Giáo tỉnh Hà Nội

Giáo tỉnh Hà Nội là một trong ba Giáo tỉnh của Giáo hội Công giáo Rôma tại Việt Nam, cùng với hai giáo tỉnh khác là Giáo tỉnh Sài Gòn và Giáo tỉnh Huế. Giáo tỉnh Hà Nội bao gồm các giáo phận ở miền Bắc Việt Nam. Trưởng giáo tỉnh này là vị tổng giám mục Tổng giáo phận Hà Nội, mà đương nhiệm là Tổng giám mục Giuse Vũ Văn Thiên (từ 2018).

Lịch sử hình thành Giáo tỉnh Hà Nội

Ngày 24 tháng 11 năm 1960, Giáo hoàng Gioan XXIII thành lập Hàng Giáo phẩm Việt Nam, thiết lập các giáo phận chính tòa và nhóm thành 3 giáo tỉnh: Hà Nội, Huế và Sài Gòn.[1] Giáo tỉnh Hà Nội lúc đó gồm có 10 giáo phận (Hà Nội, Bắc Ninh, Bùi Chu, Hà Tĩnh, Hải Phòng, Hưng Hóa, Lạng Sơn và Cao Bằng, Phát Diệm, Thái Bình, Thanh Hóa, Vinh).

Năm 2018, với sự chia tách từ Giáo phận Vinh, Giáo phận Hà Tĩnh được thành lập.

Các số liệu của các Giáo phận trong Giáo tỉnh Hà Nội

STT Giáo phận/Tổng giáo phận Giám mục giáo phận Diện tích(km2) Số giáo xứ Số LM Số giáo dân Nguồn ước tính
01 Hà Nội Giuse Vũ Văn Thiên

Giuse Vũ Công Viện

07.000 174 203 325.000 2021
Diện tích Lưu trữ 2015-09-27 tại Wayback Machine(7.000)
02 Bắc Ninh Giuse Đỗ Quang Khang 24.600 81 112 140.438 2020
03 Bùi Chu Tôma Aquinô Vũ Đình Hiệu 01.350 180 210 417.185 2020
04 Hà Tĩnh  Luy Nguyễn Anh Tuấn 14.091 121 132 284.885 2021
05 Hải Phòng Vinh Sơn Nguyễn Văn Bản 09.079 119 107 141.268 2021
06 Hưng Hóa Đa Minh Hoàng Minh Tiến 55.000 117 161 261.119 2021
07 Lạng Sơn và Cao Bằng Giuse Châu Ngọc Tri 18.359 14 35 6.420 2021
08 Phát Diệm Phêrô Kiều Công Tùng 01.787 79 136 158.625 2021
09 Thái Bình Đa Minh Đặng Văn Cầu 02.221 121 173 136.656 2020
10 Thanh Hóa Giuse Nguyễn Đức Cường 11.700 79 147 154.000 2020
11 Vinh Anphong Nguyễn Hữu Long
Phêrô Nguyễn Văn Viên		 16.499 117 210 291.946 2020

Danh sách Tổng giám mục trưởng Giáo tỉnh Hà Nội

STT Tổng giám mục trưởng Giáo tỉnh Thời gian Ghi chú
01 Giuse Maria Trịnh Như Khuê 1960 - 1978 Hồng y
02 Giuse Maria Trịnh Văn Căn 1978 - 1990 Hồng y
03 Phaolô Giuse Phạm Đình Tụng 1990 - 2003 *Năm 2003, Hồng y Phạm Đình Tụng trao quyền Tổng giám mục Trưởng cho Giám mục Giám quản Giuse Ngô Quang Kiệt
04 Giuse Ngô Quang Kiệt 2003 - 2010
05 Phêrô Nguyễn Văn Nhơn 2010 - 2018 Hồng y
06 Giuse Vũ Văn Thiên 2018 - nay

Đại hội Giới trẻ Giáo tỉnh Hà Nội

Lấy cảm hứng từ Đại hội Giới trẻ Thế giới, Giám mục Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Sang đã đề xuất tổ chức Đại hội Giới trẻ cho các giáo phận của Giáo tỉnh Hà Nội, lần đầu tiên diễn ra năm 2002 tại Thái Bình. Đại hội Giới trẻ Giáo tỉnh Hà Nội được tổ chức luân phiên hàng năm giữa các giáo phận.[2][3] Trong đại hội có các hoạt động chia sẻ, giảng thuyết, suy tôn thánh giá, thánh lễ, diễn nguyện, v.v. và kết thúc với việc trao thánh giá đại hội cho giáo phận sẽ tổ chức lần tới.

