Widok z przełęczy Videlské sedlo na górę Osikový vrch (2016 rok)
Góra Osikový vrch położona jest nieco na północny wschód od centrum pasma Wysokiego Jesionika, leżąca w części Wysokiego Jesionika, w zachodnim obszarze (mikroregionu) o nazwie Masyw Orlíka (cz.Medvědská hornatina), a jednocześnie przy granicy z sąsiednim mikroregionem o nazwie Masyw Pradziada (cz.Pradědská hornatina)[9], mająca kopulasty kształt części szczytowej[10]. Masyw góry ma lekko łukowaty grzbiet, ciągnący się na kierunku południowy wschód – północny zachód, położony w – mniej więcej – równej odległości od osad Vidly i Bělá, blisko biegnących dróg nr 450Bělá pod Pradědem – Bruntál i nr 451Nové Heřminovy – Vidly, na bocznym grzbiecie Masywu Orlika, góry Lysý vrch, ciągnącym się od góry Mrazový vrch do góry Nad Borovým[9]. Jest szczytem słabo widocznym m.in. z drogi okalającej połać szczytową góry Pradziad[13] (szczyt widoczny nieco na lewo poniżej linii patrzenia na szczyt Jelení loučky), a z innego charakterystycznego punktu widokowego – z drogi okalającej szczyt góry Dlouhé stráně[14] niewidoczny, bo przysłonięty górą Velký Jezerník. Osikový vrch jest górą widoczną m.in. z położonej przy niej przełęczyVidelské sedlo[15].
Górę ograniczają: od południowego zachodu dolinapotokuBiała Głuchołaska (cz.Bělá), od północnego zachodu przełęcz o wysokości 1007 m n.p.m. w kierunku szczytu Lysý vrch–J, od północnego wschodu dolina potoku o nazwie Skalní potok[16], od wschodu niewielki, nienazwany potok, będący dopływem potoku Skalní potok, płynący z przełęczy w kierunku szczytu Mrazový vrch, od południowego wschodu przełęcz o wysokości 971 m n.p.m. w kierunku szczytu Mrazový vrch i dolina potoku Środkowa Opawa (cz.Střední Opava)[17] oraz od południa przełęcz Videlské sedlo i dolina potoku Česnekový potok (2)[b][9]. W otoczeniu góry znajdują się następujące szczyty: od północnego zachodu Skalnatý, Hřib, Lysý vrch–J i Ztracený vrch, od północnego wschodu Děrná, Jelení loučky, Černý vrch, Karliny kameny i Zlatá stráň, od południowego wschodu Mrazový vrch, Bučina i Nad kapličkou, od południa Sokol oraz od południowego zachodu Malý Děd, Kamzičí vrch, Nad Vodopádem i Sokolí skála (2)[c][9].
Stoki
Widok ze stoku góry Osikový vrch na górę Pradziad (poniżej Kamzičí vrch) (2016 rok)Krzyż u podnóża stoku południowo-zachodniego na przełęczy Videlské sedlo (2012 rok)
W obrębie góry można wyróżnić sześć następujących zasadniczych stoków[9][1]:
południowo-zachodni
zachodnie o nazwach Černá hora, Zlatá stráň
północno-zachodni
północno-wschodnie o nazwach V Říjišti, Na Bařinách
wschodni o nazwie Ve Stráni
południowo-wschodnie o nazwach Pod Videlským křížem, Na Stráni, Kotlina
Występują tu wszystkie typy zalesienia: bór świerkowy, las mieszany[d] oraz las liściasty, przy czym zdecydowanie dominuje zalesienie borem świerkowym[18][19]. Na niemalże wszystkich stokach – oprócz stoków południowo-zachodniego i północno-zachodniego – poza borem świerkowym występują obszary pokryte lasem mieszanym, a wraz z obniżaniem wysokości na stokach zachodnim, wschodnim i południowo-wschodnim pojawiają się nawet obszary pokryte lasem liściastym[18][19]. Ponadto u podnóża stoku południowo-wschodniego przy zabudowie osady Vidly występują łąki[19]. Niemalże wszystkie stoki charakteryzują się znaczną zmiennością wysokości zalesienia, z występującymi nielicznymi przecinkami (stok zachodni), przerzedzeniami oraz znacznymi polanami[19]. U podnóża stoku południowo-wschodniego, w pobliżu drogi nr 451 oraz osady Vidly przebiega napowietrzna linia przesyłowa prądu o napięciu 22 kV[9]. Na stokach brak jest grup skalnych czy też większych pojedynczych skalisk[9]. U podnóża stoku południowo-zachodniego na przełęczy Videlské sedlo postawiono żelazny krzyż, przytwierdzony do zadaszonego krzyża drewnianego[20][9].
