Pałac w Trzebieszowicach

Pałac w Trzebieszowicach
(niem.) Schloss Kunzendorf
Zabytek: nr rej. 193/654/WŁ z 19.07.1977, oficyna 18/A/00 z 17.05.2000
Ilustracja
Pałac w Trzebieszowicach – Zamek na Skale
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Trzebieszowice

Typ budynku

pałac

Styl architektoniczny

renesans, barok

Inwestor

Pannwitzowie

Rozpoczęcie budowy

XVI w.

Ukończenie budowy

1613

Ważniejsze przebudowy

XVIII w., 1903–1905

Kolejni właściciele

Reichenbachowie: Hans, Sigismund, Hans, Christoper Friedrich, Johann Caspar Stredele baron von Montani, Georg Ernst baron von Wallis, Maria Magdalena Wallis, Georg Olivier von Wallis, Stephan Wallis, Ludwig Wilhelm von Schlabrendorf, Teresa Schlabrendorf, Fürstenbergowie: Joseph Friedrich, Charlotta, Harbuval-Chammaré: Teresa, Pius, Wanda, Stanislaus von Harbuval-Chammaré, Georg Müller, Skarb Państwa PRL/RP

Obecny właściciel

Zbigniew Nojszewski

Położenie na mapie gminy Lądek-Zdrój
Mapa konturowa gminy Lądek-Zdrój, po lewej znajduje się punkt z opisem „Pałac w Trzebieszowicach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Pałac w Trzebieszowicach”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Pałac w Trzebieszowicach”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Pałac w Trzebieszowicach”
Ziemia50°20′54″N 16°47′04″E/50,348333 16,784444

Pałac w Trzebieszowicach – zabytkowy[1] pałac z XVI wieku w Trzebieszowicach w powiecie kłodzkim, wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa dolnośląskiego.

Historia

We wsi, na skalistym zakolu rzeki[2] Białej Lądeckiej znajdował się zamek, służący jako siedziba rycerska[3]. W swoim pierwotnym kształcie był kamienno-drewnianą budowlą obronną[4]. Do czasów współczesnych z ówczesnej warowni przetrwały relikty kamiennych ścian w piwnicach obecnego pałacu.

W XVI wieku na ruinach starej siedziby rycerskiej rozpoczęto wznoszenie renesansowego dworu z wewnętrznym dziedzińcem[2], składającego się z części o funkcjach mieszkalno-administracyjnych, domu czeladnego i budynków gospodarczych. Dwór powstawał etapami w latach 1550-1625, ale podstawowy budynek ukończono w 1613 r.

Dwór, wraz ze wszystkimi dobrami trzebieszowickimi należał od początku do jednej z linii rodu von Reichenbach[3] – linii kłodzkiej z Trzebieszowic, Idzikowa, Sarn i Piotrowic. Pierwszym właścicielem pałacu z rodu Wallisów stał się pod koniec XVII wieku cesarski generał Georg Olivier starszy, baron von Wallis, który kupił od Johanna Caspara Stredele barona von Montani część Trzebieszowic. Wallisowie przeprowadzili barokizację dworu, który przez następne stulecie stanowił ich główną siedzibę na ziemi kłodzkiej aż do 1737 r. W 1692 r. wdowa po Georgu Olivierze von Wallis, baronie Carrighmain (zm. 1689), Magdalena de domo von Attems, nabyła jeszcze trzy wsie (Stary Waliszów, Skrzynkę i Pławnicę), oraz dwie części Trzebieszowic dołączając je do klucza strońskiego. W 1729 r. majątek odziedziczył Georg Olivier młodszy, który 18 marca 1706 r. otrzymał czeski tytuł hrabiowski, a po jego śmierci (1744) część majętności wraz z Trzebieszowicami znalazła się w rękach Stephana Oliviera. W 1783 r. sprzedał on wszystkie swoje majętności w Kłodzkiem Ludwikowi W.F. von Schlabrendorfowi.

Trzeciego sierpnia 1813 r. w trzebieszowickim pałacu obchodzono uroczyście urodziny pruskiego króla Fryderyka Wilhelma III. Oprócz jubilata i jego rodziny w uroczystości uczestniczył car Aleksander I[3].

