Piala Asia 2023 akan menjadi edisi ke-18 Piala Asia, sebuah kejohanan bola sepak antarabangsa yang dianjurkan oleh Gabungan Bola Sepak Asia (AFC). la akan diadakan di dari 12 Januari hingga 10 Februari 2024. Kejohanan ini akan melibatkan 24 pasukan kebangsaan selepas pengembangannya daripada Piala Asia 2019, dengan Qatar merupakan juara bertahan.[1][2]
Pada 17 Oktober, AFC mengumumkan bahawa kejohanan itu akan diadakan di Qatar.[3] Qatar akan menjadi negara pertama menganjurkan tiga Piala Asia, selepas 1988 dan 2011.[4] Disebabkan oleh suhu musim panas yang tinggi di Teluk Parsi dan penyertaan Qatar dalam Piala Emas CONCACAF 2023, kejohanan telah ditangguhkan kepada 12 Januari hingga 10 Februari 2024.[5][6]
China diumumkan sebagai pemenang bidaan pada 4 Jun 2019, pada malam Kongres FIFA ke-69 di Paris, Perancis.[7] Kejohanan ini pada asalnya dijadualkan diadakan di China dari 16 Jun hingga 16 Julai 2023.[8] Pada 14 Mei 2022, AFC mengumumkan bahawa China tidak akan menjadi tuan rumah kejohanan ini kerana keadaan yang disebabkan oleh pandemik COVID-19 dan dasar Zero-COVID China.[9] Bagaimanapun, disebabkan China melepaskan hak tuan rumah,[10][11] AFC menjalankan pusingan kedua pembidaan, dengan tarikh akhir penyerahan dijadualkan pada 17 Oktober 2022.[12]
Empat negara telah mengemukakan bidaan: Australia, Indonesia, Qatar dan Korea Selatan,[13] tetapi Australia kemudiannya menarik diri pada September 2022[14] dan Indonesia pada 15 Oktober.[15] Pada 17 Oktober, AFC mengumumkan bahawa Qatar memenangi bidaan dan akan menjadi tuan rumah kejohanan ini.[3]
Dua pusingan pertama kelayakan juga berfungsi sebagai kelayakan Asia untuk Piala Dunia 2022. Qatar, tuan rumah Piala Dunia, hanya mengambil bahagian dalam pusingan kedua untuk melayakkan diri ke Piala Asia 2023 (yang kemudiannya dipilih sebagai tuan rumah selepas China menarik balik hak penganjurannya).
Pasukan Layak
Daripada 24 pasukan yang bakal muncul, 20 pasukan akan kembali selepas muncul pada edisi 2019.
Tajikistan akan menjadi satu-satunya yang melakukan penampilan sulung dalam kejohanan ini, manakala Hong Kong menandakan kepulangan mereka buat kali pertama dalam tempoh 56 tahun. Indonesia dan Malaysia kedua-duanya layak buat kali pertama sejak menjadi tuan rumah Piala Asia AFC 2007.
Empat negara dari edisi sebelumnya telah gagal untuk layak (Korea Utara, Turkmenistan, Yaman, dan Filipina). India merupakan satu-satunya wakil SAFF dalam edisi kali ini manakala ia adalah kali pertama lima pasukan dari AFF berjaya mara ke pusingan akhir (Australia, Indonesia, Malaysia, Thailand, dan Vietnam). Hanya dua pasukan dari WAFF yang gagal melayakkan diri ke kejohanan ini (Yaman dan Kuwait). Sementara itu, Iran melanjutkan rekod kelayakan mereka - ini adalah penampilan ke-15 berturut-turut mereka dalam kejohanan itu, setelah layak untuk setiap edisi sejak 1968.
^China telah dianugerahkan hak menjadi tuan rumah pada 4 Jun 2019. Mereka kemudiannya menamatkan saingan sebagai naib juara Kumpulan A pusingan kedua pada 15 Jun 2021, yang akan memberi mereka kelayakan tanpa mengira status tuan rumah. China kemudiannya menarik balik hak tuan rumah mereka pada 14 Mei 2022.
