Ιατρική κάνναβη

Περισσότερες πληροφορίες: Κάνναβη (φάρμακο)
Ένα ξηρό μπουμπούκι κάνναβης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ιατρική θεραπεία

Η ιατρική κάνναβη (ονομάζεται επίσης θεραπευτική κάνναβη, ιατρική μαριχουάνα ή θεραπευτική μαριχουάνα) είναι η κάνναβη και τα κανναβινοειδή που συνταγογραφούνται από τους γιατρούς για τους ασθενείς τους.[1][2] Η χρήση κάνναβης ως φαρμάκo δεν έχει δοκιμαστεί αυστηρά λόγω των περιορισμών στην παραγωγή και άλλων κυβερνητικών κανονισμών.[3] Τα περιορισμένα στοιχεία δείχνουν ότι η κάνναβη μπορεί να μειώσει τη ναυτία και τον έμετο κατά τη διάρκεια της χημειοθεραπείας, να βελτιώσει την όρεξη σε άτομα με HIV/AIDS και να μειώσει τον χρόνιο πόνο και τους μυϊκούς σπασμούς.[4][5][6]

Στην Ελλάδα, η νομιμοποίηση της χρήσης κάνναβης για ιατρικούς σκοπούς έγινε το 2017 και ένα χρόνο αργότερα, νομιμοποίηθηκε η παραγωγή και κυκλοφορία ιατρικής κάνναβης, σύμφωνα με το Νόμο 4523,[7] όμως η αξία των σκευασμάτων δεν αποζημιώνεται από τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης.[8].

Ιστορικό

Το φυτό κάνναβη έχει ιστορικό ιατρικής χρήσης που χρονολογείται από χιλιάδες χρόνια σε πολλές κουλτούρες.[9]

Μια ανασκόπηση του 2002 από τον Φράνιο Γκροτενχέρμεν πάνω σε ιατρική βιβλιογραφία αναφέρει ότι η ιατρική χρήση της κάνναβης έχει δείξει θετικά αποτελέσματα στη θεραπεία κατά της ναυτίας,της έμεσης,του προεμμηνοροϊκού συνδρόμου,της μη-σκόπιμης απώλειας βάρους,της αϋπνίας και της απώλειας της όρεξης από χημειοθεραπείες. Άλλα σχετικά καλώς επιβεβαιωμένα στοιχεία κάνουν λόγο για θεραπεία της σπαστικότητας σε άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας, του πόνου και ειδικότερα του νευρογενούς πόνου, των κινητικών δυσκολιών, του άσθματος και του γλαυκώματος.[10]

Προκαταρκτικές ενδείξεις δείχνουν ότι φάρμακα με βάση την κάνναβη μπορεί να είναι χρήσιμα στη θεραπεία δυσλειτουργίας των επινεφριδίων, του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου, των ημικρανιών, της ινομυαλγίας και σχετικών παθήσεων.[11] Η ιατρική χρήση της κάνναβης επίσης φαίνεται ότι θεραπεύει συγκεκριμένα συμπτώματα παθήσεων όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας[12] και οι τραυματισμοί του νωτιαίου μυελού [13][14], παρουσιάζοντας αντισπασμωδική και μυοχαλαρωτική δράση, καθώς και αυξάνοντας την όρεξη σε αυτούς τους ασθενείς.

Άλλες ιατρικές έρευνες αναφέρουν ότι η κάνναβη ή συγκεκριμένα κανναβινοειδή πιθανόν να χρησιμεύσουν στη θεραπεία της κατάχρησης του αλκοόλ[15], της αρθρίτιδας που προκαλείται από περίσσια κολλαγόνου [16][17], του άσθματος[18], της αθηροσκλήρωσης,της διπολικής διαταραχής [19], του μετατραυματικού συνδρόμου[20], του καρκίνου του παχέος εντέρου[21], της αισθητηριακής νευροπάθειας σχετιζόμενης με τον HIV, της δυστονίας [22], της επιληψίας [23], συγκεκριμένων παθήσεων του πεπτικού συστήματος [24], των γλοιωμάτων (τύπος όγκου στον εγκέφαλο)[25], της ηπατίτιδας C [26], της νόσου του Χάντιγκτον, της λευχαιμίας [27], ων όγκων του δέρματος [28], τα στελέχη του βακτηρίου Staphylococcus aureus που είναι ανθεκτικά στη μεθισιλλίνη [20], του Πάρκινσον [29], του κνησμού, της ψωρίασης [30], της δρεπανοκυτταρικής αναιμίας [31], της υπνικής άπνοιας [32] καθώς και της νευρικής ανορεξίας [33]. Ελεγχόμενη έρευνα στη θεραπεία του συνδρόμου Τουρέτ με ένα φάρμακο (Dronabinol) που περιέχει δραστική ουσία η οποία είναι συνθετικά ομόλογη με την δ9-τετραϋδροκανναβινόλη,την κύρια ψυχοδραστική ουσία της κάνναβης, έδειξε ότι οι ασθενείς είχαν μείωση των συμπτωμάτων του τους χωρίς ανεπιθύμητες ενέργειες [34][35], άλλες έρευνες όμως ισχυρίζονται ότι δεν είχε αποτελέσματα στην μείωση των τικ [36]. Οι αναφορές των ίδιων των ασθενών δείχνουν μείωση των τικ με την ιατρική χρήση της κάνναβης [37][38], όμως χρειάζονται μακροπρόθεσμες, ελεγχόμενες έρευνες για να το αποδείξουν σε μεγαλύτερο αριθμό ασθενών.

