Erdi Aroan Irura laborantza-herria zen, Oria ibaiaren ondoan kokatua. 1385ekoabuztuaren 4an, Irurak Tolosako hiribilduarekin bat egin zuen ahaide nagusien eredu feudalari aurre egiteko eta nekazariak haiengandik babesteko. Hala ere, Irurak herri-basoen jabegoa mantendu eta bere eremua bereizteko mugarriak jartzen jarraitu zuen.
1845. urtetik aurrera, Elisabet II.aren erreformaren ondoren, Irura udalerri bihurtu zen berriz ere.[4]
2019an zituen 1.811 biztanleetatik %10,1k 65 urte edo gehiago zituen eta atzerrian jaiotakoen kopurua %11,71 zen.[16]
XXI. mendeko lehen urteetan hazkunde demografiko handia eduki zuen, egin ziren etxebizitza berriei esker.[17]
Irurako biztanleria
Ekonomia
2017an honela banatzen ziren sektore ekonomikoak herrian: Lehen sektorea BEGaren %0,1. Bigarren sektorea %70,4. Hirugarren sektorea %25,2. Eraikuntza %4,4.[16]
Bi alderdi politiko horiek zinegotziak lortzeko botoen % 5 lortu behar zutenez, ezin izan zuten udal talderik sortu, eta beraz alkatetza Marimi Ugalderen —aurreko alkatearen— esku geratu zen. [17][18][19]
Irurako Visitacion Larrinagaren[30] testigantza, Batzokiak herrian antolatutako ekimenen ingurukoa. Euskal Herriko Ahotsak[31][32] proiekturako egindako elkarrizketa, ahozko ondarea jaso eta zabaltzeko.
Iruran[33] euskalduna da biztanleriaren %87.67, eta euskararen erabilera %51.3 da. Irurako euskara gipuzkeran[34] katalogaturik dago, zehatzago, erdiguneko gipuzkeraren[35] parte den Tolosaldeko euskaran[36]. Azpieuskalki hau Beterriko hizkerek eta Tolosaldekoek osatzen dute.
2016ko Eustaten datuen arabera euskaldunak %74,26 ziren.[16]
Jaiak
Samielak. Irailaren amaieran eta urriaren hasieran.[37]
Ondasun nabarmenak
San Migel eliza.
San Migel parrokia. Irurako San Migel Parrokia Irurako San Migel plazan dago. Gotikoa da. XVI. mendean eraikina altxatu egin zen, nabeei altuera handiagoa emanez. Ataria geroago gehitu zitzaion.[38] Duela urte batzuk eraberritu zen, prozesuan objektu historiko ugari aurkituz.
