Bulwar Xawerego Dunikowskiego we Wrocławiu, to bulwar położony na południowym brzegu rzeki Odry, jej śródmiejskiego ramienia, na odcinku od Mostu Piaskowego do Mostu Pokoju. Położony jest w rejonie tzw. Wrocławskiego Nowego Miasta. Znacząca część tego bulwaru stanowi równocześnie odcinek Promenady Staromiejskiej^[a]. Jest to bulwar spacerowo–widokowy. Jednym z podstawowych jego walorów, wraz ze Wzgórzem Polskim, jest widok na panoramę najstarszej części miasta – Ostrowa Tumskiego^[1]. Przy nabrzeżu bulwaru pomiędzy Zatoką Gondoli a Mostem Pisakowym, w XIX wieku i początkach XX wieku, funkcjonował port parowców (Dampferabfahrtsstelle), na potrzeby obsługi ruchu: zarówno pasażerskiego, jak i transportu towarowego^[2][3].

Nazwa: Bulwar Xawerego Dunikowskiego; została nadana temu bulwarowi w dniu 15 lutego 1965 r.^[4]. Upamiętnia ona postać Xawerego Dunikowskiego (ur. 1875 r., zm. 1964 r.), polskiego rzeźbiarza, malarza i pedagoga, związanego między innymi z Wrocławiem – w 1959 r. nadano mu tytuł profesora a następnie został kierownikiem katedry rzeźby w Państwowej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu^[5].

Całe nabrzeże bulwaru jest umocnione. Są to skarpy umocnione brukiem kamiennym oraz ściany murowane z cegły – mury oporowe^[6]. Długość bulwaru wynosi około 800 m: Most Pokoju położony jest w 250,8 km biegu Odry, natomiast Most Piaskowy w 251,6 km biegu Odry^[7].

16 kwietnia 2016 bulwar został otwarty po trwającym około rok gruntownym remoncie^[8].

Przebieg Bulwaru Xawerego Dunikowskiego

obiekt	opis	fotografia
Most Pokoju[9][10][11]	most
pl. Powstańców Warszawy[b][10][12]	plac
Muzeum Narodowe[c][13] ( rej. zab. nr 325/Wm z 24 lipca 1976 r.)[14]	budynek
Kładka Muzealna[10][15][16]	most
Zatoka Gondoli[17]	port
Bastion Ceglarski[18] ( rej. zab. nr 210 z 30 grudnia 1970 r.)[14]	fortyfikacje
Wzgórze Polskie[18]	wzniesienie
szalet[19]	budynek
Ulica Eugeniusza Geta-Stankiewicza (wcześniej ulica Garncarska)[20]	ulica
Plac Polski[10][21]	plac
Pomnik Xawerego Dunikowskiego[22]	pomnik
Pomnik Ofiar UPA[23][24]	pomnik
kamień: zalanym artystom[25]	pomnik
Przystań przy Hali Targowej[2][3]	port
Odra Południowa – Odra Północna	bifurkacja
Ulica Andrzeja Frycza Modrzewskiego[10][26]	ulica
Ulica Wincentego Kraińskiego[10][27]	ulica
Ulica Ducha Świętego[10][28]	ulica
Hala Targowa[d][29] ( rej. zab. nr 401/Wm z 13 kwietnia 1979 r.)[14]	budynek
Ulica Piaskowa[e][10][30]	ulica
Most Piaskowy[9][10][31][32] ( rej. zab. nr 330/Wm z 15 października 1976 r.)[1][14]	most

• Xawerego Dunikowskiego w Wikimapii (data dostępu 2010-07-22)