Lần Năm Địa điểm Giáo phận Chủ đề
I 2002 Giáo xứ chính tòa Thái Bình Thái Bình Thầy là đường, là sự thật và là sự sống
II 2003 Phát Diệm Đây là Mẹ con
III 2004 Hà Nội Như Cha sai Thầy, Thầy cũng sai anh em
IV 2005 Giáo xứ Ba Làng Thanh Hóa Bẻ bánh cuộc đời
V 2006 Vinh Lạy Chúa, con phải làm gì?
VI 2007 Hải Phòng Hãy theo Thầy
VII 2008 Giáo xứ chính tòa Bùi Chu,
ngày 23/11[4]		 Bùi Chu Anh em sẽ nhận được Thánh Thần khi Ngài ngự xuống trên anh em, bấy giờ anh em sẽ là chứng nhân cho Thầy
VIII 2009 Trung tâm Lễ hội, Khu di tích Lịch sử Đền Hùng, ngày 26–27/11 Hưng Hóa Thắp sáng tình yêu gia đình
IX 2011 Trung tâm Văn hóa Kinh Bắc,
ngày 11–12/11		 Bắc Ninh Thầy gọi anh em là bạn
X 2012 Giáo xứ chính tòa Lạng Sơn,
ngày 25–26/10		 Lạng Sơn Hãy ở lại trong tình yêu của Thầy
XI 2013 Giáo xứ chính tòa Thái Bình,
ngày 27–28/11		 Thái Bình Tôi biết tôi tin vào ai
XII 2014 Giáo xứ chính tòa Phát Diệm,
ngày 27–28/11		 Phát Diệm Hãy đi loan báo Tin Mừng
XIII 2015 Trung tâm Hành hương Sở Kiện,
ngày 17–18/11		 Hà Nội Anh em là muối và ánh sáng trần gian
XIV 2016 Giáo xứ chính tòa Xã Đoài,
ngày 16–17/11		 Vinh Hãy đi và hãy làm như vậy
XV 2017 Trung tâm Triển lãm Hội chợ Thanh Hóa, ngày 21–22/11 Thanh Hóa Hãy ra chỗ nước sâu
XVI 2018 Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc tế, ngày 14–15/11 Hải Phòng Hãy tỉnh thức và cầu nguyện
XVII 2019 Giáo xứ Vương cung thánh đường
Phú Nhai, ngày 19–20/11[5][6][7]		 Bùi Chu Hãy về với thân nhân
XVIII 2022 Trung tâm Lễ hội, Khu di tích Lịch sử Đền Hùng, ngày 25–26/11 Hưng Hóa Hãy đến với vùng ngoại biên
XIX 2023 Giáo xứ Bến Đông, ngày 22-23/11 Bắc Ninh Đất chúng ta trổ sinh hoa trái
XX 2024 Giáo xứ chính tòa Lạng Sơn, ngày 20-21/11 Lạng Sơn Anh em không còn là xa lạ, nhưng là người nhà của Thiên Chúa
XXI 2025 Thái Bình Chúng tôi cùng đi với anh

Chú thích

  1. ^ "Thành Lập Hàng Giáo Phẩm Việt Nam"
  2. ^ “Lịch sử Đại Hội Giới Trẻ Giáo Tỉnh Hà Nội”. 2015. Bản gốc lưu trữ ngày 21 tháng 4 năm 2020. Truy cập ngày 21 tháng 4 năm 2020.
  3. ^ “Chủ đề của các Đại hội Giới trẻ giáo tỉnh Miền Bắc”. 2018.
  4. ^ “7,000 bạn trẻ thuộc 10 giáo phận Miền Tổng Giáo Phận Hà Nội tham dự Đại Hội Giới Trẻ tại Bùi Chu”. 2008.
  5. ^ “Đại hội Giới Trẻ Miền Bắc: Bùi Chu”. 2019.
  6. ^ “Bùi Chu: Toàn cảnh Đêm Hoan ca Diễn nguyện”.
  7. ^ “Ngày bế mạc Đại hội”.