Obecny wygląd pałacu w Trzebieszowicach, to efekt prac budowlanych prowadzonych w różnych okresach. Początkowo był tu dwór renesansowy, a w XVIII w. na jego miejscu wzniesiono nowy pałac, przebudowany następnie w XIX[4] i na początku XX wieku. W trakcie modernizacji dokonanej na początku XIX w. skupiono się na przebudowie wnętrz, pozostawiając barokowy charakter elewacji. Pałac o rozczłonkowanej bryle zawierał dziedziniec z dwukondygnacyjnymi arkadami, który nakryto przeszklonym dachem[2], tworząc dużą salę z kominkiem. Zachowała się do dziś jednoprzestrzenna, piękna klatka schodowa. Jej ściany wyłożone są drewnianą boazerią o strukturze neoklasycystycznej zdobionej detalami w stylu neorenesansu i neobaroku – w centralnym miejscu umieszczono herb hrabiowski rodu. Kratę w głównym wejściu utrzymano w stylu secesji. Generalnie, modna na przełomie wieków XIX i XX secesja – gdy dokonywano modernizacji pałacu – została zdominowana przez zastosowanie neostylów (neorenesans, neobarok). Na drugiej kondygnacji uwagę przyciągają trzy pomieszczenia: sala z rokokowymi sztukateriami oraz od strony parku dwa secesyjne saloniki, a w nich intarsjowane drzwi z płaskorzeźbą głowy kobiety (podobno młodej właścicielki pałacu[3] Wandy von Harbuval-Chammaré) zaprojektowanej przez Alfonsa Muchę. Założono fontannę, centralne ogrzewanie, urządzono ogród zimowy z roślinami tropikalnymi.

Barokowy, wielkodworski park o powierzchni 12,3 ha założono przy pałacu w Trzebieszowicach już przed 1720 r. Główną część założenia stanowił usytuowany skrajnie względem pałacu, regularny ogród ozdobny, założony na terenie splantowanym, na planie czworoboku i wydzielony murem przerwanym przez ogrodowe bramy. Ogród podzielony został wysokim strzyżonym żywopłotem na dwie części – kwadratowy ogród kwiatowy i prostokątny, wydłużony ogród letni. Funkcjonował też ogród warzywny i sad oraz zwierzyniec i bażanciarnia. Jednym z elementów kompozycyjnych całego założenia była rzeka Biała Lądecka. Tworzenie wspaniałych osi widokowych na park, rzekę, wieś i okoliczne wzniesienia była jednym z głównych motorów ostatniej wielkiej przebudowy pałacu w latach 1903–1905. Otoczenie trzebieszowickiego pałacu uchodziło w XIX w. za jedno z najpiękniejszych na ziemi kłodzkiej[2]. Obecnie obiekt wraz oficyną jest własnością spółki, która po gruntownym remoncie udostępnia go jako hotel Zamek na Skale.

Herby

Do dziś przetrwały ślady dawnych właścicieli pałacu:

  • nad zewnętrznym portalem drzwiowym we wschodnim skrzydle pałacu umieszczono herb rodu Reichenbachów, otoczony wieńcem, który dzieli na pół datę 1613, a także inskrypcję niem. CHRISTOF GEORGE FRIEDRICH VND HANS REICHENBACH GEB BIELE[5].
  • na wschodnim skrzydle pałacu, ale od strony rzeki, pod balkonem umieszczono herby, każdy wpisany w wieniec, upamiętniający ślub jednego z właścicieli pałacu z rodu von Reichenbachów. Na okazałej, kamiennej płycinie widnieje rok 1583. Po lewej stronie znajduje się herb z inicjałami: SVRBG (Sigismund Von Reichenbach Biele), a po prawej z MRVR (Margarethe Von Retschin)[6].
  • na ścianie wieży wschodniej umieszczone są ceramiczny kartusze z herbami von Fürstenberg (L) i von Schlabrendorf (P)[7].

