Οι Μικρασιάτες είναι πληθυσμιακή ομάδα Ελλήνων που προέρχεται από τη Μικρά Ασία με μακραίωνη ιστορία και μεγάλη συνεισφορά στις επιστήμες, τον πολιτισμό, την παιδεία και την ιστορική εξέλιξη του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια και το Βυζάντιο μέχρι και σήμερα.
Πολλοί Μικρασιάτες συμμετείχαν στην Επανάσταση του 1821, στον Μακεδονικό Αγώνα και σε όλους τους αγώνες του Ελληνισμού.
Η εγκατάσταση των Ελλήνων Μικρασιατών στην Ελλάδα έγινε αρχικά από τον Μάιο του 1914, καθώς οι διωγμοί στα μικρασιατικά παράλια είχαν ενταθεί ενάντια στο ελληνικό στοιχείο. Για τον λόγο αυτό πολλοί κατέφυγαν στην Ελλάδα. Τους τελευταίους μήνες του 1918, μετά τη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου για την Τουρκία, άρχισε η παλιννόστηση των προσφύγων στη Μικρά Ασία. Συγκεκριμένα με την ανακωχή του Μούδρου (1918) και την αποβίβαση του Ελληνικού Στρατού στη Σμύρνη (1919) αρκετοί πρόσφυγες που είχαν παραμείνει στη νησιωτική και ηπειρωτική Ελλάδα επέστρεψαν στη Μικρά Ασία, αλλά προσωρινά όπως αποδείχθηκε. Μετά την ολέθρια Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 - που αποτέλεσε το αποκορύφωμα των διώξεων και των σφαγών κατά τη Γενοκτονία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας - και την επακόλουθη ανταλλαγή πληθυσμών του 1923-1924, χιλιάδες οικογένειες Μικρασιατών εγκαταστάθηκαν πλέον οριστικά στην ελληνική επικράτεια. Έως και την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης το 1923, ο αριθμός των εγκατασταθέντων Μικρασιατών ήταν περίπου 1.500.000.[1]
Μικρασιάτες Καθηγητές και απόφοιτοι της Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης το 1878.Σμύρνη 1919: ζεύγος Ελλήνων και Τούρκος πωλητής.
Ο Απόστολος Παύλος κήρυξε τον Χριστιανισμό στη Μικρά Ασία και στις τρεις περιοδείες του. Ακόμη απηύθυνε τρεις επιστολές, την Επιστολή προς Εφεσίους, την Επιστολή προς Κολοσσαείς και την Επιστολή προς Γαλάτες προς τις μικρασιατικές εκκλησίες της Εφέσου, των Κολοσσών και της Γαλατίας αντίστοιχα.[2] Ο Ιωάννης ο Θεολόγος στην Αποκάλυψη, το τελευταίο βιβλίο της Καινής Διαθήκης, αναφέρει τις επτά μικρασιατικές εκκλησίες, δηλαδή τις επτά πρώτες χριστιανικές κοινότητες στη δυτική Μικρά Ασία που υπήρχαν στην Έφεσο, τη Σμύρνη, την Πέργαμο, τα Θυάτειρα, τις Σάρδεις, τη Φιλαδέλφεια και τη Λαοδίκεια. Ακόμη, τέσσερις Οικουμενικές Σύνοδοι έλαβαν χώρα στη Μικρά Ασία καθώς και πολλές τοπικές σύνοδοι, οι οποίες διαμόρφωσαν το ορθόδοξο δόγμα.[3]
Βυζαντινοί Μικρασιάτες
Ο Ισίδωρος ο Μιλήσιος, Μικρασιάτης μαθηματικός, μηχανικός και αρχιτέκτονας, με σπουδαιότερο έργο την Αγία Σοφία της Κωνσταντινούπολης.Θεόδωρος Α΄ Λάσκαρης: τελευταίος υπερασπιστής της Πόλης κατά την άλωση του 1204 και ακολούθως ιδρυτής και πρώτος αυτοκράτορας της Μικρασιατικής Αυτοκρατορίας της Νίκαιας (1205-1222).
Ο Μικρασιατικός Ελληνισμός κατέχει πολύ σημαντική θέση στη μακραίωνη ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας καθώς κατέστησε τη χερσόνησο της Μικράς Ασίας την καρδιά και τον πυρήνα της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
Σε στρατιωτικό και αμυντικό επίπεδο οι Μικρασιάτες συνέβαλαν στη διατήρηση της χιλιετούς πορείας της Αυτοκρατορίας με τους σημαντικούς στρατηγούς, τους πολυάριθμους στρατιώτες και τους ακρίτες. Επίσης η ανασύσταση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μετά το 1204 οφείλεται στον Ελληνισμό της Μικράς Ασίας. Συγκεκριμένα, η Αυτοκρατορία της Νίκαιας, με έδρα τη Νίκαια της Βιθυνίας στη Μικρά Ασία, ήταν ένα από τα διάδοχα κράτη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας που ιδρύθηκαν από τη Βυζαντινή αριστοκρατία μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους σταυροφόρους της Τέταρτης Σταυροφορίας, στις 13 Απριλίου του 1204. Την περίοδο εκείνη είχε μεταφερθεί στη Νίκαια και η έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Το 1261 οι αυτοκράτορες της Αυτοκρατορίας της Νίκαιας κατόρθωσαν την επανάκτηση της Κωνσταντινούπολης, κατέλυσαν τη Λατινική αυτοκρατορία και πραγματοποίησαν την επανασύσταση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
Ο Ναός της του Θεού Σοφίας στη Νίκαια της Μικράς Ασίας, όπου συνήλθε η Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδος το 787.
