Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych Morza Śródziemnego (ang.Allied Forces Mediterranean AFMED)) – nieistniejące już jedno z dowództw operacyjnych[a]NATO.
Formowanie i zmiany organizacyjne
W kwietniu 1951 generał Dwight Eisenhower podpisał rozkaz powołujący Naczelne Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych NATO w Europie (ACE)[2]. Obszar Europy podzielono na trzy teatry działań wojennych[3]:
W tym okresie Wielka Brytania prezentowała odmienne stanowisko w stosunku do sojuszników dotyczące organizacji i zadań sił morskich w rejonie Morza Śródziemnego i dodatkowo rywalizowała z USA o stanowisko głównodowodzącego w tym rejonie. Po przegranej rywalizacji co do obsadzenia stanowiska dowódcy AFSOUTH, domagała się utworzenia niezależnego Dowództwa Sił Morskich w rejonie Morza Śródziemnego, aby móc obsadzić go swoim admirałem. W marcu 1953 na Malcie utworzono Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych Morza Śródziemnego[4] W połowie lat 60. XX w. nastąpiły zmiany w strukturach dowództw w rejonie Morza Śródziemnego[b]. W 1964 roku Malta uzyskała niepodległość, co spowodowało potrzebę przeniesienia Dowództwa Morza Śródziemnego AFMED do nowego garnizonu[6]. W 1966 ze struktur wojskowych NATO wyszła Francja, a w 1967 z rejonu Morza Śródziemnego wycofano brytyjskie siły morskie. Spowodowało to rozwiązanie Dowództwa Połączonych Sił Sojuszniczych Morza Śródziemnego AFMED i przekazanie obowiązków dowodzenia siłami w tym rejonie odtworzonemu Dowództwu Połączonych Sił Morskich Europy Południowej NAVSOUTH (od 1971 z siedzibą w Neapolu.).
Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych Morza Śródziemnego AFMED – (Malta)
Dowództwo Rejonu Gibraltar – (Gibraltar)
Dowództwo Zachodniego Obszaru Morza Śródziemnego – Algier (Algieria)
Dowództwo Centralnego Obszaru Morza Śródziemnego – Neapol (Włochy)
Dowództwo Wschodniego Obszaru Morza Śródziemnego – Ateny (Grecja)
Dowództwo Południowo-Wschodniego Obszaru Morza Śródziemnego – Malta
Dowództwo Północno-Wschodniego Obszaru Morza Śródziemnego – Ankara (Turcja)
Uwagi
↑Pośrednie wyższe podporządkowane dowództwo (Major Subordinate Commands –
MSCs). Dowódca MSCs był tytułowany jako Commander-in-Chief[1].
↑W latach 60.XX w. zlikwidowano Dowództwo Obszaru Zachodniego Morza Śródziemnego COMEDOC z siedzibą w Tulonie oraz Dowództwo Obszaru Południowo-Wschodniego Morza Śródziemnego COMEDSOUEAST z siedzibą na Malcie. Rejony te zostały bezpośrednio podporządkowane Dowództwu Sił Morskich Europy Południowej NAVSOUTH[5].