Σε πολλά εργαστήρια σε όλον τον κόσμο γίνονται εντατικές έρευνες για να παραχθούν φάρμακα με βάση τα συστατικά της κάνναβης, που όμως δεν θα έχουν ψυχοτρόπες επιδράσεις, θα μένουν δηλαδή μακριά από την περιοχή του εγκεφάλου και θα δρουν μόνο στον περιφερειακό υποδοχέα στον οποίο δείχνουν προτίμηση τα μη ψυχοτρόπα ανάλογα (δηλαδή τα τροποποιημένα από τους ερευνητές κανναβινομιμητικά μόρια) παρουσιάζοντας υψηλή αντιφλεγμονώδη δράση. Το πρώτο τέτοιο παρασκεύασμα ενάντια στον πόνο και στο στρες ανακοινώθηκε την 1η Ιουλίου του 2005 στο περιοδικό «Nature» από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Τζόρτζια, ενώ άλλα για την επιληψία και την κατά πλάκας σκλήρυνση θα ακολουθήσουν.

Τον Μάρτιο του 2014 η Υπηρεσία Δημόσιας Υγείας των ΗΠΑ εγκρίνει τη μελέτη για την ιατρική μαριχουάνα, σημαίνοντας έτσι μια ιστορική αλλαγή στην Ομοσπονδιακή πολιτική των ΗΠΑ[39]. Συγκεκριμένα, η Διεπιστημονική Ένωση Μελετών στα Ψυχοδηλωτικά (MAPS) έχει προσπαθήσει τα τελευταία 22 χρόνια να ξεκινήσει η έρευνα ανάπτυξης φαρμάκων που να βασίζονται στην ιατρική κάνναβη, και αυτή είναι η πρώτη φορά έκτοτε που έχει χορηγηθεί άδεια για αγορά μαριχουάνας προς ιατρική χρήση από το Εθνικό Ινστιτούτο για την Κατάχρηση Ναρκωτικών (NIDA), τον μοναδικό πάροχο μαριχουάνας προς έρευνα, ρυθμιζόμενη σε ομοσπονδιακό επίπεδο στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Αντικρουόμενες απόψεις

Η χρήση ιατρικής κάνναβης διερευνάται. Ορισμένες ιατρικές οργανώσεις ζήτησαν την απομάκρυνση από τον κατάλογο των ελεγχόμενων ουσιών του Παραρτήματος Ι, ακολουθούμενες από κανονιστική και επιστημονική επανεξέταση.[40][41] Άλλοι, όπως η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής το 2015, αντιτίθενται στη νομιμοποίηση της ιατρικής κάνναβης.[42]

Ελλάδα

Η παραγωγή και κυκλοφορία ιατρικής κάνναβης στην Ελλάδα νομιμοποιήθηκε το 2018, ένα χρόνο μετά τη νομιμοποίηση της χρήσης της από την κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα. Η παραγωγή προέρχεται από εγχώριες καλλιέργειες, σύμφωνα με συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις που αφορούν την κυκλοφορία τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης του είδους Κάνναβη η ήμερη L (Cannabis sativa L), περιεκτικότητας σε THC άνω του 0,2%.