Ο Μικρασιατικός Ελληνισμός συνέβαλε επίσης στη διαφύλαξη και την αναζωογόνηση του πολιτισμού της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, αλλά και την οικονομική πρόοδό της. Η συμβολή αυτή ήταν μεγαλύτερη από κάθε άλλης πληθυσμιακής ομάδας. Ταυτόχρονα, η Μικρά Ασία υπήρξε πεδίο διαμόρφωσης ποικίλων εκφάνσεων του πνεύματος, όπως της Ορθοδοξίας με τους μεγάλους Μικρασιάτες Πατέρες (έμεινε γνωστή η Θεολογία των Μικρασιατών Πατέρων)[5][6], του βυζαντινού δικαίου και της διαφύλαξης και της προβολής της αρχαιοελληνικής παιδείας.[7] Τέσσερις Οικουμενικές Σύνοδοι έλαβαν χώρα στη Μικρά Ασία αλλά και πολλές τοπικές σύνοδοι. Η Α΄ και η Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδος έλαβαν χώρα στη Νίκαια της Βιθυνίας τα έτη 325 και 787 αντίστοιχα. Η Γ΄ Οικουμενική Σύνοδος συνήλθε στην Έφεσο, στη βασιλική της Θεοτόκου, το 431 και η Δ΄ Οικουμενική Σύνοδος συγκλήθηκε από τον Αυτοκράτορα Μαρκιανό και τη σύζυγό του, Αυγούστα Πουλχερία στις 8 Οκτωβρίου 451 στη Χαλκηδόνα.
Το χρυσοκέντητο Λάβαρο της Αγίας Λαύρας που φιλοτεχνήθηκε στη Σμύρνη από την κεντήστρα Χρυσώ.
Οι πόλεις της Μικράς Ασίας από πολύ νωρίς δέχθηκαν τα μηνύματα της οργάνωσης και εκτέλεσης στη συνέχεια του γενικού ξεσηκωμού του Γένους. Η Φιλική Εταιρεία εξαπλώθηκε ταχύτατα και σε ευρέα στρώματα, τόσο στην Κωνσταντινούπολη, όσο και στη Σμύρνη, τις Κυδωνίες και την Καππαδοκία.
Στη Σμύρνη συστάθηκε η “Φιλόμουσος και Φιλάνθρωπος Γραικική Εμπορική Εταιρία”, τα κέρδη της οποίας συγκεντρώνονταν για τον Αγώνα. Επικεφαλής της Εφορίας της Σμύρνης τοποθετήθηκε ο Μιχαήλ Ναύτης.[9] Η Κυριακή Ναύτη από τη Σμύρνη, σύζυγός του Μιχαήλ, ήταν η πρώτη γυναίκα μέλος της Φιλικής Εταιρείας.[10][11][12]
Το χρυσοκέντητο ύφασμα που χρησιμοποιήθηκε ως λάβαρο στην Ελληνική Επανάσταση βρισκόταν αρχικά στην Ωραία Πύλη του τέμπλου της Μονής Αγίας Λαύρας. Απεικονίζει την Κοίμηση της Θεοτόκου και κεντήθηκε από τα χέρια της διάσημης για την υψηλή αισθητική της κεντήστρας από τη Σμύρνη, με το όνομα Χρύσα. Το έργο αυτό φιλοτεχνήθηκε στα τέλη του 16ου αιώνα και προσφέρθηκε μαζί με άλλα αναθήματα στη Μονή της Αγίας Λαύρας Καλαβρύτων, ως προσφορά των Ελλήνων της Σμύρνης.
Ένα άγνωστος Μικρασιάτης δωρητής αγόρασε μπαρούτι από τη Σμύρνη και το Αϊβαλί και το προσέφερε μυστικά στον Αγώνα στα μέσα Μαρτίου του 1821. Με το μπαρούτι αυτό έγινε η απελευθέρωση της Καλαμάτας. Συνολικά αγόρασε 270 βαρέλια μπαρούτι-12 οκάδων το ένα- και έξι καντάρια μολύβι (κάθε καντάρι ισούται με 57 κιλά) και τα προσέφερε ως δωρεά στον Αγώνα με προορισμό την Πελοπόννησο. Το πολύτιμο φορτίο μεταφέρθηκε από τη Σμύρνη με καπετάνιο τον Χριστόφορο Μέξη. Το πλοίο κατάφερε και πέρασε όλα τα θαλάσσια μπλόκα και αγκυροβόλησε στην Πελοπόννησο. Το μπαρούτι κατέφτασε στη Μεσσηνία νύχτα και ακολούθως μεταφέρθηκε πάνω σε μουλάρια, από τον Αλμυρό της Βέργας στη Μονή Μαρδακίου στη Νέδουσα, για να ετοιμαστούν τα φυσέκια για τον Αγώνα.[13]
Ο Ελληνισμός της Μικράς Ασίας υπέστη τις σφαγές, τα ολοκαυτώματα που τελέστηκαν εναντίον και των υπόλοιπων Ελλήνων και παράλληλα συνεισέφερε με κάθε μέσο και βεβαίως με τη φυσική του παρουσία στην άνδρωση, στη γιγάντωση, στην εδραίωση της Επανάστασης. Έλαβαν χώρα σφαγές στην Κωνσταντινούπολη (1821), στη Σμύρνη (1821), στα Μοσχονήσια και τις Κυδωνιές Μικράς Ασίας (1821).[16]
Οι Κυδωνίες, με ελληνικό πληθυσμό 30.000 κατά τις παραμονές της Ελληνικής Επανάστασης, ήταν ένα από τα σπουδαιότερα οικονομικά και πολιτιστικά κέντρα του υπόδουλου Ελληνισμού, το δεύτερο μετά τη Σμύρνη στη Μικρά Ασία. Οι Κυδωνιές καταστράφηκαν από τουρκικό στρατό, που μπήκε στην πόλη στις 2 Ιουνίου1821 για να εκδικηθεί για την πυρπόληση τουρκικού δίκροτου στις 27 Μαΐου στην Ερεσό. Στις 3 Ιουνίου ο Ιωάννης Φιλήμων χαρακτηριστικά αναφέρει:
Η πυρκαϊά, άμα τεθείσα, ηυξήθη κολοσσιαία, ένεκα των πολλών ελαιουργείων και ελαιοπωλείων· οι ναοί, η σχολή, η βιβλιοθήκη και πάντα τα καταστήματα κατέπεσαν ολόκαυστα. Πατέρες, σύζυγοι, τέκνα, περιέτρεχον από του ενός εις το άλλο μέρος τρομώδη και αμηχανούντα, όπως διεκφύγωσι την σφαγήν... Ούτω κατεστράφη η πόλις των Κυδωνιών, σφαγείσα και αιχμαλωτισθείσα κατά το έν τρίτον, λεηλατηθείσα κατά το όλον και αποτεφρωθείσα κατά κράτος.
