Most drogowy im. Józefa Piłsudskiego w Toruniu
Most drogowy im. Józefa Piłsudskiego w Toruniu – most drogowy na Wiśle w Toruniu. Jego długość całkowita wynosi 898 m[1], liczy pięć przęseł o rozpiętości 130 m oraz trzy przęsła o rozpiętości 78 m[2]. HistoriaBudowaPierwszy most drogowy w Toruniu postawiono w połowie XV wieku. Był to most pontonowy, zastąpiony na początku XVI wieku drewnianym[3]. Pierwszym mostem stalowym był most kolejowy-drogowy zbudowany w latach 1870–1873, który po pożarze mostu drewnianego w lipcu 1877 roku przejął cały ruch[3][4]. W 1913 roku rozpoczęto dyskusje na temat budowy nowego mostu drogowego[5]. Pięć lat później zaproponowano wzniesienie przeprawy na osi ulicy Żeglarskiej[6]. Ze względu na trudną sytuację ekonomiczną Torunia decyzję o budowie mostu pojęto dopiero w 1927 roku[5][3]. Elementy do budowy mostu pozyskano z rozebranego w latach 1928–1929 mostu w Opaleniu[7]. Część materiałów z Opalenia trafiła również do Konina[8]. Zdemontowane elementy składowano w okolicach ruin Zamku Dybów oraz tzw. Grzybka. Do końca listopada 1930 roku ukończono montaż trzech przęseł od strony Podgórza[7], do końca roku ukończono również budowę filarów i przyczółków[8]. Według pierwotnych planów most miał być ukończony 15 października 1931, a jego uroczyste otwarcie miało nastąpić rok później. Termin przesunięto na skutek wstrzymania kredytów jesienią 1931 roku[7]. Uroczyste otwarcie mostu oraz nadanie nazwy miało miejsce 11 listopada 1934 roku[3][7]. Otwarciu towarzyszyły defilada wojskowa oraz poświęcenie budowli[8]. Koszt budowy wyniósł 15 mln zł, 3 mln pokryła gmina miasta Toruń[7]. Nazwa mostu miała zostać nadana w 1934 roku w ramach ankiety, w której wzięło udział 1 336 osób[8]. Według większości ankietowanych (994 głosy) most miał nosić imię Mikołaja Kopernika[8]. Zarząd Miasta proponował nazwę most 700-lecia, a rada miejska most Wolności. Ostatecznie na wniosek władz państwowych, jako ponoszące większość wydatków, wybrano nazwę most Józefa Piłsudskiego, zaproponowaną wcześniej przez władze województwa[7]. Proponowano również nazwę: Bolesława Chrobrego, Grunwaldzki, Jagielloński, Tramwajowy, Wielkomiejski, Zgody, Podgórsko-Toruński[8]. Jeszcze w okresie międzywojennym przez most biegła linia tramwajowa, której przystanek końcowy mieścił się na dzisiejszym placu Armii Krajowej[9]. Pierwszy tramwaj przejechał przez most 24 grudnia 1932 roku[7], według innego źródła w 1933 roku[8]. W połowie lipca 1933 roku rozpoczęto budowę linii tramwajowej do dworca kolejowego Toruń Przedmieście. Linię oddano do eksploatacji jesienią tego samego roku[10]. II wojna światowaW czasie II wojny światowej most został dwukrotnie zniszczony[2]. 7 września 1939 roku most został wysadzony przez Wojsko Polskie. Akcja wysadzania mostów toruńskich zaczęła się około godz. 2 w nocy. Most wysadzano dwukrotnie, gdyż pierwsza detonacja była zbyt słaba i nie zniszczyła obiektu w wystarczającym stopniu. Według niektórych źródeł druga eksplozja nastąpiła dopiero ok. godz. 10 przed południem[11]. Po zajęciu miasta Niemcy rozpoczęli odbudowę mostu. W pracach uczestniczyli polscy więźniowie. W 1940 roku oddano do użytku prowizoryczny most drogowy. Po raz drugi most wysadziły wycofujące się wojska niemieckie 30 stycznia 1945 roku[5]. Po 1945 rokuMost odbudowano w latach 1946–1949[2]. Otwarcie mostu miało miejsce 1 października 1950 roku[10]. W latach 1974 i 1992 przeprowadzono generalne remonty przeprawy[2]. W sierpniu 1984 roku zlikwidowano linię tramwajową przechodzącą przez most, od tego momentu sieć tramwajowa znajduje się wyłącznie w prawobrzeżnej części miasta[10][12]. W 2004 roku wprowadzono nowe zabezpieczenia antykorozyjne[2]. W wyniku szybkiego rozwoju komunikacji samochodowej most im. Józefa Piłsudskiego stał się wąskim gardłem komunikacyjnym w Toruniu[2]. W wyniku problemów komunikacyjnych rozwój lewobrzeżnej części miasta przebiegał wolniej niż części prawobrzeżnej[13]. W 2005 roku Rada Miasta Torunia przyjęła rezolucję zobowiązującą prezydenta Torunia Michała Zaleskiego do rozpoczęcia prac nad budową nowego mostu drogowego przez Wisłę[2]. Problemy komunikacyjne rozwiązała budowa mostu drogowego gen. Elżbiety Zawackiej, który oddano do użytku 9 grudnia 2013 roku[13]. 28 kwietnia 2020 roku rozpoczęto remont generalny mostu[14]. Prace zakończono 20 maja 2022 roku[15]. W ramach prac odnowiono konstrukcję mostu, wymieniono nawierzchnię, zamontowano dwie windy, schody i trzy punkty widokowe (jeden od strony Bydgoskiego Przedmieścia, dwa od strony Starego Miasta), ciągi pieszo-rowerowe poszerzono po obu stronach mostu z 2 na 4 metry oraz zamontowano nową iluminację i oświetlenie[1][15]. Całkowity koszt inwestycji wyniósł 132 mln zł (planowo miał wynieść 122 mln[14]), 75 mln zł pochodziło z budżetu państwa[15]. Prace na moście przeprowadziło konsorcjum firm Intop Warszawa i Euro-Darmal[1]. Most w kulturzeNa moście nakręcono sceny do serialu „Czterej pancerni i pies” (1966)[16] oraz „Zamach”[17]. Zobacz teżPrzypisy
Bibliografia
Information related to Most drogowy im. Józefa Piłsudskiego w Toruniu |