Stoki mają stosunkowo niejednolite, na ogół łagodne i zróżnicowane nachylenia[9]. Średnie nachylenie stoków waha się bowiem od 5° (stoki północno-zachodni i wschodni) do 19° (stok zachodni). Średnie nachylenie wszystkich stoków góry (średnia ważona nachyleń stoków) wynosi około 8°[9]. Maksymalne średnie nachylenie stoku zachodniego na wysokościach około 900 m n.p.m. w pobliżu przebiegającej drogi nr 450 na odcinku 50 m nie przekracza 30°[9]. Oprócz przebiegających w obrębie góry dróg nr 450 i nr 451, stoki pokryte są siecią innych dróg (m.in. Bařinská cesta, K Dembaudě czy Zlatá stráň) oraz na ogół nieoznakowanych ścieżek i duktów[9]. Przemierzając je zaleca się korzystanie ze szczegółowych map, z uwagi na zawiłości ich przebiegu, zalesienie oraz zorientowanie w terenie.
Szczyt
Skalisko szczytowe góry Osikový vrch (2016 rok)Punkt geodezyjny na połaci szczytowej góry Osikový vrch (2016 rok)
Osikový vrch jest szczytem pojedynczym[9]. Na szczyt nie prowadzi żaden znakowany szlak turystyczny[9]. Szczyt jest niewielkim skaliskiem, położonym w gęstym zalesieniu borem świerkowym, pokryty trawą wysokogórską[18][19]. Z uwagi na zalesienie nie jest on punktem widokowym. Na połaci szczytowej znajduje się punkt geodezyjny wytyczony w 1937 roku, oznaczony na mapach geodezyjnych numerem (12.), o wysokości 1076,28 m n.p.m. oraz współrzędnych geograficznych (50°07′17,55″N17°14′52,85″E/50,12154217,248014)[18], oddalony o około 40 m na wschód od szczytu, z widocznym koło niego zamontowanym stalowym słupkiem, pomalowanym na przemian w poziome pasy białe i czerwone, ostrzegającym przed jego zniszczeniem z tabliczką, z napisem (cz.Státní triangulace Poškození se trestá)[e]. Państwowy urząd geodezyjny o nazwie (cz.Český úřad zeměměřický a katastrální (CÚZK)) w Pradze podaje jako najwyższy punkt góry – szczyt – o wysokości 1078,7 m n.p.m. i współrzędnych geograficznych (50°07′17,5″N17°14′51,0″E/50,12152817,247500)[18].
Dojście do szczytu następuje z przełęczy Videlské sedlo[9]. Idąc z tej przełęczy na północny wschód żółtym szlakiem turystycznym , dojdziemy po około 100 m do rozwidlenia szlaku ze ścieżką[19]. Schodząc z żółtego szlaku turystycznego , idąc prosto biegnącą ścieżką w przecince, podejściem odcinek o długości około 650 m dojdziemy do skrzyżowania ścieżek[19]. Następnie należy skręcić w lewo i idąc dalej odcinek o długości około 170 m dojdziemy do połaci szczytowej, skąd z odległości około 100 m na lewo od ścieżki, położone jest skalisko szczytowe[19][9].
Szczyt wraz ze stokami położony jest na północny wschód od tej granicy, należy więc do zlewni Morza Bałtyckiego, do którego płyną wody m.in. z dorzecza Odry, będącej przedłużeniem płynących z tej części Wysokiego Jesionika górskich potoków (m.in. płynących w pobliżu góry potoków: Biała Głuchołaska, Skalní potok[16], Środkowa Opawa[17] czy Česnekový potok (2)[b])[9]. Ze stoków bierze swój początek kilka krótkich, nienazwanych potoków, będących dopływami wspomnianych wcześniej potoków Skalní potok i Česnekový potok (2)[9]. Na stoku wschodnim, na wysokościach około 990 m n.p.m. występuje niewielki obszar bagienny[9]. Ponadto na stoku zachodnim, w odległości około 800 m na północny zachód od szczytu, na wysokości około 860 m n.p.m. znajduje się źródło o nazwie (cz.Studánka Pod Videlským sedlem)[23], położone przy drodze Zlatá stráň w odległości około 100 m od wyższej pętlicy drogi nr 450[9]. Z uwagi na stosunkowo łagodne nachylenia stoków, w obrębie góry nie występują m.in. wodospady czy kaskady[9].