Όσοι κάτοικοι σώθηκαν, κατέφυγαν στα Ψαρά και σε άλλα νησιά και στην Πελοπόννησο και έλαβαν ενεργό μέρος στον Αγώνα.
Γνωστοί Μικρασιάτες αγωνιστές της Επανάστασης του 1821 ήταν ο λόγιος Ικέσιος Λάτρης (1799 - 1881), ο Κυριάκος Αλεβιζόπουλος, ο Πέτρος Βακάλογου κ.ά.[17] Ο Δημήτριος Μοσχονησιώτης, από τις Κυδωνίες (Αϊβαλί) της Μικράς Ασίας, πρώτος αυτός εκπόρθησε το κάστρο του Παλαμηδίου στις 30 Νοεμβρίου του 1822. Ανάμεσα στους Αϊβαλιώτες ξεχωρίζουν οι ηρωικοί πέντε αδελφοί Πίσσα, ένας από τους οποίους, ο Ευστράτιος Πίσσας, στα «Απομνημονεύματά» του υπολογίζει τους πεσόντες στις διάφορες μάχες Κυδωνιείς σε πέντε χιλιάδες.[18]
Ανάμεσα στις Μικρασιάτισσες που συμμετείχαν στον Αγώνα ξεχωρίζει η Πανωραία Χατζηκώστα, η επονομαζόμενη Ψωροκώσταινα, μία άπορη Μικρασιάτισσα Ελληνίδα η οποία δώρισε το μοναδικό ασημένιο δαχτυλίδι και ένα γρόσι που διέθετε για τον Αγώνα. Έτσι, το όνομά της ταυτίστηκε με την ίδια την Ελλάδα και έγινε σύμβολο του Έλληνα που παρά την ανέχεια και τις προσωπικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει εμφανίζεται πάντα πρόθυμος να βοηθήσει όσους έχουν ανάγκη.[19]
Μικρασιάτες Μακεδονομάχοι
Ο Μικρασιάτης Μακεδονομάχος Γεώργιος Τόμπρας, από τους πρωταγωνιστές του Μακεδονικού Αγώνα («Καπετάν Ρουπακιάς»).
Πολλοί ήταν και οι Μικρασιάτες που συμμετείχαν στον Μακεδονικό Αγώνα. Εκτός των Μικρασιατών ιερωμένων όπως ο Δράμας Χρυσόστομος, ο Θεμιστοκλής Χατζησταύρου Αρχιδιάκονος και Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Δράμας, ο Πρωτοσύγκελλος Θεσσαλονίκης Αιμιλιανός, ο Μητροπολίτης Πρεσπών και Αχριδών Γερμανός και ο μητροπολίτης Τιβεριουπόλεως και Στρωμνίτσης Γρηγόριος Ωρολογάς έλαβαν μέρος στον Αγώνα και πολλοί ένοπλοι και πράκτορες Μικρασιάτες Μακεδονομάχοι. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν ο καπετάν Αλέξανδρος Ευρυθιώτης από το Αϊβαλί της Μικράς Ασίας που δημιούργησε δικό του δεκαπενταμελές αντάρτικο σώμα στις περιοχές Μπέλες, Πορροϊων, Πετριτσίου και Μελενίκου και έγινε γενικός αρχηγός των αντάρτικων σωμάτων, ο Γεώργιος Τόμπρας από τους πρωταγωνιστές του Μακεδονικού Αγώνα γνωστός ως «Καπετάν Ρουπακιάς» και ο καπετάν Στρατής από το Αδραμύττιο της Μικράς Ασίας ο οποίος ήταν εθελοντής, αρχηγός σώματος μακεδονομάχων στην περιοχή των Σερρών. Στην Καβάλα έδρασε ο Στυλιανός Μαυρομιχάλης, αρχικά σημαιοφόρος του Πολεμικού Ναυτικού, και μετέπειτα γραμματέας στο Ελληνικό Υποπροξενείο Καβάλας με μυστική αποστολή την οργάνωση του Εθνικού Κέντρου Καβάλας και τον συντονισμό του Μακεδονικού Αγώνα στην περιοχή. Άλλοι Μικρασιάτες Μακεδονομάχοι ήταν ο Μιλτιάδης Τσιομανέλης από τη Θίβαλη Μ. Ασίας, ο Καππαδόκης ιερέας Ιωακείμ Ανανιάδης από τη Νίγδη, ο Μιλτιάδης Ζερβός από τις Κυδωνιές, ο Ιωάννης Ιωαννίδης δάσκαλος και οπλίτης από την Κιουτάχεια, ο Γεώργιος Χωναίος που ήταν Διερμηνεύς του Ελληνικού Προξενείου Θεσσαλονίκης, ο Γεώργιος Γιαγκλής με καταγωγή από τα Μοσχονήσια κ.ά.[20][21][22]
Μικρασιατική Παιδεία
Στη Μικρά Ασία λειτουργούσε πλήθος από Σχολές, Ακαδημίες, Σχολεία, Αρρεναγωγεία και Παρθεναγωγεία συμβάλλοντας τα μέγιστα στην ανάπτυξη του Νεοελληνικού Διαφωτισμού.