Σκευάσματα και κριτήρια συνταγογράφησης

Τα δύο διαθέσιμα στη χώρα μας σκευάσματα ξηρού ανθού κάνναβης άρχισαν να συνταγογραφούνται τον Φεβρουάριο του 2024. Τα σκευάσματα περιέχουν 13% κανναβιδιόλη (CBD) και 9% τετραϋδροκανναβινόλη (Δ9 TCH) και χορηγούνται δια εισπνοής με ειδική εγκεκριμένη ιατροτεχνολογική συσκευή. Δεν αποζημιώνονται από τα ασφαλιστικά ταμεία και οι ασθενείς καλούνται να καταβάλουν εξ ολοκλήρου το αυξημένο κόστος τους. Η πρώτη συνταγή εκτελέστηκε απο ασθενή που υπέφερε από χρόνιους πόνους, λόγω ψωριασικής αρθρίτιδας.[43]

Η συνταγογράφηση γίνεται από συγκεκριμένες ειδικότητες γιατρών για τις εξής εγκεκριμένες θεραπευτικές ενδείξεις:[44]

Νομική υπόσταση

Map of world medical cannabis laws
Νομικό καθεστώς της ιατρικής κάνναβης (ολόκληρων φυτών) παγκοσμίως
  Νόμιμη όπως έχει εξουσιοδοτηθεί από γιατρό
  Νόμιμη για οποιαδήποτε χρήση (δεν απαιτείται ιατρική συνταγή)
Δείτε επίσης χώρες που έχουν αποποινικοποιήσει ή όπου η επιβολή είναι περιορισμένη ..

Οι χώρες που έχουν νομιμοποιήσει την ιατρική χρήση της κάνναβης περιλαμβάνουν την Αργεντινή,[45] Αυστραλία,[46] Βραζιλία,[47] Καναδά,[48] Χιλή,[48] Κολομβία,[48] Κόστα Ρίκα[49] Κροατία,[50] Κύπρος,[51] Τσεχική Δημοκρατία,[48] Φινλανδία,[52] Γερμανία,[53] Ελλάδα[54] Ισραήλ,[55] Ιταλία,[56] Τζαμάικα,[57] Λίβανος,[58] Λουξεμβούργο,[59] Μάλτα,[60] Μαρόκο,[61] Ολλανδία,[48] Νέα Ζηλανδία,[62], Βόρεια Μακεδονία,[63] Παναμάς,[64] Περού,[65] Πολωνία,[66] Πορτογαλία,[67] Ρουάντα,[68] Ισπανία,[69] Σρι Λάνκα,[70] Ελβετία,[71] Ταϊλάνδη,[72] Ηνωμένο Βασίλειο,[73] και Ουρουγουάη.[48] Άλλες χώρες έχουν πιο περιοριστικούς νόμους που επιτρέπουν μόνο τη χρήση μεμονωμένων κανναβινοειδών φαρμάκων όπως το Sativex ή το Epidiolex.[74][75] Οι χώρες με τις πιο χαλαρές πολιτικές περιλαμβάνουν τον Καναδά,[76] την Ολλανδία,[48] την Ταϊλάνδη,[77] και την Ουρουγουάη,[48] όπου η κάνναβη μπορεί να αγοραστεί χωρίς να απαιτείται ιατρική συνταγή. Στο Μεξικό, η περιεκτικότητα σε THC της ιατρικής κάνναβης περιορίζεται στο 1%.[78] Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η νομιμότητα της ιατρικής κάνναβης ποικίλλει ανάλογα με την Πολιτεία.[79]

Επιπτώσεις

Η βραχυπρόθεσμη χρήση αυξάνει τον κίνδυνο τόσο μικρών όσο και σοβαρών δυσμενών επιπτώσεων.[5] Οι συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν ζαλάδα, αίσθημα κόπωσης, εμετό και ψευδαισθήσεις.[5] Οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της κάνναβης δεν είναι σαφείς.[5] Οι ανησυχίες περιλαμβάνουν τα προβλήματα μνήμης και γνωστικής λειτουργίας, τον κίνδυνο εθισμού, τη σχιζοφρένεια στους νέους και τον κίνδυνο να την πάρουν τα παιδιά τυχαία.[4]