Pada 14 September 2023, AFC mengumumkan senarai 33 pengadil, 37 penolong pengadil, dua pengadil bersedia dan dua penolong pengadil bersedia, termasuk dua pengadil wanita dan tiga penolong pengadil wanita. Pembantu pengadil video (VAR) juga akan digunakan untuk keseluruhan kejohanan berikutan pelaksanaannya dari peringkat suku akhir dan seterusnya pada edisi 2019.[16] Teknologi Sistem Semi-Automated Ofsaid (SAOT), yang menggunakan 12 kamera khusus dan kecerdasan buatan (A.I.), juga akan dilaksanakan di semua 51 perlawanan. Ini menandakan kali pertama SAOT akan diadakan di pertandingan AFC dan menjadikan AFC sebagai konfederasi pertama yang menggunakan sistem itu di peringkat pasukan kebangsaan lelaki benua.[17]
Lima bandar tuan rumah telah diserahkan dalam bidaan 2023, termasuk tujuh stadium yang disediakan untuk Piala Dunia FIFA 2022. Pada 5 April 2023, AFC mengumumkan lapan stadium di empat bandar tuan rumah untuk kejohanan itu.[18] Pada 21 Ogos 2023, Stadium Lusail telah ditambah sebagai venue kesembilan.[19] Semua kecuali satu stadium (Stadium 974) tuan rumah dari Piala Dunia FIFA 2022 telah dipilih untuk kejohanan itu, bersama-sama dengan Stadium Jassim bin Hamad, yang menjadi tuan rumah perlawanan semasa edisi 2011, dan Stadium Abdullah bin Khalifa, yang tidak pernah menganjurkan sebarang kejohanan sebelum ini.
Stadium Lusail, Lusail akan menganjurkan perlawanan pembukaan pada 12 Januari.[19]Stadium Ahmad bin Ali di Al Rayyan dan Stadium Al Thumama di Doha akan menganjurkan perlawanan separuh akhir; dan Stadium Lusail akan menjadi tuan rumah perlawanan akhir yang akan diadakan pada 10 Februari.[19]
Pasukan telah ditarik secara berturut-turut ke dalam Kumpulan A hingga F. Buat pertama kali dalam sejarah Piala Asia AFC, pasukan dari balang terendah ditarik terlebih dahulu tetapi tidak ditugaskan ke kedudukan kumpulan mereka mengikut urutan nombor peringkat kumpulan seperti yang berlaku dalam edisi sebelum ini. Pasukan Balang 1 telah ditugaskan ke posisi pertama kumpulan mereka, manakala seterusnya kedudukan semua pasukan lain ditarik secara berasingan daripada Balang 4 hingga 2 (untuk tujuan menentukan jadual perlawanan dalam setiap kumpulan).
Setiap pasukan perlu mendaftarkan skuad dengan sekurang-kurangnya 18 pemain dan maksimum 23 pemain, sekurang-kurangnya tiga daripadanya mestilah penjaga gol.[22] Pada Disember 2023, maksimum telah dinaikkan kepada 26 pemain.[23]
Majlis Pembukaan
Majlis Pembukaan yang diberi nama "The Lost Chapter of Kelileh and Demneh" akan berlangsung di Stadium Lusail, jam 5 petang, pada 12 Januari 2024.[24]
Peringkat Kumpulan
Keputusan pasukan yang menyertai Piala Asia AFC 2023
Juara
Naib Juara
Separuh Akhir
Suku Akhir
Pusingan 16
Peringkat Kumpulan
Dua pasukan teratas setiap kumpulan dan empat pasukan tempat ketiga terbaik mara ke pusingan 16.