Το κοινοτικό σχολείο της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης παρουσιάζει τις μορφές: Αρρεναγωγείο, Παρθεναγωγείο, Νηπιαγωγείο. Προϋπήρξαν βέβαια τα αρρεναγωγεία, που ήταν εξέλιξη των γραμματοδιδασκαλείων, κι ακολούθησαν τα παρθεναγωγεία αργά αλλά σταθερά, για να γενικευτούν σε όλες τις κοινότητες της Μ. Ασίας.[23]
Όσον αφορά τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, λειτουργούσαν εκπαιδευτήρια και σχολές στις έδρες των μητροπόλεων, στις μεγάλες πόλεις, σε φημισμένα μοναστήρια ή στο κέντρο μεγάλων αγροτικών συνοικισμών. Ιδρύθηκαν ιδρυθεί Κεντρικές σχολές ή κοινοβιακά σχολεία αρρένων ή θηλέων με οικοτροφεία για τα παιδιά, που έρχονταν από μακριά. Οι Κεντρικές σχολές είχαν ολόκληρο ελληνικό σχολείο και τάξεις ή και πλήρες γυμνάσιο.
Μετά τον κύκλο των μαθημάτων των ελληνικών σχολείων ή των ολοκληρωμένων αστικών σχολών υπήρχε το Γυμνάσιο, όπου δίδασκαν πτυχιούχοι του πανεπιστημίου Αθηνών ή ευρωπαϊκών πανεπιστημίων ή απόφοιτοι ιερατικών σχολών.
Οι Ιερατικές Σχολές ιδρύθηκαν για ώστε να καταρτίζονται ιερείς και δημοδιδασκάλοι για τις ελληνικές κοινότητες. Υπήρχαν ακόμη και νυχτερινές σχολές της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και επαγγελματικά σχολεία.[24]
Η Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης, το κορυφαίο μορφωτικό ίδρυμα της ελληνικής κοινότητας της Σμύρνης και ένα από τα σημαντικότερα και παλαιότερα ολόκληρου του Ελληνισμού.
Η Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης ιδρύθηκε το 1733. Ως πρόδρομος αυτού στη Σμύρνη το 1708 είχε ιδρυθεί το πρώτο οργανωμένο σχολείο στο οποίο δίδασκε ο Μικρασιάτης Αδαμάντιος Ρύσιος, παππούς του Αδαμάντιου Κοραή. Το λεγόμενο Παλαιό Σχολείο βρισκόταν στην περιοχή του Επάνω Μαχαλά. Μετά από μερικά χρόνια έκλεισε και το 1717 ο μητροπολίτης Σμύρνης Ανανίας το επανασύστησε[25]. Πυρπολήθηκε ολοκληρωτικά το 1778. Έπαυσε να λειτουργεί το 1821 όταν έγιναν και διώξεις κατά των χριστιανών. Επαναλειτούργησε το 1828. Κάηκε το 1842 & 1881 (μερικά). Το 1922 κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή, η πυρκαγιά που αποτέφρωσε το μεγαλύτερο μέρος της Σμύρνης κατέστρεψε και τη Σχολή.[26][27]
Το Κεντρικόν Παρθεναγωγείον Σμύρνης ήταν κορυφαίο ελληνικό εκπαιδευτικό ίδρυμα το οποίο λειτούργησε από το 1830 στη Σμύρνη έως τη Μικρασιατική Καταστροφή. Περίφημη διευθύντρια του Κεντρικού υπήρξε η κορυφαία Σμυρναία παιδαγωγός Ουρανία Δούκα, στα χρόνια της οποίας το σχολείο αποκλήθηκε "Φάρος της Ανατολής". Στις αρχές του 20ού αιώνα στο σχολείο φοιτούσαν 2.000 μαθήτριες και δίδασκαν 23 εκπαιδευτικοί.[28]
To Κεντρικό Παρθεναγωγείο Σμύρνης, το οποίο αποκαλούνταν ο "Φάρος της Ανατολής".
Οι ιωνικοί κίονες στο εσωτερικό του Κεντρικού Παρθεναγωγείου Σμύρνης.
To Κεντρικό Παρθεναγωγείο Σμύρνης.
Η ελληνική αθλητική ομάδα "Αργαίος" της Σχολής της Καισάρειας της Καππαδοκίας (1907). Η ομάδα έλαβε το όνομά της από το όρος Αργαίος, φημισμένο βουνό της Μικράς Ασίας από την αρχαιότητα.
Η Αναξαγόρειος Σχολή στα Βουρλά Μικράς Ασίας ιδρύθηκε το 1760, ως το πρώτο σχολείο των Βουρλών, με την επωνυμία “Το Σχολείον της Παναγίας”, κοντά στην εκκλησία της Μητρόπολης των Βουρλών.[29]
Επίσης πλήθος σχολείων και εκπαιδευτηρίων λειτουργούσαν και σε πολλές άλλες περιοχές της Μικράς Ασίας.
Αποκορύφωμα της εκπαίδευσης αποτελεί η οργάνωση με μέριμνα του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή του Ιωνικού Ελληνικού Πανεπιστημίου Σμύρνης. Όμως το ίδρυμα δεν πρόλαβε να λειτουργήσει καθώς τις έτοιμες εγκαταστάσεις του πρόλαβε η Μικρασιατική Καταστροφή.[30]
Η Γενοκτονία των Ελλήνων πραγματοποιήθηκε παράλληλα με τις Γενοκτονίες σε βάρος και άλλων χριστιανικών πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, δηλαδή των Αρμενίων και των Ασσυρίων.[33] Οι εκτιμήσεις για τις ανθρώπινες απώλειες την περίοδο από το 1912 έως το 1922 ξεκινούν από 200-300 χιλιάδες[34] και φτάνουν, κατά ορισμένους Έλληνες μελετητές τις 800.000[35] - 1.200.000[36] ανθρώπους. Σε ψηφίσματα της Γερουσίας των ΗΠΑ γίνεται αναφορά σε γενοκτονία κατά των Ελλήνων[37][38].
