Protektoratua edo babes herria, nazioarteko zuzenbidearen arabera, burujabetasun partziala duen lurraldea da, hein bateko toki-autonomia daukana, baina beste estatu baten mende dagoena, bereziki, kanpo harremanetan[1]. Kolonietan ez bezala, bertako instituzioak atxikitzen dira, formalki bada ere, baina metropoliak kontrolatzen ditu militar eta politikoki.
Beste era batera esanda, estatu, gobernu forma edo lurraldea da, estatu edo nazioarteko entitate indartsuago batez diplomatikoki edo militarki babestuta dagoena. Babes horren truke protektoratuak zehaztutako betebehar batzuk onartzen ditu, bi erakundeen arteko harremanaren benetako izaeraren arabera aldatzen direnak. Fikzio juridikoan, protektoratu bat, gutxienez, estatu autonomo gisa aitortzen da, eta, normalean, subiranotasun neurriren bat edo jatorrizko arau eta administrazio formak mantentzen ditu. Barneko gai gehienetan, tokiko autonomia eman zaion mendeko lurraldea da, estatu burujabe indartsuago baten subiranotasuna aitortzen duen bitartean, bere jabetza zuzena izan gabe[2][3][4]. Horren truke, protektoratuak, oro har, betebehar zehatzak onartzen ditu bere antolamenduaren baldintzen arabera. Protektoratuak, oro har, itun bidez ezartzen dira de jure. Britainia Handiko agintepean (1882-1914) Egiptotik hasitako baldintza jakin batzuetan, adibidez, estatu bat de facto protektoratu edo protektoratu estali gisa ere etiketatu daiteke[5][6][7].
Oro har, potentzia handien interes estrategiko, ekonomiko edo militarren zerbitzura dagoen tresna dela jotzen da; estatuen edo nazio-entitateen arteko hierarkiko edo botere-harremanak legitimatzeko erakunde edo formulazio legeztatua: «Protektoratuak beti du joera koloniala, berez kolonial ez bada, esplotaziokoa edo irabazikoa»[8].
Protektoratua kolonia baten desberdina da tokiko agintariak dituztelako; ez dira zuzenean mendekoak, eta oso gutxitan jasaten dute estatu subiranoaren kolonizazioa. "Nazioarteko nortasuna" mantentzen duen beste estatu baten babespean dagoen estatu bati estatu babestua deitzen zaio, eta ez protektoratua.
Espainiak eta FrantziakMarokoren gainean zuten protektoratuetan, esate baterako, sultanak zuen tokiko biztanleriaren gaineko autoritatea, baina metropolietako armadek kontrolatzen zituzten bertako indar polizial eta militarrak. Komisario Gorena (gaztelaniaz: Alto Comisario de España en Marruecos) zen Espainiako gobernuaren ordezkaria, eta Egoiliar Jenerala (frantsesez: Résident général de France au Maroc) Frantziakoarena.