Pemecah Seri
Pasukan tersebut ditentukan melalui pungutan mata (3 mata untuk menang, 1 mata untuk seri, 0 mata untuk kekalahan). Jika terikat pada mata, pemecah seri digunakan dalam perintah yang berikut, untuk menentukan kedudukan (Peraturan Perkara 9.3):
Mata dalam perlawanan satu-lawan-satu antara pasukan yang berkenaan;
Perbezaan gol dalam perlawanan satu-lawan-satu antara pasukan yang berkenaan;
Jaringan gol dalam perlawanan satu-lawan-satu antara pasukan yang berkenaan;
Jika lebih daripada dua pasukan adalah terikat, dan selepas menggunakan semua kriteria satu-lawan-satu di atas, subset pasukan masih terikat, semua kriteria satu-lawan-satu di atas dimohon semula secara eksklusif kepada subset pasukan ini;
Perbezaan gol dalam semua perlawanan kumpulan;
Jaringan gol dalam semua perlawanan kumpulan;
Penalti jika hanya dua pasukan adalah terikat dan mereka bertemu di pusingan terakhir kumpulan;
Jumlah Mata disiplin berdasarkan kad kuning dan merah yang diterima pada perlawanan kumpulan (kad merah = 3 mata, kad kuning = 1 mata, pengusiran untuk dua kad kuning dalam satu perlawanan = 3 mata);
Seorang pemain telah digantung secara automatik untuk perlawanan seterusnya untuk kesalahan berikut:[22]
Menerima kad merah (penggantungan kad merah boleh dilanjutkan untuk kesalahan serius)
Menerima dua kad kuning dalam dua perlawanan; kad kuning tamat tempoh selepas tamat suku akhir (penggantungan kad kuning tidak dibawa ke mana-mana perlawanan antarabangsa yang lain pada masa hadapan)
Penggantungan berikut telah dihidangkan semasa kejohanan:
Logo rasmi kejohanan itu telah dilancarkan semasa undian akhir pada 11 Mei 2023. Logo itu menampilkan siluet trofi Piala Asia AFC, dengan garisan trofi yang diilhamkan daripada bulu burung helang dan kelopak bunga teratai. Bahagian atas logo diwarnakan dalam warna kebangsaan Qatar, merah marun, manakala ekor logo menampilkan nuqta Arab.[28]
Slogan kejohanan, "Hayya Asia", diterjemahkan kepada "Mari pergi Asia!", telah didedahkan pada 5 Oktober 2023 dalam acara untuk menandakan 100 hari lagi kejohanan.[29]
Bola perlawanan
Bola perlawanan rasmi, VORTEXAC23, telah dibuat oleh Kelme dan diumumkan pada 10 Ogos 2023. Reka bentuk bola itu menggabungkan warna merah maroon Qatar, menggemakan identiti negara, dan mencerminkan lambang kejohanan di tengahnya. Penilaian teknikal telah menguji prestasi bola dengan teliti, memastikan ketahanan, kualiti dan kesediaannya.[30]
Kejohanan eSports
Pada 8 Disember 2023, AFC telah mengumumkan bahawa ia akan memperkenalkan edisi sulung Piala eAsian AFC, dari 1 hingga 5 Februari 2024. Kejohanan eSports ini akan dimainkan dalam permainan video bola sepak Konami - eFootball 2024. Ia menandakan penyertaan pertama konfederasi ke dalam dunia esports. Berlangsung di Doha, acara itu akan menampilkan 20 Ahli Persatuan AFC, yang akan bertanding dalam Piala Asia akan datang.[31][32][33]
Pada 6 Februari 2024, Indonesia memenangi Piala eAsian AFC yang pertama, menang 2–0 menentang Jepun pada perlawanan akhir.[34][35][36][37][38][39][40]
Kumpulan pertama tiket untuk kejohanan itu - dengan lebih daripada 150,000 tiket telah habis dijual dalam masa seminggu sahaja, sejak jualan bermula pada 10 Oktober 2023.[41] 90,000 lagi tiket kumpulan kedua telah dijual dalam tempoh 24 jam pertama sejak dikeluarkan pada 19 November 2023. Peminat dari Qatar, Arab Saudi dan India membeli sebahagian besar tiket yang ditawarkan. Selain perlawanan pembukaan antara Qatar dan Lubnan, yang dijadualkan pada 12 Januari 2024, perlawanan antara Arab Saudi dan Oman juga mengetuai penjualan tiket.[42]
Harga untuk tiket perlawanan bermula dari serendah QAR 25 (kira-kira USD6.8) untuk membolehkan akses yang lebih besar untuk berjuta-juta peminat.[43]
Pada 20 November 2023, Jawatankuasa Penganjur Tempatan (LOC) kejohanan itu telah mengumumkan bahawa ia akan menderma hasil daripada jualan tiket untuk menyokong bantuan kecemasan untuk Palestin, di tengah-tengah perang Israel–Palestin yang berterusan.[44][45]
Pada 10 Januari 2024, LOC mengumumkan bahawa hampir satu juta tiket telah dijual untuk kejohanan itu.[46]
Menjelang pertembungan separuh akhir antara Qatar dan Iran, persekutuan Iran mengadu hanya 4 peratus daripada kerusi telah diperuntukkan kepada penyokong Iran, walaupun peraturan AFC menyatakan 8 peratus perlu diperuntukkan.[47]
Hadiah wang tunai
Jumlah keseluruhan hadiah wang tunai untuk kejohanan itu ialah AS$14,800,000, sama seperti pada edisi 2019. Juara akan menerima AS$5 juta, naib juara akan menerima AS$3 juta, dan yang kalah separuh akhir akan menerima AS$1 juta. Kesemua 24 pasukan yang mengambil bahagian juga akan menerima AS$200,000.[48][49]