Μικρασιάτες στην Εθνική Αντίσταση
H συνοικία της Ξηροκρήνης στη Θεσσαλονίκη αποτέλεσε σημαντικό κέντρο της Εθνικής Αντίστασης και εκεί έλαβε χώρα η Εκτέλεση των Αντιστασιακών στις 11/5/1944.Ο Μικρασιάτης δημοδιδάσκαλος και αντιστασιακός Κωνσταντίνος Καζάνας (1910-1982).
Σημαντική είναι η αντιστασιακή δράση των Μικρασιατών κατά τη ναζιστική Κατοχή. Οι σημαντικότερες δράσεις της Εθνικής Αντίστασης έλαβαν χώρα σε συνοικίες και οικισμούς όπου είχαν εγκατασταθεί Μικρασιάτες όπως Κοκκινιά και Καισαριανή στην Αθήνα και Ξηροκρήνη και Επτάλοφος στη Θεσσαλονίκη. Στις 15 Μαΐου 1941 ιδρύθηκε στην προσφυγική συνοικία της Επταλόφου στη Θεσσαλονίκη η αντιστασιακή οργάνωση «Ελευθερία», που ήταν η πρώτη αντιστασιακή οργάνωση στην Ελλάδα και εξέδιδε και την ομώνυμη εφημερίδα.[39][40][41][42]
Στη συνοικία Ξηροκρήνη της Θεσσαλονίκης υπήρχε κρησφύγετο αντιστασιακών με τυπογραφείο για έκδοση προκηρύξεων και ενημερωτικού υλικού, το οποίο όμως ανακαλύφθηκε από τους Ναζί και καταστράφηκε. Στις 11 Μαΐου1944 εκτελέσθηκαν από τους Ναζί, οκτώ αντιστασιακοί νέοι 20 έως 30 ετών, στην περιοχή Καΐστρι της Ξηροκρήνης.[39][43]
Τον Σεπτέμβριο του 1944 στην κεντρική πλατεία της Προσοτσάνης και ενώ η περιοχή της Δράμας και της ευρύτερης Ανατολικής Μακεδονίας βρισκόταν υπό την κατοχή των Βουλγάρων, ο δημοδιδάσκαλος Κωνσταντίνος Καζάνας μαζί με τον Αστέριο Αστεριάδη υπέστειλαν τη βουλγαρική σημαία και ύψωσαν την ελληνική, παρά την τρομοκρατία και τις απειλές των κατακτητών.[44] Το γεγονός αυτό καταδίκασε τον Κωνσταντίνο Καζάνα σε εξορία στις φυλακές στη Σόφια αλλά αποτέλεσε ισχυρό πλήγμα προς τις φασιστικές βουλγαρικές δυνάμεις κατοχής και ταυτόχρονα αναπτέρωσε το ηθικό των Ελλήνων αγωνιστών και του τοπικού πληθυσμού. Είναι μάλιστα η μοναδική υποστολή σημαίας Δύναμης του Άξονα που συνέβη υπό το φως της ημέρας και υπό το βλέμμα των Στρατιωτικών Δυνάμεων Κατοχής, σε ολόκληρη την κατακτημένη Ευρώπη.[45][46]
Ηρόδοτος ο Αλικαρνασσεύς, ο πρώτος ιστορικός και αποκαλούμενος πατέρας της ιστορίας, εισηγητής της γεωγραφίας και ο σπουδαιότερος περιηγητής της αρχαιότητας.
Ηρόδοτος (484 π.Χ.-425 π.Χ./410 π.Χ.) ιστορικός, περιηγητής, και γεωγράφος του 5ου αιώνα π.Χ. από την Αλικαρνασσό. Ο θεμελιωτής της επιστήμης της ιστορίας.
Εύδοξος ο Κνίδιος (~407-335 π.Χ) μαθηματικός, αστρονόμος και φιλόσοφος. Ένας από τους μεγαλύτερους μαθηματικούς της ελληνικής αρχαιότητας.
Αρίστανδρος, μάντης της αρχαιότητας, ακολούθησε την εκστρατεία του Αλεξάνδρου κατά των Περσών. Γεννήθηκε περί το 380 π.Χ., στη μικρασιατική Τελμησσό της Λυκίας
Έλλη Παππά (1920-2009), δημοσιογράφος και συγγραφέας με συμμετοχή στην Εθνική Αντίσταση
Φώτης Κόντογλου (1895–1965), λογοτέχνης, ζωγράφος και αγιογράφος από το Αϊβαλί.
Ισίδωρος ο Μιλήσιος, μαθηματικός, μηχανικός και αρχιτέκτονας, σπουδαιότερο έργο του οποίου ήταν ο Ναός της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη σε συνεργασία με τον Μικρασιάτη Ανθέμιο τον Τραλλιανό.
Ανθέμιος ο Τραλλιανός, γεωμέτρης, φυσικός, αρχιτέκτονας, μηχανικός και γλύπτης, σπουδαιότερο έργο του οποίου ήταν ο Ναός της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη σε συνεργασία με τον Μικρασιάτη Ισίδωρο τον Μιλήσιο.
Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος (περ. 330-389), Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως και θεολόγος, γεννημένος από Έλληνες γονείς στη Ναζιανζό Καππαδοκίας για τον λόγο αυτό ονομάζεται Ναζιανζηνός[55].
Σάββας ο Ηγιασμένος (439 - 532), Καππαδόκης Έλληνας μοναχός, ιερέας και άγιος.
Ιωάννης Β΄ Καππαδόκης, Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως από το 518 έως το 520.
Ναπολέων Σουκατζίδης (1909-1944), Έλληνας κομμουνιστής συνδικαλιστής, από τους 200 αγωνιστές που εκτελέστηκαν στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής την 1η Μαΐου του 1944.