Właściciele pałacu

  • do 1338 – ród von Pannwitz: Tyczko[8]
  • 1337 – 1552 – ród Reichenbach: Hans Reichenbach i zstępni
  • 1552 – 1625 – ród Reichenbach: Sigismund, jego syn Hans, po jego śmierci syn Christoper Friedrich
  • 1625 – 1678 – Johann Caspar Stredele, baron von Montani[2] oraz spadkobiercy
  • 1678 – 1783 – Georg Ernst von Wallis (1637-1689)[9], baron Carrighmain, po jego śmierci żona Maria Magdalena (1655–1712)[10], a następnie syn Georg Olivier i wnuk Stephan Olivier (1744-1832)[11]
  • 1783 – 1813 – hrabia Ludwig Friedrich Wilhelm von Schlabrendorf 1787[8], a po jego śmierci jego córka Teresa
  • 1813 – 1864 – ród von Fürstenberg[2]: Joseph Friedrich,
  • 1840 - wdowa po Joseph - żona Charlotta[8]
  • 1864 – 1914 – rodzina von Harbuval-Chammaré:
  • 1870 – Therese von Harbuval-Chammaré z domu von Schlabrendorf, ks. Anna von Schlabrendorf[8], syn Theresy - Pius, a po jego śmierci 12 listopada 1903 żona Wanda
  • 1910 – Wanda von Harbuval, Chamaré[12]
  • 1914 – 1916 – Stanislaus von Harbuval-Chammaré
  • 1916 – 1945 – Georg Müller
  • 1945 – 2004 – Skarb Państwa PRL/RP
  • 2004 – Zbigniew Nojszewski (prezes i jedyny udziałowiec firmy Neya sp. z o.o.)[13][14]

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
  2. a b c d e f pod red. Marka Staffy: Słownik geografii turystycznej Sudetów. Góry Złote, tom 17. Wyd. I-BiS. Wrocław: 1993, s. 225-343. ISBN 83-85773-01-0.
  3. a b c d Historia Zamku na Skale. www.zameknaskale.com.pl. [dostęp 2014-08-21].
  4. a b Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Arkady, 2011, s. 365. ISBN 978-83-213-4366-2.
  5. Zbliżenie zwieńczenia portalu. s. polska-org.pl. [dostęp 2023-08-05]. (pol.).
  6. a b c Kartusz herbowy na elewacji odremontowanego skrzydła zamku.. s. polska-org.pl. [dostęp 2023-08-05]. (pol.).
  7. a b c Ceramiczny kartusz herbowy umieszczony na ścianie wieży wschodniej. s. polska-org.pl. [dostęp 2023-08-05]. (pol.).
  8. a b c d pod red. Marka Staffy: Słownik geografii turystycznej Sudetów. Góry Złote, tom 17. Wyd. I-BiS. Wrocław: 1993, s. 237-238. ISBN 83-85773-01-0.
  9. Georg Ernst Wallis. [dostęp 2023-10-26].
  10. Maria Magdalena von Attems. [dostęp 2023-10-26].
  11. Stephan Olivier Wallis. [dostęp 2023-10-26].
  12. Adreßbuch des Schlesischen Grundbesitzes. Nach amtlichen und authentischen Quellen bearbeitet, CERES, landwirtschaftlicher Verlag, Berlin-Groß-Lichterfelde-West und Leipzig 1910. s. 118. [dostęp 2024-07-27].
  13. Informacja ze strony internetowej hotelu „Zamek na Skale” oraz Krajowego Rejestru Sądowego.
  14. Wnętrza zamków i rezydencji w Polsce, autor: Marek Gaworski, wydawnictwo Matiang, Strzelce Opolskie 2012, ISBN 978-83-932293-5-2.

Bibliografia

Read other articles:

Moon KnightGenre Laga petualangan Pahlawan super PembuatJeremy SlaterBerdasarkanMoon Knightoleh Doug MoenchDon PerlinPemeran Oscar Isaac May Calamawy Karim El Hakim F. Murray Abraham Ethan Hawke Ann Akinjirin David Ganly Khalid Abdalla Gaspard Ulliel Penata musikHesham NazihNegara asal Amerika SerikatBahasa asliInggris AmerikaJmlh. episode6ProduksiProduser eksekutif Kevin Feige Louis D'Esposito Victoria Alonso Brad Winderbaum Grant Curtis Oscar Isaac Mohamed Diab Jeremy Slater Pro...

 

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada November 2022. Ryszard SiwiecLahir(1909-03-07)7 Maret 1909Dębica, Austria-HungariaMeninggal12 September 1968(1968-09-12) (umur 59)Warsawa, Republik Rakyat PolandiaKebangsaanPolandiaPekerjaanakuntan, guruDikenal atasaksi bakar diri Ryszard Siwiec (pengucapan ba...

 

Голубая армияпольск. Błękitną Armią Юзеф Галлер с польской армией во Франции Страна  Франция Польша Участие в Первая мировая война Сайт hallersarmy.com  Медиафайлы на Викискладе История польской армии[pl] Польское войско в Средние века[pl] Войско Речи Посполитой Армия Герцогс�...