Ochrona przyrody
Szczyt ze stokami znajduje się w obrębie wydzielonego obszaru objętego ochroną o nazwie Obszar Chronionego Krajobrazu Jesioniki (cz.Chráněná krajinná oblast (CHKO) Jeseníky), a utworzonego w celu ochrony utworów skalnych, ziemnych i roślinnych[24] oraz rzadkich gatunków zwierząt[9]. Na stokach nie utworzono żadnych rezerwatów przyrody lub innych obiektów nazwanych pomnikami przyrody[9]. Ponadto na jej obszarze nie wytyczono żadnych ścieżek dydaktycznych[9].
Turystyka
Na przełęczy Videlské sedlo, u podnóża stoku południowo-zachodniego, w odległości około 800 m na południowy zachód od szczytu znajduje się parking, a u podnóża stoku południowo-wschodniego w osadzie Vidly położone są dwa pensjonaty: Chata LYRA[25] oraz Horská vila Heda[26][9]. Ponadto w tej osadzie znajduje się górski hotelVidly[27][9]. Do bazy turystycznej w osadzie Bělá[28] z położonym blisko drogi nr 450schroniskiem turystycznymChata Eduard[29] jest od szczytu około 3,3 km w kierunku północno-zachodnim, a do najstarszego schroniska turystycznego Wysokiego Jesionika o nazwie Švýcárna, położonego na stoku góry Malý Děd jest od szczytu około 3,2 km w kierunku południowo-zachodnim[9]. Do bazy turystycznej w okolicy góry Pradziad jest od szczytu około 4,8 km w kierunku południowo-zachodnim. Znajdują się tam następujące hotele górskie i schroniska turystyczne[9]:
Kluczowym punktem turystycznym jest oddalone o około 820 m na południowy zachód od szczytu skrzyżowanie turystyczne o nazwie (cz.Videlský kříž (sedlo, bus)) z podaną na tablicy informacyjnej wysokością 930 m, przy którym postawiono wiatę turystyczną[35], przez które przechodzi szlak turystyczny, szlak rowerowy oraz trasa narciarstwa biegowego[9][36]. Ponadto przy skrzyżowaniu tym znajduje się przystanek autobusowy z połączeniem do miejscowości Ołomuniec (cz.Olomouc) i Jesionik (cz.Jeseník)[9].
Chaty łowieckie
Chata Videlský kříž (2021 rok)
Na stokach góry położone są dwie chaty, ale nie mają one charakteru typowych schronisk turystycznych, a które zalicza się do tzw. chat łowieckich.
W obrębie góry wyznaczono dwa szlaki rowerowe, biegnące częściowo drogami nr 450 i nr 451 na trasach[9]:
Vidly – Videlské sedlo – góra Osikový vrch – góra Lysý vrch – góra Ztracený vrch – góra Děrná – Ostruha–JV – góra Ostruha – przełęcz Kristovo loučení – przełęcz Prameny Opavice – góra Příčný vrch – góra Lysý vrch – Zlaté Hory[39]
↑Oznaczenie indeksowane w odróżnieniu od znajdującego się w tym samym paśmie innego szczytu o tej samej nazwie Javorový vrch (2) położonego około 2,2 km na południowy zachód od przełęczy Hvězda.
↑ abOznaczenie indeksowane w odróżnieniu od znajdującego się w tym samym paśmie innego potoku o tej samej nazwie Česnekový potok (1), płynącego ze stoku góry Pradziad.
↑Oznaczenie indeksowane w odróżnieniu od znajdującego się w tym samym paśmie innego skaliska o tej samej nazwie: Sokolí skála (1) położonego blisko szczytu góry Sokol.
.svg){kind=small}