Αιμιλιανός Γρεβενών (1877-1911), Έλληνας θεολόγος γεννηθείς στο Ικόνιο, με δράση στον Μακεδονικό Αγώνα ως Πρωτοσύγκελλος Θεσσαλονίκης και αργότερα μητροπολίτης στα Γρεβενά που μαρτύρησε το 1911
Χρυσόστομος Σμύρνης, (1867-1922), διετέλεσε Μητροπολίτης Δράμας και Σμύρνης. Επέδειξε δράση στον Μακεδονικό Αγώνα και ανέπτυξε πρωτοβουλίες για τον αθλητισμό, την παιδεία και την κοινωνική πρόνοια στη Δράμα και τη Σμύρνη, όπου μαρτύρησε το 1922 αρνούμενος να εγκαταλείψει το ποίμνιό του. Είναι άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας και η μνήμη του τιμάται την Κυριακή πρό της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού.
Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος (1913-2016), πολιτικός στοχαστής, αντιστασιακός, πανεπιστημιακός δάσκαλος, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και υπουργός Παιδείας
Δημήτρης Γληνός (1882-1943), εκπαιδευτικός, συγγραφέας και πολιτικός, από τους πρωτεργάτες της γλωσσικής και εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης
Ελένη Γλύκατζη - Αρβελέρ (1926), βυζαντινολόγος ιστορικός, η πρώτη γυναίκα πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης το 1967 και η πρώτη γυναίκα πρύτανης του Πανεπιστημίου της Σορβόννης
Ιωάννης Σεβδικαλής (1991), πρωταθλητής Στίβου και Παραολυμπιονίκης
Παναγιώτης Γιαννάκης (1959), διεθνής καλαθοσφαιριστής και προπονητής, μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες που έχει αναδείξει η ελληνική καλαθοσφαίριση [58]
Εικόνες
Οι περιοδείες του Αποστόλου Παύλου, που περιελάμβαναν πολλές μικρασιατικές πόλεις.
Ο δικέφαλος αετός του Ικονίου. Μαρμάρινο ανάγλυφο του 1220.
Η Μονή Αγίου Χαρίτωνος Ικονίου, στη Σύλλη του Ικονίου της Μικράς Ασίας, λαξευμένη εξ ολοκλήρου στους βράχους του όρους του Αγίου Φιλίππου.
Ο Ναός του Αγίου Γεωργίου Σμύρνης, που καταστράφηκε το 1922.
Η Σμύρνη πριν την Καταστροφή.
Κειμήλια Μικρασιατών: Κεντητός με χρυσή κλωστή και ενεπίγραφος Επιτάφιος του 17ου αιώνα, της ελληνικής κοινότητας στην Άγκυρα της Μικράς Ασίας (Μουσείο Μπενάκη).
Ο Ιερός Ναός Παναγίας Φανερωμένης Νέας Μηχανιώνας Θεσσαλονίκης, που κτίσθηκε από τους Μικρασιάτες και στεγάζει την εικόνα της Παναγίας Φανερωμένης από τη Μηχανιώνα της Μικράς Ασίας.
Μικρασιάτες στην περιφορά της εικόνας της Ζωοδόχου Πηγής, στην κωμόπολη του Αγίου Αθανασίου.
Το σαντούρι, παραδοσιακό μουσικό όργανο των Μικρασιατών.[59]
Μικρασιάτικα ξύλινα κουτάλια, παραδοσιακά κρουστά μουσικά όργανα που προέρχονται από τα αρχαιοελληνικά κρόταλα.
Βιβλιογραφία
Mavrogordatos, George Th. Stillborn Republic: Social Coalitions and Party Strategies in Greece, 1922-1936. Berkeley: University of California Press, 1983.
Pentzopoulos, Dimitri. The Balkan Exchange of Minorities and Its Impact Upon Greece. Παρίσι: Mouton, 1962.
Sandis, Eva E. Refugees and Economic Migrants in Greater Athens: A Social Survey. Αθήνα: National Centre of Social Research, 1973.
Société des Nations. L' établissement des réfugiés en Grèce. Genève, 1926.
↑Π. Χρήστου, Ελληνική Πατρολογία τ. Δ’, εκδ. Κυρομάνος, Θεσ/νίκη 2006.
↑Θ. Πιτταρά, Θεόδοτος Αγκύρας, εκδ. ΚΕ.Π.Ε., Αθήνα 2010.
↑Γεωργίου Κλεάνθους Σκαλιέρη, Λαοί και φυλαί της Μικράς Ασίας : Μετά πινάκων και χαρτών, Αθήνα, 1922, ανατύπωση, Αθήνα, Ρήσος, 1991.
↑Χ. Μπούρας, Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής (2ος τόμος) - Αρχιτεκτονική στο Βυζάντιο, το Ισλάμ και τη Δυτική Ευρώπη κατά τον Μεσαίωνα, κεφ. V, σελ. 128, § 2
↑Φιλήμων, δοκίμιον ιστορικόν περί της ελληνικής επαναστάσεως, Ελεύθερη Σκέψις, Αθήνα 2003,σελ. 373.
↑Schaller, Dominik J. and Zimmerer, Jürgen (2008) «Late Ottoman Genocides: The Dissolution of the Ottoman Empire and Young Turkish population and extermination policies.» Journal of Genocide Research, 10:1, pp. 7–14.
↑Sjöberg, Erik (2016). The Making of the Greek Genocide: Contested Memories of the Ottoman Greek Catastrophe. Νέα Υόρκη: Berghahn. σελ. 45.
↑Θεοφάνης Μαλκίδης, διδάκτωρ Κοινωνικών Επιστημών, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
↑Αιγίδης, στο βιβλίο που έγραψε για το προσφυγικό ζήτημα που προέκυψε μετά το 1922
↑Οι εκτελεσθέντες Έλληνες αντιστασιακοί της Ξηροκρήνης ήταν ο Γιώργος Ζαφειριού (Φρίγκου) 26 ετών, ο Κώστας Ζαφειριού (Φρίγκου) 24 ετών, ο Ζαφείρης Ζαφειριού (Φρίγκου) 20 ετών, ο Μιχάλης Λεωντσίνης 26 ετών, ο Χρήστος Λεωντσίνης 20 ετών, ο Κώστας Ξεπαπαδάκης 20 ετών, ο Αναστάσιος Απταλίδης 30 ετών και ο Ανδρέας Χοροζάκης 20 ετών.