Παραπομπές

  1. ↑ Murnion, B (December 2015). «Medicinal cannabis.». Australian prescriber 38 (6): 212–5. doi:10.18773/austprescr.2015.072. PMID 26843715. 
  2. ↑ «What is medical marijuana?». National Institute of Drug Abuse. Ιουλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2016. The term medical marijuana refers to using the whole unprocessed marijuana plant or its basic extracts to treat a disease or symptom. 
  3. ↑ «Release the strains». Nature Medicine 21: 963. 4 September 2015. doi:10.1038/nm.3946. http://www.nature.com/nm/journal/v21/n9/full/nm.3946.html. Ανακτήθηκε στις 8 September 2015. 
  4. ↑ 4,0 4,1 Borgelt, LM; Franson, KL; Nussbaum, AM; Wang, GS (February 2013). «The pharmacologic and clinical effects of medical cannabis.». Pharmacotherapy 33 (2): 195–209. doi:10.1002/phar.1187. PMID 23386598. https://wsma.org/doc_library/LegalResourceCenter/MedicalCannabis/Med%20Mar%20-%20Pharmacologic%20and%20Clinical%20Effects.pdf. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Whiting, PF; Wolff, RF; Deshpande, S; Di Nisio, M; Duffy, S; Hernandez, AV; Keurentjes, JC; Lang, S και άλλοι. (23 June 2015). «Cannabinoids for Medical Use: A Systematic Review and Meta-analysis.». JAMA 313 (24): 2456–2473. doi:10.1001/jama.2015.6358. PMID 26103030. 
  6. ↑ Jensen, Bjorn; Chen, Jeffrey; Furnish, Tim; Wallace, Mark (1 September 2015). «Medical Marijuana and Chronic Pain: a Review of Basic Science and Clinical Evidence». Current Pain and Headache Reports 19 (10). doi:10.1007/s11916-015-0524-x. 
  7. ↑ «Νόμος 4523/7-3-2018» (PDF). Εφημερίδα της Κυβέρνησης. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2014. 
  8. ↑ «Οδηγίες Συνταγογράφησης Για Ιατρούς». Ελληνική Ιατρική Εταιρεία για τα Κανναβινοειδή. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2014. 
  9. ↑ Ben Amar M (2006). «Cannabinoids in medicine: a review of their therapeutic potential». Journal of Ethnopharmacology 105 (1–2): 1–25. doi:10.1016/j.jep.2006.02.001. PMID 16540272. 
  10. ↑ http://books.google.com/books?id=JvIyVk2IL_sC&pg=PA123 p.124
  11. ↑ http://www.nel.edu/pdf_/25_12/NEL251204R02_Russo_.pdf
  12. ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 24 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2013. 
  13. ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2013. 
  14. ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Φεβρουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2013. 
  15. ↑ Thanos PK, Dimitrakakis ES, Rice O, Gifford A, Volkow ND (2005). "Ethanol self-administration and ethanol conditioned place preference are reduced in mice lacking cannabinoid CB1 receptors". Behavioural Brain Research 164 (2): 206–13. doi:10.1016/j.bbr.2005.06.021. PMID 16140402.
  16. ↑ Carter GT, Rosen BS (2001). "Marijuana in the management of amyotrophic lateral sclerosis". The American Journal of Hospice & Palliative Care 18 (4): 264–70. doi:10.1177/104990910101800411. PMID 11467101.
  17. ↑ Weydt P, Hong S, Witting A, Möller T, Stella N, Kliot M (2005). "Cannabinol delays symptom onset in SOD1 (G93A) transgenic mice without affecting survival". Amyotrophic Lateral Sclerosis and Other Motor Neuron Disorders 6 (3): 182–4. doi:10.1080/14660820510030149. PMID 16183560.
  18. ↑ http://www.druglibrary.org/schaffer/hemp/medical/tashkin/tashkin1.htm
  19. ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Απριλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2013. 
  20. ↑ 20,0 20,1 Ganon-Elazar E, Akirav I (2009). "Cannabinoid receptor activation in the basolateral amygdala blocks the effects of stress on the conditioning and extinction of inhibitory avoidance". J. Neurosci 29 (36): 11078–88. doi:10.1523/JNEUROSCI.1223-09.2009. PMID 19741114. Lay summary – PsychCentral (5 November 2009).
  21. ↑ Patsos HA; Hicks DJ; Dobson RR; Greenhough, A; Woodman, N; Lane, JD; Williams, AC; Paraskeva, C (2005). "The endogenous cannabinoid, anandamide, induces cell death in colorectal carcinoma cells: a possible role for cyclooxygenase 2". Gut 54 (12): 1741–50. doi:10.1136/gut.2005.073403. PMC 1774787. PMID 16099783.
