124. ISBN 83-909352-2-8.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XX. Baranie Rogi – Durny Szczyt. Warszawa: Sport i Turystyka, 1976, s. 156–162.
↑ Endre Futó: Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. [dostęp 2013-08-04].
↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.