↑Βουλτσιάδης, Γεώργιος (1995). Η Προσοτσάνη μέσα από την Ιστορία. Θεσσαλονίκη. σελ. 319. ISBN9780007814404.
↑Fried, Johannes (2015). The Middle Ages. Harvard University Press. σελ. 10. ISBN9780674055629. One of their own number, Bishop Ulfilas, a Goth who originally came from a Greek-Cappadocian family, translated the Holy Gospel into the Gothic vernacular – an enormous undertaking and a work of true genius.
↑Berndt, Dr Guido M (2014). Arianism: Roman Heresy and Barbarian Creed. Ashgate Publishing, Ltd. σελ. 57. ISBN9781409446590. Though ulfila may have spoken some Greek in his own family circle, since they were of Greek origin, he is likely to have been able to draw on formal education in both latin and Greek in creating Gothic as a literary language.
↑Marvin Perry, Myrna Chase, James Jacob, Margaret Jacob, Theodore H. Von Laue (2012). Western Civilization: Ideas, Politics, and Society. Cengage Learning. σελ. 184. ISBN978-1-111-83168-4. Saint Basil (c. 329 - 379), a Greek who was bishop of Caesarea in Cappadocia (eastern Asia Minor), established the rules that became the standard for the monasteries in the East.CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)
↑Company, Houghton Mifflin (2003). The Houghton Mifflin Dictionary of Biography. Houghton Mifflin Harcourt. σελ. 643. ISBN978-0-618-25210-7. Gregory of Nazian or Nazianzen, St c.330-c.389 AD * Greek prelate and theologian Born of Greek parents in Cappadocia, he was educated in Caesarea, Alexandria and Athens.
↑«Gök Medrese». The Gok Medrese (Blue Koran school). The Seljuk building was designed for vizier Fahr ed-Din Ali ben Hussein around 1271 by the Greek architect Kalojan.
↑Speros Vryonis (1981). Studies on Byzantium, Seljuks, and Ottomans. σελ. 282. Perhaps the best known of these architects was the Greek from Konya, Kaloyan, who worked on the Ilgin Han in 1267-8 and three years later built the Gök Medrese of Sivas.
Radicalization via social media algorithms Algorithmic radicalization is the concept that recommender algorithms on popular social media sites such as YouTube and Facebook drive users toward progressively more extreme content over time, leading to them developing radicalized extremist political views. Algorithms record user interactions, from likes/dislikes to amount of time spent on posts, to generate endless media aimed to keep users engaged. Through echo chamber channels, the consumer is d...
Ethnic group or cultural group identification This article is about Indian people of British origin. For British people of Indian origin, see British Indians. For other uses, see British Indian (disambiguation). Anglo-IndiansBritish Raj era Anglo-Indian mother and daughter, c. 1920Total populationc. 500,000Regions with significant populations India350,000–400,000[1] United Kingdom86,000[2] Australia22,000 Canada22,000 Bangladesh20,000[3]...
This article is about the Episcopal bishopric. For the Roman Catholic bishopric, see Bishop of Argyll and the Isles (Catholic). Bishop of Argyll and The IslesBishopricanglican LocationEcclesiastical provinceScottish Episcopal ChurchInformationFirst holderAlexander EwingEstablished1847DioceseDiocese of Argyll and The IslesCathedralCathedral Church of St John the Divine, Oban and Cathedral of The Isles and Collegiate Church of the Holy Spirit, Millport The Bishop of Argyll and Th...
Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada November 2022. Florent Ghisolfi Berkas:Journée des abonnés (10).jpgInformasi pribadiNama lengkap Florent GhisolfiTanggal lahir 28 Februari 1985 (umur 39)Tempat lahir Aubagne, PrancisTinggi 1,75 m (5 ft 9 in)Posisi bermain GelandangInformasi klu...
Elmore, Minnesota kota Tempat Negara berdaulatAmerika SerikatNegara bagian di Amerika SerikatMinnesotaCounty of MinnesotaFaribault County NegaraAmerika Serikat PendudukTotal549 (2020 )Tempat tinggal190 (2020 )GeografiLuas wilayah2,355542 km² [convert: unit tak dikenal]• Air0 % Ketinggian345 m Informasi tambahanKode pos56027 Kode telepon507 Jalanan di Elmore, Minnesota Elmore adalah sebuah kota di Faribault County, Minnesota, Amerika Serikat. Populasi adalah 6...
Questa voce o sezione sull'argomento nobili tedeschi non cita le fonti necessarie o quelle presenti sono insufficienti. Puoi migliorare questa voce aggiungendo citazioni da fonti attendibili secondo le linee guida sull'uso delle fonti. Giovanni Guglielmo di Sassonia-Jena (Jena, 28 marzo 1675 – Jena, 4 novembre 1690) fu duca di Sassonia-Jena dal 1678 al 1690. Biografia Era figlio del duca Bernardo II di Sassonia-Jena e della prima moglie Marie Charlotte de La Trémoille. Fu l'unico fig...
The Military ranks of Barbados are the military insignia used by the Barbados Defence Force. Commissioned officer ranks The rank insignia of commissioned officers. Rank group General / flag officers Senior officers Junior officers Officer cadet Barbados Regiment[1]vte Major general Brigadier general Colonel Lieutenant colonel Major Captain First lieutenant Second lieutenant Officer cadet Barbados Coast Guard[1]vte Commodore Commander Lieutenant Commander Lieutenant Sub ...
Pour les articles homonymes, voir Basile. Basile Ier le Macédonien Empereur byzantin Solidus d’or montrant Basile Ier sur l’avers, avec Constantin et Eudocie Ingérina au revers. Règne 23 septembre 867 - 29 août 88618 ans, 11 mois et 6 jours Période Macédonien Précédé par Michel III l'Ivrogne Suivi de Léon VI le Sage Biographie Naissance vers 811 Décès 29 août 886 (~75 ans)Constantinople Père Bardas[1] ou Constantin[2] Mère Pankalo[1],[2] ...
