Jesionik

Jesionik
Jeseník
Ilustracja
Jesionik z lotu ptaka (2017)
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Czechy

Kraj

 ołomuniecki

Kraina

Śląsk

Burmistrz

Blišťanová Zdeňka

Powierzchnia

38,22 km²

Wysokość

432 m n.p.m.

Populacja (2021)
• liczba ludności
• gęstość


11 524[1]
302 os./km²

Nr kierunkowy

+420

Kod pocztowy

790 01

Tablice rejestracyjne

M

Położenie na mapie kraju ołomunieckiego
Mapa konturowa kraju ołomunieckiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Jesionik”
Położenie na mapie Czech
Mapa konturowa Czech, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Jesionik”
Ziemia50°13′47″N 17°12′17″E/50,229722 17,204722
Strona internetowa

Jesionik (cz. Jeseník, do 1947 Frývaldov, niem. Freiwaldau, pol. dawniej Frywałdów, Frywałd) – miasto w Czechach, w kraju ołomunieckim, leżące w Górach Opawskich (cz. Zlatohorská vrchovina), na pograniczu Wysokiego Jesionika (cz. Hrubý Jeseník) i Gór Złotych (cz. Rychlebské hory). Jesionik położony jest na Czeskim Śląsku, a historycznie na Dolnym Śląsku. Według danych z 1 stycznia 2015 powierzchnia miasta wynosiła 3823 ha, a liczba jego mieszkańców 11 524 osób[1].

Historia

Pierwsza wzmianka o Jesioniku pochodzi z 1267, z czasów kolonizacji kraju. Już z tego okresu pochodzą informacje o poszukiwaniach górniczych rud metali. W źródłach łacińskich miasto figuruje jako Vriwald, w niemieckich jako Freiwalda.

W przeszłości Jesionik był największym miastem biskupiego księstwa nyskiego, leżącym na obecnych terenach czeskich. W czasach późniejszych rozwój miasta i okolicy związany był przede wszystkim z pierwszym na świecie zakładem wodoleczniczym, który został założony przez Vincenza Priessnitza. Stąd pochodzi czeska nazwa uzdrowiska – Priessnitzovy lázně (oficjalnie Lázně Jeseník, niem. Bad Gräfenberg), a główny pawilon nosi nazwę Priessnitzovo sanatorium. Nazwa drugiego sanatorium (pawilonu) Ripper pochodzi od nazwiska zięcia Priessnitza, który miał duży wpływ na rozwój uzdrowiska. Pawilon dziecięcy – Karolina nosi imię córeczki Priessnitza, której nie udało się wyleczyć i zmarła, kiedy miała 3 lata. Najdłuższy pawilon nazywa się Bezruč, a kolejny – Maryčka.

W 1888 miasto uzyskało połączenie kolejowe z Hanušovicami do Głuchołaz – budowa wymagała skomplikowanych rozwiązań technicznych ze względu na duże różnice wysokości na trasie biegnącej przez Przełęcz Ramzovską (cz. Ramzovské sedlo) (początkowo planowano tunel pod Červenohorskim sedlem, ale zarzucono go z powodów finansowych).

7 sierpnia 1901 odsłonięto tzw. Polski pomnik, będący wyrazem wdzięczności kuracjuszy narodowości polskiej. Podobne upamiętnienia pozostawili po sobie Anglicy, Grecy, Rumuni, Czesi, Francuzi i Rosjanie. Sam obelisk postawiono już w 1894, ale dopiero w 1900 zezwolono na przyozdobienie go wizerunkiem orła. Już wcześniej, w 1869, jednemu ze źródeł nadano nazwę „Polskiego”. W 2005 poddano je renowacji[2].

Do 1918 Jesionik był miastem zamieszkałym niemal wyłącznie przez Niemców – spis z 1910 wykazał, że dla 99,5% był on językiem ojczystym. Wśród wyznań 95,5% stanowili rzymscy katolicy[3]. W 1930 spis wykazał 8959 Niemców oraz 1281 Czechów i Słowaków;

Według spisu w 2001[4] w mieście mieszkało:

i po kilkanaście osób innych narodowości. Podział religijny wyglądał następująco:

  • 2471 rzymskich katolików,
  • 142 ewangelików,
  • 68 husytów,
  • 36 prawosławnych,
  • 19 Świadków Jehowy,
  • 8728 bez wyznania,
  • 869 nie podało.

W 2017 na rynku w Jeseniku postawiono 4-tonową figurę św. Jana Nepomucena ze śląskiego granitu. W okresie CSRS została ona przestawiona pod kościół Wniebowzięcia NMP[5].

Inną atrakcją miasta jest ogród ziołowy do aromaterapii.

Znane postacie związane z Jesionikiem

Znani Polacy związani z Jesionikiem

Podział administracyjny

Miasto (gmina) dzieli się na następujące części:

Demografia

Rok 1970 1980 1991 2001 2003 2015
Liczba ludności 9957 12 342 13 039 12 700 12 457 11 524

Źródło: Czeski Urząd Statystyczny

Religia

Miasta partnerskie

Turystyka

Oddział PTTK „Sudetów Wschodnich” w Prudniku przyznaje Kolarską Odznakę Turystyczną w „Królestwie Pradziada” za odwiedzenie m.in. Jesionika[6].

Galeria

Zobacz też

Przypisy

Linki zewnętrzne