Saint-Pierre-et-Miquelon[1][2][3][4], San Pedro e Miquelón (/ˈmɪkəlɒn/), oficialmente a Colectividade Territorial de Saint-Pierre e Miquelon (francés: Collectivité territoriale de Saint-Pierre et Miquelon[sɛ̃ pjɛʁ e miklɔ̃]), é unha colectividade de ultramar territorial autónoma de Francia no noroeste do océano Atlántico preto da provincia canadense de Terra Nova e Labrador.[5][6] San Pedro e Miquelón é un vestixio restante do antigamente vasto territorio de Nova Francia.[5] Os seus residentes son cidadáns franceses, a colectividade elixe o seu propio deputado na Asemblea Nacional e participa nas eleccións senatoriais e presidenciais. Abarca 242 km² de terras e costas e tiña unha poboación de 6.008 habitantes no censo de marzo de 2016.[7]
O nome actual de Miquelon usouse por primeira vez na forma de Micquetô, Miqueton ou Micquellon polo mariñeiro vasco francés Martin de Hoyarçabal en 1579 piloto de navegación para Terra Nova, Les voyages aventureux du Capitaine Martin de Hoyarsabal, habitant du çubiburu: "Giſant le cap de Breton & le pertuis de Miqueton est oest, y a 42 l. [leagues]" ... "Gisant la Colombe de S. Pierre le pertuis de Micquellon nord noroest & sud suest: y a 7 l.[11] Afirmouse que o nome Miquelón é unha forma vasca de Miguel, Mikel e Mikels adoitan chamarse Mikelon en éuscaro no País Vasco. Polo tanto, a partir de Mikelon puido escribirse en francés cun q no canto de k.[12][13][14]
Este territorio forma parte dos Países e territorios de ultramar da Unión Europea.
Historia
Artefactos da cultura esquimó Dorset foron descubertas en Saint Pierre. Algunhas datan do século XXX a.C.
En 1778 as illas foron atacadas e a poboación deportada polos ingleses debido ao apoio de Francia cara ás 13 ex-colonias británicas durante a súa loita pola independencia.
A pesar de que Francia recuperou o control das illas en 1783, para 1793, a hostilidade británica cara á Revolución Francesa e o feito de que Francia declarara a guerra a Inglaterra levou a un novo ataque inglés ás illas e a deportación de toda a poboación.
As illas foron finalmente devoltas a Francia logo da segunda abdicación de Napoleón en 1816.
As illas representan o único vestixio remanente das vastas posesións de Francia en América do Norte.
Saint Pierre sempre foi importante como un centro pesqueiro, xa que se atopa preto de dunha das zonas de pesca máis ricas do mundo.
Despois de que a Alemaña nazi invadise parte de Francia durante a segunda guerra mundial, as illas quedaron baixo o control do goberno de Vichy. O 24 de decembro de 1941, as forzas de Francia Libre, seguindo as ordes de De Gaulle, e lideradadas polo almirante Émile Muselier tomaron as illas, dominio que quedaría refrendado logo dun plebiscito o día de Nadal.[15] Saint Pierre e Miquelon volvéronse entón no foco de serias rifas entre as Forzas de Francia Libre e o Departamento de Estado dos Estados Unidos, o cal, en apoio ao goberno de Vichy, enviou tropas para recuperar as illas.
En 1992, unha vella disputa co Canadá respecto da delineación da Zona económica exclusiva pertencente a Francia foi resolta pola Corte Internacional de Arbitraxe. Na resolución, Francia conservaba as 12 millas náuticas de mar territorial que rodea ás illas e foille outorgado outras 12 millas náuticas continuas ás anteriores, así como un corredor marítimo de 10.5 millas de ancho chegando ata 200 millas náuticas ao sur. O area total outorgada corresponde ao 18% do que Francia estaba reclamando.
Xeografía
Situado no extremo occidental da Península de Burin de Terra Nova, o arquipélago de Saint Pierre e Miquelón comprende oito illas, cun total de 242 kilometros cadrados (93 sq mi), das cales só dúas están habitadas.[16][17] As illas son núas e rochosas, con costas empinadas e só unha capa de turba para suavizar a dura paisaxe.[18] As illas forman xeoloxicamente parte do extremo nordés dos Montes Apalaches xunto con Terra Nova.[16]
A Illa de Saint Pierre, cuxa superficie é menor, 26 km², é a máis poboada e o centro comercial e administrativo do arquipélago. O aeroporto de Saint-Pierre está en funcionamento desde 1999 e é capaz de acoller voos de longa distancia desde Francia.[19]
Miquelon-Langlade, a illa máis grande, está composta de feito por tres illas, Le Cap Illa Miquelon (tamén chamada Grande Miquelon, 110 km² está conectada á illa Langlade (Petite Miquelon, 91 km² pola Dune de Langlade (tamén coñecida como o Isthme de Langlade), un tómbolo de 10 km. de longo.[19][20] Unha tormenta rompeunas no século XVIII, separando as dúas illas durante varias décadas, antes de que as correntes reconstruísen o istmo.[21]Morne de la Grande Montagne, o punto máis alto do territorio con 240 m, está situado en Grande Miquelon.[16] As augas entre Langlade e Saint-Pierre foron chamados "a Boca do Inferno" (francés: Gueule d'Enfer) ata preto de 1900, xa que se rexistraron máis de 600 naufraxios nese punto desde 1800.[22] No norte da illa Miquelon atópase a aldea de Miquelon-Langlade (710 habitantes), mentres que a illa Langlade estaba case deserta (só un habitante no censo de 1999).[21]
Unha terceira illa, antigamente habitada, Isle-aux-Marins, coñecida como Île-aux-Chiens (Illa dos Cans) ata 1931 e situada a pouca distancia do porto de Saint-Pierre, está deshabitada desde 1963.[21] As outras illas principais son Grand Colombier, Île aux Vainqueurs e Île aux Pigeons.
O clima é húmido e ventoso, con invernos longos e fríos. A primavera e principios de verán son frescos e nebulosos. A finais de verán e principios de outono é xeralmente fresco e asollado.
Economía
As illas dependeron da pesca do bacallau durante os últimos catro séculos. Con todo, a sobre explotación dos bancos levou a que Canadá impoña longas vedas pesqueiras, e, como as cotas pesqueiras son controladas polo Canadá, Saint Pierre e Miquelon, e a industria pesqueira francesa en xeral, foron seriamente afectadas.
Fixéronse esforzos, con axuda do goberno francés, para diversificar a economía local. O turismo, a crianza de peixes e vieiras en granxas, a pesca de cangrexo e a agricultura foron desenvolvidas.
Cultura
O francés é o idioma oficial das illas. Porén, o acento local e moitas das palabras empregadas son de procedencia normanda.
O patriotismo francés é moi forte nas illas, e os insulares están orgullosos de que parte do seu chan sexa traído desde Francia en barcos.
O orgullo vasco pode ser igual de forte, por mor das históricas ligazóns das illas coa rexión vascofrancesa. Tódolos anos, no verán, celébrase un festival vasco, con exhibicións de harrijasotzaile (levantamento de pedra), haitzkolari (cortar troncos), e paleta.
↑Santa María, Inés e Massó, Noé (2009). "Saint Pierre et Miquelon". Atlas xeográfico e histórico de Galicia e do Mundo. Do Cumio. p. 161 F5. ISBN 978-84-8289-328-0.