Israeli administrative division in the West Bank This article is about an Israeli administrative division that overlaps the West Bank. For the biblical regions that serve as its namesake, see Judea and Samaria. For the biblical kingdoms, see Kingdom of Judah and Kingdom of Samaria. Not to be confused with Area C (West Bank), the administrative area defined in the Oslo II Accord. Israeli administrative division in West BankJudea and Samaria Area אֵזוֹר יְהוּדָה וְשׁוֹמְר...
Cet article est une ébauche concernant une catastrophe aérienne. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Vol KLM 867 PH-BFC, l'appareil impliqué, ici à l'aéroport d'Amsterdam-Schiphol en mai 2017, 28 ans après l'incident. Caractéristiques de l'accident Date15 décembre 1989 TypeExtinction des 4 moteurs en vol CausesDégâts causés par des cendres volcaniques SiteMont Redoubt, près d'Anchorage, A...
Dwarf avatar of Vishnu Not to be confused with Vimana. Trivikrama redirects here. For the 2022 film, see Trivikrama (film). This article is about an avatar of Hindu god Vishnu. For the medieval grammarian, see Kāśikāvṛttī. For Ayurveda procedure, see Vamana (Panchakarma). VamanaMember of DashavataraVamana, an avatar of Vishnu pushes Mahabali down to Patala with his feet, painting by Raja Ravi Varma.AffiliationVaishnavismAbodeVaikuntha, SatalaMantraOm Trivikramaya vidmaheVishvarupaya cha...
Body of written legal decisions and rulings Responsa (plural of Latin responsum, 'answer') comprise a body of written decisions and rulings given by legal scholars in response to questions addressed to them. In the modern era, the term is used to describe decisions and rulings made by scholars in historic religious law. In the Roman Empire Roman law recognised responsa prudentium, i.e., the responses and thoughts of jurists, as one of the sources of ius scriptum (written law), along with laws...
Forest reserve of Panama In the reserve Palo Seco Forest Reserve (Bosque Protector Palo Seco), is a rainforest preserve in Panama in Bocas del Toro Province.[1] The reserve was created in 1983 to be a conservation corridor linking Fortuna Forest Reserve and La Amistad International Park, and has an estimated area of 167,410 ha.[2] Environment Popular with tree climbers, the reserve includes nutmeg, and ceiba trees. The area is home to tarantulas and eyelash vipers.[3&...
Questa voce sugli argomenti sociologia e geografia è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti dei progetti di riferimento 1, 2. Saldo migratorio (in rosso) annuale dell'Italia (dal 1862, fonte ISTAT). Il saldo migratorio è la differenza tra il numero di immigrati e quello di emigrati riferito ad una determinata città, zona o paese in un anno/mese/settimana o per un certo periodo di tempo. Voci correlate Stati per tasso di s...
Dieser Artikel behandelt die Stadt Woldegk, siehe auch Woldeck. Wappen Deutschlandkarte Basisdaten Koordinaten: 53° 28′ N, 13° 35′ O53.45944444444413.582777777778114Koordinaten: 53° 28′ N, 13° 35′ O Bundesland: Mecklenburg-Vorpommern Landkreis: Mecklenburgische Seenplatte Amt: Woldegk Höhe: 114 m ü. NHN Fläche: 164,17 km2 Einwohner: 4196 (31. Dez. 2022)[1] Bevölkerungsdichte: 26 Einwohner je km2...
Cet article concerne l'édition 2014 du pay-per-view Extreme Rules. Pour toutes les autres éditions, voir WWE Extreme Rules. Extreme RulesLogo officiel d'Extremes Rules 2014Main event Kane contre Daniel BryanThème musical Come With Me Now de KongosInformationsFédération WWESponsor Juicy Drop PopsDate 4 mai 2014Spectateurs 15,907 personnesLieu IZOD CenterVille(s) East Rutherford, New Jersey États-UnisChronologie des événementsWrestleMania XXXPayback (2014)Chronologie des Extreme Ru...
Station of the Berlin U-Bahn For the S-Bahn station formerly named Unter den Linden until 2009, see Berlin Brandenburger Tor station. Unter den LindenUbf interchange stationStation Unter den LindenGeneral informationLocationMitteBerlinGermanyCoordinates52°31′01″N 13°23′20″E / 52.5170°N 13.3889°E / 52.5170; 13.3889Operated byU-BahnLine(s) U5 U6 Platforms2[1]Tracks2 (U5) + 2 (U6)ConstructionStructure typeUnderground[1]Platform levels3[1 ...
Buddhist temple in Jiangsu, China Jinshan Temple金山寺A commanding view of Jinshan Temple.ReligionAffiliationBuddhismSectChan BuddhismLocationLocationRunzhou District, Zhenjiang, JiangsuCountryChinaShown within JiangsuGeographic coordinates32°13′32″N 119°25′19″E / 32.225545°N 119.422056°E / 32.225545; 119.422056ArchitectureStyleChinese architectureFounderEmperor Ming of JinDate established323–325Completed1990 (reconstruction) Jinshan Temple (Chines...
نبوخذ نصر الرابع معلومات شخصية تاريخ الميلاد القرن 6 ق.م الوفاة -521بابل مواطنة بابل الحياة العملية المهنة عاهل تعديل مصدري - تعديل تمثال لنبوخذ نصر الرابع نبوخذ نصر الرابع وعرف أيضاً باسم اراخا أخر ملك لبابل في عهد قمبيز الثاني أصبح والياً على أرمينيا بعد أن قم...
.jpg)
_-_WGA16932.jpg)
.jpg)
.jpg)
![Το σαντούρι, παραδοσιακό μουσικό όργανο των Μικρασιατών.[59]](%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Santouri.jpg)