NFL team season 1997 Carolina Panthers seasonOwnerJerry RichardsonGeneral managerBill PolianHead coachDom CapersHome fieldEricsson StadiumResultsRecord7–9Division place2nd NFC WestPlayoff finishDid not qualifyPro BowlersTE Wesley WallsAP All-ProsKR Michael Bates 1st teamTE Wesley Walls 2nd team ← 1996 Panthers seasons 1998 → The 1997 Carolina Panthers season was the franchise's 3rd season in the National Football League and the 3rd under head coach Dom Capers. The...

 

Le Wuling Hongguang est un modèle de monospaces compacts produit depuis septembre 2010 par le constructeur automobile chinois SAIC-GM-Wuling[1],[2]. Entre 2013 et 2017, il a été commercialisée sous le nom de Chevrolet Enjoy en Inde par GM India[3]. Première génération (2010) Wuling Hongguang Appelé aussi Chevrolet Enjoy (Inde)Wuling Hongguang SWuling Hongguang S Classic (depuis 2019) Marque Wuling Automobile Années de production Depuis 2010 Usine(s) d’assemblage Liuzhou, ChineHalol...

 

Chickasaw or Choctaw white corn soup PashofaSweet white cornTypeStewCourseMainPlace of originUnited StatesRegion or stateSoutheastern WoodlandsCreated byChickasaw and Choctaw peopleMain ingredientsWhite hominy maizeVariationsSalt, pork Pashofa, or pishofa, is a Chickasaw and Choctaw soupy dish made from cracked white corn, also known as pearl hominy.[1] The dish is one of the most important to the Chickasaw people and has been served at ceremonial and social events for centuries. Pash...

La BoissièrecomuneLa Boissière – Veduta LocalizzazioneStato Francia Regione Normandia Dipartimento Calvados ArrondissementLisieux CantoneMézidon-Canon TerritorioCoordinate49°08′N 0°09′E / 49.133333°N 0.15°E49.133333; 0.15 (La Boissière)Coordinate: 49°08′N 0°09′E / 49.133333°N 0.15°E49.133333; 0.15 (La Boissière) Superficie2,03 km² Abitanti185[1] (2009) Densità91,13 ab./km² Altre informazioniCod. postale14...

 

この項目には、一部のコンピュータや閲覧ソフトで表示できない文字が含まれています(詳細)。 数字の大字(だいじ)は、漢数字の一種。通常用いる単純な字形の漢数字(小字)の代わりに同じ音の別の漢字を用いるものである。 概要 壱万円日本銀行券(「壱」が大字) 弐千円日本銀行券(「弐」が大字) 漢数字には「一」「二」「三」と続く小字と、「壱」「�...

 

For other uses, see Bhoot (disambiguation). 2003 Indian filmBhoj otDirected byRam Gopal VarmaWritten byRam Gopal VarmaProduced byNitin ManmohanStarringAjay DevgnUrmila MatondkarNana PatekarRekhaFardeen KhanTanujaCinematographyVishal SinhaEdited byShimit AminMusic bySongs:Salim–SulaimanAmar MohileAnand Raaj AnandBapi-TutulBackground Score:Salim–SulaimanRelease date 30 May 2003 (2003-05-30) Running time109 minutesCountryIndiaLanguageHindiBudget₹67 million[1]Box offi...

مرقس الثالث معلومات شخصية مكان الميلاد الإسكندرية الوفاة 1189مصر مكان الدفن دير الأنبا مقار  الإقامة الكنيسة المعلقة  الحياة العملية المهنة قسيس  تعديل مصدري - تعديل   البابا مرقس الثالث البطرك بابا الإسكندرية وبطريرك الكرازة المرقسية, بطريرك الكنيسة القبطية الأ...

 

1978 American conservation legislation The Energy Tax Act (Pub. L.Tooltip Public Law (United States) 95–618, 92 Stat. 3174, enacted November 9, 1978) is a law passed by the U.S. Congress as part of the National Energy Act. The objective of this law was to shift from oil and gas supply toward energy conservation; thus, to promote fuel efficiency and renewable energy through taxes and tax credits.[1] Tax credits for conservation This law gave an income tax credit to pri...

 

أونونداج     الإحداثيات 42°58′41″N 76°11′54″W / 42.978055555556°N 76.198333333333°W / 42.978055555556; -76.198333333333   [1] تقسيم إداري  البلد الولايات المتحدة[2]  التقسيم الأعلى مقاطعة أونونداغا  خصائص جغرافية  المساحة 57.84 ميل مربع  ارتفاع 315 متر  عدد السكان  عدد �...

