Liège (valonski : Lîdje , nizozemski : Luik , njemački : Lüttich ) je grad od 196,296 stanovnika [ 1] istoku Belgije u Regiji Valonija u kojoj je administrativni centar istoimene Provincije i
Arondismana .
Geografske karakteristike
Liège leži na na ušću rijeke Ourthe u rijeku Meuse [ 1] granice sa Nizozemskom i Njemačkom , udaljen 33 km od nizozemskog
Maastrichta i 33 km od njemačkog Aachena .
Centar grada
Historija
Teren grada bio je naseljen još od prahistorije , a za Rimskih vremena bio je poznat pod imenom Leodium .[ 2]
Za ranog srednjeg vijeka u Leodiumu je sagrađena kapela u počast sv. Lamberta, biskupa iz Maastrichta , koji je njemu ubijen 705 .
Liège je izrastao u grad kad je sv. Hubert 721 . preselio svoju biskupiju u njega.[ 2]
Jedan od njegovih nasljednika - biskup Notger (972 .-1008 .) dobio je 980 . od cara Svetog Rimskog Carstva titulu kneza , tako je Liège postao prijestolnica crkvene kneževine čiji se teritorij prostirao na oko 2 / 3 današnje Valonije .[ 3]
Nakon tog je izrastao u umjetnički centar doline Meuse , i dom ondašnjih evropskih Intelektualaca .
U to vrijeme je 1185 . poveljom dobio pravo na magistrat [ 2] kneza biskupa Alberta de Cuycka (1194 .-1200 .)[ 3] status grada 1195 .[ 2] Cehovi su 1303 . dobili pravo na poslanike u gradskoj skupštini , što je uznemirilo plemiće pa su uskoro zavladali sukobi između njih i građana okupljenih oko cehova . Sukob je kulminirao u događaju znanom kao Male Saint-Martin, kad su građani napali i spalili u zvoniku crkve Saint-Martin
plemićku stražu .[ 3]
Nakon tog je 1313 . građanima i većini cehova dana politička jednakost.[ 2]
U 15. vijeku u vrijeme dok je po Niskim Zemljama dominiralo Burgundsko Vojvodstvo , čemu se Liège opirao, dvaput ga je orobio burgundski vojvoda Charles Smjeli (1467 ., 1468 .). Nakon njegove smrti 1477 . grad se oporavio i doživio je novi procvat u 16. vijeku za vadavine kneza -biskupa
Érarda de La Marcka. U to vrijeme ponovno su planuli sukobi između plemstva predvođenih kneževima -biskupima i građana , taj put nadvladalo je plemstvo , što je rezultiralo ukidanjem svih demokratskih institucija 1684 .[ 2]
Grad su 1691 . bombardirali Francuzi , a 1702 . zauzeli Englezi 1702 . za vrijeme Rata za španjolsko nasljeđe .[ 2] Revolucija bez krvi]] okončala je vlast plemstva 1789 ., nakon tog ga je 1795 . anektirala Prva Francuska Republika , ali je nakon poraza Napoleona odlukom Bečki kongres 1815 . postao dio novostvorene Ujedinjene Kraljevine Nizozemske .
I građani Lièga imali su važnu ulogu u Belgijskoj revoluciji 1830 . nakon koje se ta kraljevina raspala.[ 2]
Nakon osamostaljenja Belgije 1830 ., Liège se značajno proširio i postao snažan industrijski centar. I pored tog što je utvrđen 1891 ., i bio glavni bastion obrane Meuse , u oba Svjetska rata su ga zauzeli i okupirali Nijemci .
Teško je razaran od strane savezničke avijacije u Drugom svjetskom ratu .[ 2]
Privreda
Kao trgovački centar vrlo industrijalizirine doline Meuse poznate po rudnicima ugljena , i Liège se razvio kao grad čeličana , brojnih livnica , tvornica oružja i stakla .[ 2] luka postala je jedna od najprometnijih riječnih luka u Zapadnoj Evropi , naročito od kad je dovršen Albertov kanal koji ga je povezuo sa Antwerpenom .[ 3]
Liège je veliko raskršće željezničkih pruga , jedno od najvećih u Belgiji, a grad ima i međunarodni aerodrom koji se nalazi se u obližnjem Biersetu.[ 2]
Kao snažan industrijski grad Liège ima i snažan radnički pokret , što se ogleda u vodećoj ulozi koju ima u belgijskoj socijalističkoj politici. Efekti deindustrijalizacije krajem 20. vijeka doveli su do mnogih problema, jer je narastao broj nezaposlenih , ali se privreda donekle oporavila orjentacijom na uslužni sektor .[ 2]
Najveća znamenitost grada je katedrala , nekadašnja opatijska crkva sv. Pavla, u kojoj se čuvaju relikvije sv. Lamberta i Charlesa Smjelog . Od drugih brojnih romaničkih i gotičkih crkava treba spomenuti Saint-Denis, Saint-Jacques, Saint-Martin, Sainte-Croix (sa zlatnim triptihom iz 1150 . i Saint-Barthélemy, sa krstionicom iz 1108 .[ 2] Palača kneževa -biskupa podignuta u 15. vijeku , rekonstruirana tokom 18 i 19. vijeka , danas je dom Palače pravde, a nekadašnja benediktinska opatija Saint Laurent, je od 1796 . vojna bolnica .[ 2]
Kao neformalna valonska prijestolnica kulture (Francuska zajednica u Belgiji ), Liège ima koncertne dvorane, teatre , operu , brojne galerije i muzeje . Od njih valja istaknuti Muzej dekorativne umjetnosti Ansembourg, arheološki muzej u Palači Curtius, iz 1600 ., muzej oružja i rodnu kuću kompozitora
Césara Francka .[ 2]
Grad je i velik obrazovni centar sa Državnim univerzitetom koji je osnovan 1817 ., a od 1960-ih se nalazi u potpuno novim zgradama .
Kraljevski muzički konzervatorij iz 1887 . poznat je po školi violine koju je osnovao Eugène Ysaÿe. U gradu djeluje i nekoliko državnih istraživačkih laboratorija i tehničkih škola povezanih sa privredom .[ 2]
Pobratimski gradovi
Liège ima ugovore o prijateljstvu sa slijedećim gradovima;[ 4]
Izvori
↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 „Belgium: Major Cities and Municipalities ” (engleski). City population. Pristupljeno 16.03. 2021 . ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 „Liège ” (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 16.03.2022 . ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 „Histoire de Liège ” (francuski). Ville de Liège. Pristupljeno 16.03.2022 . ↑ „Jumelages et partenaires ” (francuski). Ville de Liège. Pristupljeno 16.03.2022 .
Vanjske veze
.jpg)