  22. ↑ Fox SH, Kellett M, Moore AP, Crossman AR, Brotchie JM (2002). "Randomised, double-blind, placebo-controlled trial to assess the potential of cannabinoid receptor stimulation in the treatment of dystonia". Movement Disorders 17 (1): 145–9. doi:10.1002/mds.1280. PMID 11835452.
  23. ↑ Gray, Richard (10 April 2011). "Cannabis could be used to treat epilepsy". The Daily Telegraph. Retrieved 2011-04-20.
  24. ↑ Di Carlo G, Izzo AA (2003). "Cannabinoids for gastrointestinal diseases: potential therapeutic applications". Expert Opinion on Investigational Drugs 12 (1): 39–49. doi:10.1517/13543784.12.1.39. PMID 12517253.
  25. ↑ Lorente M; Carracedo A; Torres S; Natali, Francesco; Egia, Ainara; Hernández-Tiedra, Sonia; Salazar, María; Blázquez, Cristina et al. (2009). "Amphiregulin is a factor for resistance of glioma cells to cannabinoid-induced apoptosis". Glia 57 (13): 1374–85. doi:10.1002/glia.20856. PMID 19229996.
  26. ↑ Sylvestre DL, Clements BJ, Malibu Y (2006). "Cannabis use improves retention and virological outcomes in patients treated for hepatitis C". European Journal of Gastroenterology & Hepatology 18 (10): 1057–63. doi:10.1097/01.meg.0000216934.22114.51. PMID 16957511.
  27. ↑ Powles T; te Poele R; Shamash J; Chaplin, T; Propper, D; Joel, S; Oliver, T; Liu, WM (2005). "Cannabis-induced cytotoxicity in leukemic cell lines: the role of the cannabinoid receptors and the MAPK pathway". Blood 105 (3): 1214–21. doi:10.1182/blood-2004-03-1182. PMID 15454482
  28. ↑ Casanova ML; Blázquez C; Martínez-Palacio J; Villanueva, Concepción; Fernández-Aceñero, M. Jesús; Huffman, John W.; Jorcano, José L.; Guzmán, Manuel (2003). "Inhibition of skin tumor growth and angiogenesis in vivo by activation of cannabinoid receptors". The Journal of Clinical Investigation 111 (1): 43–50. doi:10.1172/JCI16116. PMC 151833. PMID 12511587.
  29. ↑ Kreitzer AC, Malenka RC (2005). "Endocannabinoid-mediated rescue of striatal LTD and motor deficits in Parkinson's disease models". Nature 445 (7128): 643–7. doi:10.1038/nature05506. PMID 17287809. Lay summary – Stanford University School of Medicine (7 February 2007).
  30. ↑ ^ Wilkinson, J. D.; Williamson, E. M. (2007). "Cannabinoids inhibit human keratinocyte proliferation through a non-CB1/CB2 mechanism and have a potential therapeutic value in the treatment of psoriasis". Journal of Dermatological Science 45 (2): 87–92. doi:10.1016/j.jdermsci.2006.10.009. PMID 17157480.
  31. ↑ Howard, J.; Anie, K. A.; Holdcroft, A.; Korn, S.; Davies, S. C. (2005). "Cannabis use in sickle cell disease: A questionnaire study". British Journal of Haematology 131 (1): 123–128. doi:10.1111/j.1365-2141.2005.05723.x. PMID 16173972
  32. ↑ http://www.scholaruniverse.com/ncbi-linkout?id=12071539
  33. ↑ Grotenhermen, Russo. Cannabis and Cannabinoids: Pharmacology, Toxicology, and Therapeutic Potential. New York: The Hawthorn Integrative Healing Press, 2002,. Grotenhermen, "Review of Therapeutic Effects." Chapter 11, p. 128
  34. ↑ Singer HS (2005). "Tourette's syndrome: from behaviour to biology". Lancet Neurol 4 (3): 149–59. doi:10.1016/S1474-4422(05)01012-4. PMID 15721825.
  35. ↑ Singer HS (2005). "Tourette's syndrome: from behaviour to biology". The Lancet Neurology 4 (3): 149–59.
  36. ↑ Robertson MM (2000). "Tourette syndrome, associated conditions and the complexities of treatment". Brain: a journal of neurology 123 (3): 425–62.
  37. ↑ Sandyk R, Awerbuch G (1988). "Marijuana and Tourette's syndrome". Journal of Clinical Psychopharmacology 8 (6): 444–5. doi:10.1097/00004714-198812000-00021. PMID 3235704.
  38. ↑ Müller-Vahl KR, Kolbe H, Dengler R (1997). "Gilles de la Tourette syndrome. Effect of nicotine, alcohol and marihuana on clinical symptoms". Der Nervenarzt 68 (12): 985–9. PMID 9465342.
  39. ↑ Έγκριση μελέτης για την ιατρική μαριχουάνα στις ΗΠΑ [preludiance]
  40. ↑ Therapeutic Use of Marijuana and Related Cannabinoids, American Nurses Association, 2016, http://www.nursingworld.org/MainMenuCategories/Policy-Advocacy/Positions-and-Resolutions/ANAPositionStatements/Position-Statements-Alphabetically/Therapeutic-Use-of-Marijuana-and-Related-Cannabinoids.pdf, ανακτήθηκε στις 2018-02-27 