Sveriges herrlandskamper i fotboll 1990–1999 omfattade bland annat VM 1990 och VM 1994 och EM 1992. I VM 1990 i Italien spelade Sverige i grupp C och mötte där Brasilien, Costa Rica och Skottland. Sverige förlorade samtliga matcher med 1-2. De svenska målskyttarna var Tomas Brolin, Glenn Strömberg och Johnny Ekström. Förbundskapten var Olle Nordin. I EM 1992 i Sverige spelade Sverige i grupp 1 och mötte Frankrike, Danmark och England. Man spelade oavgjort mot Frankrike och slog båd...

 

American activist, philanthropist, and writer (born 1922) Deborah SzekelySzekely in 2021BornDeborah Shainman (1922-05-03) May 3, 1922 (age 102)New York City, U.S.OccupationWriterNotable workCooking with the Seasons at Rancho La PuertaSpouse Edmond Bordeaux Szekely ​ ​(m. 1939; div. 1970)​Children2 Deborah Szekely (née Shainman, born May 3, 1922) is an American activist, philanthropist, and writer active in Southern California. She was name...

 

Questa voce sull'argomento pallanuotisti russi è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Elena SmurovaNazionalità Russia Altezza166 cm Peso60 kg Pallanuoto Palmarès  Olimpiadi BronzoSydney 2000Pallanuoto  Campionato mondiale BronzoMelbourne 2007Pallanuoto  Coppa del Mondo BronzoTianjing 2006Pallanuoto  Campionato europeo OroBelgrado 2006Pallanuoto OroMalaga 2008Pallanuoto 1 I due numeri indicano le presenze e le reti s...

Zworykin holding the iconoscope tube, in a 1950 magazine article The iconoscope (from the Greek: εἰκών image and σκοπεῖν to look, to see) was the first practical video camera tube to be used in early television cameras. The iconoscope produced a much stronger signal than earlier mechanical designs, and could be used under any well-lit conditions. This was the first fully electronic system to replace earlier cameras, which used special spotlights or spinning disks to capture ligh...

 

Tucson, Arizona's NASCAR Home Track Tucson SpeedwayLocation11955 S Harrison Rd, Tucson, AZ 85747Coordinates32°2′15″N 110°47′20″W / 32.03750°N 110.78889°W / 32.03750; -110.78889OperatorShelly McGriffOpened1968Former namesCorona Speedway (1968-1986) Raven Raceway (1987-1989) Tucson Raceway Park (1990-2012)Major eventsNASCAR Advance Auto Parts Weekly SeriesChilly Willy 150 (2014–present) ARCA Menards Series West (1974, 1993-1999, 2001, 2015-2019)OvalLeng...

 

Oblys de Karaganda (kk) : Қарағанды облысы(Qaraghandy oblysy)(ru) : Карагандинская область(Karagandinskaïa oblast') Administration Pays Kazakhstan Type Oblys Centre administratif Karaganda Démographie Population 1 363 638 hab. (2013[1]) Densité 3,2 hab./km2 Géographie Superficie 428 000 km2 modifier  L'oblys de Karaganda (en kazakh : Қарағанды облысы) est la plus grand...

Karl Ravens Karl Ravens, en 1978. Fonctions Ministre fédéral allemand de l'Aménagement du territoire, des Travaux publics et de l'Urbanisme 16 mai 1974 – 16 février 1978(3 ans et 9 mois) Chancelier Helmut Schmidt Gouvernement Schmidt I et II Prédécesseur Hans-Jochen Vogel Successeur Dieter Haack Biographie Date de naissance 29 juin 1927 Lieu de naissance Achim (Allemagne) Date de décès 8 septembre 2017 (à 90 ans) Lieu de décès Hanovre (Allemagne) Parti politique S...

 

「PS5」はこの項目へ転送されています。その他の用法については「PS5 (曖昧さ回避)」をご覧ください。 PlayStation > PlayStation 5 PlayStation 5 PlayStation 5の本体とDualSense開発元 ソニー・インタラクティブエンタテインメント種別 据置型ゲーム機世代 第9世代発売日 2020年11月12日[1]「各国の発売日」も参照売上台数 5,920万台(2024年3月時点)[2] 601万台(2024年9月�...