  41. ↑ «Marijuana -- AAFP Policies». aafp.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2017. 
  42. ↑ American Academy of Pediatrics Reaffirms Opposition to Legalizing Marijuana for Recreational or Medical Use, American Academy of Pediatrics, 26 January 2015, https://www.aap.org/en-us/about-the-aap/aap-press-room/Pages/American-Academy-of-Pediatrics-Reaffirms-Opposition-to-Legalizing-Marijuana-for-Recreational-or-Medical-Use.aspx, ανακτήθηκε στις 30 July 2017 
  43. ↑ «Η πρώτη Ελληνίδα στην οποία συνταγογραφήθηκε ιατρική κάνναβη - Τα αποτελέσματα». iatronet.gr. 24 Φεβρουαρίου 2024. 
  44. ↑ «ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΗΣΗΣ ΞΗΡΟΥ ΑΝΘΟΥ ΚΑΝΝΑΒΗΣ». eiek.gr. Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2024. 
  45. ↑ Politi, Daniel (12 November 2020). «Argentina to Allow Medicinal Marijuana to Be Grown at Home». The New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 January 2023. https://web.archive.org/web/20230123041514/https://www.nytimes.com/2020/11/12/world/americas/argentina-cannabis-marijuana.html. Ανακτήθηκε στις 22 January 2023. 
  46. ↑ Jolly, William (28 February 2018). «Medicinal Marijuana Legal In Australia». Canstar. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 July 2018. https://web.archive.org/web/20180717013204/https://www.canstar.com.au/health-insurance/victoria-legalises-medicinal-marijuana/. Ανακτήθηκε στις 16 July 2018. 
  47. ↑ Ponieman, Natan (3 December 2019). «Brazil Regulates Sale Of Medical Marijuana Products». Benzinga. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 March 2021. https://web.archive.org/web/20210314045550/https://www.benzinga.com/markets/cannabis/19/12/14924387/brazil-regulates-sale-of-medical-marijuana-products. Ανακτήθηκε στις 10 December 2019. 
  48. ↑ 48,0 48,1 48,2 48,3 48,4 48,5 48,6 48,7 Williams, Sean (15 May 2016). «10 Countries (Aside From the U.S.) Where Some Form of Medical Marijuana Is Legal». The Motley Fool. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 November 2017. https://web.archive.org/web/20171111152109/https://www.fool.com/investing/general/2016/05/15/10-countries-aside-from-the-us-where-some-form-of.aspx. Ανακτήθηκε στις 5 November 2017. 
  49. ↑ «Costa Rica legalizes medicinal marijuana use, hemp growing». Associated Press. 2 March 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 March 2022. https://web.archive.org/web/20220307050530/https://apnews.com/article/health-caribbean-marijuana-recreational-marijuana-costa-rica-7fc0e4e7b8881613210164f6acf6d9e8. Ανακτήθηκε στις 22 January 2023. 
  50. ↑ Veselica, Lajla (15 October 2015). «Croatia legalises marijuana for medical use». Yahoo News. AFP. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 March 2021. https://web.archive.org/web/20210314045549/https://www.yahoo.com/news/croatia-allows-marijuana-medical-114920214.html. Ανακτήθηκε στις 4 November 2017. 
  51. ↑ «Cyprus begins to distribute medical cannabis». InCyprus. 22 May 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 June 2017. https://web.archive.org/web/20170609034857/http://in-cyprus.com/cyprus-begins-to-distribute-medical-cannabis. Ανακτήθηκε στις 11 November 2017. 
  52. ↑ «Legal status of cannabis in Finland – An overview». Sensi Seeds. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2017. 
  53. ↑ Senthilingam, Meera (6 March 2017). «Germany joins the global experiment on marijuana legalization». CNN.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 March 2021. https://web.archive.org/web/20210314045553/https://www.cnn.com/2016/12/29/health/global-marijuana-cannabis-laws/index.html. Ανακτήθηκε στις 4 November 2017. 
  54. ↑ Revesz, Rachael (3 July 2017). «Greece legalises marijuana for medical purposes». The Independent. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 May 2022. https://ghostarchive.org/archive/20220512/https://www.independent.co.uk/news/world/europe/greece-marijuana-legal-medical-cannabis-weed-law-passes-a7821771.html. Ανακτήθηκε στις 4 November 2017. 
  55. ↑ Schwartz, Yardena (24 August 2017). «How the Booming Israeli Weed Industry Is Changing American Pot». Rollingstone.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 November 2017. https://web.archive.org/web/20171104043420/http://www.rollingstone.com/culture/features/how-booming-israeli-weed-industry-is-changing-american-pot-w499117. Ανακτήθηκε στις 4 November 2017. 
  56. ↑ Samuels, Gabriel (26 July 2016). «Italian army aims to produce "the best-quality" medical marijuana after finding current batches deficient». The Independent. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 May 2022. https://ghostarchive.org/archive/20220512/https://www.independent.co.uk/news/world/europe/cannabis-italy-army-medical-marijuana-italian-military-produces-best-quality-weed-a7156176.html. Ανακτήθηκε στις 4 November 2017. 
  57. ↑ Bud, Monterey (19 March 2018). «Jamaica's Kaya Farms Becomes First Medical Marijuana Dispensary To Open». marijuana.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 March 2021. https://web.archive.org/web/20210314045550/https://weedmaps.com/news/. Ανακτήθηκε στις 16 July 2018. 
  58. ↑ «Lebanon Legalizes Cannabis Farming for Medicinal Use». The New York Times. Reuters. 21 April 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 April 2020. https://web.archive.org/web/20200423112646/https://www.nytimes.com/reuters/2020/04/21/world/middleeast/21reuters-lebanon-crisis-cannabis.html. Ανακτήθηκε στις 25 April 2020. 
  59. ↑ Pritchard, Heledd (29 June 2018). «Cannabis for medical use legalised in Luxembourg». Luxembourg Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 June 2018. https://web.archive.org/web/20180629104554/https://luxtimes.lu/luxembourg/34274-cannabis-for-medical-use-legalised-in-luxembourg. Ανακτήθηκε στις 8 July 2018. 
  60. ↑ Pace, Maria (27 March 2018). «Malta has officially legalised medical cannabis». Malta Today. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 July 2021. https://web.archive.org/web/20210701160703/https://www.maltatoday.com.mt/news/national/85616/malta_has_officially_legalised_medical_cannabis. Ανακτήθηκε στις 24 August 2018. 
  61. ↑ «Morocco: Bill to legalise cannabis enters into force». Middle East Monitor. 31 July 2021. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 August 2021. https://web.archive.org/web/20210811195407/https://www.middleeastmonitor.com/20210731-morocco-bill-to-legalise-cannabis-enters-into-force/. Ανακτήθηκε στις 22 January 2023. 
  62. ↑ Ainge Roy, Eleanor (11 December 2018). «New Zealand passes laws to make medical marijuana widely available». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 January 2019. https://web.archive.org/web/20190113005629/https://www.theguardian.com/world/2018/dec/11/new-zealand-passes-laws-to-make-medical-marijuana-widely-available. Ανακτήθηκε στις 20 January 2019. 
  63. ↑ Marusic, Sinisa Jakov (1 June 2016). «Macedonia Allows Medical Marijuana in Pharmacies». Balkan Insight. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 October 2017. https://web.archive.org/web/20171031051345/http://www.balkaninsight.com/en/article/macedonia-allows-medical-marijuana-in-pharmacies-05-31-2016. Ανακτήθηκε στις 4 November 2017. 
  64. ↑ «El gobierno de Panamá legalizó el uso medicinal y terapéutico del cannabis». Infobae. 14 October 2021. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 October 2021. https://web.archive.org/web/20211017212957/https://www.infobae.com/america/america-latina/2021/10/14/el-gobierno-de-panama-legalizo-el-uso-medicinal-y-terapeutico-del-cannabis/. Ανακτήθηκε στις 22 January 2023. 
  65. ↑ Collyns, Dan (20 October 2017). «Peru legalises medical marijuana in move spurred by mother's home lab». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 July 2018. https://web.archive.org/web/20180703075436/https://www.theguardian.com/world/2017/oct/20/peru-marijuana-cannabis-legal-terminally-ill-children. Ανακτήθηκε στις 4 Nov 2017. 
  66. ↑ «Medical use of cannabis officially legal in Poland». Radio Poland. PAP. 11 February 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 March 2021. https://web.archive.org/web/20210314045554/https://connect.facebook.net/en_US/fbds.js. Ανακτήθηκε στις 4 November 2017. 
  67. ↑ Lamers, Matt (21 June 2018). «Portugal passes medical cannabis law, opens domestic market». Marijuana Business Daily. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 September 2019. https://web.archive.org/web/20190905191222/https://mjbizdaily.com/portugal-passes-medical-cannabis-law-opens-domestic-market/. Ανακτήθηκε στις 24 August 2018. 
  68. ↑ Mwai, Collins (29 June 2021). «10 things to know after Rwanda gives the green light for medical marijuana». The New Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 January 2023. https://web.archive.org/web/20230123022218/https://www.newtimes.co.rw/article/187172/News/10-things-to-know-after-rwanda-gives-the-green-light-for-medical-marijuana. Ανακτήθηκε στις 22 January 2023. 
  69. ↑ King, Chris (28 June 2022). «Congress approves the legalisation of medical cannabis in Spain». EuroWeekly News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 December 2022. https://web.archive.org/web/20221205014810/https://euroweeklynews.com/2022/06/28/congress-approves-the-legalisation-of-medical-cannabis-in-spain/. Ανακτήθηκε στις 22 January 2023. 
  70. ↑ South Asia Regional Profile, United Nations Office on Drugs and Crime, 15 September 2005, https://www.unodc.org/pdf/india/publications/south_Asia_Regional_Profile_Sept_2005/13_srilanka.pdf, ανακτήθηκε στις 2 February 2019 
  71. ↑ «Switzerland to legalise medicinal cannabis from Monday». The Local. 28 July 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 August 2022. https://web.archive.org/web/20220809105423/https://www.thelocal.ch/20220728/switzerland-to-legalise-medicinal-cannabis-from-monday/. Ανακτήθηκε στις 22 January 2023. 
  72. ↑ Mosbergen, Dominique (25 December 2018). «Thailand Approves Medical Marijuana In Regional First». HuffPost. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 January 2019. https://web.archive.org/web/20190119155356/https://www.huffingtonpost.com/entry/thailand-medical-marijuana_us_5c22e6aae4b0407e907e7c18. Ανακτήθηκε στις 20 January 2019. 
  73. ↑ «Medicinal cannabis products to be legalised». BBC. 26 July 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 July 2018. https://web.archive.org/web/20180728045627/https://www.bbc.co.uk/news/health-44968386. Ανακτήθηκε στις 28 July 2018. 
  74. ↑ «Sativex (delta-9-tetrahydrocannabinol and cannabidiol)». GW Pharmaceuticals. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2017. 
  75. ↑ Medical use of cannabis and cannabinoids, European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction, December 2018, http://www.emcdda.europa.eu/system/files/publications/10171/20185584_TD0618186ENN_PDF.pdf, ανακτήθηκε στις 11 December 2019 
  76. ↑ Sapra, Bani (20 June 2018). «Canada becomes second nation in the world to legalize marijuana». CNN. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 February 2019. https://web.archive.org/web/20190212125138/https://www.cnn.com/2018/06/20/health/canada-legalizes-marijuana/index.html. Ανακτήθηκε στις 3 July 2018. 
  77. ↑ Ives, Mike (10 November 2022). «Weed Is Now Legal in Thailand. How Long Will the High Times Last?». The New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 November 2022. https://web.archive.org/web/20221127104321/https://www.nytimes.com/2022/11/10/world/asia/thailand-weed-cannabis-law.html. Ανακτήθηκε στις 22 January 2023. 
  78. ↑ Janikian, Michelle (14 September 2017). «Legal Pot In Mexico: Everything You Need to Know». Rolling Stone. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 November 2017. https://web.archive.org/web/20171111151947/http://www.rollingstone.com/culture/features/legal-pot-in-mexico-everything-you-need-to-know-w503038. Ανακτήθηκε στις 5 November 2017. 
  79. ↑ «State Medical Marijuana Laws». National Conference of State Legislatures. 5 Μαρτίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2019. 

Περαιτέρω ανάγνωση

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Δείτε επίσης